LEYDSCHE
COURANT.
1803.
VRIJDAG 9 JA1NUARIJ. - - Cents verkr&6aaf
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nomrners zijn tegen 10
BIXKEMLAKDSCHE BKRSGTBN. 1
LEVDEN 8 January.
Gedurende liet jaar 1802 zijn binnen deze gemeente geboren 763 zoons
en 687 dochters, te zanten 1450 kinderen; overleden van het mannelijk
geslacht 430, van het vrouwelijk geslacht 451, te zameu 881, waarvan on
gehuwd van het mannelijk geslacht 289, van het vrouwelijk geslacht 267,
gehuwde mannen 96, gehuwde vrouwen 88, weduwnaars 45, weduwen 96.
Nog zijn alhier ingeschreven 26 personen van het mannelijk en 14 van het
vrouwelijk geslacht, elders overledendoch alhier gewoond hebbende, en
72 kindereu als levenloos aangegeven. Er zijn overleden 272 beneden het
jaar, 164 van 1 lot 10 jaar, 30 van 10 lot 20 jaar, 52 van 20 tot 30 jaar,
47 van 30 lot 40 jaar, 35 van 40 tot 50 jaar, 142 van 50 tot 70 jaar, 139
van 70 jaar eu daarenboven.
Gehuwd 265 paren en ingeschreven ée'ne echtscheiding.
Onlangs is aan 's rijks museum van natuurlijke historie alhier door
jonkheer Potnpe van Meerdervoort te Japan, van wiett die instelling reeds
vroeger ecne collectie van mineralen ontving, weder ecne belangrijke ver
zameling tan vogels en verscheidene zoogdieren ten geschenke toegezonden.
Genoemde heer heeft zich wijders voor de wetenschap zeer verdienstelijk
gemaakt door, vóór zijn vertrek uit Japan, pogingen in het werk te stel
len, ten einde het natuurkundig onderzoek aldaar, ook voor liet vervolg,
worde voortgezet.
De voor den winter oneigenaardige natte en zachte weersgesteldheid,
gelijk tot dusver liet geval was, begint nadeélig voor de weilanden te wor
den. Ook de schapen, die nog op het land weiden, geraken ten gevolge
van de aanhoudende vochtigheid iir «enen ziekelijken toestand-. De landlie
den nieetieu uil die weersgesteldheid en de duai'mede gepaard gaande zuide
lijke winden, zoo niet misschien neg fftift eéne strVngé: koudedan een
langdurig schraal voorjaar te küfinen voorspellen.1
De heer dr. II. E. Fattre, predikant bij de St. Stephen9-gemeente te
Kaapstad, doel bij eene circulaire aan de Ghrtstelieh iit Nederland" 'een
beroep op hunne liefdadigheid tert behoeve eèner Zaak; ^waarop wij gaarne
de aandacht onzer stadgenooten vestigen, door aan dle'Wfchlhire het vói-
gettde le onlleenen
«Ik heb eene taak op mij genomen, die ik niet zonder schroom ten uit
voer breng: namens de Nederduilsch-gereformeerde gemeente van St. Stephens
in de Kaapstad kom ik bij u aankloppen, om uwe liefdegaven ter delging
ceuer zware schulddie op haar rust.
In het jaar 1838 werd de gemeente door den zelfverloochenenden ijver
van mijnen voorganger, ds G W. Stcgmann, verzameld uiL de ten dien
jare vrijgelaten slaven, die voor liet grootste gedeelte de lijfeigenen waren
geweest der Hollandse he familiën aan de Kaap; op den dag der emancipa
tie (1 Dec. 1838) werden zij door ds. Stegmann toegesproken naar aanlei
ding van de woorden: «Indien dan de Zoon li zal vrijgemaakt hebben, zoo
zult gij waarlijk vrij zijn," met dat gevolg, dat zij de schemering van
Mecca's halve maan vaarwel zeiden, om zich te verheugen in het licht van
de Zonae der geregtiglieid. Van dien dag af vergaderden zij zich geregeld
in hel schoolgebouw op eiken dag des lleeren, en door de trouwe en onver
moeide zorg van hunnen waardigen voorganger werd er ook eene avond
school voor volwassenen geopend. Eene aanzienlijke schare, waaronder vele
ouden van dagenworden aldaar geregeld tweemaal des weeks onderwezen.
