COURANT.
N°. 57.
MAANDAG 12 MEI.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zalurdag avond.
i>
De prijs der Courant is ƒ3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
Bij deze Courant behoort een BIJVOEGSEL.
BINNENLANDSGllE BERIGTEN.
LEYDEN10 Mei.
Even als in vele andere plaatsen heeft zich ook alhier eene commissie
gevormd' om bijdragen in te zamelen ter voorziening in dem nood van de
ïoo zwaaf beproefde inwoners van Enschedé. Hare bemoeijingen mogen ook
ditmaal met eenen gunstigcn uitslag bekroond worden. De behoefte is, ge
lijk iéder beseffen kan, zeer groot, en met het oog op de hulp die onze in
nood verkeerende fabriek-arbeiders ook van buiten af mogten ondervinden,
zal wel niemand aarzelen iets ter leniging van genoemde ongelukkigen toe
te brengen. 0
Vergelijkende Slaat van de zuivere opbrengst der opcenten en eigene
middelen, ten behoeve dezer gemeente geheven, gedurende de maanden
'April 1861 'en 1802alsmede van die opbrengst over de. vier eerste
maanden dier beide jaren
'i I ttr
MIDDELEN.:; 1
Geslagt[bijopcenten 'en invoer
Bimtenl. Gedistilleerd idemj
linitenl. Gedistilleerd (idkm)
Gemaal (eigen middel) u
AVijn, Fruil-enKunslwijn(?d
Tttrf (idem)
Steenkolen (idem)
Brandhout (idem)
Zuivere opbrengst over
de maand April.
1861
2369.18
5949.301
248:88 4
5643.94j
1426.80
1410.12 j
92.92J
493.70
ƒ17640.864-
1862
2262.67
5156.841
136.53 4
5073 01/J
1420.65
1195.324
116.874
145.85
Zuivere opbrengst! over de
.viert éerkte iinaaiiden.
1861
/15507;76*
i i 1
,7WlSi
IWÖT'.»2t
22CÖ2.8&41
2710,32
2640 774
996.35
ƒ66926.19
1862
7937.76
20926.00
877.38j
20990.75
5721.90
2404.62
2062.20
478.35
ƒ61398.964
Nog geheel onder den iudruk der heerlijke, muziek van Mendelssohn's
Elias, zetten wij ons om> verslag te. geven va^de uitkering van gisteren
avond in de Hooglandsche kerk. Ons ontbreekt de moedom hij zooveel
schoons dal den toehoorder te genieten gegeven werd, in bijzonderheden te
treden, en op hel een en ander te wijzen, dat hij uitstek aangreep en roerde.
Nog ruischen de toonen om ons heen, de heerlijke tooncn van een meester
stuk, zoo krachtig en verheven, zoo liefelijk en rein, en de indruk is
nog te versch, de geestdrift, waarin ons het hooren vervoerde, te vurig,
dan dat wij kalm zouden kunnen beoordeelen. Genoeg zij gezegd, de avond
van gisteren was getuige van een feest op het gebied der kunst, zoo als er
binnen Leydens wallen welligt nog nooit gevierd is, een feest, dat heilige
en heerlijke gevoelens heeft opgewekt bij allen die er bij tegenwoordig wa
ren. Eere en dank dan ook der Leydsche Zangvereenigingmaar bovenal
hem, die haar leidt en bezielt, die haar hoofd en haar hart is, onzen
Wetrens. Zijn talent en diep gevoelzijn volhardende ijver en vaste wil
hebben lot een heerlijken uitslag geleid. Lang blijve hij, wat hij is: een
krachtige steun der kunsteen leidsman op hel pad van het schoone. Lang
blijve hij zich verheugen in de liefde en de achting van alle beoefenaren der
muziek in onze stad, die zich zoo gaarne om hem als hunnen aanvoerder
scharen.
En hoe schoon werden de kooren afgewisseld door de voordraglen der
solisten! Hoe heerlijk wist de heer Behr door zijne beurtelings krachtig
aangrijpende, dan wcér weemoedig roerende slem Elias weêr te geven.
Wel is het waar wat gezegd is: de Elias-partij is als voor hem geschreven,
lljj staal daar voor ons, de held, de dienaar des Ueeren, en zijn woord
tast aan, treft, deelt het hart des hoorders geheel den indruk der grootsche
verschijning mede. Hoe heerlijk schoon klonk zijne klagt: Es ist genug!
door 't majestucuse, door een aandachtig luisterende menigte gevulde gebouw!
Maar wjj gaan niet verder, wij wijzen op al wal hij voordroeg, op geheel
Jdjn zang, en roepen in vervoering uit): Dat heeft de groole meesler, Men
delssohn, bedoeld I En mevrouw Offermans? Zij zong als altijd voortreffe
lijk. Hare voordragt van de rol der weduwe was onovertrefbaar, was
roerend in den volsten zin des woords. Haar zang van de partij van den
knaap, vooral ook van de prachtige aria uit hel begin des tweeden deels:
Ilöre Israël, het waren zoovele triomfen van haar met de waardigheid des
oratoriums geheel overeenstemmend talent. Schoon, verrukkelijk schoon
was het, dezen kunstenaar, deze kunstenares in een der heerlijkste toon-
dichten te hooren zamenwerken.
De bescheidenheid zou het ons behooren te verbiedenvan den zang det
ail- en tenor-solisten te gewagen. Toch kunnen wij niet geheel zwijgen.
