aan de katholieken te willen voorhouden, len einde hen op te wekken om
een echt katholiek onderwijs, in zooverre het bestaat, te benuttigen, in
zooverre het nog ontbreekt, te helpen tot stand brengen en bevorderen.
Iloe de katholieke kerk over het onderwijs denkt, wordt zatnengevat in de
woorden: De kerk wil dat de jeugd in de wetenschappen ouderwezen
worde, maar zij eischt tevens dat dit onderwijs in alle opzigten katholiek
en godsdienstig zij. Voorts worden de denkbeelden der katholieke kerk
omtrent het onderwijs in een achttal punten nader uiteengezet en toegelicht.
Zal eene school, alzoo wordt o. a. in die ontwikkeling gezegd, het ver
trouwen der katholieken allezins waardig zijn en hunne goedkeuring weg
dragendan is het niet voldoende, dat zij de katholieke godsdienst (gelijk
het heet) eerbiedige, dat is, volstrekt onaangeroerd late, maar zij moet die
godsdienst zelve leeren kennen en beoefenen; eu verder: wanneer men niet
in de gelegenheid is om het noodige onderwijs te hebben op eene school,
die de II. kerk in allen dcele goedkeurt, dan kan men zijne loevlugt nemen
tot eene niet katholieke school; altoos echter op voorwaarde dat in die
school niets onderwezen worde in strijd met de godsdienst en zedeleer.
Zondag morgen II. hield d'. J. J. L. ten Kate, pred. te Amsterdam
eene korte maar kernachtige toespraak in hel kamp te Milligennaar aan
leiding van I Joh. V, vs. 4 laatste gedeelte. Z. K. H. de prins van Oranje
woonde aan het hoofd der troepen de godsdienstoefening bij terwijl na
afloop daarvan ten 12 ure door den prins inspectie over de troepen werd
gehouden.
Rijswijk is Zondag II. de vrouw van een arbeider bevallen van
drie welgeschapen kinderen, zijnde twee van het vrouwelijke en één van
het mannelijke geslacht; kraamvrouw en kinderen zijn welvarende.
Nabij Schoonhoven is eergisteren eene kapitale boerenhofstede van den
heer L. Haalbos Lazonderbewoond door R. de Hoop, metstal, hooiberg,
hooischelven enz. afgebrand. Van den inboedel werd mede bijna niets gered.
Ie Amsterdam is Maandag II. eene vergadering gehouden van de Am-
sierdamsche kanaal-maatschappij. De directie werd met algemcene stemmen
gemagtigd tot hel sluiten van eene leening vau 6j millioen a 4 pClge
waarborgd door den staat, en eindelijk het dividend over het maatschap
pelijk kapitaal gedurende den aanleg teruggebragt op 3j pCt.
Te Utrecht had Maandag avond iu de sociëteit boven den schouwburg
de laatste vergadering plaats van het corps kweekelingen aan 's rijks kweek
school voor militaire geneeskundigen te Utrecht, onder de zinspreuk: «Mavors
medieafor," en werd aldaar besloten om dal corps ook te Amsterdam te
laten blijven voortbestaan.
Te Ostende is in de vorige week, op een afstand van 500 ellen (van
hel strand eene sloep omgeslagen, waarin zich bevonden, behalve twee
roeijers uit Ostende, een candidaat in de regten en een leeraar hij de middel
bare school te Antwerpen. Men mogt er niet in slagen een dier personen
te redden. Een der roeijers laat eene vrouw met 8, de andere eene vrouw
met 12 kinderen achter.
's GRAVENHAGE 3 September.
Z. M. de koning-groothertog heeft den heer F. Soupart, hoogleeraar
te Gent, benoemd lot officier der orde van de Eikenkroon.
Tol burgemeester der gemeente Deil is benoemd de heer G. M. KolfT
en aan den heer J. F. 11. Leclercq is, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente Roggel.
Tot raadsheer in het prov geregtshof in Overijssel is benoemd de heer
uir. J. E. van Nes van Meerkerk, thans regter in de arrond.-regtbank
te Zwolle.
Aan den heer SI van Vliet
is de personele titel van hoofdcommies verleend.
