policic-gcboiiw zijn tie glazen ingeworpen en van de regeringsgebouwen zijn
de adelaars afgerukt.
De oproerlingen in Ilerzegowma zijn door de lurken teruggeslagen.
MARSEILLE, 2 April. Uit Napels meldt men van 30 Maart dat het be
stuur, ten gevolge der zamenseholingendoor ware of voorgewende aanhan
gers van Garibaldi veroorzaakt, het dragen van roode hemden heeft verboden.
Velen kondigen legen morgen eenc nieuwe demonstratie aan. Soldaten en
nationale gardes hebben, in weerwil van hunnen tegenstand, eenige rust
verstoorders ontwapent. De typhus heerscht in de hospitalen. Het meeren-
deel der Fransche liefdadige zusters is ziek.
TURIJN, 2 April. Uil Genua meldt men dat Garibaldi in den avond
van 31 Maart Caprera heeft verlaten en te Genua is aangekomen. Men ge
looft dat hij ook te Turijn zal komen.
ROME, 30 Maart. R.O.Deze nacht zijn nabij deze stad 40 wagens
van het Sardinische leger, die van Gaëta kwamen, voorbijgetrokken. De
generaal Goyon heeft bevolen, dat zij onmiddelijk naar Terni moesten vertrek
ken en de gendarmerie als geleide medegegeven. De regering was door dit
voorval zeer verontrust.
BERN, 2 April. RO.) Het militaire dagblad van Turyn had een
artikel opgenomen, waarin eene verdeeling van Zwitserland tusschen Frank
rijk, Italië en Oostenrijk werd voorgesteld. De minister Cavour heeft aan
den'bondsraad de officiële verklaring gegeven, dat zoodanig voorstel niet
een denkbeeld der regering was.
POOLSCHE GRENZEN, 1 April. Gisteren bragter. te Kalisch 3000 per
sonen aan den districts-hoofdman eene ketelmuziek, terwijl zij de vensters
insloegen. De hoofdman vlugtle, onder het ondergaan van beschimpingen,
naar de kadellenschool. De plaatsvervangende adjudant werd insgelijks be
schimpt. Later werden de voorzitter van het geregtshof en de inspecteur
van het onderwijs insgelijk op ketelmuziek onthaald. De militairen hebben
de rust hersteld.
WARSCHAU, 2 April. In eene tweede oproeping van den stadhouder
wordt o. a. gezegd: Het gewigt van het oogenblik noopt mij nogmaals ern
stige woorden te spreken. De toegezegde instellingen waarborgen de dier
baarste belangen van uw land, de godsdienst en de nationaliteit. Zij zul
len opregt ten uitvoer gelegd worden. Onthoudt u van wanordelijkheden.
Zij zouden er slechts toe leiden dat de regering van hare goede voornemens
afzag.
PETERSBURG, 2 April. In eene circulaire, den 20slen Maart door vorst
Gortschakoff aan dc Russische legatiën in hel buitenland gezonden, leest
men het volgende. Europa heeft het bewijs gezien dat de keizer, wel verre
van de hervormingen "uit te stellen, daartoe hel initiatief heeft genomen en
den ingeslagen weg met volharding blijft volgen. De keizer wil dat hetgene
hij toestaat, waarheid zij, en aan Polen een weg opene van regelmaligen
vooruitgang.
IAKEZOADE1V.
Over den arbeid Tan kinderen In fabrieken.
I.
Met groote belangstelling hebben wij kennis genomen van de aanschrijving
van Z. Exc. den Minister van Binnenl. Zaken aan de Commissarissen des
Konings om in de respectieve provinciën van de Gemeentebesturen vóór 1 Mei
1861 inlichtingen in te winnen, omtrent den arbeid van kinderen in fabrie
ken, en levens opgaven te verkrijgen omtrent het schoolverzuim.