Spoedig gevoelde men behoefte aan een eigen kerkgebouw, waar de gewone
godsdienstoefeningen vrij en ongehinderd zouden kunnen gehouden worden,
en waar tevens gelegenheid tot een schoollokaal voor liet onderwijs der
jeugd mogt wezen, liet oude theater der Kaapstad, een vrij ruim gebouw,
werd nu eerst gehuurd, daarna aangekocht; door vriendelijke hulp en me
dewerking van eenige Christelijke vrienden werd een gpoöt gedeelte van den
koopprijs afbetaald; echter blijft er ecne schuld van vijf en twintig duizend
gulden 25000) op de gemeente drukken.
«De gemeente van St, Stephens, die uit ruim twee duizend (2000) zielen,
meest allen kleurlingen en lol den dienstbaren en gi ringeren stand belmo
re nde, bestaat, is echter niet bij magie om die zoo zware schuld, die nog
steeds op liet kerkgebouw blijft rusten, af le doen; van daar dat het werk
der evangelisatie en liet onderwijs der jeugd, zoowel als der volwassenen,
zeer belemmerd wordt. Levensmiddelen zijn in de laatste jaren in de Kaap
kolonie zeer in prijs gestegen, zoodat de meesten in de gemeente, die van
hunnen handenarbeid moeten beslaan, slechts ter naauwernood in staat
zijn, om in de allerdringendste behoeften hunner huisgezinnen te voorzien.
Van dezen zwaren drukkenden last wenscht de gemeente ontslagen te zijn, jij
om meer vrij en onbelemmerd aan de uitbreiding van Gods koningrijk in
haar midden en ook naar buiten te kunnen arbeiden. Hiertoe roept zij met J
ernstigen drang de hulp van meer bevoorregte zustergemecRten in." iï
Ten slotte wijst ds. Faure op den banddie de Kaap aan het oude, haar
steeds dierbare moederland verbindt'"bu herinnert hoe, toen voor ruim twee
jaren de stem der ellende bij gelegenheid van den zwaren watersnood,
waarmede Nederland werd bezocht, ook aan de Kaap werd vernomen, ter
stond harten en beurzen aldaar geopend en ruime bijdragen uit de Kaap
kolonie naar Nederland tot onderstand der noodlijdenden verzonden werden.
Hier ter stede hebben zich met de ontvangst der voor dit doel afgezon
derde liefdegaven belast prof. van Bonevat Faure en dr. C. Leemans.
Zr. Ms. besluit van den ÏS^" der vorige maand, n°. 59, betreffende de
reorganisatie van de veterinaire dienst bij het leger, is door hel depart, van
oorlog ter algemeene kennis des legers gebragt. De formatie der paarden
artsen is zamengesteld als volgt: 21, waarvan 7 van de lsle, 7 van de 2de
en 7 van de S40 klasSe. De betrekking van directeur der militaire veterinaire
dienst is opgeheven; zijnde het bestuur en toezigt daarvan, onder de bevelen
van den minister van oorlog, (voor zoo veel het wetenschappelijk en admi
nistratief gedeelte betreft) weder even als vroeger aan den inspecteur van de
geneeskundige dienst der landmagt opgedragen.
Blijkens liet elfde verslag van den toestand der landbouw-kolonie Neder-
landsch Meltray, op Bijsselt bij Zuiphen, bestond die vereeniging op 1» Jan.
1862 uit 37 afdeelingen, 616 mede-stichters, 2177 leden en 169»begunstigers.
