LEYDSCHE
COURANT.
1 SGI -
MAANDAG 16 DECEMBER.
N\ ISO.
/s*
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaiurdag Avond
De Prijs der Courant is ƒ12 i» liet jaar f
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
Bij deze Courant behoort een BIJVOEGSEL.
BlNNENLANDSCHE BERMTEN.
LEYDEN, 14 December.
Onze stad werd gisteren avond door een zware ramp getroffen. De zoo
uitgestrekte fabriek van de lib. P. L. C. Driessen en J. I. van Wensen
firma de lieyder en O.aan de Ileerengraelit, die in den jongslen tijd zoo
zeer in bloei was toegenomen en aan meer dan 700 werklieden brood ver
schafte, is in weinige uren in de ascli gelegd. Even na half acht ure ver
spreidde zich de mare door de stad dat aldaar brand was uitgebarsten, en
boewei de brandweêr terstond op de plaats tegenwoordig was, moest men
spoedig alle hoop op redding van het gebouw opgeven, en zich bepalen lot
pogingen om de uitbreiding van hel vuur tegen te gaan. liet kolossale ge
bouw der fabriek was in zeer korten lijd in een vuurzee herschapen en er
waren oogenblikken dal men voor het ergste moest vreezen, vooral daar de
wind vrij hevig zijnen invloed deed gelden. Het was reeds laateer men er
in mogt slagen den voortgang van hel vuur, dat ook reeds het aan de fa
briek grenzende woonhuis en nog een paar andere percelen had vernield
te bedwingen, terwijl het voorts binnen de muren der fabriek nog den ge-
heelen nacht bleef voortwoeden. De ruïne van het gebouw maakte heden
op den bezoeker een treurigen indruk, en nog elk oogenblik was de hulp
der brandspuiten noodig, om het nog smeulende vuur meester te worden.
Naar wij vernemen is de brand onstaan door het barsten van een ketel
of pot, met terpentijn en andere stoffen gevuld, waarbij een der werklie
den aanmerkelijke brandwonden kreeg.
De inspanning en de volharding, die bij deze gelegenheid van de brandweer
de schutterij en de bezetting werden gevorderd, waren in der daad groot.
Met loffelijken ijver hebben allen in hunnen kring gewedijverd in het vol
brengen van hunnen pligt en, met de civile en militaire autoriteiten, aan
spraak op de dankbaarheid der ingezetenen.
Dat het vooruitzigt voor de werklieden der fabriek met den naderenden
winter hoogst treurig is, zal iedereen beseffen, en wij wenschen van harte
dat de pogingen, die men wil aanwenden om hun lot te lenigen, met eenen
goeden uitslag mogen bekroond worden.
Wij vernemen dat men o. a. te 's Hage en te Rotterdam duidelijk aan de lucht
kon zien dat er in de rigting van Leyden een zware brand plaats had.
Men verneemt dat diakenen der Nedcrduitsche hervormde gemeente
alhier in hunne buitengewone vergadering van heden besloten hebben om
bij de ramp die de arbeidende klasse heeft getroffen door den noodloltigen
brand der kaloenfabriekzooveel mogelijk buitengewone maatregelen lot
leniging te nemen.
Vergelijkende Staat van de zuivere opbrengst der opcenten en eigene
middelen, ten behoeve dezer gemeente geheven, gedurende de maanden
November 18C0 en 18G1alsmede van die opbrengst over de elf eerste
maanden dier beide jaren.
MIDDELEN.
(jes,\agl(bijopcenten en invoer
llinnenl. Gedistilleerd (idem)
Rnilenl. Gedistilleerd (idem)
Gemaal eigen middel
Wijn, Fruit-enKunstwijnffd
Turf (idem)
Steenkolen (idem)
Brandhout (idem)
Zuivere opbrengst over
de maand November.
18G0
1959.77
709G.01
480.47
6876.90
1560.30
21C6.29,t
1307.10
308.65
ƒ21755.50
1861
1779.
5803.
363.
6629
1622.
1240.
1595
398
78
57i
76
96
02 j
51
.90
.50
19434.02
Zuivere opbrengst over de
11 eerste maanden.
1860
ƒ20150
66665.
2711.
63803.
20140.
13738.
5677
3719
1861
07
69 k
38'
09
95
13J
30
40
19674.42
66082.69
2692,23
65332.22
16503.30
13014.13
8544.071
3806.60
ƒ196606.021
ƒ195649.07
De Leydsche afdeeliug der holl. maatschappij van fraaije kunsten en weten
schappen zal Dingsdag a. s. eene openbare vergadering houden, in welke
de heer S. F. Groen, van Batavia, als spreker zal optreden.
Wij achten het niet ongepast de aandacht te vestigen op de openbare
vergadering, die door de Leydsche afdeeling der Nederl. maatschappij ter
bevordering van nijverheid op Donderdag avond in de stads-gehoorzaal zal
worden gehouden. Die bijeenkomst zal uitsluitend plaats hebben ter cere
van diegenen onzer stadgenootcndie door de inzending van voortbrengselen
hunner nijverheid hebben bijgedragen tot het welslagen der te Haarlem ge
houden nationale tentoonstelling. Wij vertrouwen dat velen door hunne te
genwoordigheid een blijk van belangstelling in de plaatselijke nijverheid en
van deelneming in de eer, den bekroonden ten deel gevallen, zullen aar.
