Per Telegraaf.
flet leger der noordelijken stond tc Berlijn in Maryland, dal der zuide
lijken onder Lee was bij zijnen terugkeer in Virginia naar Culpeppers ge
trokken. Het fort Sumter was voor de overgave drie dagen lang door de
noordelijken beschoten geworden.
De schade, bij gelegenheid van het oproer over de conscriptie te New-
York aangerigt, beloopt b(jna een millioen dollars.
In de eerste helft van dit jaar zijn uit New-York verzonden 18,199,612
galons (ruim 810,000 Ned. vaten) petroleum.
FKANKRIJK.
PARIJS, 28 Julij.
De geruchten omtrent oorlog en vrede blijven afwisselend stand hou
den. Over het algemeen beschouwt men echter den staat van zaken uit een
meer vredelievend oogpunt, waarbij groot gewigt wordt gehecht aan de
houding van Oostenrijk. De keizer moet echter op die houding niet durven
rekenen.
De Weener Presse berigt dal het Fransche ontwerp eener door de
drie mogendheden naar Petersburg te zenden gelijkluidende nota sedert twee
dagen bij het Oostenrijksche kabinet ter beoordeeling is ontvangen. Dal ont
werp wjjsl de insinuatie af, dat de Poolsche opstand slechts het gewrocht
van eene revolutionaire propaganda zou wezenverwijst naar de in alle
parlementen aan den dag gelegde sympathien, volhardt bij het verlangen
dat er eene conferentie gehouden en een wapenstilstand gesloten worde,
alsmede bij de overige vorderingen, en verklaart ten slotte, dat men deze
nota wel niet als ultimatum beschouwtmaar toch niet in verdere theo
retische bespiegelingen wil treden en een antwoord verwacht hetwelk zich
alleen lol feiten bepaalt.
Volgens berigten uit Mexico heeft de maarschalk Forey eene wet op
de drukpers uitgevaardigd, geschoeid op de leest der in Frankrijk bestaande.
Tot leden van het voorloopig uitvoerend bewind zijn de generaal Almonte,
ile aartsbisschop van Mexico en de generaal Salas benoemd. Juarez heeft
allen, die zich bij de Franschen voegen, voor landverraders verklaard.
Eenige der in Mexico gevangen genomen officieren hebben verzocht te
Parijs te mogen verblijf houden. Het is zeer waarschijnlijk dat hun ver
zoek zal worden toegestaan, te meer daar de keizer het verlangen heeft
uitgedrukt, eenige dier moedige krijgslieden van nabij te leeren kennen.
Uier te lande z(jn de prijzen van hel vee aanmerkelijk gedaald ten
gevolge van de geringe opbrengst van het tweede hooi.
Emma Livryde beroemde danseres, is aan de gevolgen der bekomen
brandwonden bezweken, na zeven maanden lang de hevigste smarten te
hebben uitgestaan.
In de straal Me'uil-Monianl is eergisteren nacht een hevige brand uit
gebarsten in een schrjjuwerkcrswinkel. Slechts na groote inspanning slaagde
men er in de vlammen te beteugelen. Door het plotseling instorten van het
brandend gebouw vielen drie brandspuitgasten naar beneden midden in den
vuurgloed. Alhoewel men er in slaagde hen te redden, hadden zjj zulke
vreeseljjke brandwonden bekomen dal een hunner zeker het leven zal ver
liezen. Nog drie andere personen werden door het nederstortende puin ge-
troffen en gekwetst.
PKDII9ES.
BERLIJN 28 Julij.
Hel heeft de opmerking gelrokken dat de Kreuszeit. hel voor Pruissen
noodzakelijk acht eene naauwere verstandhouding met Oostenrijk en Enge
land te zoeken, aangezien Rusland alleen geen bondgenoot is waarop men
zich verlaten kan.
De koning van Zweden heeft op den 22,t<,n Julij een bezoek gebragl
aan den koning van Denemarken op liet kasteel Skodborg. Laatstgenoemde
zou den 26"en naar M.ilmoê vertrekken, en den koning van Zweden op hel
kasteel Btkaskog een tegenbezoek brengen.
Koning George zal den September Kopenhagen verlatenom zich over
Londen en Parijs naar Griekenland te begeven.
De berigten uit Polen zijn niet zeer belangrijk. Van de zijde der op
standelingen wordt gemeld dat zij de Russische troepen weder op verschil
lende punten geslagen hebben. Muravvieff en anderen gaan voort met het
nemen van gewelddadige maatregelen lot het onderdrukken van den opstand,
zoodal in Liihauen en elders een waar schrikbewind moet ingevoerd zijn.
Ook het nationaal Poolsche bewind gaat voort zjjne veroordeelingen uit Ie
spreken en zoo mogelijk de vonnissen te doen uitvoeren. Dit de citadel
van Warschau zijn 200 veroordeelden naar het binnenland vervoerd.
