lï
Per Telegraaf.
kruis der orde tan Albrecht, hem door den koning van Saxen geschonken;
aan B. J. Tresoor, te Amsterdam J. Damen, te 's Hertogenbosch tot het
dragen van hel kruis fidei et virtuti, en aan A. .1. Bacht, tc 's Hertogen-
hoschP. Weijers en P. A. van Aardi'tiburg te Haarlem, tol het dragen
der medaille fidei et virtutihun door den Paus toegekend.
In de zitting van de tweede kamer van gisteren zijn de beraadslagin
gen aangevangen over hel onlwerp-adrcs van antwoord op de troonrede.
Over de algemeenc strekking van het adres voerden het woord dehh.Bichoo
van IJsselaiondeGefken en Saaymans Vader. De eerste had er bezwaar
tegen dat hel adres slechts een bloote weêrklank was van de troonrede; de
tweede noemde het adres een tweeslagtig adres, noch zelfstandig, noch een
bloote weêrklank, dat hem echter niet wtêrhield de algemeene strekking
goed te keuren voor den laatste was hel zwijgen over hel lager onderwijs
een groot bezwaar. Aadat de heer Dullert de algemeene strekking had ver
dedigd, werd die met 61 tegen 8 stemmen goedgekeurd. 1 (algemeene
toestand des lands) en 2 (builenIzaken) gaven lot geene bedenkingen
aanleiding. Bij 3 (zee- eu landmagt) stelde de heer van Wassenaer Cat-
wyck voor aan liet slot der paragraaf te voegen het volgende: »De laatste
dagen, Sire, hebben liet bewijs geleverd, hoe Uwe Majesteit op de krachtige
medewerking van nationale geestdrift tot versterking onzer weerbaarheid kan
rekenen." Dit amendement werd met 51 legen 19 stemmen verworpen en
daarna de paragraaf goedgekeurd. Bij 4 (regtswezen) werden een drietal
amendementen voorgesteld, strekkende lot wijziging der redactie. Een dier
amendementen, van den heer Pijnappel, werd met 50 tegen 21 stemmen
goedgekeurd, zoodat in plaats van «liet zal ons verhengen, indien de wet
geving er ditmaal in slagen mag afschaffing der tienden lol stand te bren
gen," zal gelezen worden: Het zal den landbouw van den last der
tienden te ontheffen." Bij de behandeling van 5 (onderwijs), van den
volgenden inhoud: «Uwer Majesleits bijzondere zorg voor het onderwijs
stellen wij op hoogen pr(js. De weisvoordragt tot regeling van het hooger
onderwijs, die daarvan een vernieuwd blijk zal opleveren, wordt door ons
met verlangen te gemoet gezien," stelde de lieer Gefken voor daarbij te
voegen de volgende zinsnede: «Wij mogen echter ons leedwezen niet ont
veinzen, dal door Uwer Majesteits regering niet aan de natie tevens het
uiizigt wordt geopend op eene wenschelijke tegemoetkoming aan billijke
bezwaren, voortvloeiende uit de bestaande wetgeving regelende hel middel-
haar vn lager onderwijs." De lieer W. van Gollstein deed het voorstel, dat
na de eerste zinsnede het artikel aldus zon veranderd worden: «Zij strekt
ten waarborg dat de bezwaren van velen tegen ons lager onderwijs door
Uwer Majesteits regering met ernst en belangstelling zullen overwogen wor
den. De weisvoordragt tot regeling van het hooger onderwijs wordt door
ons met verlangen te gemoet gezien." Onderscheidene leden voerden daarbij
het woord. Bi) de beraadslagingen werd hoofdzakelijk op de bezwaren ge
wezen, welke, naar het oordeel van velen, tegen de inrigting van het lager
schoolwezeu bestonden, en op de wenschelijkheid om middelen te vinden
ten einde daarin te voorzien.
In de zitting van heden zijn de beraadslagingen voortgezet.
