LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG 27 NOVEMBER.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit ZalurdaS Avond.
N". 142. V
De Prijs der Courant is f VI in liet jaar
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCHE BEIUGTEN.
LEYDEN, 26 November.
Dij kon. besluit van 22 dezer is benoemd lot regter in de arrond.-regt- 1
bank alhier mr. F. B. Coninck Lielsting, thans substituut-oflicicr van justitie
bij de arrond.-regtbank te Assen (In eenige exemplaren van ons vorig nom- i
nier was dit berigt niet opgenomen).
Bij besluit van 14 dezer, n°. 56, heeft Z. 31. goedgevonden, aan G. J.
Rollandet, mr. C. A. de Yassy en M. II. Esser, alhier, vergunning te ver
kenen tot het oprigten van een uilkeeringsfonds ter bestrijding van begrafe
niskosten, met de kans op een lidmaatschap zonder verhooging van bijdrage
in het Nederl. onderling pensioen- en weduwenfonds, overeenkomstig het
bij hetzelfde besluit goedgekeurde reglement.
Heden is aan het Heeren-Logement den Burg alhier afgestapt de heer
Ambroie, consul van Frankrijk te Amsterdam.
In de vergadering van commissarissen der Maatschappij van Weldadig
heid, die te Amsterdam wordt gehouden, is van den heer N. Ypey, uit
Rijperkerk (prov. Friesland), de aanzienlijke gift van 500 ontvangenwelk
geschenk van een zeer vleijend schrijven vergezeld was.
De Staats-Cour. bevat eene kennisgeving, houdende, dat de berigten
naar Nederl.-Indie voortaan tot Alexandrië per telegraaph geseind knnnen
wordenom van daar verder met de overlandspost te worden verzonden.
Te dien einde behooren zij uiterlijk op den 2de" en 17den van elke maand
eerstgenoemde stad te bereiken.
Men verneemt dat dezer dagen aan den minister van koloniën door
een in scheikunde en botanie ervaren landgenoot een adres is ingediend,
waarbij hij verzoekt door de regering belast te worden met het gaan be
studeren der katoen-kuituur in de Zuid-Amcrikaansche staten, om die kui
tuur, zoo mogelijk, later in te voeren in onze West-Indische koloniën.
YVen ziet met belangstelling de beschikking van den minister op dat adres
te gemoet. Arnh C
Men deelt het overlijden mede van den generaal-majoor van het In
dische leger Meiss. laatstelijk gouverneur van Sumatra's Westkust.
De directeur der Delftsche akademie heeft aan de ouders of voogden
van de kweekelingen kennis gegeven van het sluiten der akademie voor den
tijd van twee maanden en als grond dier sluiting opgegeven dat de kwee
kelingen, niettegenstaande herhaalde aanmaning, geweigerd hebben zich te
onderwerpen aan eenige voorschriften van het door den koning bij besluit
van 7 Sept. jl. vastgestelde reglement voor die inrigting.
Namens het studenten-corps der Delftsche akademie is tegen de sluiting
van die inrigting een protest openbaar gemaakt. Daarin leest men o. a. hel
volgende
lil deze oogenblikkcn is dit onze vurige wensch: dat alle ouders en voog
den der studenten zich tot de regering zullen wenden, en vragen, van waar
het komt, dat de cursus, waarop men regt heeft volgens de wet van 1842,
waarnaar men ook dit jaar heeft laten betalenplotselingop eene voor de
studiën zoo uiterst noodlottige wijze is afgebroken. En wanneer dan geant
woord wordt: omdat er door de studenten verzet gepleegd is, dan hopen
wijdat zijeven als wij doen zullenten sterkste mogen aandringen op
de benoeming eener commissie van onpartijdige en geachte mannen, die eene
enquête omtrent de waarheid van dit beweren zal instellen. Ten einde dit
doel te bevorderen, verklaart de senaat, ofschoon de overige studenten huis
waarts keeren zich ten allen tijde, en waar ook, ter dispositie dier commissie.
In Rusland en Engeland hebben in deze zelfde dagenook bewegingen
plaats onder de studerende jongelingschap. Daar worden huizen afgebroken
kanonnen in 't water geworpen enz. Hier gedragen de studenten zich, door
den gcheelen loop der zaak, immer even bedaard en fatsoenlijk. Daar wordt
dadelijk eene enquête gedaan, en niettegenstaande al het voorgevallene, de
studenten in 'lgelijk gesteld. Hier wordt, twee maanden nadat alle grieven
zich reeds openbaarden niet eens eene verklaring van 't gebeurde afgewacht;
ja zelfs, eene, bij de eerste bekendwording van 't besluit reeds, beleefd ver
zochte audiëntie, wordt door den minister kort af geweigerd, omdat hij in
geen onderhandelingen met kweekelingen treden kan 1
Zal dan het vrije Nederland, in liefde tot reglvaardigheidmoeten onder
doen zelfs voor Rusland?
En zal op dezen weg voortgegaan wordenzelfs zonder het instellen van
het geringste onderzoek? Dan, arme Delftsche akademie, wij allen hebben
tl van harte lief gehad, maar dan zullen velen onzer gedwongen worden,
het aantal van die zwervers te gaan vergrootendie te Luik, Hanover,
Zurich enz., daarvan getuigen, dat Nederland rijk genoeg is, millioenen
uit te geven voor spoorwegenmaar te armom éc'ne goededal wil dus
zeggen vrije inrigting aan te kunnen wijzen, waar de mannen gekweekt
moeten worden, die die spoorwegen zullen tot stand brengen.
