LEYDSCIIE
COURANT.
h\ m.
1804.
MAANDAG 17 OCTOBER.
De Courant wordt Maandag, fF oensdag en
Frijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
laars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BIMVENLANDSCNË BEllIGTKN.
li!
LEYDEN 15 October.
Dingsdag avond aanst. zal de beroemde prestidigilaleur en physicns, de
heer St. Roman, in den schouwburg alhier eene voorstelling geven. Alge
meen is de lof die hem wegens zijne kunstverrigtingen wordt toegezwaaid
zoowel in Duitsclilandalwaar hij in het vorige jaar de voornaamste plaat
sen bezocht, als hier te lande, waar hij zich iu onderscheidene plaatsen
door hel nieuwe, verrassende en onbegrijpelijke zijner toeren eenen gunsli-
gen naam heeft verworven, iels waartoe in zijn vak, na al hetgeen men
reeds van anderen heeft gezien, eene buitengewone bekwaamheid wordt
vereischt. Vlugheid en behendigheid vereenigen zich bij hem, naar men
getuigt, met de aangenaamste vormen en de grootste eenvoudigheid. Hij ver
klaart zelf dat bij den toeschouwer misleidt en toch zou uier. zeegen dal
hetgeen hij verrigl tot de onmogelijkheden behoort. Zijne mimische voor
stellingen moeten alles overtreden wat men van dien aard gezien heeft en
van eene groudige studie getuigen. Gewis zullen even als elders ook liter
velen van de gelegenheid gebruik maken om dien kunstenaar, in de school
van Ilosco gevormd, ie zien werken, en, naar wij gelooveu, zich zeker
niet in hunne verwachting te leur gesteld zien.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 119 tol 135 personen.
De minister van binnenl. zaken heeft, in plaats »an de hh. mr. J. G.
de Sain en S. Gille Heringa, met 1 dezer eervol ontslagen uil hunne betrek
king van schoolopziener respectivelijk in het 4de en 6de schooldistrict der
provincie Zuidholland, tijdelijk die funcliën opgedragen, die van het4deaan
den schoolopziener in het 3dc district, dr. M. J. de Goeje te Leydenen
van het 6de aan dien iu het lldc district, dr. N. W. P. Rauwenhoff te
Rotterdam.
Door de onderwijzers in het 4de schooldistrict dezer provincie is onlangs,
bij gelegenheid dat de heer mr. J. G. de Sain, thans lecraar bij de hoogere
burgerschool te Sneek, als schoolopziener van dat district aftrad en hun
vaarwel zeide, een prachtig geschenk lot aandenken aangeboden, bestaande
in eene pendule op marmeren voet, voorzien van een toepasselijk opschrift.
Zij gaven daardoor het bewijs, dat de werkzaamheden van den heer de Sain
in het belang van het onderwijs, die gedurende den lijd dal hij het school-
opzienersambt in dat district bekleedde, zoo veelvuldig waren, door hen op
hoogen prijs werden geschalen hij zich daardoor aller sympathie had mogen
verwerven. Zijn aftreden werd aan ook door belanghebbenden met leedwe
zen vernomen.
Uil Soetermeer meldt men ons het volgende
Dezer dagen heeft alhier plaats gehad de openbare verpachting van den
lol op den Kostverloren weg in den Driemanspolder, nabij den Leydschcn-
damwelke lol verpacht is voor den tijd van 5 jaren, voor/1C50 pet-
jaar,' dat is ruim ƒ1000 'sjaars meer dan de vorige verpachting bedroeg,
welke meerdere opbrengst voor de ingelanden van den Driemanspolder zeker
eene niet onaanzienlijke besparing van polderlasten zal ten gevolge hebben.
Deze tol, waarvoor op den 18dcn November 1593, door de ridderschap,
edelen en steden van Holland en Westvriesland, uil kracht van hunne »son-
derlinge magt en aiithoriteyl" aan Stephana van Rosstim, vrouwe van Rlitjns-
burg, octrooi werd verleend en haar daarbij werd gegund en geaccordeerd
om van eiken wagen, die den Kostverloren weg rijdt en passeert, te doen
ontvangen een stuiver, van elk rijdend paard een halven stuiver en van elk
hoornbeest een oortje, is op den 5den Maart 1C71 door de commissarissen
tot de directie van de geoctroijeerde bedjjking van den Driemanspolder, ten
behoeve van dien polderaangekocht voor de som van 1200 van de hoog
edele hccren Arenl van Wassenaer, lieere van Duvenvoorde, Voorschoten,
Veure, Rosande enz als raad en rentmeester-generaal, alsmede Frederik
van Dorp, lieere van Maesdamen Jolian Francois van Scliagen, heere van
Heen vlietSlijdrecht enz., beiden als gecommitteerden tot de super inten-
denlie van de goederen van de abdye van Rhijnsburg, daartoe bij deliberatie
of resolutie van de gezamentlijke edele mog. heeren ridderschap en edelen
van Holland en Weslvriesland van dato 3 February 1671 verzocht en ge-
authoriseerd zijnde.
