DE RAMP TE ENSCHEDÉ
Per TeJcgraaf.
schamele woning en zich aan cenige nabijgelegen huizen medegedeeld heeft.
Door de hevige dwarlwinden werden de vlammen regis en links verspreid,
en bereikten weldra zulk eenen omvang dal de blussching onmogelijk ge
maakt werd. Behouden zijn gebleven de katoenspinnerijhet huis van den
directeur Jordaan, alsmede een daarlegenoverliggend fabriek-gebouw. De
fabriek van den burgemeester is, wal de verwerij betreft, afgebrand. De
groote fabriek van van Heek, alsmede die van A. Jannink op den Haaksber-
gerweg gelegen, zijn behouden. Met uitzondering van deze, van de gas
fabriek en een paar andere, zijn alle fabrieken uitgebrand, en de hooge
schoorsteenen verheffen zich uit de pninhoopen. Enkele woonhuizen zijn
staande gebleven, doch het oude Enschedé, kerken, gemeentehuis, scholen,
pastorijen, landskanloren en de schoonste gebuurten der stad zijn door den
brand vernield. Men schal het verlies op zeven achtste der gebouwen. Yan
hel gemeente-archief schijnt de burgerlijke stand behouden te zijn. Over
het algemeen is weinig tilbare have uit de huizen gered, omdat de berg
plaatsen, waarin men die aanvankelijk geborgen had, ook spoedig eenc prooi
der vlammen werden. Een deel der bevolking had overnacht op de velden
achter heggen. De buizen, die staande gebleven zijn, waren opgevuld met
incnschen die alles verloren hadden. Er heerschic overal orde en een goede
geest, en ei waren maatregelen genomen om uit de naburige gemeenten in
de behoefte aan voeding te voorzien.
De Arnh. Cour. deelt omtrent den brand bet volgende mede: De brand
begon 's middags ten 12 ure en ten 6 ure was de stad vernield. Tel
kens veranderde de wind van rigting. Daardoor was alle blussching en
redding van goederen onmogelijk. De ongelukkige inwoners werden voort
durend verjaagd uil de schuilplaatsen, die zij tegen het vuur hadden gezocht.
Meende men aan de eene zijde der stad veilig te zijn, plotseling sloeg
de wind weder omen joeg de vlammen naar de stratendie nog ver
schoond bleven. Daardoor was in zoo korten lijd de stad aan alle hoeken
in brand en moesten de inwoners zeiven hun heil in de vlugt zoeken, en
alles achterlaten. De verwarring was onbeschrijfelijk. Het geloei en ge
knetter der vlammen, hel instorten der huizen, het springen der stoomke
tels, kon men op verren afstand vernemen, en onder dat alles onderscheidde
men het hartverscheurende angstgeschrei van mannen, vrouwen en kinderen.
De groote kerktorendien men voor het vuur beveiligd achtte, en werwaarls
men de archieven der gemeente had gebragt, verbrandde eveneens. De
groote klok ligt thans half gesmolten aan den voet van den toren. Ten
4 ure hoorde men duidelijk den slag van het vallen van het klokkenspel.
Er is bijkans niets behouden. Als men aanneemt dat in het geheel voor
eene som van 10,000 aan meubilair werd gereddan gelooft men hoog
geraamd te hebben. De geheele stad ligt in puin; hier en daar verheffen
zich nog stukken murenmaar overigens is alles ééne smeulende massa.
Het is bijna onbegrijpelijk dat slechts eenige menschen bij deze ramp het
leven verloren. Men vond hel lijk van een bejaard man verkoold op zijne
geldkist. Men noemt ook eene vrouwdie met drie kinderen is omgekomen.
Anderen noemen nog een bejaard man en een ziek 20-jarig jongeling. Alle
overige inwoners moeten er in geslaagd zijn zich te redden. Velen hebben
in den omtrek bij de boeren huisvesting gevondenanderen hebben zich
naar hunne betrekkingen elders begeven, doch een groot aantal moeten nog
onder den blooten hemel bivouacqueren. Zooveel mogelijk worden zij daar
van brood voorzien, doch overigens hebben zij gebrek aan alles. Men schat
de waarde van het verbrande op milloenenen hoewel veel tegen schade
verzekerd was, blijft hel verlies ontzaggelijk groot. Onder de maatschap
pijen die bij deze ramp hel zwaarste getroffen worden, noemt men in de
eerste plaats de Brusselsche en Maagdenburgschc assurantie-maatschappijen.