De heer van Nispen stelde de feilen der wet en de grieven daartegen in
het licht; dit was een pligt door het geloof in God hem opgelegd.
De heer de Bosch Kemper toonde aan dat het openbaar onderwijs niet
godsdienstloos is. Als echt volksvertegenwoordiger achtte hij zich verpligt
daartegen op te komen. Maar dit sloot niet uit dat in de wel sommige
gebreken bestonden, die hij beaamde, vooral van admiuisiratieven aard.
De heer Bichon van Usselmonde verklaarde zich voor de amendementen,
en zou zijn vertrouwen aan de regering ontzeggen als zij hare houding
tot dusver aangenomen volhield.
De heer van der Does de Willehois wilde tot alle amendementen mede
werken waarin v3n deze gewigtige quaestie gewaagd wordt.
De beer Guljé verklaarde zich tegen de amendementen. Hij was te zeer
overtuigd van hel nut der neutrale school dan dal hij eene herziening zou
wenschen.
De beer Moens verklaarde zich mede legen de amendementen.
De heer van Kuyk stelde een subamendement op dat van den heer Gef
ken voormet het doel om daaruit weg te laten de woorden «Middelbaar en."
De heer Lenting verdedigde de onderwijswet tegen de aanvallen harer
tegenstanders. Hij wilde de redactie der commissie handhaven.
De heer Koorders achtte het amendement Gefken nog niet sterk genoeg
geaccentueerd, maar zou dit met de meeste overtuiging goedkeuren.
De heer Jonckbloet achtte deze discussie onvruchtbaar en bestreed de
amendementen. Ook de heer Godefroi verklaarde zich tegen de amendemen
ten en sterk voor de handhaving der openbare gemengde school.
Morgen voertzetling.
De reeks van leesten, welke in de vorige week, bij gelegenheid van
den nationalen wedstrijd der scherpschutters, alhier plaats had, zijn Zatur-
dag II. besloten met een groot diner op het gemeente-badhuis eu vuurwerk,
liet diner werd bijgewoond door Z. M. den koning, en Z. K. H. de prins
van Oranje werd tot president van de tafel gekozen De heer Burlage zeide
bij die gelegenheid den koning dank voor de eer dezer dagen aan den weer-
baarheidsbond bewezeneu voor de door Z. M. getoonde belangstelling om
trent alles wat strekken kon om de onafhankelijkheid van Nederland te
bewaren. Z. M. dankte den heer Burlage voor de gevoelens door hem uit
gedrukt en deelde aan de vereenigde gasten mede dat hij den heer Burlage
benoemd had tot officier der orde van de Eikenkroon. Daarop stelde Z. M.
een heildronk in op H D. zoon, als eere-voorzitter van den weerbaarheids
hond, waarvoor deze in hartelijke bewoordingen zijnen dank betuigde en
een heildronk wijdde aan Neèrlands koningzijnen beminden vader en be
schermer van den bond. Een tal van toasten werden (achtereenvolgens uit-
gebragt, waaronder de volgende, door Z. M. den koning ingesteld, op het
welzijn van den Nederl. wcerbaarheidsbondop de hoofden der marine; en
inzonderheid op IID. geliefden broeder, prins Hendrik, als vlooivoogd, en
op den held van Simonoseki, den kap.-luitenant ter zee de Casembroot; op
de boogescholen van Leyden, Utrecht en Groningen, de kweekscholen voor
Neèrlands roem op het gebied der wetenschappen en welker jongelingen nu
en vroeger steeds door vaderlandsche gevoelens uitblonken; op de cavalerie
en den inspecteur van dat wapen, den prins van Oranje. Ten 9 ure werd
het vuurwerk, vervaardigd door den heer van der Brughte Amsterdam,
afgestoken. Het beantwoordde ten volle aan de verwachting. Ten 10 ure
verliet Z. M. hel badhuis.
BUITENLAYDSCIIE BERIGTEN.
FRANKRIJK.