Doch, wij willen liever hopen, dat wij de toekomst verkeerd inzien. Wie
weet, of bij grondig onderzoek, uit de jongste gebeurtenissen, niet juist vol
komen bewezen zal worden, dat eene inrigting van hooger onderwijs niet
anders dan vrij wezen mag. De wetenschap is een heilige tempel; mogt
men (och eindelijk inzien, dat de deuren van dien tempel nimmer te wijd
geopend kunnen worden! Hoe somber de wolken op dit oogenbik dan
ook boven onze akademie zijn zaamgepakt, hoe verward alles ook schijne,
de gedachte zal ons immer moed verleenendat het uit den chaos was, dat
het licht geboren werd
Te Rotterdam zijn in de vorige week ten gevolge van den verhoogden
waterstand verscheidene bovenlandsche vaartuigen met volle ladingen aard
appelen aangekomen. De prijzen, die door de vertraging van aanvoer met 50
cents per mud waren verhoogd, kwamen op het gewone standpunt terug.
De aardappelen werden bij partijen voor 4 tot ƒ4.25 per mud of 70 kilo
gretig verkocht. Sints de laatste 10 dagen zijn alleen uit Duitschland al
daar ruim 16000 mudden aardappelen aangevoerd. De aanvoer van aard
appelen uit Engeland en Schotland met stoombooten blijft op kleine schaal
aanhouden; naar men vernam zoude er ook enkele ladingen uit Frankrijk
komen.
Met hel schip Johannes Christiaankapt. van Heemslede Obeltte
Nieuwe Diep zeilklaar liggende, zal weder een groot aantal personen uit
onderscheiden provinciën van ons vaderland naar de Kaap de Goede Hoop
vertrekken; enkele hunner hebben de toezegging eener betrekking aldaar;
de meeste evenwel gaan op goed geluk en op gunstige berigten van vrien
den of bloedverwanten, in de Kaapkolonie gevestigd, aldaar een nieuw
vaderland zoeken.
Door de studenten in de geneeskunde aan de Utrechtsche Hoogeschool
is aan den minister van binncnl. zakeneen adres ingediendwaarin zij
te kennen geven dat het hun ten hoogste wenschelijk voorkomt, dat er
aene wijziging worde gebragt in art. 107 van het kou. besluit van 2 Aug.
1815, ter regeling van het hooger onderwijs, waarbij hun de verpligting
wordt opgelegd, alvorens den graad van doctor in de geneeskunde te kun
nen erlangen, een academisch proefschrift te schrijven en te verdedigen.
Als drangredenen tol dit verzoek voeren zij aandat de voordeelenver
bonden aan het schrijven van een academisch proefschriftniet opwegen
legen hel nut, dat men kan trekken uil eene langere beoefening der medi
sche wetenschappen in het algemeen, dat de tijd, lusscheu candidaats- en
doctoraal-examen in den regel beter besteed wordt dan tusschen doctoraal
examen en promotie, en bel dus wenschelijk is dat niet eerstgenoemde tijd,
gelijk de ondervinding der laatste jaren bewezen heeft, door de vrees van
niet tijdig genoeg met het proefschrift gereed te zijn, steeds meer en meer
bekort worde; dat hel te voorzien is, dat wanneer de verpligting tot
het schrijven van een proefschrift is opgeheven, de proefschriften, al mogen
zij in quantileit afnemen, daarentegen in qnalitcit zullen winnen, aangezien
het schrijven van een proefschrift, juist door het verpligte, eene gewoonte
en een slenter is geworden; dat wanneer het schrijven van een proef
schrift niet noodzakelijk wordt bevonden om geschikte en bekwame regts-
geleerden te vormendit a fortiori ten opzigte der geneeskundigen mag
worden aangenomen, daar toch het behoorlijk stellen en het uitwerken van
een bepaald onderwerp in den regel meer van een regtsgeleerde dan van
een geneeskundige wordt gevorderd. Deze gronden waren door hen aan
hunne leermeesters medegedeeld en deze waren aanstonds zeer gunstig voor
de zaak gestemd.
De lessen aan de rijks-kweekschool ter opleiding van onderwijzers te
's Hertogenbosch zullen in het begin der volgende maand worden geopend.
Bij beschikking van den 10den dezer maand zijn door den minister van
binnenl. zaken 31 jongelingen lot kweekelingen benoemd, welke in 4 studie
jaren verdeeld zijn.
Aan de memoriën van beantwoording op de voorloopige verslagen van
de afdeelingen der tweede kamer omtrent de slaatsbegrooling onllecneu wij
hel volgende:
In het antwoord op de aanmerkingen omtrent hoofdst. VI (herv. ecre-
dienst) herhaalt de regering op nieuw de verzekering dat zij op den aange
wezen weg van scheiding van kerk en staat onafgebroken zal voortgaan
dat zij zich vooralsnog onthoudt van een bepaald oordeel over de opheffing
van de departementen van eeredienst uit te spreken; dat thans een onder
zoek is ingesteld omtrent de vraag, in hoe verre de collegiën van toezigt,
zoo als zij thans zijn ingerigt, moeten gehandhaafd worden, en in hoeverre
de prov. reglementen op hel beheer der kerkelijke goederenmet het oog
op grondwettige voorschriftenherziening vorderen.
Uil hel antwoord op de bedenkingen tegen hoofdst. IX.C(finanliën) blijkt,
dat een wets-ontwerp tot regeling van de zaak der Omnielandskas bij den
raad van state aanhangig is; dat omtrent de regeling van het beheer der
