Uit Dokkum meldt men het volgendeHet schoonmaken der Bonifacius-
hron trekt dagelijks de aandacht der ingezetenen. Met hel volste regt kan
men zeggen: «deze bron heeft wonderen gedaan." Eene bevolking van
rnitn 4500 inwoners heeft zich gedurende verscheidene weken zoo niet ge
heel dan toch grootendeels uit deze wellen van drink- en waschwater voor- j
zien en aan «leeg raken" behoefde volstrekt niet gedacht te worden. Zij
is nu leeg gemalen en nu bljjkt z{j te bestaan uit eenige lagen leem, veen
en rood zand en eene bedding van zuivere kiezel en vuursteen, vermengd
niet wit zand. De bovenste laag is op een tal van plaatsen als doorboord
en van uit die openingen springt het heldere zuivere water. Negen van de
voornaamste wellen zrjn nu met putjes beringd, om het indringen der mod
der te beletten. De grootste wel is wijd genoeg, om er tot den middel in
te zakken; de andere zijn geringer van omvang. Het dagelijksch bestuur
onzer gemeente heeft in dezen een initiatief genomen, dat allen bevalt. Zon
der veel kosten wordt de bron nu perfect in orde.
Te Groningen is Vrjjdag II. het jaarlijke feest ter herinnering aan het j
ontzet en de stad in 1672 op de gewone wijze gevierd. In de Martini kerk
trad als feestredenaar op d». B. C. J. Mosselmans.
Delfzijl is in de vorige week bezocht door prins Napoleon, neef
des keizers van Frankrijk, tl ij heeft van daar een uitstapje naar Euibden
gedaan.
Uit Brussel meldt men dat de toestand van den Belgischen kroonprins
weder minder gunstig is.
's GRAVENHAGE 1 September.
Z M. heeft vergunning verleend aan P. Hillenaar, te Leydentot het
dragen van hel hem als zoitaaf in dienst van den Paus toegekende zilveren
kruis fidei et virtuti.
Z. M. heeft goedgevonden te benoemen: bij den grooten staf, tot ko
lonel den luit.-kolonel A. E. Mansfeldt, van dien staf; bij bet wapen der
infanterie, lot kolonel en commandant van het 8ste reg. den luit.-kolonel
P. II. J. Hongeveen, thans met het bevel over dat corps belast; bij het per
soneel van de geneeskundige dienst der landmagt lot officier van gezond
heid 3de kl. den kweekeling bij 's rijks kweekschool voor militaire genees
kundigen J. A. van der Slok. bestemd geweest voor de dienst in Oost-lndie,
doch daarvoor ongeschikt geworden. Voorts is de officier van gezondheid
2dc kl. A. van Ünseleu Spruylleeraar bij 's rijks kweekschool voor militaire
geneeskundigen, ingevolge zijne aanvrage, op non-activiteit gesteld en aan
den lslen luit. der infanterie op non-activiteit M. van Doorninckop zijn
verzoek, eervol ontslag uit de militaire dienst verleend.
De minister van oorlog zal Donderdag aanst. geen gehoor verleenen.
Het tiende Ned. taal- en letterkundig congres heeft Zondag avond een
aanvang genomen. In de zaal der teeken-akademie aan den Boschkant zijn
de congresleden plegiig ontvangen door hel gemeentebestuur, waarbij de
eerewijn werd uitgereikt. De burgemeester van 's Gravenhage nam het eerst j
het woord om de congresleden in de koninklijke residentie welkom te
liectcn. Na hem trad, daartoe uilgenoodigd door de Nederlandsche regering,
prof. de Vries op, om hel congres te begroeten en de verzekering te geven, j
dat de regering met belangstelling de werkzaamheden van het congres gade
sloeg, in de overtuiging dat deze bevorderlijk zouden zijn aan de Neder
landsche taal- en letterkunde en tevens aan de bevesiiging van de Neder
landsche nationaliteit in het zuiden en in hel noorden. Namens de Vlaamsche
broeders werden deze toespraken beantwoord door den heer Delcroix. Voorts
werd nog den congresleden, namens de Belgische regering, het welkom
toegeroepen door den heer de Maere Eimnander, die er met nadruk op wees,
hoe evenmin bij de zuidelijke als bjj de noordelijke broeders gezindheden
werden aangetroffenals die waarvan hier in de laatste dagen geruchten
waren uitgestrooid, die ook tot in België doorgedrongen waren. De beves
tiging der zedelijke eenheid tusschen de Noord- en Zuid-Nederlanders, zeide
hj), ziedaar het doel van de congressen, ook van dit congres.
