De heer Nttggelmans (Octave Dclcroix) zou reel winnen als hij zijn af
fectatie en stijfheid in het spreken kon afleggen. Onder de rubriek affectatie
brengen wij ook zijn spel in het vierde bedrijf, waar Octave met zijn
vrouw op de canapé zit. Overdreven losheid is even geaffecteerd als stijfheid.
De karikatuur Vertillac werd zeer geestig door den heer Keilman voorgesteld.
De overige vertoouers. die rollen van minder belang hadden, gaan wij
niet stilzwijgen voorbjj. Alleen herinneren wij den heer Pietersendat een
acteur moet acteren, en niet als een schooljongen een les opzeggen.
Ook hel dames-persooneel heeft zich dapper gekweten. Als mevr. Dnfouré
loonde mevr. Iburg weêr, hoe uitnemend zij voor zulke rollen geschikt is.
De rol van Eugénie, dochter van Péponetwas in handen van mevr. Picéni.
Haar spel was vol naïveteit en natuurlijkheid, en toonde hoe goed zij hel
karakter in al zijn fijnheid begrepen had. Alleen willen wij mevr. Picéni vra
gen, of de wijze, waarop zij Eugénie met Edgard laat omspringen, hoe
aardig en piquant ook, niet wat al te brutaal is voor een meisje uit hoogen
stand. Wij veroorloven ons één opmerking var. meer algemeenen aard.
Even als andere der voornaamste leden van hel haagsch gezelschap is mevr.
Picéni den declameertoondie zoo lang op het hollandsche tooneel heeft
geheerscht, te boven gekomen. Toch komt bij haar, even als bij den heer
Spoor, in alleenspraken en pathetische scènes, nog iets gemaakts in de
voordrag! terug, dal juist, door de natuurlijkheid, die wij van hen gewoon
zijn, dubbel onaangenaam aandoet, en den indruk van anders roerende
scènes doet verloren gaan. Zoodra de toeschouwer eenige onnatuurlijkheid
ziet, wordt hij op eenmaal in de werkelijkheid teruggebragt, hij bedenkt
dat de smart die hij ziet alleen gefingeerd is, en de meest pathetische scène
laat hem koud.
Mevr. Faassen speelde beter, dan wij het van mejufvr. van Velzen ooit
hadden gezien; en die vooruitgang is zeker hieraan toe te schrijven, dat
er meer ernst in haar spel was, dan vroeger.
Dit hadden wij over de voorstelling van 23 Julij te zeggen; en zoo lang
wjj stukken als dit blijspel op zulk een wijze zien uitvoerenwanhopen
wij nog niet aan den bloei van het nationaal tooneel.
V. (Slot.)
Quiconquc ne rcspccte pasetc.
Inderdaad ik sta verlegen, hoe ik uw geschrijf noemen zalof bet meer
belagchelijk is of meer ergerlijk, maar hel heeft zeker in vrij hooge mate
van beide.
Lezer! toen de ijveraar zei, dal hij de pen niet voeren kon, hoorde ik
iemand, op wiens oordeel ik anders Imogen prijs stel, zeggen: «Wel dan
had hij het maar moeten laten, het Leydsch publiek behoeft geen lektunr
te worden opgedrongendie men zelf beseft, dat niet deugt." Maar ik dacht:
de man heeft het glad en kant mis. Die schrijft om ook eens te schrijven
pour le plaisir de se voir impriméis een gek, maar die wat te zeggen
heeft, make geen smoorkuil van zijn gemoed, maar kome open en rond voor
den dag. En toen de ijveraar meende, dal de goede zaak aangerand werd,
de waarheid te kort gedaantoen deed h(j immers braaf met te spreken en
beleefd, dat hij excuus vroeg, otndal hij naar zijne bescheiden meening
dacht de pen niet te kunnen voeten? Wal zal de man, die zoo over het
geschrjjf van den ijveraar dachtwel medelijden hebben met de papierma
kers, die hebben moeten scheppen, persen, droogeulijmen, pakken (gij
ziel, lezer, ik ben op mijn wijs ook orthodox en nog aan hel oude propa
tria gehecht) om hel product van hun arbeid door mij te zien verknoe()en.
