BIJBLAD TOT DE 1EYDSEHB COURANT
Maandag 16 September 1861.
STA EN-GENERAAL.
VAH
'sGRAVENHAGE, 16 September.
OPENING DER GEWONE VERGADERING VAN 1861-1862.
Vereenigde zitting der beide kamersvan Maandag 16 September 1861.
De heer mr. J. A. Philipse, die den voorzitterssloel bekleedt, opent, na
dat de leden der beide kamers zich in de zaalbestemd voor de vergade
ringen van de tweede kamer, vereenigd hebben, tegen half e'én ure de
vergadering, en laat een koninklijk besluit van den 4ien September jl.
houdende zijne benoeming tot voorzitter der eerste kamer gedurende het
aanstaande zittingjaar der stalen-generaa!door den griffier dier kamer
voorlezen.
De voorzitter, aan wien dien tengevolge, overeenkomstig het voorschrift van
art. 103 der grondwethet bestunr der vergadering is opgedragenbenoemt
eene commissie van acht leden, die Z. M. den koning bij hoogstdeszelfs
aankomst in het gebouw der stalen generaal ontvangen en in- en uitgeleide
doen zal.
De ministers, hoofden van ministeriele departementen, de kanselier der
orden en de leden van den raad van state, vervoegen zich ten één ure in
de vergaderzaal.;
Z. M. de koning, die zich op de in het programma voor de opening
der zitting omschreven wijze naar het gebouw der staten-generaal begeven
heeft, wordt, na een kort tijdverloop aldaar aangekomen, ter vergaderzaal
binnengeleid.
Z. M. de koning plaatst zich op den troon en houdt de navolgende
openingsrede
Mijke Heereh
Dankbaar erken ik het voorregt, bij de opening van deze vergadering,
wederom tot gunstige mededeelingen omtrent de aangelegenheden van het
vaderland in staat te zijn. Wel hebben in den laatsten winter eenige
provinciën de noodlottige gevolgen van ijsgang en overstrooming ondervon
den, en hoog steeg de nood, in de geteisterde streken, doch de zucht om
wel te doen, aan het Nederlandsche volk zoo eigen, en de mensehlievende
belangstelling, zoo in als buiten Europa ondervonden, hebben veel leeds
kunnen verzachten en lot het vergoeden der geledene schade krachtig bijge
dragen. Ik stel die uitnemende bewijzen van hulpvaardigheid en menschen-
min op hoogen prijs en voel mij gedrongen, dit ook bij deze gelegenheid
openlijk uit te spreken.
Het is mij aangenaam te kunnen verklaren, dat de betrekkingen van
Nederland met de andere mogendheden op den meest gewenschten voet blij
ven. Met België is eene overeenkomst tot stand gekomenwaardoor de
waleraftappingen uit de Maas aan eene billijke regeling worden onderwor
pen. Door de opheffing van belemmerende formaliteiten wordtook hier te
lande, getracht het internationaal verkeer te bevorderen.
Ik verheug mijdat de zee- en Iandmagt zich bij voortduring door een
uitmuntenden geest onderscheiden, en met ijver voortgaan zich voor hare
gewigtige roeping te bekwamen. De middelen door u verleend, om de
weerbaarheid des lands te versterken, worden met de meeste zorg aange
wend. Na de aanneming der wet op de nationale militie houdt men zich
bezig met de zamenstelling van de wet op de schutterijen.
De toestand onzer overzeesche bezittingen is over het algemeen gunstig.
Enkele gewesten werden door hevige rampen getroffen. Vele menschcnle-
vens gingen daarbij verloren. Ook bij die gelegenheid is het op nieuw ge
bleken hoezeer de band van wederkeerige belangstelling Nederland met zijne
koloniën vereenigt. Het is te betreuren, dat de opstand in de Zuid- en
Ooster-afdeeling van Borneo nog niet onderdrukt is, en inspanning van
krachten blijft vorderen. Wanneer ik echter let op de vernieuwde blijken
van dapperheid en trouw door de zee- en Iandmagt gegevenmag ik de
toekomst met vertrouwen te gemoet zien.
Voor de West-Indische koloniën blijft de opheffing der slavernij eene
zaak van hoog gewigt; het ontwerp daartoe betrekkelijk, zal weldra aan
uwe overwegingen worden onderworpen. Ook andere wets-ontwerpende
koloniën betreffende, zullen worden aangeboden.