De eerste bekende verpachting van dezen lol had plaats hij notariële akte
op den 20slcn December 1673, voor den notaris Jolian Nannius gepasseerd,
waarbij eene som van ƒ100 'sjaars werd bedongen, doch spoedig daarop
en wel ir. 1690 werd daarvoor liij publieke verpachting reeds ƒ510 'sjaars
betaald, terwijl in 1718 de pachtsom ƒ650 'sjaars bedroeg.
Nu ongeveer 25 jaren geleden werd de Kostverloren weg aanmerkelijk
verbeterd, hel tarief voor den tol bij koninklijk besluit geregeld en de
regten verdubbeld, doch niettegenstaande dat, heeft die tol sedert nooit
tneer dan p. m. ƒ600 'sjaars kunnen gelden. Thans, nu de eerste publieke
verpachting na de verhooging der tolgelden heelt plaats gehad, heeft men
zulk een gunstig resultaat verkregen.
De meerdere opbrengst van dezen tol is zeker voor een groot gedeelte
toe te schrijven aan de toenemende passage op dezen weg, waarop de ver
betering van de wegen in deze omstreken eenen niet ongunstigen invloed
heeft uitgeoefend, en het is te verwachten, dat bij eene volgende verpach
ting, wanneer de geprojecteerde begrinding van de Bleiswijksche en Molen
wegen onder Zegwaarten van den Middelweg in den Meerpolder onder
Soetermeer, waaraan zulk eene groote behoefte bestaal en waarnaar men
bier steeds verlangend blijft uitzien, eenmaal zal hebben plaats gehad, deze
tol zeker niet minder zal opbrengen.
Vermoedelijk in den nacht van 18 op 19 Sept. jl. is uil de r. k. kerk
te Sassenheim ontvreemd een zilveren schenkblad met engelenkopjes in den
rand en in het midden de letters l.H. S.omgeven door een stralenkrans.
Hel volgende berigl voor den Nederlandschen boekhandel leest men in
The Bookseller van 30 Sept. II. Wij hebben het genoegen mede te deelen
dat de Great Eastern Railway al de voornaamste steden van Holland in
directe verbinding heeft gebragt met Londenzoodal de boekverkoopers van
Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, 's Hage ol Leyden, even gemakkelijk bin
nen het bereik vallen van Engelsche uitgevers als de boekverkoopers van
Manchester, Glasgow, Dublin of Edinburgh. De maatschappij heeft door
een menigte stoombooten, die corresponderen met de treinen van Londen
naar Harwich, de dienst aldus ingerigt, dal in weinige uren pakjes van
14 pd. gewigt voor 1 shilling (alle onkosten daaronder begrepen) te Rotter
dam worden bezorgd. Naar Amsterdam, Leyden, Utrecht, Delft, 'sllage,
Gouda, Haarlem, Middelburg en eenige andere plaatsen is de prijs vooreen
pakje van 14 pd. 1 sh. 6 d.30 pd. 2 sh.50 pd. 2 sh. 8 d.112 pd. 3 sh. 6. d.
Hij de herv. gemeente te Warnsveld is tot predikant beroepen ds.
Fortnyn, pred. te Rockanje; bij die te Opheusden ds. van Toorenpred.
te Katwijk a. d. Rijn; bij die te Montfoorl ds. Verhoefï. pred. te Vaassen,
bjj die te Hollandsche Veld ds. Post van Griethuizen pred. te Paesens.
Door hel prov. kerkbestuur van Noordholland zijn als candidaten tot de
evangeliebediening toegelaten de hh. L. Mees en G. C. Klerk de Reus, en
door dat van Groningen de heer A. E. Coolhaas van der Wonde.
Door de diaconie van de herv. gemeente te Velp is ontvangen een le
gaal groot ƒ2000, van wjjlcn jhr. E. J. R. Mollerus, en aan het kerke-
fonds der gemeente te Vleuten is mede eene som van 2000 vermaakt door
wijlen den heer 11. B. van Zyll van den Ham.
