LEVDSCHE
COURANT.
'nm,
ZATURDAG 21 NOVEMBER.
N°. 140.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is ƒ3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke notnmers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
Bij deze Courant wordt verzonden N". 22 blad 31 en 32) der Hande
lingen van den Gemeenteraad.
BINNEXLANDSCIIK BER1ÜTEN.
LEYDEN, 20 November.
Met genoegen zien wij terug op de in alle opziglcn zoo welgeslaagde feest
viering, ter gedachtenis van de herstelling van Nederlands onafhankelijkheid
in 1813, die gisteren alhier plaats had. Eene dergelijke feestvieringwaarhij
ieder, van welken rang of stand in de maatschappij ook, zich beijverde om
daaraan naar zijn vermogen luister bij te zetten, en van zijne liefde voor
vaderland en koning een sprekend getuigenis af te leggen, wordt zelden
aanschouwd.
Des morgens ten 8 ure werd het feest door het luiden van de groote klok
der Uooglandsche kerk aangekondigd. Eene groote menigte bewoog zich
reeds door de stralen, om de versieringen, die overal met kwislige hand
aangebragt waren of nog aangebragt werden in oogenschouw te nemen. En
waarlijk eene wandeling door de stad was wel de moeite waardig. Behalve
eene ontelbare menigte vlaggen en wimpels zag men vele woningen met
rijke decoratiën getooid en menige salon in een bloemenhof herschapen. Op
de Botermarkt, Nieuwen Bijn, Donkerslceg enz. o. a. hadden vele winke
liers gewedijverd om van hunnen goeden smaak te doen blijken; hunne ma
gazijnen leverden een bijzonder fraai aanzien op; waarbij vooral de hh. van
den Berg en Wafelbakker en niet minder de Bazar de aandacht trokken.
De zoo bijzonder smaakvolle versiering van den heer de Constant Rebecque,
in het Noordeinde bij den heer van Praag, droeg ieders bewondering weg.
Fraai mogl o. a. ook genoemd worden de decoratie aan de fabriek van den
heer van der Meer op de Mare, die uit saijetten in nationale kleuren, was
zamengeslelden die van de hh. de Fleyder en C°. op de Heerengracht, uit
vlaggendoek en een 60-tal vlaggen bestaande. Vooral echter bij het bezoe
ken der wijken, door de minder gegoeden bewoond, stond men verbaasd
over hetgeen deze overal tot opluistering van het feest hadden tot stand ge-
bragt. Overal waar men het oog wendde, zag men de huizen met groen
behangen of geheele straten dwars met guirlandes, kroonen enz. versierd,
en op meer dan ééne plaats waren zelfs fraaije eerrpoorten opgerigt. Galg
straat, Groenesteeg, Oranjegrachl waren een bezoek overwaardig en in me
nig opschrift vond men de uitdrukking van den geest die de bevolking bezielde.
Tegen 10 ure begaf zich eene talrijke schaar naar de opengestelde bede
huizen, om den dag met dankzegging en gebed aan te vangen. In de
8'. Pieterskerk, waar dp. van Gorkom voor de Ned. Uerv. gemeente optrad,
was het voor haar eene niet geringe verrassing dat, na den voorzang, de
lieer J. Godefroy eenige variation op de melodie van Tollens' volkslied
uitvoerde, afgewisseld door hel zingen var. drie coupletten "van dat lied
door een dubbelqnarlet uit het Mannenkoor, opgerigt door het alhier ge
vestigd departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen, eene proeve
die algemeen heeft voldaan. Vooral het couplet: «Bescherm, o God! be
waar den grond," enz. maakte diepen indruk en droeg er toe bij om den
hoorders in eene voor deze godsdienstige bijeenkomst passende stemming te
brengen. De spreker deed daarna in eene vlugtige schets van de geschie
denis des Vaderlands van 1795 lot 1813 uitkomen, hoe zwaar ons land
had geleden onder de Franschc overheersching, waarloe de bittere strijd
der toenmaals hier bestaande partijen den grond had gelegd, en stond ver
volgens een oogenblik siil bij de wereldgebeurtenissen van 1812 en 13, die
aanleiding tot onze bevrijding gaven. liet treurige vertrek van prins
Willem V in 1795 en de blijde terugkomst van diens zoon in 1813 werden
door hem op eene treffende wijze geschilderd. De slotsom van het geheel,
dat hij als tekst boven zijne toespraak had kunnen stellen, was volgens de
spreker: De Heer regeert. Met eenige toepasselijke woorden, opwekking
tot eendragl en vurige vaderlandsliefde, en aansporing om, evenals in andere
plaatsenook hier het feest in gepaste vreugde te vierenwerd deze toe
spraak besloten. Hel geheel werd blijkbaar met belangstelling aangehoord.
