LËYDSCUE
COURANT.
1804.
VRIJDAG 9 DECEMBER.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is ƒ3.per vierendeel
/aars. Afzonderlijke Hommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLANDSCI1Ë BEiMGTËN.
LEYDEN, 8 December.
In de zitting van den gemeenteraad van lieden is als regent van liet gere
formeerd minneliuis herbenoemd de heer A. K. W. E. C. Fischer, en het onder
houden en opwinden der gemeente-uurwerken en klokken, ingevolge het
voorstel van burg. en wetli.opgedragen aan II. van Leeuwen alhier, op
eene jaarwedde van 750. Omtrent twee missiven van commissarissen van
den Oegstgeesler straatweg, die daarop in beraadslaging werden gctiragl
stelden burg. en wetli. voor om de eene missive in handen van de vroeger
voor deze zaak benoemde commissie te stellen, hetgeen werd aangenomen,
terwijl z(j, wal betreft de andere missi«e, voorstelden om te voldoen aan
het daarin vervatte verzoek, strekkende om, wanneer commissarissen aan
Z. 51. den koning hel verzoek deden om den tolboom nog gedurende 6
maanden op de tegenwoordige plaats te laten, onder belofte van alle rij
tuigen naar het slation van den spoorweg of naar nabijgelegen woningen
bestemdvrij te laten passerende gemeente Leyden zich niet daartegen
zoude verzetten; omtrent dit laatste voorstel werd met 15 tegen 6 stem
men besloten, eenvoudig op de uitvoering van het kon. besluit omtrent de
verplaatsing van den tol te blijven aandringen. Vervolgens kwam in be
handeling het adres tot afstand van de Ruïne, om daarop eene concertzaal
te bouwen, met een jaarljjkseh subsidie van ƒ2500 uit de gemeentekas. De
conclusie der rapporten van burg. en wetli. en van de commissie van
financien was, dat zij geene vrijheid vonden eene gunstige beschikking
op dit adres aan te raden. Door den heer Goudsmit werd nog voor den
aanvang der beraadslagingen eene motie van orde gedaan, strekkende om
de discussie over hel plan tol het volgende voorjaar uit te stellen, met het
doel om te zien of er niet elders een geschikt exercitie-veld zoude te vinden
zjjn, ten einde op die wijze een der tegen het plan aangevoerde bezwaren
te doen vervallen, en ook om gelegenheid te geven aan de burgerij om door
deelneming aan de inrigting van hare werkelijke belangstelling iu de zaak
te doen blijken. Na uitvoerige discussiën werd in den zin dier motie met
14 tegen 8 stemmen besloten. Eindelijk werd nog op het verzoek tot ver
mindering van hel schoolgeld voor de hoogere burgerschool met 16 tegen 5
stemmen afwijzend beschikt.
Vergelijkende slaat van de zuivere opbrengst der opcenten en eigene
middelen, ten behoeve dezer gemeente geheven, gedurende de maanden
November 1863 en 1864, alsmede van die opbrengst over de eerste elf
maanden dier beide jaren.
MIDDELEN.
Zuivere opbrengst over
de maand November.
Zuivere opbrengst over de
eerste 11 maanden.
1863
1864
1863
1864
Geslagl( bij opcenten en invoer)
Gedistilleerd {idem)
Gemaal eigen middel)
"Wijn, Fruit-enKnnslwijn(jrf
f 1884.67J
7580.29
7393.14
1760.621
2138.78
7536.19J
8244.34
1993.20
20055 53
71735.58
65250.10'
17807.77.1
21955.54
74101.84i
73707.97
18495.67^
ƒ18618.73
/19912.511-
ƒ174848.99
ƒ188261.03
ln de maand November zijn binnen deze gemeente geboren 121 kinderen,
als: 62 zoons en 59 dochters. Overleden 91 personen, als: 13 mannen, 16
vrouwen, 24 zoons en 38 dochters; daarenboven als levenloos aangegeven 6,
waaronder 1 paar tweelingen. Voltrokken 40 huwelijken.
Eergisteren avond is den heer Joseph Joachim, die zich op het invi
tatie-concert van Sempre Crescendo met grooten bijval had doen hooren
door hh. studenten eene serenade gebragt aan hel hotel leLiond'or, alwaar
hij zfin intrek had genomen. Rij zijne aankomst alhier was ltjj door eene
eerewacht derwaarts geleid.