De eerste openbare les en prijstiildeeling voor de leerlingen der alhier
onlangs opgerigte burgerzangschool zal gehouden worden op Woensdag den
18dc" dezer in het gebouw lot Nut van 't Algemeen. De leden van het alhier ge
vestigde departement der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen en de ouders
I of voogden der leerlingen zijn lot bijwoning daarvan uilgenoodigdterwijl
aan ieder genoodigde dameskaarten worden uitgereikt. Het programma ge
tuigt van goeden smaak en wij twijfelen niet of deze eerste gelegenheid, om
van de vorderingen der leerlingen kennis te nemen, zal velen een aangena-
men avond doen doorbrengen en tot cere verstrekken dezer hoognuttige in-
rigling, die reeds bij hare oprigting zoo algeraeenen bijval vondt.
Commissarissen der burgerzangschooldie tevens commissarissen zijn der
volkszangscbolenwaarvan de protestantsche leerlingen de kern uitmaken
van het zangpersoneel voor den op den tweeden Kersdag in de Hooglandsche
kerk te houden zangstond, zijn door het genoemde departement gemag-
tigd tot hel oprigten van een of meer mannenkoorenvoor jongelingen en
mannen uit den handwerkstandmet het doel om deze, onder leiding van
een directeur, zich te doen oefenen in het meerstemmig gezang en hel op
de school genoten zangonderwijs voort te zettentegen betaling eener kleine
contributie, met dien verstande dat zoodanig mannenkoor zijn eigen be
stuur kiest en alleen in sommige opzigten aan commissarissen verantwoor
delijk zal zijn. Met regt mogen deze een goeden uitslag verwachten van
hunne poging om hierdoor veel en velerlei nuts te stichten onder eene
klasse, die zooveel tot de algemeene welvaart bijdraagt en wier intellectuele
ontwikkeling nog te veel wordt verwaarloosd.
De thans te 's Gravcnhage in bezetting liggende 4de eomp. van het
reg. veld-artillerie zal zich met 1 Mei herwaarts begeven.
Het getal der in hel Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 344 tol 382 personen.
Terwijl voor weinige jaren het vervoer van eiken en berken brand
houtvoornamelijk uit de provinciën Overijssel en Drenthe afkomstig,
grooler was dan dat der turf, heeft thans bijna het omgekeerde plaats. De
schepen uit de noordelijke provinciën, die tegenwoordig te Leyden aanko
men of langs den Vliet naar 'sGravenhage enz. vertrekken, zijn meest alle
met turf bevracht. Als reden van deze verandering wordt opgegeven, dat
de bosschen in eerstgenoemde provinciën schier overal worden uitgerooid
om die in bouw- of weilanden te herschep|>en en elders nog wel lurf voorhan
den is, die, sedert er eene vaart naar Hoogcveen bestaat, gemakkelijker
kan vervoerd wordenwaardoor het hout niet alleen zeer in prijs gestegen
is, maar na weinige jaren uit die streken niet meer zal te bekomen zijn.
Volgens het getuigenis van eenen Overijsselscheu schipper verkocht hij voor
omstreeks 30 jaren brandhout voor ƒ2 de vim, hetwelk thans op 18 de
vim te staan komt.
Dezer dagen had zekere v. d. V.te Overschieeen paard gevilddat
aan eene besmettelijke ziekte was gestorven. Het schijnt, dat de man de
ziektestof, waarschijnlijk door een open wondje, dat hij aan een zijner
handen had, in het ligchaam heeft ojigenomenten gevolge waarvan hij
na een hevig lijden is bezweken.
Van den Helder meldt men het volgende: Ten gevolge eener van wege
het genecsk. departement der marine verordende wekelijksche algemeene in
spectie op de oorlogsschepen, waarvan de eerste op 11 dezer plaats had,
zijn niet minder dan 83 matrozen met dezelfde oogziekte besmet bevonden
als die van het fregat Evertsen, waarvan er nog ruim 100 in hel hospi
taal liggen.
Door den heer J. Daalbergen onlangs te Haarlem overledenis gelega
teerd 1000 aan het geref. weeshuis en 1000 aan hel gercf. diaconiehuis
aldaar, benevens aan het zendelinggenootschap en het bijbelgenootschap
ieder 100.
In de provincie Noordbrabant hebben in de laatste vier maanden 17
branden plaats gehad. In den nacht van den 12dc" heeft er te Aimkerk
weder brand plaats gehad, die, naar men vermoedt, aan kwaadwilligheid is
toe te schrijven.
Te Ochtrup, op Pruissisch grondgebied, leeft een man, die den ouder
dom van 104 jaren heeft bereikt en niet alleen in het volkomen bezit van
al zijne geestvermogens is, maar zelfs nog zoo vlug ter been, dat hij voor
eenige dagen nog een bloedverwant bezocht heeft, die een paar uur van
daar woonde.
's GRAVEN HAGE 14 December.
Z. M. heeft benoemd tot ridder-grootkruis van den Ned. Leeuw baron
von Bonin, generaal der infanterie in Pruissische dienst.
Z. M. heeft den heer 11. E. Verschoor, onlangs eervol ontslagen als
schoolopziener in het 3dc district van Noordbrabant, benoemd lot officier
der orde van de Eikenkroon.
(Vervolg der lerigten in het Bijvoegsel.)
