LEYDSCHE
COURANT.
1862.
N°. 110.
VRIJDAG 12 SEPTEMBER.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
ftijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLANDSCDE BEIUGTEN.
LEYDEN 11 September.
De groole manoeuvres, welke morgen in de vlakle van Waalsdorp zouden
plaals hebben, zijn, naar wij vernemen, uitgesield, en zullen waarschijnlijk
itt de volgende week uitgevoerd worden. Aan die manoeuvres zal ook
deel nemen eene batterij van de alhier in bezetting liggende veld-artillerie. j
liet getal der aldaar te vereenigen bataillons infanterie uit 'sHage, Leyden
en Delft zal niet, zoo als wij gemeld hebben, 4, maar 6 zijn.
De chefs van de verschillende legercorpsen zijn door het dep. van oorlog
gemagtigdom aan de bij hunne corpsen dienende Israëlitische militairen
bijaldien zy zulks verlangen, verlof te verleenen van den 21sleD dezer tot
den 2l5,c™ der volgende maand, teil einde daardoor in de gelegenheid te zijn
hunne in gemeld tijdvak invallende feesten ten hunnent te vieren.
Uit Noordwylt meldt men, dat in die streken een aanvang is gemaakt
met.het rooijen der duinzand-winter-aardappelen. Het beschot, dat allezins
voprdeelig uitvalt, en de hoedanigheid, die in alle opzigten buitengewoon
goed is, zullen aanleiding geven, dat de duin-aardappelen lot een matigen
prijs te verkrijgen zijn.
Te Delft zal op den ïe^" dezer, bij gelegenheid der algemeenc verga
dering der Nederl. Guslaaf-Adolf-vereeniging aldaar, eene godsdienstoefening
gehouden worden in de Oude Kerkwaarbij als sprekers znllen optreden
de hh. RanwenholT, hoogleeraar alhier; dr. van Ooslerzee, pred. te Rolter-
dam, en dr. Zaalberg, predikant te 's Gravenhage; terwijl de heer Klerk,
organist der genoemde kerkdoor de uitvoering van eeuige klassieke mees-
terslukkende plegtigheid zal opluisteren.
Uil Delft meldt men, dat Zondag II., des namiddags ten 3 ure, op den
weg lusschen Delfgaauw en die stad, twee meisjes, van 9 en 11 jaren, van
Pijnacker komende, onverwacht zijn aangerand door een onbekend mans
persoon, die hel jongste hunner, onder bedreiging van beide, bij verzet
of gerucht, te zullen verdrinken, van een granaten halsketting met gouden
slot beroofde en zich toen snel verwijderde. Het is der policie later gelukt
den dader op te sporen; hij was een jongen uit Delft, nog geen 15 jaren
oud. Hel geroofde was in de slads-bank van leeuïng verpand.
Gcdep. stalen van Noordholland hebben de instelling van eene jaarlijk-
sche wolmarkt in het ontworpen dorp aan de Kruisvaart, in de gemeente
Haarlemmermeergoedgekeurd.
De minister van hinnenl. zaken heeft, uit aanmerking'van ingebragte
bezwarenhel behoud van het eiland Schokland en van de haven van Ens
in beginsel aangenomen.
Naar men uit Enschedé meldt is de noodkerk der r. k. gemeenle al
daar, die pas onder dak was gebragt, in den avond van den 8stcn dezer
geheel ingestort. Niemand heeft daarbij eenig letsel ontvangen. Daar deze
kerk slechts tot November 18C3 zou dienen, wilde men zoo min mogelijk
kosten maken; halfsteens muren met leem in plaats van kalk gemetseld en
niet geankerd.
In den nacht van den 9Jen op den 10den dezer ontstond te Groningen
brand in een behuizing van mej. de wed. J. P. Cramer, in den Kosters-
gang, welke door verscheidene huisgezinnen werd bewoond. De brand nam
zoo schielijk toe, dal de bewoners nagenoeg ongekleed uit het brandende
gebouw moesten vlugten, niet achterlating van hunne goederen zoodat bijna
alles een prooi der vlammen is geworden.
Aan de leden van de tweede kamer is rondgedeeld het voorioopig ver
slag over het wels-ontwerp tot regeling van het middelbaar onderwijs.
Daaruit blijkt, dat het ontwerp over het algemeen met genoegen was ont
vangen; over den omvang en het doel van het middelbaar onderwijs waren
de gevoelens zeer verdeeld. Volgens sommigen geeft de wet aan de door
haar te scheppen middelbare scholen een te eenzijdig karakter, terwijl zij
tevens ongeregeld laat wal geregeld moest worden, en aan de andere zijde
regelt wat zij niet regelen moet. Zoo wees men, wal dit laatste bel reft
op de gemeentelijke burgerscholen in haar verband tot het lager onderwijs.
Men vond hel eene leemte in de wet, dal zij mei opzigt tot de gymnasiën
het stilzwijgen bewaart. Het militair onderwijs, de akademie te Breda en
het instituut te Willemsoord werden geheel ter zijde gelaten. Te vergeefs
zocht men ook naar eenige bepaling in de wet omtrent de zeevaartscholen.
Het verder voortgezet onderwijs aan meisjes is in het ontwerp ten eenen
male voorbijgegaan. Over het algemeen toonde men zich met de oprigting
van openbare burgerscholen, zooals art. 31 der wet die omschrijft, ingeno
men. Dal de hoogere burgerscholen door het rijk werden opgerigt en onder
houden, vond vrij algemeene goedkeuring. Alleen werd door velen de vrees
geuit, dat de regering aan haar stelsel te groote uitbreiding wilde geven.