Ook bij Engelsche maatschappijen moet vooral ook voor eene groote waarde
aan machineriën verzekerd zijn. Van de binnenlandsche maatschappijen
hadden, naar men ons verzekert, de Amsterdamsche onder directie van de
heeren de Jongh en Comp. en de Tielsche dc meeste verzekeringen in de
vernielde stad.
Naar men verneemt is het bevel over de artillerie-troepen, welke in de
vlakte te Waalsdorp nabij 'sGravenhage gedurende de maanden Julij, Au
gustus en September zullen kamperenopgedragen aan den majoor Moorrees
van hel lsle reg. vesting-artillerie te Gorinchem in garnizoen.
Door den gemeenteraad van Amsterdam zijn lot hoogleeraren bij bet
Athenaeum lllustre aldaar benoemd: in de geschiedenis en Grieksche oud
heden de heer dr. C. A. Engelbregt, te Deventer; in het slaatsregt de heer
n»r. J. T. Buys, te Leydenen in hel hedendaagsche regt de heer
mr. T. M. C. Asser, te Amsterdam.
Op den 20slcn dezer zal voor hel prov. gereglshof in Noordholland
worden behandeld de zaak van Comelis Schuurmanoud 53 jaar, van be
roep kuiper, geboren te Culemborg, wonende te Amsterdam, beschuldigd
van in den avond van 30 Dcc. 1861 zijn zoontje Hendrikus, oud 12 jaar,
moedwillig in het water te hebben geworpenten gevolge waarvan deze den
daaraan volgenden dag is overleden, en derhalve van moedwilligen doodslag
met voorbedachien rade.
Te Middelburg had eergisteren een soldaat, aan het militaire kleeder
magazijn aldaar werkzaambij het nederlaten eener mand met kleederen
uit de bovenste verdieping, het ongeluk zijn evenwigt te verliezen, en op
straat te vallen. Op zijn hoofd nedergekomenheeft hij oogenblikkelijk
den geest gegeven.
Ook te Amsterdam had eergisteren de heer R., het hoofd van een cx-
pediliehuishet ongeluk uit de tweede verdieping op straat te vallen. Hij
is kort daarop aan de gevolgen overleden.
Naar men uit Breda meldt is de proost of prior in het S'. Catharina
Klooster te Oosterhoul, door den aartsbisschop van Utrecht uit zijne be
trekking ontzet, spoorloos verdwenen.
Donderdag II. had te Dordrecht de plegtige onthulling plaats van het
standbeeld van Ary Scheffer. Het beursplein, waarop het beeld geplaatst
is, was op eene eenvoudige maar smaakvolle wijze voor de plegligheid in-
j gerigl. Tegen half 12 ure verschenen aldaar de afgevaardigden der onder
scheidene sub-commissiën uit Parijs, Amsterdam, Rotterdam, 'sHagc, Ley
den, Haarlem, Utrecht, Arnhem, enz., de commissaris des konings in deze
provincie, de leden van het gemeentebestuur, commission van verschillende
inrigtingen, waarbij de heer Nieaise de Keyser den Cercle artistique van
Brussel vertegenwoordigde, voorts de bekende Vlaamscheschrjjver Aug. Snie-
ders, de hh. Renan, E. de Lasteyrie, Viardot, H. Martin en anderen uit
Parijs; dr. Marjolin, schoonzoon, de heer Arnold Scheffer, neef van Ary
Scheffer, en velen anderen, zoowel landgenoolen als buitenlanders.
Na de uitvoering eener feesl-onverture en van het eerste deel der daartoe
expresselijk vervaardigde cantate, hield de heer dr. W. R. Veder de feest
rede, waarin hij Scheffer beschouwde als kunstenaar en als menseh. Hij
wees ook op Scheffer als zoon van Nederland en als geboren binnen de
grijze Merwestad, op zijne gehechtheid aan Nederland uit zijne kunststuk
ken merkbaar, en beschreef in schoone trekken Scheffers liefde tot zijne
moeder en den invloed dezer laatste op de vorming van zijn karakter.
Voorts bragt hij hulde aan allen, zoowel hier als in den vreemde, die de
verwezentlijking van het plan door hunne bijdragen hadden mogelijk ge
maakt, waarbij natuurlijk het huis Orleans niet werd vergelen. Bjj het
Vervolg der Berigten in het Bijvoegsel.)