PABIJS. 27 September
La France verzekert dat de keizer eerder in de hoofdstad zal terug-
keeren dan hij aanvankelijk voornemens was; den 30slen dezer zou Z. M.
Biarritz willen verlaten.
De regering heeft bevel gegeven eenige oorlogschepen zeilree te maken
om op de eerste aanvrage naar de Spaansche wateren Ie zeilen, ten einde,
desgevorderd de Franschendie zich op Spaansch grondgebied bevinden, te
beschermen.
Graaf Walcwski is te Slraatslmrg aan de gevolgen ecner beroerti
overleden.
In de laatste dagen heeft de Noorderspoorweg aan het station
niet minder dan 2000 billenen ltle kl. afgeleverdallen naar Parijs.
SPANJE.
De Gaceta meldt thans dat werklieden te Bojar in opstand zijn ge.
komen; dat te Malaga een gevecht heeft plaats gehad tnsschen de jg
opstand gekomen en de aan de regering getrouw gebleven troepen, dat
Cordova en Antequera in de magt der opstandelingen zjjn, alsook het arse
naal te Fcrrol en dat de oproerige benden in de provinciën talrijker worden,
Men kan uit deze mededeelingen van het officiële blad opmaken, dal dt
opstand veld wint.
Volgens andere berigten is de opstand thans uitgebreid tot de provinciën
Cadix Sevilla, Cordova, Huclva, Granada, Valencia, Alicante, Algesiras
Malaga, Vigo, FerrolCorunna en Logrono. De generaal Novallchez* kou'
niets verriglen; daar een deel z(jner troepen tol de opstandelingen is "over
gegaan, verlangde hij versterking. Die versterking is hem geworden; 4 ba-
taiilons hebben zich bij hem gevoegd en ook het regiment onder graaf Gir-
genti. Of het nu tot een treffen zal komen, moet de tijd leeren. Het is
als of beide partijen den sirjjd willen ontwijken. Serrano staat met 10000
man bij Cordova, maar ook lig wijkt terug om versterking af te wachten.
Men spreekt ook van oneenigheid lusschen de revolutionaire generaals. De
generaal Calonge heeft tegenbevel ontvangen en zal, in plaats van tegen
Santona op te rukken, naar de omsereken van Madrid teriigkeereuuit
hoofde de opstand zich aldaar uitbreidt. Valladolid en een groot deel der
heide Castiliën hebben zich, zoo als ten minste de niet-officiële berigten
zeggenvoor den opstand verklaard. De generaal Prim is met drie fregat
ten voor Carthagena verschenen; de gouverneur dier plaats heeft geweigerd
zich over te geven. De fregatten zijn in het gezigt dier plaats gebleven,
zoodat men verwacht dat Prim zijne eischen spoedig door kracht van wa
penen zal ondersteunen.
PABUS, 29 Sept. De Siècle zegt dat de twee broeders Concha (de gene
raal thans eerste minister, en de maarschalk) aan de koningin geschreven
hebben, dat, aangezien zij weigert zonder haren intendant Marfori naar
Madrid te gaan, zij van oordeel zijn voor den toestand niet langer te kun
nen inslaan. Na ontvangst van dezen brief heeft de koningin markies l'ezuela
naar San-Sebastian ontboden om hem het vormen van een compleet kabinet
op te dragenook heeft zij de leden van den raad van state bijeengeroe
pen. Deze maatregel wordt beschouwd als het voorteeken van een zeer
gewigtig besluit.
He
etuis
VAN
sche
[en
Le
He
BlU
Le
Ge
lijder
diiwe
broei
trien
Le
Ge
stad,
Inslr
Le
To
Woe
Sclio
INGEZONDEN.
Mijnheer de Bedacleur,
De dezer dageu door de directie der stoomboot de Nijverheid aangekon
digde najaarsdienst heefi mij aanleiding gegeven u voor het volgende in
uw geacht blad eene plaats te verzoeken.
