EEÏDSCIIE
COURANT.
N". 56.
VRIJDAG 9 MEI.
1802.
T 11
De Courant wordt MaandagIF oensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die ran Maandag komt
nil Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f 3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nommers zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLAND SfiHË BÈ&ÏGTEN.
LEYDEN 8 Mei.
De stad Enschede' is gisteren door eene zware ramp getroffen. Een
particuliere telegram, lieden van daar alhier ontvangenbevat het volgende:
«Verschrikkelijke brand. Enschedé is niet meer dan een puinhoop. Woensdag." i
In een berigt uit Deventer van gisteren avond, door de A. C. ontvangen,
wordt omtrent deze ramp het volgende medegedeeld: lieden avond omstreeks
Gj. ure werd alhier per telegram het berigt ontvangen dat «Enschedé aan
alle kanten in brand stond." De postillon, die lieden avond 11J. ure hier
aankwam en ten 5j ure Enschedé passeerde, deelde gelijke tijding mede, en
dat de brand ontslaan was in de stoomfabriek der heeren van Heek en C°.
Hel postkantoor was mede afgebrand, zoodat geene brieven van daar inkomen.
Omtrent den uitslag der examens, volgens de wel op het lager onder-
vvjjs van 23 April tol 5 Mei door de commissie in Zuidholland afgenomen,
wordt door den schoolopziener in hel l51® district het volgende medegedeeld:
Wal de cijfers betreft, is dit de uitslag geweest: A. In de vakken van
het gewoon lager onderwijs: hoofdonderwijzers (getal candidaten 50) toege
laten 22, afgewezen 28hoofdonderwijzeressen (cand.2) toegel. 1, afgew. 1;
hulponderwijzers (cand. 48) toegel. 32, afgew. 16; hnlponderwyzeressen
(caud, 18) toegel. 15, afgew. 3. B. In de vakken van het meer uitgebreid
lager onderwijs: a. oor hel onderwijs in de beginselen der kennis van de
levende talen: In de Fransche taal: onderwijzers (cand. 30) loegel. 10,
afgew. 20; onderwijzeressen (cand. 25) toegei. 12, afgèw. 13. In de En-
gelsche taal: onderwijzers (cand. 11) toegel. 9. afgew. 2; onderwijzeressen
(cand. 9) toegel. 8, afgew. 1. In de Iloogduiische taal: onderwijzers (cand.
9) toegel. 5, afgew. 4; onderwijzeressen (cand. 11) toegel. 7, afgew. 4. b.
Voor het ouderwijs in de beginselen der wiskunde: onderwijzers (cand. 13)
loegel. 7, afgew. 6. c. Voor het onderwijs in het tcekenen: onderwijzers
(cand. 3) toegel. 1, afgew. 2; onderwijzeressen (carid. 1) loegel. 1. d. Voor
liet onderwijs in de gymnastiek: onderwijzers (cand. 4) toegel. 3, afgew. 1.
c. Voor het onderwijs in de handwerken voor meisjes: onderwijzeressen
(cand. 21) toegel. 21. C Voor hel verder vnnrtP'PïPl <rndpnvnq_ v/\Iorpj|§
art. 73 «lei wet: a. Natuurkunde: onderwijzers (cand. 1) aTgew. J.
'lot eene vergelijking van de verhouding lusschen het getal der candidaten
en dat der toegelatenen hij het laatste examen met de uilkomsten van de
vorisc, kunnen alleen de opgaven omtrent de hoofd- en hulponderwijzers
dienen. A'oor de hoofdonderwijzers zijn dit de gegevens:
Candidaten. Toegelaten.
1860 April 20 12
October 27 16
1861 April 34 14
October 29 11
1862 April 50 22
liet examen voor de acte van hulponderwijzer leverde ditmaal eene zeer
gunstige uitkomst op; de meest gunstige als men de verhouding tusschen
toegelatenen en afgewezenen in cijfers uitdrukt; juist zoo gunstig als het
voorlaatste examen, als er op gelet wordt, dat liet verschil in verhouding
sleehls ontstaan is. door dal nu één candidaat meer onder de gelukkigen is
mogen geleld worden. Dit blijkt uit de volgende opgaaf:
dus 53.4 ten honderd.
56.0
57.4
62.8
42.5
56.6 n
64 6 ii
48.7 ii i>
66.6 ii
Candidaten Toegelaten.