Aan den heer J. Lebrel is, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend
als hoogleeraar aan de polytechnische school en de ingenieur 2dc kl. E.
Steuerwaldis gedetacheerd bij die school en aldaar belast met de fuuctiën
van hoogleeraar in de waterbouwkunde.
Z. M. heeft goedgevonden: den luit. ter zee 2de kl. J. Plantenga
onder toekenning van den titulairen rang van luit. ter zee lste kl., op pen
sioen te stellen; den adelborst lstB kl. D. Hordijk te bevorderen lot luit.
Ier zee 2de kl.tot scheepsklerken bij de Ned. zeemagt te benoemen: J.de
Visser, K. J. van den Russche, F. Lensing, J. Mets, F. J. Muller en S.
J. A. Deyll.
De minister van binnenl. zaken is door Z. M. den koning gemagtigd
de tegenwoordige vergadering van de staien-generaal op Zaturdag 19 Sep
tember a. s.des namiddags ten 2 ure, in eene vereenigde zitting der beide
kamers Ie sluiten
11. M. de koningin heeft zich gistereu morgen over Arnhem naar het
Loo begeven.
H. M. de koningin heeft bij den heer Bouscholte alhier een prachtig
zilveren theeservies aangekocht om als prijs te dienen voor den eerstdaags
te honden wedstrijd, uilgeschreven door den Nederl. weerbaarheidsbond.
De minister van binnenl. zaken zal Zaturdag aanst. geen gehoor verleenen.
In de gisteren gehouden derde of laatste zitting van het taal- en let
terkundig congres werd, nadat door den heer Heremans eenige rapporten
waren nïtgebragt, de plaats en de lijd van hel volgende congres ter sprake
«ebragt, waarbij hel bureau voorstelde het congres voortaan om de twee
jaren te houden. Na uitvoerige bespreking werd bepaald dat het volgende
congres in 1869 zal gehouden worden en, op voorstel van het bureau, met
acclamatie de stad Leuven als plaats van zamenkomst aangewezen. Ver
volgens werd overgegaan tot de behandeling der ingekomen voorstellen:
l°.Ddat van de bh. Nijhoff, Sijlhoff en Tliieme, om eene commissie te be
noemen voor de oprig'iing van een gedenkteeken op het graf van den heer
mr. J. van Lennep, waartoe zij eene bijdrage van ƒ300 als aanvankelijke
bijdrage beschikbaar stelden; het zamcnstellen van die commissie werd
opgedragen aan de commissie benoemd lot uitvoering van de besluiten van
dit" 10dd congres; 2°. de voorstellen betreffende de toelating vau vrouwen
tot hel lidmaatschap van het congres; hieromtrent kwam men na veel dis
cussie overeen die zaak in handen eener commissie te stellen, om daarover
later rapport uit te brengen; 3°. het voorstel van den heer Isingom zich
te wenden tot de regering, en te verzoeken dal de spelling van de lib. de
Vries en te Winkel als officiéél worde aangenomen en ingevoerd; dit voor
stel waartegen zich vele leden verklaarden werd later door den voorsteller
zoodanig gewijzigd dat alleen de wenschelijkhcid werd uitgesproken dat de
regering in administrative stukken de bedoelde spelling zal volgen, en alzoo
gewijzigd aangenomen.
Na de pauze droeg de heer de Buil een gedicht voor, gel.: »de eeredienst
van het schoonc". Daarna sprak de heer Drahbe, van Hageveld. o<cr de
studie der Nederlandsche dichters in verband met opvoeding. De heer Mionlet
kwam op tegen het een en ander, dat door den laatstgenoemden spreker in
zijne rede aan het onderwijs was ten laste gelegd. De heer Leenaertsvan
Antwerpen, hield eene beknopte voordragl over de wenschelijkhcid, dat er
ne geschiedenis van Noord- en Zuid-Nederland vervaardigd worde. Prof.
ieremans sprak over de middelenaangewend tot bevordering van de
'schaffing van het zegelregt in Noord-Nederland. Door den heer Kirberger
erd een voorstel toegelicht, door hem en den heer Tliieme ingediend,
rekkende dat het congres zon besluiten om zich met een adres aan de
ooge regering Ie wenden, ten einde in de bestaande zegelwet zulke wjjzi-
ling te erlangen dat artt 18 en 19 en de geheele 4dc afd. van den tweeden
itel worden afgeschaft. Hij drong er sterk op aan dat de afschaffing van
iet zegel zich tot alle gedrukte stukken zou uitstrekken. Dit voorstel werd
n zooverre aangenomen dat alleen de wenschelijkheid werd uitgesproken
an de afschaffing van alle bepalingen uit de zegelwet die de drukpers
|J)elemmeren.
