LEÏDSCHE
COURANT.
MAANDAG 5 MET.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De prijs der Courant is f3.per vierendeel
jaars. Afzonderlijke nonnners zijn tegen 10
Cents verkrijgbaar.
BINNENLANDSCHE BKftlGTElV. I
LEYDEN, 3 Mei.
De uitvoering van liet oratorium Elias op Vrijdag aanst.door de Leyd- ij
sclie zangvereeniging ouder directie van den heer A.J. Wetrens, wordt met
verlangen te gemoet gezien, want men verwacht, en niet zonder grond,
alsdan een bnilengewoon genot te zullen smaken. De bekende ijver van den direc
teur, de zorg reeds sedert lang aan deze uilvoering besteed en de beroemde
talenten van ben die de solo partijen zullen voordragenzijn er ons borg
voor. Naar wij vernemen laat het zich aanzien, te oordeelen naar bet getal
der reeds afgegeven toegangkaarlendat de opkomst zoowel van bier als
van andere plaatsen zeer groot zal zijnen zal ook de administratie van
de lloll. ijzeren spoorwegmaatschappij de bijwoning van dit muziekfeest
voor vreemdelingen gemakkelijk maken, door vóór middernacht van hier
een trein te laten rijden tot Delft.
De algemeene repetitie zal plaats hebben op Donderdag aanst.des avonds
ten 6 ure in de Hooglandsche kerk. Wij vernemen dat lot bijwoning
van die repetitie zullen worden uitgenoodigd de weezen der verschillende
godsdienstige gezindheden alhier, alsmede de leerlingen der burger-zangschool.
Gisteren is de 4de eomp. van bet reg. veld-arlilleriedie gedurende
twe,e jaren te 's llage in bezel tins was, herwaarts gekomen. Die compagnie
is aldaar vervangen door de 3de eomp. van het reg. rijdende artillerie.
Het getal der in bel Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 249 tol 312 personen.
In de eerste helft dezer maand zullen in de hoofdplaatsen der provin
ciën door de militaire autoriteiten de lotelingen bij de corpsen des legers
«orden ingedeeld, welke ten verleden jare om de eene of andere reden lij
delijk vrijgesteld zijn geworden, en nu onlangs voor de dienst geschikt zijn
bevonden.
Ten gevolge van den te Zuidland geheerseht hebbenden brand is ge
vankelijk naar Driclle overgebragt U. Naauwschuthoroiogiemaker aldaar,
wiens woning mede is afgebrand.
Uit Utrecht meldt men het overlijden van den hoogleeraar in de ge
neeskunde J. L. C. Schroeder van der Kolk.
Door den gemeenteraad van die gemeente is tot directeur der stedelijke gas
fabriek benoemd de heer A. C. Sprayt.
Z. M. de koning heeft Woensdag 11. van bet kasteel Twiekel een uil
stapje gedaan naar Almelo, alwaar hij, even als elders in Overijssel, met
geestdrift werd ontvangen. Z. M. bezocht aldaar de stoomweverij van de
lih. gebroeders Schollen, die van den heer Cardinaal en de damaslweverij
van de bh. Kamerling en Zoon. Van de in aanbouw zijnde spinnerij der
hh. Engbers en C°. heeft Z. M. den eersten steen gelegd. Donderdag be
zocht Z. M. Hengelo, Oldenzaal en. Enschedé, waar insgelijks onderscheidene
nijverheids-instellingen in oogerischouw werden genomen, o. a. de etablisse
menten der Enschedésche katoenspinnerij. In al de genoemde plaatsen wa
ren eercwaehlen opgerigten deden de inwoners door het oprigten van
eerebogen van hunne vreugde blijken. Vrijdag is Z. M. te Deventer op eene
zeer luisterrijke wijze ontvangen. Des avonds was die stad geillumineerd.
Te Zwolle is gisteren, bij het afwegen van buskruid in een winkel, eene
hoeveelheid van pond ontploft. In den winkel werd groote schade aan-
gerigt en een persoon deerlijk in het aangezigt gebrand.
Uil Groningen meldt men dal de dezer dagen aldaar overleden heer
Wiersetnaaannemer van publieke werkenaan het hervormde groene
weeshuis de som van 40000 heeft vermaakt.
Door hel prov. geregtshof van Noordbrabant is de heer baron van
Hemert tot Dingshof, hypotheekbewaarder te Amsterdam, die teregt stond
als beschuldigd van hel invorderen van hoogere regten dan hem bij tarief
was veroorloofd, van alle regtsvervoiging ontslagen.
