Uit het Westland wordt ons ran l!. Zondag gemeld dat Vrijdag de
eerste nieuwe aardappelen, drie mandjes, naar Amsterdam zijn verzonden
en hiermede het vervoer van aardappelen met iederen dag grooter wordt.
Uit Utrecht verneemt men, dat na het emeritaat van prof. van Rees
de lessen in de physica gegeven zullen worden door prof. Buys Ballot en
dat aan den opvolger van den heer van Rees het onderwijs in de mathesis
zou worden opgedragen,
lloor de uitgevers Gebr. Belinfanle, le 's Gravcnhageis dezer dagen
de irileekening opengesteld op en de eerste aflevering in het licht gegeven
van een uitgebreid werk, getiteld: De wonderen der wetenschap, of de
geschiedenis der nieuwste uitvindingen aan het volk verhaalddoor Louis
Figuierin het Nederduitsch vertaald en bewerkt onder toezigt van dr.
■d- fan Oven, leeraar aan de hoogere burgerschool te Delft. De schrij
ver van dit werk stelt zich, gelijk reeds uit den titel blijkt, ten doel, eene
populaire schels te geven van de wouderen die de menschelijke geest in
de jongste eeuwen op wetenschappelijk en practisch gebied heeft lot stand
gebragl. Hij wil de geschiedenis mededeelen van de grootc ontdekkingen,
die den mensch zooveel nut hebben verschaft en hem zoozeer tot eer ver
strekken, waarbij de heilzame invloed der wetenschap op de stoffelijke
belangen der maatschappij zoo duidelijk in het oog springt. Te regt merkt
hij aan dat het de pligt van ieder beschaafd mensch is te trachten zich
juiste begrippen le verschaffen omtrent de werking der natuurkrachten, en
dat groot en klein, rijk en arm, belang heeft bij die kennis. Daarom wil
bij trachten helder en duidelijk te zijn, en van alle wetenschappelijkequaes-
tiCn die zijde opzoeken, welke begrijpelijk en dus ook aangenaam is voor
ieder mensch met gezond verstand begaafd. Uit de eerste aflevering, waarin
een begin wordt gemaakt met de behandeling van het stoomwerktuig, kan
men zien, in hoeverre de schrijver er in geslaagd is daaraan le voldoen.
liet geheele werk wordt berekend op 200 vel in 4° en zal voorzien zijn
van 500 gravuren ter verduidelijking van den tekst. Door de uitgevers
wordt de prys zoo gesteld, slechts 10 cents per vel, dat het werk onder
ieders bereik valtmaar daarby hebben zij het oog gehad op een groot
debiel, en slechts daardoor kunnen zij dan ook in htinne onderneming sla
gen. Wij gelooven niet dat zij teleurgesteld zullen worden in hunne ver
wachting, daar de beoefening der natuurwetenschappen in deze dagen eene
zoo groote uitbreiding heeft verkregen en een werk als hel genoemde die
beoefening niet dan bevorderlijk kan zijn. Voor hh. studenten, leerlingen
van hoogere burgerscholen enz. zal »de Geschiedenis der nieuwste uitvindin-
hen" zeker eene leerrijke en onderhoudende lectuur opleveren en de vrije
vertaling van dr. A. van Oven, die zich vroeger ook hier als docent van
eene gunstige zijde deed kennen, strekt tot waarborg van eene degelijke
behandeling. Voor eene goede typographische uitvoering hebben de uitgevers
bijzonder zorg gedragen.
De Staatscourant bevat het verslag van den raad van toezigt op de
spoorwegdiensten over 1866, ingediend aan den minister van binnenl. zaken.
De 82ste algemeene vergadering van de maatschappij Tot Nut van
'i Algemeen zal geopend worden op Dingsdag den 13den Augustus, in het
kerkgebouw der doopsgezinde gemeente te Amsterdam. Op bijzondere uit-
noodiging van het hoofdbestuur zal de heer L. Vroom president van het
dep. Zwolle, die gedurende het vierde eener eeuw lid en voorzitter des be-
stnurs van genoemde afdeeling wasde beraadslagingen der vergadering leiden.
De algemeene vergadering der vereeniging voor christelijk nationaal
schoolonderwijs zal te Leeuwarden worden gehouden, op 22 en 23 Mei e. k.
Bij de herv. gemeente te Schiedam is lot predikant beroepen ds. Ilooy-
kaas, pred. te Nienw-llellevoetbij die te Oost-Kapelle ds. du Cloux, pred.
te Spijk; bij die te 's Grevelduin Rapelle ds. Kingmapred. le Rinsutna-
geest; bij die le Varsseveld de candidaat H. 11. Zaalberg; bij die te Kerk-
werve de candidaat J. L. Fortuyn Droogleeverbij die te Schipluiden de
candidaat A. Bottma.