1858 Jtinij 75 40 dns 53.4 ten honderd.
October 50 28
1859 Mei 61 35
October 43 27
1860 April 40 17
October 53 30
1861 April 48 31
October 49 24
1862 April 48 32
Het gehalte der toegelatenen was over het algemeen veel beter dan de
vorige maal; eenige gaven zelfs zeer voldoende blijken van bekwaamheid.
Bij besluit van 3 April jl. is op het verzoek van den heer l. D. Fransen
van de Putte c. s.de kon. bewilliging verleend tot oprigting der naam-
looze vennootschap «de Nederlandsch-lndische katoen-maatschappij. Het
doel dezer vennootschap is het bevorderen van uitbreiding en verbetering der
katoen-cultuur in Ned. Indie en liet bijdragen tot de vestiging eener ka
toenmarkt in Nederland. Zij is aangegaan voor den tijd van 20 jaren en
haar kapitaal bedraagt aanvankelijk ƒ300,000, verdeeld in 300 aandeelen.
Te Delft zal bij gelegenheid van den door hh. studenten te houden ge-
costumeerden optogt eene reünie van oud-studenten plaats hebben.
Voor de benoeming van een hoogleeraar bij de litterarische faculteit
aan het athenaeum te Amsterdam is de volgende voordragt opgemaaktdr.
J. W. F. van Oordt, vroeger praeceptor te Gouda, later docent te Kaap
stad, die eerstdaags in hel vaderland terug verwacht wordtdr. J. A. Wijnne,
rector aan het gymnasium te Groningen; dr. C. A. Engelbregl, rector te
Deventer.
Uit Nijmegen meldt men dat de heer Dommer van Poldersveldtlid
der tweede kamer, op zijn kasteel te Ubbergeu door eene hevige ongesteld
heid, waarschijnlijk eene hersenontsteking, is aangetast. Hij is ter verple
ging naar Bonn vervoerd.
Door den gemeenteraad van Kampen is aan den burgemeester jhr. mr.
H. A. VVltewaall van Stoetwegen, mitsgaders aan zijne wettige afstamme
lingen, het eere-grootburgerschap geschonken, als een blijk van erkentelijk
heid voor de diensten door hem aan dc gemeente bewezen.
Zondag avond heeft te 's Hertogenbosch een dier buitengewone voor
vallen plaats gehad, waarvan de wereld gruwt. Eene dienstmeid heeft zich
zelve op het gemak van een kind verlost en het wicht in den put willen
werpen, hetgeen echter niet kon, omdat de koker den doortogt belette; zij
dekte het toen met een ouden dweil. De geneesheeren hebben verklaard
dat het kind bij de geboorte geleefd had. De beschuldigde heeft hare daad
bekend en zal na hare herstelling wegens kindermoord teregt staan. ArnhC.)
's GRAVEND AGE, 8 Mei.
Z. M. de koning heeft den heer mr. G. Dnmbar, burgemeester van
Deventer, benoemd tot officier der orde van de Eikenkroon.
Z. M. heeft aan den generaal-majopr jhr. E. A. O. de Casembroot,
vergunning verleend tot het dragen van de versierselen van ridder der ls,e kl.
van de orde van St. Stanislaus, hem door den keizer aller Russen geschonken.
Door Z. M. zijn de kolonels J. A. Waleson en A. J. Andreser., van
het wapen der infanterie bij het leger in Ned. Indië, benoemd tot generaal-
majoor bij dat leger; en is ook de rang van gencraal-majoor verleend aan
den chef van de geneeskundige dienst (met rang van kolonel) in Ned. Indië
G. Wassink, en aan den kolonel W. C. von Schierbranddirecteur der
genie en inspecteur der sapeurs aldaar.
De betrekking van directeur en kommandant der marine te Amster
dam is door Z. M. opgedragen aan den schout-bij-naclit B. G. Esther.
Z. M. heeft benoemd tot apotheker 3<lc kl. bij de geneeskundige dienst
der landmagt in Oost-lndië, de hh. D. Nuysink en J. W. Schneider, en
den apotheker 3de kl. M. C. H. Op den Oordt, dienstdoende bij het garni
zoen te Leeuwardenovergeplaatst bij het personeel van de geneeskundige
dienst der landmagt in Oost-lndië.