Te 's Hertogenbosch is Woensdag II. de jaarmarkt door eene droevige
gebeurtenis gestoord. Twee personen, van der Doelen en van Erp, beide
wonende te Orthenkeerden langs den Orthenschen weg van de markt
terug en kregen twist over het verkoopen van eene koe. Die twist liep
zoo hoog, dat die tol schelden oversloeg; v. d. D., over een scheldwoord ge
troffen, bragt aan v. E. een slag toe die hem op den grond wierp en een
bloedende wond aan het voorhoofd veroorzaakte. V. E. stond woedend op,
trok zijn mes en bragt zijn tegenstander daarmede een zoo kraehtigen stool
toe in de rig ling van het hart, dat de ongelukkige op de plaats dood bleef.
De schuldige werd onmiddellijk in hechtenis genomen.
's GRAVEN 1!AGE, 3 Mei.
Z. M. heeft benoemd tot ridder der orde van den Nederl. Leeuw den
markies André Taliacarne, laatst zaakgelastigde der ltaliaansche regering
bij die der Nederlandenen tot commandeur der orde van de Eikenkroon
mr. J. A. Sandberg, lid van het collegie van ged. staten van Overijssel.
Z. M. heeft den lsten luit. P. F. Kraal, van bet wapen der infanterie
van hel leger hier te lande, thans tijdelijk gedetacheerd bjj dat in Oost-
Indië, in zijnen rang definitief overgeplaatst bij het wapen der infanterie
van laatstgemeld leger.
Z. M. heeft de straffe des doods, door het prov. geregtshof van Gelder
land aan A. J Wolsink opgelegd, verwisseld in eene tuchthuisstraf van 15 jaren.
Heden is het gevolg, dat Z. M. de koning naar Parijs zal vergezellen,
uit de residentie naar het Loo vertrokken.
De minister voor de zaken der hervormde ceredienst enz. zal Donder
dag aanst. geen gehoor verleenen.
Heden is de commissaris des konings dezer provinciemr. Loudon,
naar Rotterdam vertrokken tot het houden ecner inspectie, van waar hij nog
heden zal tcrugkcercn.
Men verneemt nog nader dat onder de specialiteitendoor den minis-j
ter van Binnen), zaken geraadpleegd omtrent de üelftsche academie, ook
behooren prof. Rijke, te Leydenen de heer Cohen Stuart, O. I. ambtenaar
met verlof bier te lande.
Door den raad van state is thans het ontwerp nopens bet middelbaar
onderwijs in overweging genomen.
Naar men verneemt hebben zich twaalf adspiranten bij bet prov. ge
regtshof in Zuidholland aangemeldlot het doen van examen voor de be
trekking van kandidaat-notaris.
De heer W. F. G. Nicolaï, organist in de Waalsche kerk, is benoemd
lot organist in de Luthersche kerk.
Men verneemt, dat de beer W. baron de Constant Rebecque. die
vroeger alhier gewoond heeft, en den 25slcI1 Februarij jl. te Florence
overleden is, aan al de diaconiën of armbesturen alhier, zonder onderscheid
van godsdienstige belijdenis, eene zekere som gelegateerd heeft, om die in
gelijke deeien, zonder daarbij te letten op het grooter of geripgcr getal
leden, bij ieder kerkgenootschap te verdeden.
Heden hebben de afdeelingen van de tweede kafoer voortgezel hel on
derzoek over de wetsontwerpen tot afschaffing der slavernij in Wcstlndië.
Ttveede Hamer der Staten'Gcneraal.