Door de stemgcregligde leden der Waalsche gemeente te Amsterdam
is met 251 tegen 82 stemmen besloten de beroeping van predikanten en het
verkiezen van kerkeraadsieden volgens het nieuwe reglement te doen plaats
hebben.
Aan de herv. gemeente van Wcrvershoof is door wijlen mcj. de wed.
C. de Vries, geb. Oud, gelegateerd een half bunder bouwland, alsmede
eene som van ƒ2000, waarvan de renten moeten dienen tot verbooging van
hel predikanls-tractement.
Gedurende de week van 28 April tot 4 Mei zijn door den vee-typhus
aangetast: in Zuidholland 148 runderen, gestorven 6, afgemaakt 141, her
steld 1; in Utrecht 18, gestorven 4, afgemaakt 15; in Gelderland 6, afge
maakt 34; in Noordholland 11, afgemaakt 11; in Noordbrabant 2, gestor
ven 2, afgemaakt 3; totaal der aangetaste runderen 185. In de week van
21 tot 27 April beliep het aantal aangetaste runderen 362 en in de week
van 14 tot 20 April 614.
De heer mr. Amersfoordtburgemeester van Haarlemmermeer, deelt in
het lf'eekbl. v. Haarlemmermeer mede dat in het laatste jaar te Haarlem
mermeer zich eene klasse van lieden gevormd heeft, die letterlijk «hande
laars in veepest" zijn. Een dier personen heeft tot drie malen koeijen
gekocht, die hjj telkens heeft doen onteigenen, en men beweert, zegt de
heer Amersfoordtdat elke slagting hem ongeveer duizend gulden voordeel
heeft opgebragt.
Uit het noorden des lands meldt men o. a. het volgende: Opmerkelijk
is het aantal jongen, door de onderscheiden diersoorten in dit voorjaar ge
worpen. Kalveren, biggen en lammeren worden in deze gewesten bij me
nigte aangetroffen; men herinnert zich bijna geen lijd, waarin zóóveel
jongvee aanwezig was, als zulks thans het geval is. Het is of alles zich
hier prepareert, om op den wenk der ontsluiting van de lijnen gereed te
zijn ter aanvulling van het in de Hollandsche provinciën verlorene.
Bij den gemeenteraad van Amsterdam is ingediend een voorstel van
burgemeester en wethouders, tot wijziging der verordeningen betrekkelijk
het openhaar lager- en middelbaar onderwijs. In hoofdzaak komt dit voor
stel hierop neder: Er zullen zijn 25 armenscholen, 9 tusschenscholen en
20 burgerscholen in 2 klassen. Voorts zullen worden opgerigt eene hoogere
burgerschool met vijfjarigen cursus, met een schoolgeld van ƒ90, in plaats
van ƒ180; eene handelschool met driejarigen cursus, meteen schoolgeld
van ƒ180; eene burger dag- en avondschool; eene leer- en werkschool en
een gymnasium. De kosten voor het onderwijs zijn geraamd op ƒ492,450,
de baten op ƒ242,650, beide jaarlijks.
In de vorige week heeft te Tubbergen een zware brand gewoed,
waardoor zeven huizen en een schuur een prooi der vlammen werden. Ook
te Orlhen, nabij 's Hertogenbosch, zijn drie huizen afgebrand, waarbij vier
runderen en een paard omkwamen.
In Friesland blijkt het schieten bij de boeren een harlslogt le zijn,
die niet uit te roeijen schijnt. Donderdag II. had te IJtens wederom een
ongeluk plaats, dat noodlottige gevolgen kan hebben. Een jongeling van
16 jaren, een wees, wilde ook eens schieten. Uil gebrek aan een pistool,
vulde hij een fleschje met kruid, deed in den hals een stuk papier, stak
dat aan met een lucifer en de gevolgen bleven niet lang achterwege, daar
het fleschje met geweld uit elkander sloeg en hem zoo in het aangezigt
kwetste, dal men voor het behoud zijner oogen vreest.
In de vorige week verliet een landbouwersknecht uit Roermond, 62
jaren oud, zwaar beschonken het dorp Horn om zich huiswaarts le begeven.
Men vond later zijn lijk op den weg liggen, terwijl de schedel verbrijzeld
was door overriding van een rijtuig, waarschijnlijk de postkar van Roer
mond naar Eindhoven.