Door den voorzitter werd daarop het Xde taal- en letterkundig congres
gesloten.
Te half zeven ure vereenigden de congresleden zich met hunnne dames
|in de Socieleitstent in het Bosch, die smaakvol gedecoreerd met de Neder
landsche en Belgische vlaggen, en tevens schitterend verlicht was. Het
[orkest onder directie van den heer Stumpff, van Amsterdam, deed zich daar
jhooren, en mogt menigmaal de algemcene goedkeuring wegdragen. Zoowel
lilt de tent als in den omtrek bevond zich eene buitengewoon groote menigte,
zoo van hier als van elders, waaronder de grootste levendigheid heerschte.
De Hollandsche en Belgische volksliederen werden met geestdrift begroet.
Ten half elf ure werd in de Maliebaan van wege hel gemeentebestuur een
j vuurwerk afgestoken, vervaardigd door den heer van Leeuwen uil Amster-
S dam. Aan welke oorzaak het is toe te schrijven weten wij niet, maar het
i vuurwerk is ten eeneinale mislukt en heeft algemeene teleurstelling te weeg
I gebragt Op het veld was eene tribune opgeslagen ten gebruike van de
i autoriteiten en de leden van het congres.
Na den afloop van het vuurwerk kwamen vele congresleden in de Ver-
eeniging weder bijeen om nog eens een gcnoegelijk uur tol het afscheid
door te brengen.
BUITENLAVDSGHE BERIGTEN.
ESGELAA 1».
LONDEN 1 September.
Het tegenwoordige parlement zal, naar men verneemt, den 9dcn Octo
ber ontbonden worden.
Lord Howard sedert 1847 gezant van Engeland bij hel Belgische hof,
is in den ouderdom van 69 jaar ie Lesves, iu Namen, plotseling overleden.
De officiële staten van Groot-Britannie's handelsverkeer met liet bui
tenland in de maand Juli) jl. zijn thans openbaar gemaakt. Daarin ziet
men eene gestadige strekking tot nieuw leven iu nagenoeg al de takken der
Britsche industrie, uitgezonderd de bewerking van het ijzer.
In de nabijheid van Tipperary zijn policie-beambteu door eene bende
vermomde personen aangevallen en mishandeld; sommigen hunner zijn ge
vaarlijk gekwetst. Te Manchester is de Orangistische onruststoker Murphy
iu hechtenis genomen.
Gedurende de laatste zes maanden zijn niet minder dan 666 winkeliers
alhier veroordeeld wegens het gebruiken van valsche maten en gewigten.
Het was voornamelijk in behoeftige buurten, dal de meeste gevallen voor
kwamen.
Berigten uit Montevideo van 30 Julij bevestigen het berigt der ont
ruiming van Humaïta, en voegen daarbij dat er terstond door de bevelheb-
grond gelijk te maken. >-p- c, n.e, den
Te New-York wordt een kapitaal van 5,000,000 doll, bijeen eel.ra-
m itif <ohnnnii His» van zlo rhinae/vKn
M
lse" 11
jlo'tn
ging ,a
is die t
De
ks de
jjn een
ll vt
De
iwsclie
gil tfdei
tjueii b<
Vo
locliuld
eerwil
kii, de
jji lieer
Uit
Ljjnbusl
(e majo
pijen
- lie
[woedde
De k'
jineralii
Wen.
kertoadc
- Ui
km da:
Wik vel
jospiiaa
iclnkba:
jiar e*>
-De
(ock ovi
een ooi
til wol
U
]ior|i R'
- V
tenis g
gedeleg'
synode
illiauk
- li
kchappc
lenst
lansch
- -Jpvui UqI
voor eene maatschappijdie van de Chinesche regering concessie tot het
aanleggen' van telegraaflijnen in China heeft verkregen; haar plan is die
telegraaflijnen met der tijd door cencn onderzeeschen gcleiddraad met San
Francisco en dus met het Noord-Amerikaansche telegraafnet te verhinden.