Men oordeelde, dat dc kosten veel hooger zouden loopen dan zy geraamd
waren. Naar veler meening is de definitie van middelbaar onderwijs, in
het ontwerp opgenomenniet ruim genoeg. Verscheidene leden kwamen op
tegen het beginsel om de verpligting der gemeente tot oprigting van ten
minste ééne openbare burgerschool aan het bezit eener bevolking van 10000
zielen te verbinden. Vrij algemeen acht men het maximum van schoolgeld
voor de beide soorten van burgerscholen te laag gesteld. De meeste leden
achtten het denkbeeld, om het toezigt op de middelbare scholen in dc eerste
plaats op te dragen aan burg. en weth. der gemeente, waar de scholen ge
vestigd zijn, weinig aanbevelenswaardig. Overigens zijn, gelijk uil den
aard van de zaak volgt, op de onderdeelen verschillende zeer uiteenloopende
aanmerkingen gemaakt en weersproken.
'8 GRAVENHAGE11 September.
Z. M. heeft benoemd tot ridder der orde van den Nederl. Leeuw de hh.
baron J. de Saint-Gc'noislid der kon. Belgische akademie van wetenschap
pen, letteren en schoone kunsten, en U. Mcrlens, bibliothecaris der stad
Antwerpen.
Z. M. heeft aan den kapitein jhr. D. C. M. Hooft, van het reg. rij
dende artillerie, gouverneur van Z. K. H. prins Alexander, de vergunning
verleend tot het dragen der versierselen van ridder der orde van de Wur-
lembergsche Kroon, hem door den koning van VVurtemberg geschonken;
aan den kapitein-luitenant ter zee A. R. Blommendal, chef van de hydro-
graphie der Nederl. zeegalentol hel dragen van het ridderkruis der Guel-
phen-orde, hem door den koning van Hannover geschonken, en aan den
Ioodsschipper lste kl. te Texel S. C. Visser tot het dragen van dc door den
keizer aller Russen aan hem toegekende gouden medaille wegens het redden
der bemanning van het op 14 Nov. 1861 in de buitengronden van Texel
gestrande Russische schip Alcyon.
Aan den luit. ter zee l8te kl. W. F. van Erp Taalman Kip, in O. I.
is op zijn verzoek eervol ontslag uit de zeedienst verleend.
H. M. de koningin heeft eergisteren de kon. grafkelder te Delft be
zocht, en is gisteren met prins Alexander naar Stuttgart vertrokken.
Bij den minister van binnenl. zaken is ontvangen van den heer J. van
Beest van Andel te 's Hertogenboschsecretaris-penningmeester der synodale
commissie van de Christelijke afgescheiden geref. kerk in Nederland, een
wissel groot 2253.16, zijnde het netto bedrag van gedane collecten in
eenige afgescheiden geref. gemeenten in Zuid-Afrika (Kaap de Goede Hoop),
ten behoeve van het fonds voor de noodlijdenden door den watersnood
van 1861.
Bij gelegenheid van de tentoonstelling van landbouw, op Maandag den
29sten September aanst.zal er in de Maliebaan eene harddraverij met chai-
sen, bespannen met één paard, plaats hebben. Als prijs is uitgeloofd eene
groole sierlijk bewerkte zilveren bouilloire, en als premie een zilveren blad
met twee trommeltjes.
De commissie voor den opbouw van een nieuw diaconie-weeshuis der
Nederd. Iterv. gemeente alhier heeft bekend gemaakt dat bij haar, door lus-
schenkomst van den wel-ecrw. heer J. Moll, o. a. ontvangen is van N. N.
eene som van ƒ500.
Gisteren morgen zijn met den volkstrein van Rotterdam, Schiedam en
Delft naar Amsterdam vertrokken 1300 personen, namelijk 700 van Rotter
dam, 200 van Schiedam en 400 van Delft.
AMSTERDAM 10 September.
Maandag 11. heeft de taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie
van wetenschappen eene gewone vergadering gehouden. Tegenwoordig wa
ren de hh.Bake, die, bij afwezigheid van den voorzitter en vice-voorzitter,
het voorzitterschap waarnam, Boot, Mees, Scholten, Millies, NyhofF, Del-
prat, Mees Az., Janssen, van Ileusde, Karsten en van de naluurk. afd.
Stamkart.
In eene missive van den minister van binr.enl. zaken werd kennis gege
ven dat de benoeming van den beer mr. C. W. Opzoomer lot voorzitter der
afdeeling voor hel loopendc akademiejaar door Z. M. goedgekeurd was.
De heer Mees droeg een levensberigl voor van wijlen het lid der akademie
den hoogleeraar Hulleman, waarin hulde werd gebragt aan de verdiensten
en aan de voortreffelijke hoedanigheden van den overledene. Dit stuk,
door den heer Koenen zamengesteld, zal in de verslagen en mededeelingen
worden opgenomen.
Daarna las de heer Boot het tweede gedeelte voor van zijne bij
drage over de Germania van Tacitus, tot wederlegging van een geschrift
van Künzberg, waarin de echtheid van dit werk van Tacitus wordt ont
kend. Dc heer Janssen drukte den wensch uitdat bevoegde leden der
akademie de andere werken van Kiiiuberg over Grieksche historici en over
etymologie onderzoeken cn den Duitschei) criticus ook op die punten teregt-
wijzen mogtcn.