Wanneer ik verder het oog sla op de binnenlandsche aangelegenheden,
dan geven ook deze in velen opzigte, stof tot tevredenheid.
Ofschoon de toestand van den scheepsbouw nog niet is verbeterd, is het
getal schepen in de vaart niet afgenomen. De scheepvaart bleef op dezelfde
hoogte. De in-, uit- en doorvoer neemt gedurig toe, alhoewel voor het
tegenwoordige de verwikkelingen in Noord-Amerika daarop ongunstigen
invloed uitoefenen.
De ontwerpen der geneeskundige wetten zijn gereed, en zullen weldra
bij uwe vergadering worden ingediend.
Met uitzondering van een algemeen en belangrijk voedingsmiddel; geeft
de oogst bevredigende uitkomsten.
De overweging van het gewigtig onderwerp van de afkoopbaarheid der
tienden heeft tot eene voordragt van wet geleid, die eerlang uwer vergade
ring zal worden aangeboden.
Kunsten en wetenschappen blijven bloeijen. De onlangs in Noordholland
gehouden tentoonstelling heeft sprekende bewijzen gegeven van vorderingen
in de nijverheid.
De werking der wet op het lager onderwijs geeft gunstige uitkomsten.
De regeling van het middelbaar onderwijs wordt in gereedheid gebragt.
Het is mij aangenaam te kunnen mededeelen, dat de veelvuldige voorbe
reidende werkzaamheden voor den aanleg van spoorwegen, thans zooverre
gevorderd zijn, dat zij eene onvertraagde uitvoering doen verwachten. Van
het meerendeel der lijnen is de rigting reeds aangewezen. Met enkele kunst
werken zal eerlang een aanvang worden gemaakt. Het laat zich aanzien,
datzonder onverhoopte belemmering een aanzienlijk deel dier werken in
het aanstaande jaar tot stand zal komen.
Het kan geene bevreemding wekken, dal de belangrijke dijkbreuken bui
tengewone uitgaven zullen vorderen. Zoo ter voorziening hierin, als ter te
gemoetkoming van de dijksdislrictenzullen u voorstellen gedaan worden.
De inachtneming der grondwettige verhouding lusschen kerk en staat
blijft een onderwerp Mijner zorgen. Een wetsontwerp tot opheffing der
staats-collatiën in de Hervormde kerk zal aan Uwe overwegingen worden
voorgestelden even zoo een ontwerp betreffende kerkelijke pensioenen.
Voordragten van wet tot invoering der nieuwe reglerlijke inrigling wor
den voorbereid. Reeds naderen de ontwerpen van een nieuw wetboek
van strafvordering en van eene nieuwe reglerlijke indeeling des rijks hunne
vollooijing. Het tijdstip intusschen, waarop de eerst in de maand Mei van
dit jaar, door de wetgevende magt vastgestelde reglerlijke inrigting, zou
moeten in werking komen, zal nadere regeling behoeven.
De staat van 's rijks finanliën is bij voortduring, over het algemeen
gunstig te noemen. Terwijl elders de omstandigheden het aangaan van
geldleeningen hebben noodzakelijk gemaakt, mogten wij op den weg van
schulddelging voortgaan.
De opbrengst der middelen was voldoende.
Eerlang zal een wetsontwerp op het beheer der kroondomeinen aan uwe
beoordeeling onderworpen worden.
Ook de herziening van het tarief van in- en uitgaande regtenzal op
nieuw in deze zitting worden voorgebragt.
Vele en belangrijke onderwerpen wachten alzoo uwe beraadslagingen.
Gewigtig is wederom de taak, die hij te vervullen hebt.
Één zij en blijve daarbij aller doel: de bevordering der ware belangen
van het dierbaar vaderland.
Moge daartoe Gods onmisbare zegen op uwe overleggingen rusten!
Ik verklaar de gewone vergadering der staten-generaal geopend.
Z. M. de koning verlaat na het uitspreken dezer troonrede, begeleid door
de commissie, de vergaderzaal, om zich op de bepaalde wijze naar het
koninklijk paleis terug te begeven.
De voorzitter sluit, nadat de leden der commissie van in- en uitgeleide
in de vergaderzaal zijn teruggekeerd, de vereenigde zitting.
Te Leyden ter Boekdrukkerij vau J. C. DRABBE.