De New-Yorksche World, van 17 Augustus behelst het volgende tele
gram nit St. Francisco van den 16deD: Uit Nagasaki is berigt ontvangen,
dal 150 inlandsche Christenen op eene stoomboot van Nagasaki weggevoerd
zijn, en dat die Japanners zijn verdronken; de te Nagasaki gevestigde
consuls hadden daartegen vruchteloos geprotesteerd.
Hetzellde blad geeft dc volgende berigten uit Jokohama van 26 Juljj,
insgelijks over St. Francisco per telegraaf ontvangen: Den 4df° Julij hebben
20000 man krijgsvolk uit liet zuiden van het Japansche rijk eenen aanval
gedaan op de Takugawas te Jedo. De laalsigemelden (gewapende aanhan
gers der noordelijke partij, welke den val van den Taïkoen Stotsbashi had
trachten te beletten) waren slechts 1580 in getal; evenwel sloegen zij den
aanval af; doch den volgenden ochtend werd de aanval herval en eene vol-
slagene nederlaag aan de Takugawas toegebragt. De helft der stad Jedo,
waaronder twee groote tempelsde eene tot verblijfplaats voor den hooge-
priester van vorstelijke» bloede, Miaia, strekkende, is in de asch gelegd.
Te Tischin18 uren bezuiden Osaka, is'een bloedige veldslag tusschen de
troepen van Aidzu en die van Satsuma geleverd. De laatste werd geslagen
eu verloor veel krijgsvolk. Satsuma en Tsosioe werden daarop door ver
scheidene andere daïmios verlatenen vervolgens verklaarde Tsosioe den
strijd te willen staken; bij gelastte zijne krjjgsbevelhebbsrs naar hunne
woonsteden terug te keeren en onzijdig te blijven. De partij van Satsuma
lari namens den Mikado eenen proclamatie uitgevaardigd, waarbij al de
itilandsche Christenen ter dood gedoemd werden. Dien ten gevolge waren
ie Nagasaki, alsmede te Senada16 uren van Jedo, een aantal menschen
ter dood gebragt. Men zegt dat de daïmios van hel noorden des rijks
■oorgesleld hebben al de geschilpunten door Engeland, Frankrijk en de
'ereeuigde Staten sclieidsregterlijk te laten beslissen; in geval die stalen
tls scheidsreglers wilden bandelen, zouden de daïmios van weerszijden
iok namens den Mikado, vooraf de plegtige verbindtenis op zich nemen om
ich geheel aan de door hen te vellen uitspraak te onderwerpen.
ITALIË.
Te Rome is sprake van eene groote verandering, die de Paus besloten
au hebben ie brengen in de ir.risting van hel bestuur van zijn wereldlijk
gbied. Thans heeft hij eenen staatssecretaris, eenen minister van binnenl.
aken, justitie en policie, eenen minister van Gnancién, eenen minister voor
e openbare werken, en eenen minister voor de gewapende magt. In plaats
oar»an zou de Paus voorlaan enkel twee staatssecretarissen willen hebben,
bi den cardinalen eenen voor de buitenl. en eenen voor de binnenl. zaken,
b cardinaal Antonelli zou staatssecretaris voor de buitenl. zaken bljjven,
d cardinaal Berardi zou dc andere staatssecretaris zijn. De hnancién, de
gwapende mast, de justitie, de policie en de openbare werken zouden
oderdeelen worden van het departement van binnenl. zaken en alzoo onder
d leidinz van mgr. Berardi komen. Deze verandering zou eene belang-
rke icrmindering der staatsuitgaven medebrengen.
NEV
aoorde
ïesieli
lot eer
L0N
'benoen
W
pie, i
kol be
In i
ten vv
DE1
Elansj
«ld,
S. Bij
Deros
D. -
der L
E. Bi
Meer
geb. v
l-
D
der L
Weei
G1
C. Y.
1. Bi
01
Schr
<an
A.
G. I
F.C
Jl. E
H. i
J. Jl
311
4<le