Waar de bijvalsbetuigingen der hoorders zoo luide hebben gesproken, mogen
wij wel hier openlijk aan die uitstekende dilettanten den dank overbrengen
van alle beminnaren der kunst. Wien ruischen nog niet te gemoet, die
schoone recitatieven, die gevoelvolle aria's: Sei stille dem Derm, en
Dann werden die Gerechten leuchten! Mogen zij lang hunne talenten
aan de goede zaak blijven leenen! Dc zangvereeniging moge er trotsch op
zijn, moge het op den rcgien prijs weten blijven te stellen, zulke sieraden
der kunst onder hare leden te tellen.
Het koor en hel aanzienlijk versterkte orchest stemden voortreffelijk za
nten. De quartetten, het duet en het terzet werden regt schoon voorger
dragen. Heerlijk klonken de lofpsalmen en heden langs de statige gewel
ven. In één woord, alles droeg bij tot eene waardige vertolking van
't niet genoeg volprezen meesterstuk des grooten toondichters.
Zoo is dan door vereende krachten de goede zaak ten uitvoer gebragt,
die reeds lang de wcnsch was van allen, die het wel meenen met de kunst:
de uitvoering van een groolsch oratorium in een daarvoor passend en er
mede overeenstemmend gebouwen onze blijdschap betuigende over het ge
beurde zjjn wij vol hoop op de toekomst.
Vrijdag aanstaande den 16den dezer zal de algemeene kerkeraad der
Ned. herv. gemeente alhier bijeenkomen lot het maken van een twaalftal
en een zestal.
Wjj zijn in staat gesteld met zekerheid mede te deelen wat er zij van
de verhuring door het hoogheemraadschap van Rijnland van het huis Zwa
nenburg, staande te Houtrijk en Polanen, waaromtrent in den Jaatsten tijd
verschillende berigten in de dagbladen voorkwamen. Deze verhuring is thans
inderdaad tot stand gekomen en de heer Barth». Laus, particulier en grond
eigenaar te Oudenboseh, in de provincie Noordbrabant, is zoo voor zich als
zijne mede-onderuemers en verdere regtverkrijgenden voor een tijdvak van
50 jaren, met het regt van nog 25 jaren optie, huurder geworden van ge
zegd gebouw met eenige daarbij gevoegde percelen land, te zamen circa
5 hnnders bedragende, benevens van eenige afzonderlijke arbeiders-woonhui
zen daarbij gelegen, en zulks ten einde aldaar op te rigten eene agrono-
mische industriële ondernemingbeslaande in de eerste plaats in eene
beetwortelsuiker-fabriek en overigens in verschillende agroiiomische iurigtin-
genmei deze onderneming in verband staande.
Onder de verschillende voorwaarden, door het bestuur van Rijnland aan
deze verhuring verbonden, komt ook vóór dat de uiterlijke gedaante van
het huis Zwanenburg, en vooral van het front, gedurende al deze huur
jaren in den thans hestaanden vorm geheel moet worden onderhouden zoo
dat door de overeengekomen hutirsoui niet alleen Rijnlands kas van dit hij
de inrigting van het tegenwoordig beheer van het hoogheemraadschap onnut
gebouw partij trekt, maar tevens het in stand blijven van Zwanenburg
gedurende een langdurig tijdvak is gewaarborgd en voldaan wordt aan het
verlangen, dal ten vorige jare, toen er van eenen verkoop sprake was, van
verschillende kanten werd te kennen gegevendat er tot zoodanigen maat
regel, die eene slooping teil gevolge kon hebben, niet mogt worden overgegaan.
Het getal der in hel Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 185 tot 268 personen.
De taal- en letterkundige afdeeling der kon. akademie van wetenschap
pen te Amsterdam zal Maandag aanst. aldaar eene gewone vergadering houden.
Het Staatsblad n°. 45 beval het kon. besluit van 2 Mei, houdende be
paling omtrent de bestemming en indeeling van de in 1862 hij de militie in
te lijven manschappen. Het getal dier manschappen is 1782 man, waarvan
zich 100 voor de dienst ter zee hebben aangeboden.
De Nederl. bank heeft bekend gemaakt dat eerstdaags ook de bank-
billettcn van 25 in eenen nieuwen vortn zullen worden uitgegeven.
Een bejaarde tuinbaas deelt ons mede dat, blijkens zijne aanteekenin-
gener sedert 1817 geen zoo vruchtbaar voorjaar als toen geweest is; op
15 April van dat jaar had hij kropsalade en aspersies van den kouden grond
en voer hij 10 Mei eene schuit met bloemkool, mede van den kouden grond
van Veur naar Amsterdam.
De ramp, waardoor het nijvere Enschedé is getroffen, is natuurlijk liet
voorwerp van aller belangstelling. Uil de onderscheidene berigten, hoe ver
schillend, ook omtrent sommige punten, blijkt echter dat van de plaats met
hare talrijke fabrieken slechts weinig is gespaard gebleven. De verhalen
van inwoners die, met verlies van alles, naar elders een goed heenkomen
hebben moeten zoeken doen ons verbaasd slaan over de hevigheid, waarmede
de vlammen hebben gewoed en desnelheid, waarmede zij zich over de geheele
stad hebben verspreid. Plaatsen, waar men zich in den beginne nog veilig
waande en waar de goederen der brandende percelen waren opeengehoopt
waren een uur later door hel vuur bereikt. Verschrikkelijk moet het gezigt
geweest zijn van den in eenen vuurgloed staanden toren, vooral toen de
klok met donderend geraas in den vuurgloed nederviel.
I De Staatscourant herigt dat dc brand ontslaan is in den schoorsteen ecner