Na deze plegtige ontvangst begaven de congresleden zich naar de sociëteit
de Vereeniging, alwaar zij den avond doorbragten. Dr Jonckbloet, voor
zitter der regelings-commissie, en de heer Heeremans voerden aldaar nog
het woord.
Gisteren heeft hel congres zijne eerste zitting gehouden, welke door een
groot aantal leden en belangstellenden is bijgewoond De heer dr Jonck
bloet opende de zitting met eene rede, waarin voornamelijk vvijlen de heeren
dr. te VN'inkel en mr, J. van Lennep werden herdacht. Vervolgens is het
bureau geconstitueerd en zamengesleld uit de heeren Jonckbloet, voorzitter,
en Frans de Corl, Jan van Beers, S. J. van den Bergh en Th van VVcst-
rlieene, secretarissen. Eene motie van orde van jhr. 11. Salvador om,
zonder het beginsel van toelating der vrouwen te beslissen, de dames, die
van vroegere congressen leden zijn geweest, ook op dit congres toe te laten,
is door den voorzitter, den heer Jonckbloet, bestreden, op grond, dat eene
motie van orde zich alleen kan uitstrekken tot regeling van werkzaamheden,
maar nooit een diep ingrijpend voorstel mag zijn. Voorts is ingetrokken
het politieke voorstel om het congres eene maatschappelijke strekking te
geven. Daarna is lang gesproken over het voorstel van liet vorige jaarom
de benaming taal- en letterkundig congres te veranderen in taai-congres.
Vier voorstellen werden gedaanaangenomen is hel voorstel van dr. Beets
om de zaken te laten, zoo als zij zijn. Na de pauze trad als spreker op
prof. II. E. Moltzer, die door verschillende voorbeelden betoogde, dat de
woorden der taal in den loop der tijden verandering van beteekenis onder
gaan. Ds. J. J. L. ten Kate droeg twee dichtstukken voor. Dr. de
Jager sprak over de quaestie van het al of niet behoud van de verbuiging
der naamvallen, terwijl prof. Ileremans, uit Gent, sprak over de letter
kundige betrekking tusschen Noord en Zuid iu de zestiende eeuw. H. M.
«ie koningin en Z. K. 11. prins Frederik hebben een gedeelte van de zitting
bijgewoond.
Des avonds had in den schouwburg hel nationale concert plaats, waarop
o. a met veel bijval weid uitgevoerd de cantate lleiligerlremuziek van
R. Hol, op woorden van mr. .1. E. Banck. Dit concert werd vereerd met
de tegenwoordigheid van II. M. de koningin en van HH KK. HH. prins
Frederik en p ins Alexander. Na den afloop van het concert werd aan den
lieer Banck eene serenade met fakkellicht gebragt.
In de zitting van heden deelde de voorzitter mede dat II. M. de koningin
hem uilgenoodigd had haren dank aan het congres te betuigen voor de wijze
waarop zij gisteren was ontvangen. Vervolgens bragt de heer Vuylsteke
rapport uit namens de commissie belast met een onderzoek van de middelen
ter verbetering van het onderwijs der Ned taal iu de Vlaamsche provinciën
en daarna de heer Max Rnoses, namens de commissie benoemd om onder- j
zoek te doen naar de middelen, toen aangeduid, ter opbeuring van het
looneel in Noord- en Zuidholland.