Terwijl houderden door den warmen zomer tot een uitstapje naar zee wer
den uitgelokt eu daarvan velen met mij gebruik maakten van de sioomboot
de Nijverheidterwijl men steeds zeer voldaan was over beleefdheid van
het personeel, goede orde en zindelijkheid, die aan die boot heerschen, zoo
dat zij als middel van vervoer aanprijzing verdient, was er echter eene
zaak, die niet is goed te keuren. Het gebeurde namelijk dikwijls dal de
kapitein der boot, 's avonds met dc laatste reis van Katwijk komende, aan
de Vink de boot verliet en de boot alzoo zonder hoofd de reis naar Leiden voort
zette. In Augustus had schrijver dezes den heer van Ingen hierover gespro
ken en wel uit naam van onderscheidene heeren eu dames. Van Ingen gaf
hierop de verzekering dat hij zijn best zou doen den kapitein zijn schoon
broeder, te bewegen in het vervolg op de boot te blijven, zooals hel be
hoort Is hieraan gevolg gegeven? Dit is mij echter bekend dat kapitein
van der Kwast nog steeds aan de Vink des avonds de boot verlaat en hier
mede, gelijk ik naauwkeurig ben onderrigt, in strijd handelt met art. 11
van bet reglement waarop concessie voor sloomboolen wordt verleend De
zaak is dus van publiek belang en het is te voorzien dat zij tot onaange
naamheden zal aanleiding geven. Stelt de directie hetzelfde vertrouwen,
dezelfde genegenheid van het publiek op prjjswenscht zij dat hare onder
neming bloeije, dan moge de heer van Ingen van deze opmerking gebruik
maken en bedenken dat toegeeflijkheid in deze, b(j eenig onheil, met onver
antwoordelijkheid geljjk staat.
Leiden, 24 September 1868. Q. N.
oude
tiurgcvltjfcc Sïfiaö.
ONDERTBOUWD: C. Zandvliet, wedr. 29 j. en H. C. Koenen jd. 29j.
A. Schippers, jiu. 24 j. en K. Heyman, jd. 20j. T. J. Willemse, jm. 25j en
H. J. T. Fashender, jd.23 j.11A. Bontejm. 21 j en C. Wyeneken jd. 24 j.
A. de Haas jm. 22 j. en J. 11. Vogelezang jd. 18 j. Mr. C. W. Kist jm. 26 i.
en G. A. W. Kistjd. 20 j.
AKAIIEntK-NlEliH»
l'KtBMITIiiN AAN DE l.EYDSCHE HOOUESOHOOL.
Den 28slen September de heer P. K. V uit cent, van de Kaap de Goede
Hoop, in de godgeleerdheid, na verdediging van zijn akademisch proefschrift
de parahei van den farizeër en den tollenaar.
2G?,le Staats-Lioterl).
Trekking der Vierde Klasse.
l8te Trekking. N". 3956 een prijs van ƒ2000. N°. 6190een prjjs van 1500.
N". 11785 en 19217 ieder een prijs van ƒ1000.
2de N°. 18038 een prijs van 1500. N°. 19413 een prijs van 1000.
De Directeur van het Postkantoor te Leiden brengt ter kenuisse van het
Publiek dat, ten gevolge der invoering van de Winterdiens!te beginnen
met 1 October e. k., de ligling der hulpbussen zal plaats hebbenals volgt:
In de stad 's morg. 7 uur 20 min.
10 45
's av. 3 35 en
7 45
De bus aan hel Kantoor 25 minuten en die aan hel Station, met uitzon
dering der treinen van 3-14 en 3-42, 5 minuten vóór het vertrek der trei
nen in de rigting van Amsterdam
ten 8-20, 11-45, 3-14, 4-57 en 7-35,
en in die van Rotterdam
ten 10-20, 12-30, 3-42, 6-9 en 8-45.
I'e Direcienr voornoemd,
Leiden. 30 September 1863. J. FICI1LT.
Lel