2 wegens het in zijn winkel voorhanden hebben van brood, dal niet zui
ver zamengesteld en niet goed doorbakken was.
2 Wegens het rijden op de kleine straatsteenen.
3 wegens het berijden der Vrouwesteeg, in verboden rigting.
6 wegens het zonder consent baggeren in den Rijn en in den Leydschen Vliet.'
1 wegens het baggeren, staande op den wal.
11 wegens het zich op de openbare straat in kennelijken staat van
dronkenschap vertoonen.
2 wegens overtreding van art, 315 der Algcmeene Policievcrordening.
KEKKAIKIIWS.
ROTTERDAM, 9 Mei. Door den kerkeraad der Evang.-Luth. gemeente
zijn uit de vroeger vermelde nominatie op hel drietal geplaatst de hh.:
Plaat, Heijen en Beversen, predikanten te Harlingen, Leyden en Kampen,
en is daaruit beroepen ds. Chr. Plaat, predikant te Harlingen.
De Ondergeteekendeninwoners van Leidenhebben zich
voorloopig vereenigd tot het ontvangen van giften, die men
wel zal willen afzonderen ter aanvankelijke voorziening in den
grooten Enscbedeschen nood. De giften zullen behoorlijk ver
antwoord en aan bekende bevoegde personen overgemaakt worden
W. SCHEFFER.
J. KROS.
Leides, 10 Mei 1862. P. L. C. DR1ESSEN.
B. W. WTTEWAALL.
r=A
AD VEKTENTIESI.
Voor de vele bewijzen van deelneming, gedurende de ziekte en na hf
overlijden van haren Echtgenoot ondervonden, betuigt de Ondergeteekeni
haren innigen dank.
Haarlem, 9 Mei 1862. Wed. W. WOLTERS, de Graah
EERSTE VERIFICATIE.
De eerste verificatie der schuldvorderingen in het Faillissement
HENDRIK JOHANNES MOONEN, Winkelier en Slijter te Leyden,
plaats hebben op Donderdag den 22stcn Mei 1862, des voormiddags te elf M'
in een der loealen van de Arrondissements-Regtbankin het Raadhuis alhier
Alle Schuldeischers, zoowel bekende als onbekende, worden tot die ver?
dering opgeroepen met verzoek hunne rekeningen vóór den 20sten Mei e.
bij den Ondergeteekende in te zenden.
De Curator in hel Faillissement,
Mv. L. D. SÜRINGAR.
PETERSBURG, 9 Mei. Eene heden door het regerings-orgaan openbaar
gemaakte ukase bepaalt, dat de bank op 13 dezer een aanvang zal maken
met de inwisseling der crediet-billetten legen goud en zilver.
TURYN, 9 Mei. Dc dieven, die onlangs de kas van den bankier Parodi
geplunderd hebben zijn allen op een schip in de golf van Spezzia in hechtenis
genomen. Men vond eene waarde van 300,000 fr. in hun bezit.
ROME, 9 Mei. De onderkoning van Egypte is alhier aangekomen. Te
gen aanstaanden Donderdag heeft de Paus een consistorie belegdwaarin de
canonisatie van de martelaren van Japan zal worden uitgesproken.
RAGUSA, 9 Mei. Laatstl. Dingsdag heeft in de nabijheid van Scutari
een bloedig gevecht plaats gehad lusschen de Montenegrijnen en de Turken.
De eersten verloren daarbij 700, de laatsten 600 man. De Montenegrijneit
zijn in de rigting van Niksiki afgetrokken.
TURYN, 9 Mei. Het hof van assises te Bologna heeft den vicaris-capi-
lularis van Canzi tot drie jaren gevangenisstraf en 2300 fr. boete, en den
pastoor van San Procolo tol een jaar gevangenisstraf en 1000 fr. boete ver
oordeeld.
NAPELS, 9 Mei. Te Torato, in het landschap Bari, heeft een detache
ment troepen een bende roovers, onder Ninco Nanco, omsingeld; vijftien
hunner zijn gedood en verscheidene gekwetst, waaronder genoemde aan
voerder. De bevolking van Torato heeft de troepen bij hunne terugkomst
aldaar feestelijk onthaald.
Gewezen vonnissen in strafzaken, door het Kantongercgt te Leyden, op
den 3d™ Mei 1862.