Daarna heeft de heer van Violen in eene snijdende redevoering de vraag
beantwoord: «wat moet er worden van het Ned. woordenboek?" Die
spreker werd herhaaldelijk tot de orde geroepen. De heer van Vloten be
weerde dat eerst over 64 jaren het woordenboek zritt voltooid zijn terwijl
beloofd was dat het over 24 jaren zou zijn voltooid.
De voorzitter heeft de opmerking gemaakt dat twee jaren geleden op fiej
congres te Rotterdam het woordenboek van het congres is losgemaakt.
Prof. Vrecde heeft den heer van Vloten wederlegd en zijne medewerkint
aan het woordenboek belangeloos toegezegd, terwijl hij hoopte dal dit voor
beeld navolging mogi vinden.
Ds. Beets heeft in eene geestige improvisatie betoogd dal op de'vraag;
»wat er van het woordenboek kan worden" alleen kan geantwoord woe
den neen woordenboek."
Prof. de Vries heeft de spoedige verschijning der zevende aflevering aan
gekondigd en de spoedige voortzetting van hel woordenboek verzekerd.
BUITEiVLAVDSCHE ISKRIGTEN.
ENGKLAA
LONDEN, 30 Augustus.
Toen de zoon van koning Theodorus hier te lande werd gebragt
kwam de vraag op, wat men met hem zou aanvangen. Hij kon niet aai
zijn lot worden overgelaten en het was tevens onredelijk van het Er.gelsclit
volk te eischen, dal hij op 's lands kosten gedurende zijn geheele leven zoj
worden onderhouden, nadat men 5.000 000 besteed had voor de onder
werping van zijn vader. Men heeft thans dienaangaande een plan gemaakt,
Men zal hem eene zorgvuldige opvoeding geven, cu hem opleiden tot In'
disch ambtenaar.
In Westminster is een stuk grond aangekocht, waarop eene r. k. ka
thedraal voor de diocees van Westminster zal worden gebouwd en die teveiu
een gedenkteeken zal zijn aan de nagedachtenis van den kardinaal Wise
man gewijd.
Een belangrijke diefstal heeft aan het station te Manchester plaats ge-
had. Vier kisten met goud- en zilverwerk waren in een der goederenwa
gens geplaatst en totdat zij te Liverpool aankwamen onaangeroerd gelaten,
doch bij de aankomst waren er slechts drie. De verdwenen kist bevalt!
voor 2000 aan horologies Vijf personen zijn reeds te Manchester aange
houden en een gedeelte van den buit is bij hen gevonden.
Blijkens berigten uit de Vereenigde Stalen baarde er de veeziekte ia
het Westen en het Noordoosten veel zorg. In New-Vork had de gouver
neur van den slaat bepaald dat geen rundvee uit het Westen ingevoerd zon
worden alvorens aan de grenzen van den staat door deskundigen onder
zocht en gezond bevonden te zijn. In New-Jersey was de invoer van vet
uit liet Westen en uit Texas door den gouverneur volstrekt verboden. Dt
zuidwestelijke grenzen van den staat Missouri verkeerden als in staat va»
burgeroorlog; aldaar waren groote kudden rundvee uit Texas en uit het
Inriiaansche land door veedrijvers vereenigd; maar de bevolking van Missouri
belette hen in haar land te komen, dewijl de kiem der ziekte bepaaldelijk
door vee uit Texas aangebragt schijnt te worden, de veedrijvers dreigden
geweld te gebruiken; de grensbewoners verklaarden hen die binnendron
gen te zullen dooden de gouverneur van den slaat had bij eene proclmatit
de beide partijen tegen storing van den openbaren vrede gewaarschuwd,
Omtrent den aard der veeziekte liep het oordeel der deskundigen nog uiteen,
De heer Gamgeeeen Engelsch veeartsenijknndige van naam, hield haar voor
eene uiet-besmettelijke kwaal, onderscheiden van de runderpest of vee-
typhus, dien hij in Engeland had waarsenomen. Naar hel gevoelen van
den heer Harris, eenen deskundige te New-York, is hel eene besmettelijke
ziekte van typhensen aard.