In het vrije Nederland wordt een slavenjuk gelegd op de jeugdige bevol
king der mingegoeden, voornamelijk in fabriekplaatseneen slavenjuk dat
haar welligt zwaarder knelt dan het slavenkroosl over den Oceaan. De
slavenbezitter toch zorgt, zoo niet uit mcnschlievenheid dan toch uit eigen
belang, voor de physieke ontwikkeling van liet opkomend geslacht, opdat
hij het later des te zwaarder en moeijclijker arbeid kan opleggen. In ons
vaderland zijn er fabriekanten, die te vroegte zwaar, te veel en te lang
arbeids van de kinderen vorderen. Wat zeggen wij vorderen? Neen zij
worden door de onverschilligheid en liefdeloosheid der ouders daartoe ge
noopt. Want de concurrenten nemen hen op, en zoo zij hun voorbeeld
niet volgen, dan leveren de eersten goedkooper fabriekaat, omdat aan zulke
kinderen natuurlijk minder loon wordt uitbetaald dan aan volwassene per
sonen. Het gevolg daarvan is, dat er voor volwassenen schaarsch werk is
te bekomen, indien zij althans een handwerk uitoefenen, hetgeen ook door
kinderen kan worden verrigt; of wanneer zij geen lust gevoelen om een
ander handwerk aan te Ieeren. Wij stemmen het gaarne toe, dat het
stoomvermogen veler mannen krachten is te hulp gekomen. Deze gezegende
vooruitgang op het industrieel terrein is voor dc menschen-maalschappij en
bijzonder voor de werkende klasse een weldaad. Want de reuzen-gewroch
tenvan den mannelijker, arm geëischt, waren niet voor zijne kracht bere
kend. Echter wordt deze weldaad grootelijks overschaduwd door het mis
bruik dal er van de jeugd gemaakt wordt, omdat eene zwakkere hand,
bestuurd naar eene werktuigelijke beweging, datgeen kan verrigtenwaar
toe anders een zeer krachtige arm met groote inspanning werd vereischt.
Van daar, dat er in deze periode van overgang, indien wij het zoo noemen
mogenvele huisvaders ledigloopen of sjouwerswerk verrigten zonder vasten
meester, dal even wisselvallig als ongeregeld is; terwijl zij hunne kinderen
op de fabrieken laten arbeiden. Voorheen toch moesten zij voor de behoefte
van hun gezin zorgen en daartoe hunne onvermoeide krachten aanwenden.
Thans brengen de kinderen het verdiend loon aan. Wij zouden hel met
talrijke voorbeelden kunnen slaven, dat er huisgezinnen zijn. waarin twee
en drie kinderen beneden de 14 jaar meer loon aanbrengen dan vroeger de
vader pleegde te verdienenwelke laatste, nu zorgeloos geworden, de fabriek
waarin hij arbeidde uit vrije beweging heeft verlaten, zonder bepaald doel
rond slentert, en hetgeen hij langs den weg verdient, ongedachtig aan zijn
gezinin de herberg even zorgeloos als roekeloos verteertdaardoor het
familie-leven doodt en daarom den naam van huisvader niet meer verdient
«n tot een slecht voorbeeld wordt voor zijne kinderen. Hij laat zijne vrouw
voor de kinderen zorgen; maar helaas al wil zij, zij kan zulks niet, want
hare kinderen werken 12 tot 15 uren daags. In den zomer van 's morgens
5 lot 's avonds 9 ure met 2j uur lusschenpoozenin den winter van 's mor
gens 8 tot 's avonds 10 a 11 ure met 2 uren tusschenpoozen en dan wordt
er in het middaguur nog een uur onderwijs gevorderd. Niet zelden verrig
ten ze daarenboven overwerk, ja worden ook na eenen langen dag tot
naehtwerk aangespoord voor eenige weinige stuivers overloon.
Ongelukkige kinderen, die zoo de slagtoffers zijn van de liefdeloosheid en
onverschilligheid der ouders en van de toelating der fabriekanteuHun lot,
wij herhalen het, is ongelukkiger dan dat van het slavenkroosl! Slaat
hen gade! Van 3 tot 8-jarigen leeftijd bezoeken zij getrouw de school, want
de ouders willen van hen verlost zijn als dit maar geen geld kost, en zoo
dra ze wat verdienen kunnen dan voeden zij zich met het vleesch en het
bloed van hunne kinderen. Het achtste jaar ingetreden worden zij reeds
tot den arbeid genoopt, tot werkzaamheden van veelsoortigen aard. Aan
schoolgaan wordt dan niet meer gedacht. Zijn er sommigen, die lot op het
10Jc jaar onderwijs ontvangen, dan zijn het voornamelijk dc meisjes, aan
welke dat geluk nog te beurt valt, en blijven de jongens langer, dan is
het, omdat ze krachteloos en daarom ongeschikt zijn voor den arbeid. Zij
hebben de school verlatenhet schoolkleeddoorgaans het beste en niet zeld
zaam het eenigste, wordt het werkpak in de fabriek. Hem omringt nu
eene andere omgeving, de schoolmakker verlaat hem, omdat hij havelooze
kleederen draagt. Zijne physiekemoreele en intellectueele achteruit
gang neemt een aanvang. Hij verdient loon, ongeveer één gulden 's weeks.