■Men had het verlies te betreuren van den alg. penningmeester', den heer
J. P. VVilleumier, van wien gezegd wordt, dat zijn dood eene ware ramp,
een onuitsprekelijk verlies voor Metlray en zijn bestuur was. Op den li0™
Aug. 1862 werd de eerste steen aan het bedehuis gelegd, dat bestemd is
voor de dagelijksche huisselijke godsdienstoefeningen en voor de kinderpreek.
De aanvragen lot plaatsing van ontslagene kweekelingen nemen steeds toe.
Van Mei 1861 tot Mei 1862 zijn 25 in verschillende betrekkingen geplaatst,
en over slechts twee van deze zijn klagten ingekomen, liet grootste aantal
kweekelingen bedroeg in het afgeloopen jaar 156, het kleinste 139, gemid
deld dus 147}. De gezondheidstoestand was over het algemeen uitmuntend;
de gebouwenhet mobilair, de bouwlanden, weiden en tuinen, gereedschap
pen, in één woord al het materieel is in de beste orde en menige verbete
ring is tot stand gekomen. Door vermeerdering van leden kan een grooter
aantal kweekelingen op de kolonie worden geplaatst.
In de maand December zijn over den Holl. spoorweg vervoerd 86057
reizigers, gevende eene opbrengst van ƒ67237.11. De opbrengst van het
goederen vervoer was ƒ17244.10.
In dezelfde maand heeft het vervoer van reizigers over den Ned. Rijn
spoorweg 79484het vervoer van goederen 48287en het vervoer van
reizigers en goederen, door direkt verkeer met Duitschland, ƒ46840 op-
gebragt.
Gedurende het jaar 1862 is op den Hollandsclien spoorweg ontvangen
een bedrag van ƒ1,302,602 Gedurende de 8 laatste maanden van genoemd
jaar is op den Rijnspoorweg ontvangen ƒ1.779,275, dat is ƒ98447 meer
dan in gelijk tijdsverloop in het jaar 1861.
In het verslag van den oogst in de provincie Zuidholland, door de
Staatscourant medegedeeld, wordt aangaande het nieuwe gewas voor den
oogst van 1863 met dankbaarheid vermeld, dat het wintergraan aTgemeeti
uitmuntend te velde staal en een gezegenden oogst doet verwachten.
Te Amsterdam hebben in het jaar 1862 plaats gehad 8271 geboorten,
6205 sterfgevallen, 2058 huwelijken en 39 echtscheidingente Rotterdam
4053 geboorten, 3259 sterfgevallen, 889 huwelijken en 10 echtscheidingen.
Door het Nederl. koopvaardijschip Cortgene zijn o. a. dezer dagen
twee tijgers uit ludië aangebragt, die bestemd zijn voor Natura Artis
Magistra te Amsterdam.
Op Texel reed Maandag II. een voerman met een wagen, bespannen
met twee paarden, naar het strand; de paarden geraakten aan het hollen,
met dal gevolg, dat het voertuig omsloeg en de daarop zijnde voerman, be
nevens twee andere personen, naar den grond geslingerd werden; een dezer
personeneen jongeling van 16 jarenis aan de bekomen verwonding over
leden; de twee overigen zijn minder gekwetst.
Op de reede van Texel is opgevischt een schrijfkistje met eenige pa
pieren, afkomstig van hel Engelsch brikschip Fidelity, kapitein Thomas
Greenwood, van Shields naar Londen, welk schip vermoedelijk den 2de"
dezer in de nabijheid dezer kust, of op de Haaks moet zijn verongelukt.
Aan 's rijks munt te Utrecht is men druk bezig met het vervaardigen
van zilveren en koperen pasmunt voor de overzeesche bezittingende hoe
veelheid is, naar men zegt, zoo groot dat de werkzaamheden eerst in het
laatst van den zomer zullen zijn gefindigd.
Aan de kweekschool voor militaire geneeskundigen le Utrecht zijn
met 1 Jan. geplaatst 88 leerlingen voor de verschillende wapens, waarvan
36 voor de landmagt ïiier te lande, 12 voor de zeemagt39 voor de land-