Te Brussel heeft het internationaal congres voor sociale wetenschap
pen eene vergadering gehouden ter bepaling van de plaats der volgende bij
eenkomst. Door het bestuur werd daartoe voorgesteld Parijs, maar dit
voorstel vond nog al hevige bestrijding. Met 27 legen 21 stemmen werd
het dan ook verworpen. De heer Vervoort, president, en de heer Couvreur,
secretaris, namen daarop hun ontslag.
's GRAVENHAGE 14 Mei.
Z. M. heeft den heer mr. J. P. J. A. graaf van Znylen tan Nyevelt,
minister van bnitenl. zaken, benoemd tot grootkruis der orde van den Ne-
derl. Leeuw.
Z. M. heeft den heer A. W. de Bruine, magazijnmeester der marine
te Amsterdam, benoemd tot ridder der orde van de Eikenkroon.
Aan den heer R. van Rees, hoogleeraar in de faculteit der wis- en
natuurkunde te Utrecht, is wegens 70jarigen ouderdom, op zijn verzoek,
eervol ontslag verleend.
Aan den heer J. P. van Miert is, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente Vught.
-— Z. M. heeft bekrachtigd de volgende door de kon. akademie van we
tenschappen gedane benoemingen, als: door de letterkundige afdeeling: van
de hh. mr. J. T. Buys te Leyden en mr. A. J. Fruin te Utrecht, tot ge
wone leden; van den heer Victor Duruy, minister van onderwijs in Frank
rijk, tot buitenlandsch lid; van den heer mr. J. A. van der Chijs, inspecteur
voor het onderwijs op Java, lot correspondent; van de hn. C. W. Opzoomer
en W'. Moll tot voorzitter en ondervoorzitter voor het volgende akademie-
jaar; door de wis- en natuurkundige afdeeling: van de hh. W. F. R. Su-
ringar, hoogleeraar te Leyden, en G. F. W. Baehr, hongleeraar te Delft,
tot gewone leden; van de hh. F. C. Donders en J. van Geuns, tot voorzitter
en endervoorzitter voor het volgende akademiejaar.
De kapitein-oppervuurwerker bij de marine II. La Fors en de majoor
op non-activiteit E. K. Hamming, van hel wapen der infanterie, zyn op
pensioen gesteld.
De apothekers 3de kl. A. Machielse en J. B. Nagelvoort, van het per
soneel van de geneesk. dienst der landmagtzijn voor 5 jaren gedetacheerd
bij het leger in 1.
De toelating als leerling voor de telegraphie van C. van Nievelt te
Rotterdam is, op zijn verzoek, ingetrokken.
De minister van oorlog zal Donderdag aansl. geen gehoor verleenen.
De tweede kamer heeft heden hare werkzaamheden hervat. Ingeko- I
men zijn een zevental kon. boodschappen ten geleide van even zoo vele
wetsontwerpen, die naar de afdeelingen zijn verzonden. Voorts is ingeko'
men een voorstel van den heer de Brauw tot wijziging van de wet van 13
Augustus 1857 op het lager onderwijs, dat is verzonden naar de afdeelingen
om te beraadslagen over de vraag of het in overweging zal worden genomen.
Verder zijn ingekomen het verslag over hel muntcollegie over 1866 en dat
nopens hel armbestuur over 1865, enz. Op voorstel van den voorzitter is
besloten de discussie over het ontwerp nopens de schutterijen le bepalen op
Donderdag aanst.
Bij de tweede kamer is ingekomen een ontwerp tot verhooging van
het hoofdstuk justitie der staatsbegrooting over 18C6 met ƒ160.000 voor
kosten van hulp-maréchausseeen een ontwerp tot verhooging van het hoofd-
sltik justitie der begrooting van 1867 met ƒ1,000,000 voor kosten van rijks-
policie en hulp-mare'chaussc'e. Blijkens de memorie van toelichting is de
militaire magtdie ter bewaking der afsluilingslijnen tegen de veeziekte ge
bezigd wordt, thans ruim 2600 man sterk, waarvoor, alleen voor huisves
ting en voeding, dagelijks eene uitgave van ƒ2600 wordt gevorderd.
BUtTKNLAiXDSGUE BK1ÜGTEN.
ENGELAA E9.
LONDEN, 12 Mei.
Zaturdag II. is, zooals reeds is aangekondigd, het protocol der con
ferentie over het groothertogdom Luxemburg geteekeud. De ratificaiiën moe
ten binnen vier weken uitgewisseld worden. De Pruissische troepen zullen
de vesting ontruimen zoodra het aanwezige oorlogsmateriëel zal verwijderd
zijn. Het groothertogdom blijft deel uitmaken van de lolvereeniging.