De Oostenrijksche regering beeft afwijzend beschikt op bet verzoek
van Langiewiczom zich naar Zwitserland te mogen begeven
PARIJS, 29 Julij. Het dagblad La France meent te weten, dat hel
ontwerp van de Fransche nota indruk gemaakt heeft op het kabinet van
Londen, omdat daaraan liet karakter van een ultimatum ontbreekt. Enge
land weifelt nog tusschen die maatregelen: hel zenden van afzonderlijke
nola's, met identieke coucinsienhet zenden van identieke nota's en ecue
collective nota. Graaf Russell wenschlc de Fransche nota van eenige scherpe
bewoordingen gezuiverd te zien. De Fransche regering zou echter bovenal
de voorkeur geven aan eene collectieve nota, door üostenlijk overhandigd.
Volgens genoemd blad geven de laatste lijdingen nil Petersburg reden om
te gcloovendal Rusland geueigd is eene verzoenende gedragslijn te volgen.
BERLIJN, 28 Julij. Prins Frederik van Pruissen, geboren 30 October
1794, is gisteren namiddag ten 6 ure alhier overleden.
Prins Frederik der Nederlanden is met zijn gemalin en dochter, prinses
Maria, heden in deze hoofdstad aangekomen en zal. na eenige dagen alhier
te hebben vertoefd, zich naar zijn kasteel Muskan begeven. i
29 July. Naar men verneemt zal de keizer van Oostenrijk den koning
van Pruissen in de eerste dagen van Augustus te Gastein bezoeken.
WEENEN, 29 Julij. liet avondblad der ff'ien. Zeit weêrspreekt de
tijding, dat Pruissen pogingen heeft gedaan om Oostenrijk af te brengen
van zjjn besluit om met de Westerschc mogendheden de diplomatieke han
delingen voort te zetten.
MADRID, 29 Julij. De Spaansehe regering heeft geen diplomatieke slap- i
pen gedaan met betrekking tol de erkenning der zuidelijke staten van i
Noord-A merika en zal den loop der gebeurtenissen afwachten
INtjEYoNPEN.
LE1DSCHE SCHOUWHUHG.
De voorstelling van 23 Juljj mag niet voorbijgaan, zonder openlijk bespro
ken te zijn. Waar zooveel regtmatige klaglen over hel Hoilandsche tooneel
opgaan, daar is hel een pligt, en een zeer aangename, te wijzen op het
geen er uitstekends op dat gebied wordt geleverd. Uitstekend durven wij
de opvoering van «Weêrhanen, of zoogenaamde goede menschen" noemen,
vooral in vergelijking met heigeen w(j op ons tooneel gewoon zijn te zien.
Over het stuk brengen wij alleen eenige losse opmerkingen in hel midden, I
daar wij na een eerste kennismaking niet in een uitgewerkte beoordecling
kunnen treden.
De algemcene indruk van dit blijspel is zeer gunstig. Een eerste ver
dienste er van is, dat hel lerrgt den naam van blijspel" draagt, om
dat het ons toestanden voorstelt en karakters hekelt, die, al hebben wy
ze gelukkig niet in onze dagelyksche omgeving, in onze maatschappij ge-
vonder. worden. Het blyspel moet wezen voor het tooneelwat Punch of
Charivari voor de periodieke literatuur zijn. De blijspeldichter moet vóór
alle dingen zijn tyd kennen; hij moet een sterk gevoel hebben voor het ko
mische, en eindelijk de kunst verstaan om hetgeen hij wil berispen, in
dramatischen vorm te karikaturiseren. Aan die opvatting van het blijspel
hebben wij les Femmes savantes, les Précieusesle Tartuffeja al de
beste stukken van Molière te danken. De tegenwoordige Fransche tooneel-
schrjjvers hebben gewoonlijk meesterlijk tact om allerlei intrigues tot een
kunstig weefsel le verwerken, maar met die lofspraak is dan ook dik
wijls alles gezegd. De Weêrhanen" maakt op dien regel een gelukkige
uitzondering; hier krijgen wij eindelijk weer eens karakters te zien, en de
zeer eenvoudige intrigue is bjjzaak, maar toch volkomen geschikt, om de
verschillende karakters te doen uitkomen. De karakters van Pe'ponet, Ed-
gard Thévenot, Bassecour, en Dufouré zijn met zorg bewerkt, en hel stuk
zou veel beter hebben gewonnen, indien de schrijver op die wijze zijn ge-
heele taak had volhragl. Slordig zjjn de nevenpersonen behandeld. Hoeveel
was er b. v. te maken geweest van het karakter van Eugenie! en uit de
enkele trekken waarmeé de schrijver dat karakter schetstblijkt hoeveel
fijnheid er in zjjn conceptie is. Een meisje, by wien door de zucht lol weelde
en pracht hel goede wordt overheerschten dal nuzonder een blik in zich
zelf te slaan, wuft daarheen leeft, maar onder den poêlischen indruk van
een trotsche natuur, door een prozaïsche aanmerking over «geld" tot in
keer komt; ziedaar alle gegevens voor een psychologisch-ware karakter-ont
wikkeling. Had de schryver dat oogenblik van inkeer tot uitgangspunt ge
nomen voor de verdere ontwikkeling, dit karaler zou een der best geslaagde
van zijn stuk zjjn geworden, lerwjjl nu alles slecht gemotiveerd is, en de
indruk die het karakter van Eugénie maakte alleen te danken was aan de
wjjze, waarop de rol werd vervuld.