Onlangs is te New-York eene vergadering van de internationale klee-
dermakers-vereeniging gehouden. Zij besloot den president Johnson door
eene deputatiehare hulde te brengen. De president heeft willen tooneu
dat hij zich zonder schaamte herinnerde vroeger kleermaker geweest te zijn;
hij ontving de deputatie zeer heuschbetuigde haar dat hij de gelukkigste
dagen zijns levens in zijnen kleermakerswinkel had gesleten en gaf haar
verder goedeu raad voor handwerkslieden.
FRANKRIJK.
PARIJS, 30 Augustus.
De graaf van Girgenli, een prins van den Napelschen tak der Bour
bons-familie, is met zijne jeugdige gemalin, eene dochter van de koningin
van Spanje, alhier gekomen en er van wege het hof met meer dan gewone
onderscheiding ontvangen. Hierin wordt door de dagbladen eene politieke
bedoeling gezocht Katholijke dagbladen meenen dat die bijzonder heusclie
ontvangst leed aan de lialiaansche regering zal doen, en willen doen geloo
ven dat zij juist dit ten doel heeft.
De maarschalk Niel heeft als voorzitter van den algemcenen raad van
hel dep. der Opper-Garonne eene redevoering gehouden, waarin hij in hoofd
zaak zeide, dat het Fransche leger met den besten geest is bezield; dat de
arsenalen vol zijn; dat de wapening uitmuntend is; dat de flnauciële hulp
bronnen nagenoeg onuitputtelijk zijn, en dat het in den tegenwoordige»
stand van zaken, wanneer men Frankrijk vergelijkt met de andere mogend
heden van Europa, vergund is met wettigen trots te zeggen, dat Frankrijk
alleen op dit oogenblik naar zijn welgevallen vrede kan maken of oorlog.
Onder de verder bekend geworden toespraken bij de opening der ziltig-
gen van de algemeene raden gehouden, trekt nog de aandacht die van de»
prefect van het dep. du Nord die, nadat hij had verklaard dat de keizer
al zijne beloften jegens Frankrijk was nagekomen, zich o. a. aldus uitliet:
Heden kroont de keizer het gebouw, door aan Frankrijk de vrijheid te
verleenen. De keizerin is eene heilige, en de keizerlijke prins is een edel
kind, dat zich zjjtte voorvaderen en Frankrijk waardig zal betoonen. Laten
wij ons buigen, mijne heeren, laten wij ons met toegenegenheid buigen
voor deze driëëenheid van genie, hoop en weldadigheid.
Men verneemt dat door het ministerie van oorlog twee duizend zooge
naamde mitrailleuses zijn bestelddaarvan zijn reeds eenige honderden ge
reed en zullen de andere denkelijk vóór hel eind dezes jaars geleverd
worden. Het voornemen zou zijn één zoodanig wapentuig aan elke com
pagnie van de infanterie te geven.
Te Nimes heerseht eene groote opgewondenheid. Bij gelegenheid dal
onlangs eene aldaar gehouden kiezersvergadering door de policie werd uit
elkander gedreven, is de heer Sanier gekwetst geraakt en deze bevindt zich
in zorgelljken toestand. De vader van den heer Sanier is ten gevolge van
den [schrik ongesteld geworden en overleden. Bij de teraardebestelling van
zijn stoffelijk overschot werden verscheidene redevoeringen gebonden. De
heer Demians, vroeger lid van hel wetgevend ligchaam drong aan op een-
dragtige zamenwerking van alle partijenten einde de vrijheid le herwinnen.
In de dezer dagen gehouden jaarlijksche openbare vergadering der
Fransche akademie is de prijs in de welsprekendheid loegrkend geworden
aan den heer Gidel, professor in de rhetorica aan het Lyceum Bonaparte nt