De Staatscourant deelt mede het bij het dep. van marine ontvangen
uitvoerig rapport van den kapitein ter zee de Man, betredende de krijgs-
verrigtingen der Ned. zecmagt bij het forceren der straal Simonosaki en de
daarop gevolgde onderhandeliugen met den prins van Negato.
Uit ambtsberigten van den bevelhebber der zeemagt in O. I. blijkt
dal van het stoomschip Celebesbij de verdediging van Sinlang, ir. Augus
tus jl., is gesneuveld de kwartiermeester A. G. van Grinsven; terwijl bij
die gelegenheid gekwetst zijn: de luit. ter zee 2de kl. 51. P. Struick, de
4de timmerman G. J. Koot, de matrozen lst« kl. F. Schuls, B. Hartman en
A. Assenbroek, en de matrozen 3de kl. P. L. Bishofï en J. Jansen.
Omtrent het gebeurde te Tagal is door den gouverneur generaal van
Ned. Indie aan den minister van koloniën berigt, dat in den vroegen mor
gen van 28 Oct. jl. de kazerne der pradjoerits te Tagal is overvallen door
een 70 tal kwaadwilligen, die een pradjoerit vermoordden en 26 geweren
roofden. Zjj trachtten, doch te vergeefs, de woning van den vvaarnemen-
den regent binnen te dringen, vernielden toen het meubilair en de pen-
doppo, en trokken daarop naar het zuiden terug. De resident vervolgde de
onruststokers en stelde pogingen in hel werk om hen te omsingelen met
behulp der bevolking van KansoenganPangka en Mdribaija. Bovendien
was eene versterking van een 60-tal militairen bij den kommandant der 2dc
militaire afdeeliug aangevraagd. De kwaadwilligen hadden twee Europesehe
opzigters vermoord en één verwond. De oorzaak der beweging die overi
gens bij de bevolking geene ondersleuning vondwas nog onbekend.
De kamer van koophandel en fabrieken te Gouda heeft zich b(j adres
tot de tweede kamer gewend over het wets ontwerp lot wijziging der ge
meente-wet; zij is met het denkbeeld, tot afschaffing van alle verbruiks
belastingen, hoogelijk ingenomen.
Door den gemeenteraad van Amsterdam is tot hoogleeraar in de schei
kunde bij het athenaeum benoemd de heer dr. J. W. Gunning, te Utrecht.
Door H. Lehman c. s. is cassatie aangetcekend tegen het arrest van
hel prov. geregtshof van Gelderland, waarbij zij tot de straf des doods
zijn veroordeeld.
Te Westerbork (Drenthe) is Zaturdag II. eene boerderij afgebrand,
waarbij 14 koeijen, 2 paarden, eenige varkens en eene kudde schapen een
prooi der vlammen werden.
Te Leeuwarden is Slaandag avond omstreeks 5 lire, bij een in het
noord-oosten lichtrood gekleurden hemel, een lichtbol waargenomen, die
zich van het zuid-westen naar het noord-oosten bewoog.
Te Veendam heeft Maandag II., op last van de regterlijke magl Ie
Groningen, door twee doctoren uit Winschoten, de schouwing plaats gehad
van het lijkje van een des avonds bevorens geboren kind. De meid van
den vleeschhouwer Cohen, Ie Veendam, genaamd J. W, beviel in stilte,
en ging daarna om eene boodschap; in dien tijd vonden Cohen en zijne
vrouw in haar bed het lijkje van een pasgeboren kind; bij bare terugkomst
bekende zij, dat zij even te voren van dat kind was bevallen en hel in hel
stroo had verborgen.
Zondag II. verspreidde zich in de r. k. kerk te Oosterhout het ge
rucht van brand, waardoor eene zoo groote verwarring ontstond dat twee
vrouwen ernstige verwondingen hebben bekomen. Later bleek het dal het
gerucht slechts een loos alarm was geweest.