Een algemeene aanmerking op het stuk is deze, dat de karakters over
dreven zjjn. De karikatuur-schilder loop altjjd gevaar menschen te schilde
ren, die niet beslaan kunnen, en hoe moejjeljjk die klip te ontzeilen is,
blijkt nit het voorbeeld van een man als Dickens, die het monster Quilp
geschapen heeft. Toch moet de kuusteiiaar zich voor die overdrijving zorg
vuldig wachten; want ziel men karakters voorgesteld, die, hoewel ze in
grondtrekken bestaanniet in die mate van belagchelijkheid of slechtheid
gevonden worden, dan wordt er gezegd zulke menschen kunnen niet be
slaan," en door den indruk van het onware gaat die van het ware verlo
ren. Ook de schrijver van de Weêrhanen" heeft zich van dat chargeren
niet weten vr(j te houden. Menschen die zoo openlijk en lomp met alle
winden draaijen als een Péponet en Bassecour, kunnen in het dageljjksch
leven niet voorkomen. Niettegenstaande deze aanmerkingen kennen wij toch
j aan dit stuk waarde toe; het is een vertegenwoordiger van de rigting, die
wjj in de hoogere coinedie voor de alleen ware honden.
En nu de uitvoering! Op één enkele uitzondering na, heeft niemand slecht
gespeeld; ieder werkte uiet ijver meê lot een voortreffelijk ensemble. .Met
vreugde merkten wij op, hoe hel stille spel, dal zoo dikwijls verwaarloosd
wordt, thans lot zijn regt kwam. Hel stille spel is een der zwaarste ge
deelten van de taak des tooneclspelersen tegelijk een der voornaamste;
zonder dat, ontbreekt hem een der krachtigste hefboomen om den loescliou-
wer te brengen en te houden op de hoogte, waarop hij zijn moet. De ac
teur mag geen oogenblik op het tooneel zjjn. zonder op de een of andere
wjjze aan de handeling deel te nemen. Plaatst bij zich een oogenblik bui
ten zijn rol, blijkt het, dat hij niet met lust meéspeelt, dan is het ensemble
en levens de onmisbare illusie van den toeschouwer verbroken.
Wjj komen lot de beoordeeling van ieder der hoofdvertooners afzonder
lijk, en geven in de eerste plaats aan den heer van Beek allen lof voor de
wijze, waarop hjj de rol van Péponet heeft vervuld. Zoowel de opvatting
van zijn rol, als de consquentie, waarmeè hij die den geheelen avond door
voerde, heten niets te wenschen over. Het geagiteerde van dendommenen
zwakken man. die nooii weet, waar hjj heen wil, nu door deze dan door
gene wordt meègesleept, en onderlusschen door zyn knoejjerijen in voort-
durenden angst wordt gehouden, werd door den heer van Beek meesterlijk
wcèrgegeven. Vooral in liet laatste bedrijf, waar Péponet in het ongeluk
i komt. deed hij de onmanuelijkheid en nietigheid van zulk een karakter
treflènd uitkomen.
Denzelfden lof brengen wij toe aan den heer Spoor. De rol van Edgard
Thévenot werd door hem met groote losheid en veel gevoel gespeeld. Zijn
beschaafde en toch gewone spreektaal geven aan zijn spel iels fatsoenlijks
en naiuurlijks, dal zoo dikwjjls op ons tooneel wordt gemist. Met veel
genoegen bemerken wij, dal de groote hinderpaal voor het hoilandsche
i drama, de gesproken schrijftaal, bij al de voornaamsle leden van bet haagsch
tooneel-gezelscliap meer en meer begint le verdwijnen. Vrienden, broeders
en zusters spreken elkander flink met »jij" en »jou" toe. Waarom kan
het doode woord "gij" niet geheel worden verbannen, en, waar de be
leefdheids-vorm noodig is, door »u" vervangen worden. In hel dagelijksch
leven hebben wij nooit behoefte aan het woord »gij", waarom zou liet ook
op bel tooneel, bij de voorstelling van liet dagelijksch leven niet kunnen
worden gemist?
Het karakter van den huichelaar Dufouré werd door den heer van den
i Berg zeer goed en echt komisch voorgesteld. Vooral herinneren wjj aan
j zjjn eerste optreden in hel laatste bedrijf.
De heer Faassen (Bassecour) speelde zijn rol geestig, opgewekt en op
wekkend als altijd; en terwijl hij bij andere gelegenheden in verschillende
rollen te veel dezelfde bleef, vonden wij ditmaal in Item meer dan gewoon-
i lijk den karakter speler.