Z. M. heeft goedgevonden op pensioen te stellen de kapiteins C. E.
Fraser, van den plaatselijken staf, 11 V. Boesses, W. M. de Brauw en
A. Franken, alsmede den lsten luit. A. 11. W. Scheepens, van het wapen
der infanterie, en te benoemen lot kapitein 3de kl. bij liet 7dc reg. infanterie
den lslen luit. J. van der Ree, van het 2de reg.
Z. M. de koning wordt aanst. Dingsdag uit Parijs terugverwacht, om,
UT een verblijf van drie dagen alhier, zich naar Zeeland Ie begeven.
r„j -uil DimiClM. tunv..
door den watersnood ontvangen eene som van ƒ1069.131-, uit Ned. Indië bij
den minister van koloniën ingekomen.
Voor de werklieden in de fabriek van gebr. Horrix, is bij de daartoe
bestemde commissie alhier o. a. ingekomen van Z. K. 11. den prins van
Oranje 150, van H. K. H. mevr. de prinses Marianne der Nederlanden
100 enz. Reeds is voor die werklieden ontvangen eene som van ƒ5316.30.
Gisteren werd alhier gehouden de jaarlijksctie algemeeue vergadering
der Nederl. maatschappij Ier bevordering van de afschaffing der slavernij,
onder voorzitting van jhr. tnr. .1. A. Singendonck. Uit het verslag bleek,
dat in 1861 zijn vrijgekocht 7 mannen2 vrouwen en 2 kinderendat
sedert 1 Januarij 1862 zijn vrijgekocht 2 slaven en 2 slavinnen, en dat de
ontvangsten in hel afgeloopen jaar hebben bedragen ƒ3399.61 en de uitga
ven ƒ1970.69. Hel getal leden der maatschappij is niet toegenomen. Op
voorstel van den voorzitter werd besloten weder eene som van ƒ1200 naar
Suriname te zenden om voort te gaan met den vrijkoop van slaven.
Aan de leden der tweede kamer is rondgedeeld het voorloopig verslag
over het wets-ontwerp tot nadere regeling van het gebruik van het koloniaal
batig slot over 1859. Daarin wordt op nieuw aangedrongen op de indiening
van een ontwerp tot regeling van hel beheer en de verantwoording der kolo
niale geldmiddelen. Ophelderingen worden o. a. gevraagd omtrent de reden
van het tekort van liet bedrag van het koloniaal batig slot van 4862, en
mcdedecling van de wijze van uilvoering, welke de regering voornemens is
te geven aan art. 56 van het regerings-reglement voor Ned. Indië. Ook
vraagt men of er al iets bekend is over het nieuw onderzoek omtrent de
zaak van den heer Bekking, en welke bestemming zal worden gegeven aan
de geschriften en verzamelingendoor den overleden hoogleeraar de Nriese
betrekkelijk zijne driejarige zending naar Ned. Indië nagelalen.
Tweede li timer der §1 at cm-Gene ratal.
Zitting van Donderdag 8 Mei.
De heer mr. G. Duinbar heeft, na eedsaflegging, zitting genomen.
Is ontvangen het antwoord der regering wegens het traclaat nopens de
Maas-aftappingen.
Aan de orde is: 1°. Het ontwerp betreffende de verhooging van hoofdstuk
VIII der staalsbcgrooling voor 1861 (loodsgelden). Aangenomen met alge
meeue stemmen. 2°. Het ontwerp tot onteigening van perceelen ten behoeve
vaïi de verbreeding der Pompenstraat te Maastricht. Mede aangenomen met
algemeene stemmen. 3°. Het ontwerp tol onteigening van perceelen ten be
hoeve van den aanleg van straten voor de regelmatige uitbreiding van Rot
terdam. Over dit ontwerp worden breedvoerige beraadslagingen gebonden.
Bij het afzenden van dit berigt was de minister van binnenl. zaken aan het
woord, ter verdediging van het ontwerp, waarin hij nog eenige wijzigingen
wil brengen, ter wegneming van aangevoerde bezwaren.
BUITENLANDSCHE BKHSGTEN.
ttübGl UK
BRUSSEL, 6 Mei.
Z. M. de koning heeft op nieuw eene operatie ondergaan, die hem veel
verlisting heeft gegeven. Later is echter zijn toestand minder gunstig ge
worden. In den afgeloopen nacht heeft Z. M. echter lot half drie ure ge
slapen. De hertog van Brabant, die zich in Spanje bevindt, is uitgenoodigd
herwaarts terug te koeren.