De gemeente zong vervolgens Gezang 178 vs. 4. »Ja, God des vredes! blijf
ons bij" enz. Als voorspel vergastte de talentvolle organist de gemeente
nog op eene voortreffelijke uitvoering van het Hallelujah uil Handels Messias.
Met een plegtig gebed voor koning, vaderland en gemeente werd deze gods
dienstoefening geëindigd. Voor het verlaten der kerk hieven alle aanwezi
gen, onder begeleiding van het orgel, het volkslied aan.
In de kerk der Chr. afgescheiden gemeente was ook eene talrijke schare
aanwezig. Aldaar werd eene collecte gehouden, ten einde aan de armen
der gemeente eene buitengewone uitdeeling te doen.
Terstond na hel eindigen der godsdienstoefeningen begon de parade van
de dicnsld. schutterij en de bezetting, die uithoofde de Ruïne thans niet
beschikbaar was. op dc Brcedestraal plaats had. Die parade werd bijge
woond door de 2dc sectic van liet Metalen kruis, met hare banier, eenige
leden van de lstc sectie van die vereenigingen door het corps invaliden.
Dc Brcedestraal leverde op dat oogenblik, door dc menigte der aldaar aan
wezige troepen en de met de oranjekleur voorziene en juichende menigte,
een treffend gezigt op.
Ten 12 ure trad de hoogleeraar de Vries, daartoe, gelijk vroeger gemeld
is, door heeren studenten uitgenoodigdin de groote gehoorzaal van het
akademie-gebouvv als spreker op. Hij hield eene sierlijke, met de plaats
waar en de personen voor wie hij inzonderheid het woord voerde allezins
in overeenstemming zijnde toespraak, die van echt vaderlandsche gevoelens,
van liefde voor dc hoogescliool en genegenheid voor hare kweckelingen ge
tuigde, herhaaldelijk luide werd toegejuicht, en lot het aanhooren van
weïkc ook dc curatoren en de hoogleeraren der hoogesehool waren opgekomen.
Na het uitspreken dezer rede trokken de hh. studenten, voorafgegaan door
dc muziek van het reg. dragonders uit 'sHage, in plegtstatigen optogl langs
Rapenburg en Breedestraat, naar de stads-gehoorzaalde plaats voor het
houden van een dejeuner bestemd.
Van 12 tot 4 ure hadden de van gemeentewege aangekondigde volksver-
makelijkhedenonder de leiding van den hof-mechanicus D. L. Bamberg,
op dc Ruïne plaats. Door mastklimmeu, wedioopen en ringsteken, naar
allerhande prijzen werden zoowel mannen als jongens een geruimen tijd
bezig gehouden. Een talrijk publiek was steeds op dc Ruïne aanwezig, ter
wiens verpozing kunslverrigtingen op het slappe en stijve koord, mechani
sche voorstellingen en gymnastische oefeningen plaats hadden. Ook de
voor het volk zoo eigenaardige poppenkast, die men schaarscher ontmoet,
ontbrak hier niet; er waren 2 exemplaren. Aan het geheel werd levendig
heid bijgezet door het bij herhaling uitvoeren der volksliederen door een
muziekcorps onder directie van den heer van Pijpen.
Bij den burgemeester waren des namiddags de leden van den gemeente
raad de rector magnificus der hoogesehool en andere genoodigden burger
lijke en militaire autoriteiten, aan een diner vereenigd.
Door de illuminatie aan den avond van den dag werd de kroon op het
feest gezet. Niet alleen was de gewone verlichting door (guirlandes langs
straten en grachten fraai, maar ook de meer bijzondere was inderdaad
prachtig. Schitterend was de van stadswege op de Beestenmarkt geplaatste
cerepoort. De bewerking van deze poort en andere door de stad verspreide
gasornamenten waren zeer te roemen wegens zuiveren vorm en gelijkmatig
heid van verlichting. Een schoon effect, gelijk te wachten was, deed de
zoo keurige illuminatie van de Borstelbrugook niet minder die aan de
Koornbeurs, beiden kwistig met lampions bezet, liet gezigt op de Koarn-
benrs, in verband met dc beide zoo fraai verlichte kanten van den Rijnwas
fraai. Hier waren het de wiukels van de bh. A. SinkeFcn B. Schmier,
daar die van den heer J. van den Berg, gebouwen tot den nok verlicht.