Slaandag II. heeft er op den spoorweg tusschen Maastricht en Aken
een ongeluk plaats gehad. Een locomotief, gaande van Maastricht naar Aix,
moest te Simpelveld eenige oogenblikken wachten tol dat een steenkolentrein
gepasseerd was. De bestuurder van de locomotief gaf niet genoeg acht op
het sein eu stuurde dus op den trein in. Door deze onachtzaamheid werden
7 wagens geheel verbrijzeld en de locomotief zwaar beschadigd. Een der
beambleu werd zoodanig verwond, dal hij spoedig daarna overleed.
Vervolg en slot der mededeeling van den heer D. Kluif hoofdserce-
taris «ter gemeente Numansdorp (zie hel vorig nommer dezer courant),
r «Zietdaar feilen, voor welke ik insla.
Bet is mij volkomen onbekend of hetgeen op 1 November 1864 is ge
pleegd, plaats had krachtens uitdrukkelijke magtiging der regtbank. Dit is
zeker dat deze niet is vertoond. Mogl zij bestaan hebben, daardoor wordt
geen verandering gebragt in de zaak; alleen zou dan de regtbank de ver
antwoordelijkheid deelen, die anders uitsluitend op de hecren regler-com-
missaris en officier drukt.
Doch het feit blijft, dat het huis en erf mijner moeder door gewapende
mannen zijn omsingeld en bezet, dat regter-commissarisofficier, klerk ter
griffie en twee brigadiers, waarvan één gewapend, in haar huis zijn bin
nengedrongen, aldaar de geschriftenboeken en papieren van mijn moe
der, zuster en broeder hebben doortast en doorzochten met de weten
schap die zij daaruit mogen hebben opgedaanzijn vertrokken.
liet feil blijft dat dit plaats had zonder dat iemand der bewoners van
het huis van eenige overtreding werd verdacht.
De eenige aanleiding daartoe blijft datdoor regter-commissaris en offi
cier, de juistheid werd betwijfeld van de door mijn broeder voor beiden als
getuige huiten eede afgelegde verklaring omtrent het al of niet beslaan van
een geschrift, dat zóó het bestond, mijns broeders eigendom ware, en
door beiden werd begeerd om op het spoor te geraken van een misdrijf, dat
zoude zijn begaan door een hem en zijn gezin vreemd persoon.
Ik heb aan regtsgeleerden voorgelegd de vraag: gedoogt de wel zulk een
inbreuk op de vrijheid der ingezetenen?
Hel antwoord was:
lluisselijke geschriften en papieren zijn het heiligste eigendom van
«personen en huisgezinnen, dat de zamenleving oplevert.
«Volgens de schrijvers over het strafregt, Milh ermaierllenke en
«anderen, mag de hand van bet gezag daaraan niet tasten, tenzij zij
zich bevinden onder hem, die van misdrijf is verdacht. Onder der-
«den mag het gezag nimmer lot zulk onderzoek overgaan.
«Ons Wetboek van strafvordering huldigt kennelijk dit laatste beginsel
«in de artt 45, 48 en 109; het spreekt alleen van zulk onderzoek bij
den verdachte. Zoo oot'deelen ook de Bosch Kemper, Wetboek van
«strafvordering, deel I, bladz. 184 en dePinto, Handleiding, 2deged.589.
«Ja, zelfs bij den van misdrijf verdachte verbiedt gezegd art. 109,
«buiten hel geval van ontdekking op heeler daad, zulk onderzoek aan
n den regter-commissarisal heeft deze verlof tot huiszoeking van de regt-
bank verkregen, zoo hij niet levens uitdrukkelijk door haar is gemag-
«tigd tot het onderzoek van geschriften, boeken en papieren. De lieer
de Bosch Kemper merkt op dit artikel bovendien aandal zulke mag-
ntiging niet dan uiterst zeldzaam en bij zware misdaden, tegen een
verdachte, na regtsingangmag worden verleend.
«Zoo de wet het verbod van zulk onderzoek bij derden niet uitdruk-
«kelijk inhoudt, het is omdat zij niet kan onderstellen, dat de regter
«zelf, wiens uitdrukkelijke roeping juist is de veiligheid van de personen
«en eigendommen der ingezetenen te beschermen, met eigen hand de
personen in dier diepste geheimenissende woningen in dier heiligste
«schuilhoeken zal aantasten en verstoren, en omdat, zou daartoe be-
voegdheid beslaan, deze uitdrukkelijk moet zijn gegeven."
Mij evenwel is het vrij onverschillig of de wet zulk een inbreuk al of