Te Steenwijk is de stoomzaagmoien van de heeren II. en S. Tromp
Meesters afgebrand. Al de machineriën zijn daarbij vernield. Het pand
was voor ƒ30000 verzekerd.
De heer 11. Risselada, geneesheer te Joure in Friesland, is gebleken
de schrijver te zijn der verhandeling over het gebruik van gaskalk enz. in
den landbouw, in antwoord op eene door de Ned. maatschappij ter bevor
dering van nijverheid uitgeschreven prijsvraag. Door die maatschappij is
aan bedoelde verhandeling eene eervolle vermelding toegekend.
Eergisteren had te Groningen in hel auditorium van hel akademie-
gebouw de plegtige overdragl van het rectoraat plaats. Daar de rector-
magniiicus, dr. W. J. A. Jonckbloct, reeds was afgetreden, droeg de pro
rector, de hoogleeraar E. J. Diest Lorgion, het rectoraat over aan den
hoogleeraar mr. G. Diephuis, met het houden eener redevoering de opinio-
nibus christianorum jam ante saeculi quarti exitum admodum mutatis,1'
dat is: »over de groote veranderingen, die de gevoelens der christenen reeds
voor hel einde der vierde eeuw ondergaan hebben.
Te 's Hertogenbosch had eergisteren in de loodpletterij van de hh.
Rouppe van der Voort het volgende ongeluk plaats. Een 14-jarig jongeling,
aldaar werkzaamgeraakte tnsschen de machine en werd met een der ra
deren eer.ige malen rondgeslingerd, alvorens men de machine gestopt had.
Ijzingwekkend was de toestand des jongelings; hij leefde nog en werd
naar 't gasthuis overgebragt; daar bleek het dal de reglerarm en een been
gebroken waren, welke onmiddelijk gezet werden, terwijl hel andere been
dermate was verbrijzeld, dat het tot aan de knie moest worden geampu
teerd. Men hoont hem nog in het leven te behouden.
Ter reede van Antwerpen bad in den avond van Dingsdag II. een tref
fend ongeluk plaats. Eene schuit of bovcnschip van Kieldrecht lag onder
den Vlaamschen wal ten anker, zoo diep geladen dat het water door de
spijgaten in hel gangboord drong en tusschendeks het berghout onderstond.
Daar het stil weder was, scheen die toestand geen gevaar op Ie leveren,
doch later geraakte het vaartuig met zijn sluurboordszwaard aan den grond
en sloeg om. Aan boord bevonpen ziel) de schipper Claessens, met vrouw,
kind en knecht. Allen zijn met de schuit gezonken en hebben den dood
in de Schelde gevonden.
's GRAVEN 1IAGE, 15 October.
Aan den heer H. Nyhuis is eervol ontslag verleend als directeur van
het postkantoor te Delfshaven; voorts zijn benoemd tot directeur van het
postkantoor: te Delfshaven de heer T. de Winter, thans directeur van het
postkantoor te Edam; te Edam de heer J. P. van Steenbergen, thans gea-
greëerd klerk op hel postkantoor te Zwolle.
Tot ontvanger der registratie te Leeuwarden is benoemd de heer M. E.
Lidth de Jeude, thans te Schiedam.
Tol notaris te Neuzen is benoemd de heer mr. J. P. Dronkers, advo
caat en cand.-notaris aldaar, tot notaris te Helmond de heer B. A. J. Sas
sen, thans notaris te Geffi-n, en tot notaris te Groningen jhr. A. A. J. M.
Verheyen, cand.-notaris en burgemeester te Loon op Zand.
Tot leeraar in de Franschc taal- en letterkunde aan de rijks hoogere
burgerschool te Roermond is benoemd de heer H. C. Felser, dus verre
leeraar in die vakken aan het gymnasium te Dordrecht.
Men verneemt, dat tot lid van den raad van loezigt op de spoorweg
diensten benoemd is de oud minister van koloniën G. II. Ulilenbeck.
Z. M. heeft goedgevonden te benoemen: bij den plaatse), staf tol kapi
tein, plaatse), adjudant lsle kl. den lslcn luit. plaatse), adjudant 2dc kl. te
's Gravenhage J. A. Hengst; bij hel 5dc reg. infanterie tot lsten luit. den
2den luit. L. J. Krugers, van het corps; bij het 6de reg infanterie tot kapi
tein 3de kl. den lslen luit. M. ,1. Huiswil, van het 3de reg.; en te bevorde
ren den officier van gezondheid 3dc kl. bij de zeemagt J. J. Borst, lot
officier van gezondheid 2dc kl.