In de zitting van Donderdag heeft de heer van Goltsteinbij het doen
zijner interpellatie ten opzigte van de vorming en de rigting van het nieuw
opgetreden bewind, bedenkingen in het midden gebragt met betrekking tot
de geldigheid der besluiten waarbjj dit bestuur was benoemd. Hij gaf als
zijn gevoelen te kennendal in de wijze waarop de mede-onderteekening
van den tegenwoordigen minister van binnenl. zaken aan de kon. besluiten
tot aanstelling zijner ambtgenooien was verleend, de bepalingen der grond
wet niet waren in het oog gehouden. Was dit voor hem. reeds een be
zwaar, een tweede had hij legen dit bewind, gelegen in den geiuimen tijd
dien het noodig had gehad om zich te constituerenhetgeenvooral met
betrekking tot buitenlandsche aangelegenheden, aanleiding tot veel ongerief
had gegeven. Een ander bezwaar was daarin gelegen dat in dit ministerie
onderscheiden personen zitting hadden, welke, zijns inziens, niet volkomen
bekend moesten geacht worden met den aard van den werkkring waarin zij
geplaatst waren. Voorts gaf hij zijn gevoelen over de rigting van deze re
gering te kennen. Ofschoon uit vroegere gebeurtenissen Item niet onbekend
kon wezen, welke de rigting moest zijn van een kabinet, met den tegen
woordigen minister van binnenl. zaken aan het hoofd, achtte hij het even
wel hoogst wenschelijk te welen, welken gang het ministerie dacht te
volgen, niet alleen met betrekking tot de aangelegenheden hier Ie lande,
maar ook vooral tot de koloniale politiek; waaromtrent reeds onder het
vorige gouvernement een langdurige strijd was gevoerd.
De minister van binnenl. zaken heeft den heer van Goltstein beantwoord.
Hij gaf als zijn gevoelen -te kennen, dat er geen bezwaar kon zijn in de
bedoelde mede-onderteekening van een besluit, dat niet bestemd was om op
denzelfden dag. maar later te werken. Voorts ontkende bij in geencn deele,
dat inen cenigeu tijd noodig had gehad om hel kabinet in zijn geheel defi
nitief zamen te stellen; maar dat verschijnsel had niets bevreemdends gehad
daar de oorzaak daarvan gelegen was in de omstandigheid dal men zich
uil den aard der zaak bij de vorming het eerst had gewend tot hen die
minder genegen waren zich met eene ministeriële betrekking te belasten,
hetgeen noodwendig tot uitstel had moeten leiden. Dit kabinet was nu een
maal zamengestelden koesterde men eenigen twijfel omtrent de bekwaam
heid of geoefendheid der leden, hunne daden en handelingen jonden het
bewijs kunnen leveren in hoever zij aan de verwachting voldeden. Omtrent
de rigting van dit bestuur bevreemdde het hem dat bij den heer van Golt
stein cenige onzekerheid kon bestaandaar deze van 1849 af wist welke
beginselen hij was toegedaan. Hel onvruchtbare van een strijd over begin
selen op dit oogenblik aantoonende, gaf hij als zijn gevoelen te kennen,
dal het beter was lot handelen over te gaan, dan in eene polemiek van
meeningen te treden, die eigenlijk tot niets leiden zou.
De heer van Goltstein en de minister van binnenl. zaken zijn daarop nog
in nadere ontwikkeling van hunne denkbeelden gelredenterwijl ook nog
de heer de Brauw over de quaesiie der onderteekening het woord voerde en
de heer Elout. zijn leedwezen te kennen gaf dat de vertegenwoordiging niet
vroeger was bijeengeroepen. Beide sprekers werden door den minister van
binnenl. zaken korlelijk beantwoord.
Vervolgens bad de interpellatie plaats van den heer Wintgens omtrent
bet kon besluit van 12 Maart betrekkelijk de Delftsche akademie. De heer
Wintgens, na korlelijk zijne afkeuring te hebben doen kennen over den
stijl en den vorm waarin dit besluit was vervat, zeide zich verwonderd te
hebben dat hel besluit was genomen zonder den raad van state te hebben
gehoord, op welk punt hij inlichtingen verlangde te ontvangen. Voorts
J vroeg hij hoe de regering deze handelwijze verdedigde, op welke gronden
men vrijheid gevonden had aldus te handelen, en of er onder 's hands resli-
j tulie van de som van ƒ200 aan de studenten was gedaan en uit welke
middelen? verder of de minister van koloniën eene wetenschappelijke opleiding
voor de ambtenaren in Indië, waarvan hier te lande de bewijzen worden
J gegeven, noodig achtte.
De minister van koloniën gaf te kennen dat men hel. even als in 1859 was
I geschied, onnoodig had geoordeeld dit gelegenheidsbesluit aan het oordeel van
I den raad te onderwerpen. Ten aanzien van de restitutie van gelden zcide
hij dat hem gecne voordragt gedaan was; bet lag echter in de bedoeling
I om restitutie te geven van studiekosten, die mogtcn gevorderd zijn van
Ij eenige tot candidaat-ambtenaar voorgedragen studenten. Met betrekking tot
de derde vraag zeide hij volkomen overtuigd te zijn dat eene wetenschap-