Daar was een tijd, dat ik juist zoo dacht. Als mij dan iets in 't hoofd
maalde, dan dacht ik: dal'stoclt een idéé, dat de wereld vooruit helpen kon
dat moet ik publiek makenmaar dan kwam de demon der hoogmoed en
fluisterde: doe het niet, doe het niet, doe hel niet, nten zal den draak met
u steken, men zal zich vermaken ten uwen koste, en als dan mijn aange
boren traagheid niet satan zamenspande dan leende ik maar al te gretig
liet oor en bewaarde mjjn idéé voor mij zelf alleen. Lezen doe ik zelden.
Ik hel» hel Handelsblad afgeschaft, omdat het te lang was, doe IJ uur
over den Opregteu en als de geleerde wereld wisthoe weinig boeken ik
maar gelezen had. zij zou zeggen: »Die man dient van de beschaafde
«maatschappij uitgesloten." Ik moet u zelf zeggen, dat, als ik hoor van bi
bliotheken, die verkocht worden, van 2000 of 3000 nommers, ik dan vervuld
word van innig medelijden met «ijlen N. en wijlen Z., die in hun leven
gedoemd waren al die boeken door te worstelen. Maar ouder de weinige
boeken, die ik gelezen heb. was er een, dat mij geheel van gedachten heeft
doen veranderen. Hel was een Engelsch boek. Velen uwer en onder an
deren de man die zei dal de ijveraar maar had moeten zwijgen zullen
het wel een heel ondeugend boek noemen. Verbeeld ndaar stond in dat
boek. dat de waarheid meer wint dooi de dwalingen van hem die zelf denkt
dan door de ware meeningen derzttlkendie ze alleen vasthouden, omdat zjj
zichzelven niet vergunnen te denken Zie, toen was ik klaar. Dal ik zelf
deukweel ikwant ik verschil doorgaans met de andere meuschen dat ik
dwalingen heb, zal wel waar zijn, want menigmaal is mijne mcening anders
dan die van wijze en geleerde mannen maar indien nu mijne dwaasheden
der wereld lot wijsheid worden, dan is het heerlijk, dan zend ik ze gerust
in zee, in het vertrouwen dat ze ergens aan zullen landen, waar ze nuttig
zullen zijn. Ik deuk haast, dat bet er mede gaan zal als met die zelfstan
digheden, die, hoewel elk op zich zelf een doodeïijk vergifdoor eene bekwame
hand in behoorlijke evenredigheid vermengd, scheikundige verwantschap oe
fenen en zoo lot eene heilzame artsenij vervormd worden. Ik treed dus thans
met vrijmoedigheid voor, en als een hel mij le lastig maakt over mijn dwazen
praat, dadelijk roep ik hel ondeugende Engelsche boek in garant. Nog eens
dus, oude en nieuwe commissie moeten bijleggen, en blijkt dal niet te kun
nen, dan rouge ou noir of iels dergelijks. De broederen Apostelen deden
het ook. Ook in eene soort kerkeraads qnaestie.