Dc winkelkasten van den heer D. Wafelbakker schitterden van gas en kost
bare bloemen. Voorts de Bazar eenvoudig schoon gedrapeerd en verlicht
schier in een ander gebouw herschapen. Op de Breedestraat trok met regt
de aandacht de luisterrijke hulde aan koning Willem 1 door de behangers
Groen en van Ewrjk gebragt. Door de zorg van den waarncmendcn direc
teur van het Japansch museum von Siebold, den heer C. Leemans, was de
verlichting aldaar binnenshuis zeer eigenaardig op Japansche wijze met lam
pen en ballons bewerkstelligd, terwijl dc Nieuwsteeg de heerlijke verlichting
binnenshuis bij den lieer mr. P. van Outeren het Noordeinde de verlichting van
dë woning van den heer de Constant, waardoor de schoone decoratiën aldaar
des te fraaijer uitkwamen, aanbood. De kaarsenfabrickanteu Das en O. opliet
Rapenburg en W. F. van llarlrop op de Hooigracht hadden ieder een vlag van
lampions uilgestoken; voor de woning van den eerstgenoemde hingen drie
kroonen over het waler, terwijl het huis van den laatstgenoemde tol opliet
dak verlicht was. Ook de kaloeufabriek op de Ileerengrachl leverde in
ruime mate haar contingent in de algcmecne verlichting. Telkens en op on
derscheidene plaatsen iu de stad werd Bengaalsch vuur ontstoken of knal
den er vuurpijlen in de luchtook werden er van een verlichten boejjer in
den Nieuwen Rijn vreugdeschoten gelost. Aan de Haven en aan de Bees
tenmarkt waren verlichte tempels op het waler geplaatsten aldaar lieten
twee militaire muziekcorpsen den gcheclen avond de volksliederen en andere
muziekstukken hooren. Hel gezigt op de iu dc Haven liggende stoomboot
met ballons verlicht, was fraai. Van stadswege waren in enkele meer af
gelegene buurten verlichte eerepoorlen geplaatst, iets dat wij zeer toejui
chen. Eehter hadden de bewoners van grachten en stegen overal, naar
hun vermogen, hun best gedaan om aan de verlichting deel te nemen.
Was de verlichting algemeen te noemen, ook de vreugde, de geestdrift
mogt grcnzenloos heefen en zulk eene geestdrift, 'twas duidelijk, kan alleen
bestaan in een land waar vrede en welvaart woont en een goed koning
regeert over een volk, dat zijn vorst bemint en bij menigerlei verwikkelin
gen de zegenrijke vruchten van dit koningschap weet Ie waardeeren. De
houding des volks was ook hier voortreffelijk, en gaarne brengen wij daaraan
eene welverdiende hulde.
Tol verhooging der feestvreugde op gisteren heelt de heer J. H. Zit
man, heer der gebuurte n°. 12 alhier, door een gacht ingezeten dezer stad
daartoe in staat gesteld, aan meer dan 60 huisgezinnen, in die gebuurte
woonachtig, eene ruime hoeveelheid vleesch en spek kunnen uitreiken.
Eene uitdeeling van brood met boter, kaas en rookvleesch heeft ook in de
gebuurte n°. 1 plaats gehad (zie hierachter).
Gisteren avond ten 8 ure zijn de gealimenteerden in het Minnehuis
onthaald op chocolade, met brood, boter en kaas, waarna er op de binnen
plaats een vuurwerk is ontstoken.
Aan W. Schalkwijk, van wien wij vroeger melding hebben gemaakt,
is gisteren, dank 'zij de zorg van enkele menschenvricnden, een gelukkige
dag te beurt gevallen.
Bij de ïlaarl. Cour. van heden is gevoegd een afdruk van hel tweede
nominee der herstelde llaarlemsche Courant, zoodanig als die voor 50 ja
ren den 19dco November te Haarlem is gedrukt en verzonden. Dit nouimer
bevat o. a. twee Notificatiën van den maire der stad Leydcn, den heer
Heldewier. van 18 November 1813, welke ook voorkomen in de Leydse Cour.
van Vrijdag 19 November 1813 n°. 1.
De Middelb. Courant deelt in eene correspondentie uil 'sHage mede,
dat de konwigtoen Z. M. II. Zaturdag incognito en natuurlijk zonder
Oranje-kokarde in het Willemspark wandelde, dooreen kleinen jongen nut
den naam van nlecswerd begroet.