Voor eenige jaren was ik in eer.e stad in ons vaderlandwaar ik eene
vereeniging vond, die mij uitstekend beviel. Dat de een orthodox de ander
liberaal is, dat de een Thorbecke de ander van Hall aan het roer wil, dit
is zeer gezegend, dit houdt den ijver gaande om naar de waarheid te zoeken
en geeft gelegenheid iets tot de absolute le naderen maar als ik dommer
ben dan m(jn buurman en een ander denkbeeld heb omtrent den Paus of
omtrent Thorbecke of omtrent het feestdat de prins van Oranje dit voor
jaar in den Haag gegeven heeft of omtrent het geld, dal Z. K. tl. in Enge
land verspeeld beeftof waaromtrent ooken mijn buurman slaat mij daar
voor, dan weet ik nog niet, wie wijzer is, ik met mijne domtne denkbeelden
of mijn buurman met zijn eigenwaan. Als gij wiskundige aardrijksbeschrij
ving gestudeerd hebt en ik zeg, dat de zon kleiner is dan de aarde, omdat
ik die kleine roode schijf zie en het dus werkelijk meen en gij geeft my
daarvoor een heldere klap in het aangezigtis dat lief? En zoo doen wij
toch. Onophoudelijk geven wij elkander zedelijke klappen in onze respec
tieve zedelijke aangezigten. Eu omdat de liefde en tie verdraagzaamheid
zulke begeerlijke goederen zijn en de maatschappij meer vooruitbrengen dan
het pleiten en hel overhalen tol eene mecning. daarom had ik zooveel be
hagen in de vereeniging van die stad in ons vaderland. Daar koos men tot
leden mannen zoowel in hel godsdienstige als in het staatkundige van ver
uiléénloopende meening, maar met een warm hart om het goede te bemin
nen en een helder hoofd om het goede le zoeken en allen bezield roet den
echten vrijen zin der verdraagzaamheid. Zulk een kransje te vormen hier,
in deze stad, daartoe roep ik allen op. Laat ons dat doen. Daarin zou ik
wenschen geslachten te zien, vele en voortreffelijke exemplaren, oude en
nieuwe commissie. Heerlijk zou het zijn! Stond hier de magt van het
booze tegenover de magt van het goede, ik zou mij wel gewacht hebben er
aan te beginnen. Maar nu ik er slechts toe vermaand heb om een verschil
van menschelijke meeniug weg te netnen, nu hoop ik, dat men mijn pogen
niet als geheel ijdel zal willen beschouwen maar het mij ten goede houden.
In dit vertrouwen besluit ik met de regels uit hetzelfde stukje, waarmeé
ik aanving:
»Les differences qui nous séparent n'ont au fond que peu d'importance.
Leyuen, Junij 1863. G. G. SNELLEN. 2)
Sluart MillOn Liberty.
2) Nadat dit stukvoor eenige maanden geschrevenliggen bleef, onzeker als ik was of
het goed zou zijn het te laten drukken, liet ik het een vriend lezen. Hij schreef mij het
volgende: Veel zal ik van uw geschrijf niet zeggen, maar dit meen ik toch te weten,
ge znlt niemand overtuigen. Een goed deel is te opgewonden om naar eenig argument
te hooren. Een deel ergert zich te veel aan nwe kleinigheden om iets van n aan te
anemen (en in dit hebt ge ook zeker ongelijk, iets dat anderen heilig is zoo triviaal te
i> beschouwen). Een deel vindt u te excentriek enz. enz. Ik raad u echter het drukken niet
a af, maar laat het een bevoegde lezen en neem zijn oordeel ter harte. Liever had ik ge-
vzien, dat ge aan mijn verlangen voldaan hadt en een stnkje hadt geschreven over het verder-
a felijke van de weelde. Ik zou dal onderwerp belangrijker en nnttiger vinden dan dit.
a Laat de menschen haspelen. Ontneem hnn dit argument, morgen hebben zij wat anders,
aen om hen minder haspelens gezind te maken dat gaat niet." Zon mijn vriend gelijk
hebben? Daarin zeker, dat het goed is het een bevoegde te laten lezen. Welnu ik acht
het publiek een bevoegde. Het leze mijn geschrijf, het zegge zijne meening en ik beloof
zijn oordeel ter harte te zullen nemen.
«tTAUN- BKKICTKN.
De BURGEMEESTER, Hoofd van het Gemeentebestuur van Leyden, doet
te welen, dat aan den Ontvanger der directe belastingen alhier is ter hand
gesteld een, op den 21slen dezer maand invorderbaar verklaard. Kohier
voor de belasting op bet Personeel, houdende aanslagen voor de Wijken
5'en 6, over liet dienstjaar 1863 en 1864, terwijl ieder verpligt is zijnen
aanslag, op den hij de Wet bepaalden voet, te voldoen.
En zal deze door plaatsing in de Legdsche Courant worden afgekondigd.
De Burgemeester voornoemd
Leyden, 29 Julij 1863. TIEBOEL S1EGENBEEK.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEYDEN,
Gezien liet adres van Pauius Wetseiaar koopman, wonende alhier, waarbij
hij verzoekt, het pakhuis in de S'. Michielstraatgeteekend Wijk VI. K°. 1327,
tot magazijn van beenderen te mogen bezigen
Gelet op het Koninklijk besluit van den 31steD .lanuarij 1824, rakende vergunnin
gen ter oprigting van sommige Fabrieken en Trafieken;
Doen te wetendat tot het hooren der eigenaars en bewoners van de naastbijge-
letene en belendende panden, ten opzigte der informatiën de Commodo et Incom-
m >dodoor Burgemeester en Wethouders zal worden gevaceerd op bet Raadhuis
dt ter Gemeente, op Maandag den 3den Augustus aanst., des voormiddags ten 11
uit; zullende de belanghebbenden verpligt zijn, hunne bezwaren tegen dat vcr-
zflek op dien tijd in te brengenterwijlbij verzuim daarvanzij gehouden
zullen worden zich tegen de inwilliging niet te hebben verzet.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
Leyden3G Julij 1863. D. TIEBOEL S1EGENBEEK, Burgemeester.
v. PUTTKAMMERSecretaris.
Burgerlijke
Van 33 tot cn met 39 Juli] 1863.
BEVALLEN W. Mizeegrb. Vcrlind Z. ill. E. van der Waalsgeb. Eg-
gink D M. J. van den Berg, geb. van HasselZ. J. A. van Daaleugeb.
Fortrie, Z. J. C. Hemerik geb. WendelZ. J. M. Neuteboom geb Smit
I). M. Werk geb. ArnoldusZ. J. S. M. de Nie, geb. van den Berg I).
M. 11. van der Slok geb. Dorsman, D. M. J. de Geus geb. d'Haene, Z.
E. A. Frank, geb. SchreuderZ. J. Mathol, geb. van Noorl, D. M. C.
Douwma geb. Aalders, Z. S. J. Leembroek geb. BeckingD. J .van Wijk
geb. NoestZ. S. Mark geb. Keercweer, Z. F Taffijn geb. den Hoed Z.
II. C. Piesaargeb. Wallaarl0. H. Gerritsen geb. Sipman Z. J. Gieze,
geb. KlooversZ. M Helleman geb. van der LelieZ. E. S. van Leeuwen
geb. van Heusden D. J. de FeyD. A. M. Link geb. Diekoff. Z. D L.
Stikkflorum geb. Ooslveen L. J. van Disselgeb. Breedeveld Z.
GEHUWD: S. P. de Haan jm. en J. Webbers, jd. W. II. Booms, jm. cn
E. Kramp,jd.
OVERLEDEN M. E. Mooie, D., 4 w. C. Ouwerkerkgeb. Mtocli83j.
J. Scliaapis, Z.4 w. A. Sypestyn 4 m. Jolt3 Bergman 36 j. M. B.
Wagemaker, geb. van der Heiden, 64 j A. F. de Does, Z., bijna 2j. A.
Koet, geb. Boele,74j. T. M. van der BurgZ.bijna 3 m.P. Eswilder,
Z.4 m. Jannetje Clavant46 j. F. Vos, 23 j. W. Benders, Z.ruim
3 m. F. Tegelaar, D.1 j. en 7 m. Sara Jac» Kragtingli73 j. J. Delmeer,
Z.3 j. en 4 m. A. H. Seljee59 j. C A. HartwijkZ.3 m.
351s" Staats-Loterij.
Trekking der Vijfde Klasse.
3de Trekking. N°. 15110 een prjjs van 10000. Nos. 5119, 12926 en
13940 ieder een prijs van ƒ1000.
4dc N°. 12189 een prijs van f 1000.
AD VEKTENTIEN.
Ueden overleed na eene langdurige ziekte mjjne Zuster SARA JACOBA
KR AGT1NGH, in den ouderdom van 73 jaren.
Leyden, 25 Juljj 1863. Wede. C. KLAVF.RWYDEN, Kragtingh.
Eenige kennisgeving.
Heden overleed, na eene korie ongesteldheid, onze jongste Lieveling
PAULINA CATHIUNA MARIA.
J L. CBEYGIITON.
Leyden, 29 Julij 1863. 11. .1. F. CR F.YG IITON de Meere.
/ilgemeene kennisgeving.