Werd hij nu nog maar behoorlijk gevoed even als het dier, dat naar
die mate voordeel afwerpt. Maar ook dit blijft achter. Zelden krijgt
hij een stuk gezond roggebroodmeestal een waterachtigen aardappel
voor hel middageten, en twee halfgaren meelkoeken van cent het stuk
voor zijn ontbijt en avondeten. En toch hij moet 12 lot 15 uren daags
arbeiden, en beweegt zich in eene enge ruimte van weinige ellen,
meestal staande, half wakende en half slapende, en verrigt op deze wjjze
den eentoonigen arbeid, niet ongelijk aan een rad van een uurwerk, want
hij is niets anders dan een klein rad van het colossaal perpetuum mobile.
Aanschouwt zijn gelaal. Hij ziel er uitgemergeldberimpeld eu geelachtig
bleek uit, niet zelden misvormd aan lijf en leden. Hij is afgeleefd in den
bloei zijner jaren. Hij kent geen anderen arbeid als hij 18 jaar geworden
is, dan dien van een knaap. Hij denkt en reikt ook niet verder, want de
intellectuele vernietiging heelt met de afneming der physieke krachten ge
lijken tred gehouden. Dc beginselen van het lezen en schrijven is hij ge
heel vergeten. Hij openbaart op mannelijken leeftijd niets wal aan zijne
maatschappelijke roeping past. Hij beweegt zich als het ware gelijk een
dier, dat, met rede begaafd, echter onontwikkeld, ons aan eenen Kaspar
Hauser doet denken; want de vormen die hij nog bezit heeft hij overgeno
men van zijne omgeving. Hij is alzoo het beeld van den vormeljjken menscli
maar het instinct van het dier wint hel niet zelden van hem af. Was hjj
nu maar geschikt voor de militie? Dan zou die loopbaan voor hem ten
zegen kunnen zijn, dan zou hij beter worden gevoed en beter worden ge
leerd. Maar hij is krachtelooste klein of misvormd. Hij wordt afge
keurd! Hij gaat trouwen, doorgaans een gevolg van een verboden wellust.
Hij wordt huisvader! Hij meent daarom regl te hebben op bedeeling bij
de armbesturen.
Ziet daar in losse trekken het lot van menigen jeugdigen fabriekarbeider.
Meent niet dat dit tafereel te zwart is afgeschilderd. De werkelijkheid
overtreft nog verre deze schets, omdat dc kieschheid ons verbiedt den toe
stand in alle hare naaktheid te malen.
Wij komen later daarop terug, omdat wij belangstellen in het opkomend
geslacht der minvermogende klasse en omdat wij prijs stellen op den bloei
der industrie in ons vaderlanddie thans beiden wederkeerig worden bena
deeld. Deze overtuiging vooral is het, die bij den industrieel levendig moet
worden. Daarom is het, dal wij de pogingen der llooge Regering toe
juichen, opdat, even als in bijkans alle rijken van Europa, wettelijke bepa
lingen worden verordend op den arbeid der kinderen in fabrieken. Z.
STAD 8 - BEKIKTEN.
Derde Zitting van den Militie-Raad over het Kanton Ley den, N°. 15.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van LEYDEN, ontvangen hebbende van
den Luitenant-Kolonel Militie-Commissaris over de Kantons 1521Provincie Zuid-
Holland, eene Kennisgevingdat de derde Zitting des Militie-Raads voor deze Ge
meente zal gehouden worden in de Lakenhal aan den Ouden Singel, op Don
derdag den 18den April 1861, des morgens ten 10 ure, ter beoordeeling der Plaats
vervangers en Nommerverwisselaars, welke de dienstpligtige Lotelingen dezer Gemeente
zullen verlangen te stellenalsmede tot het afdoen der belangen van zoodanige
holdingen, wier zaak tot deze Zitting is verdaagd, doen te weten, dat lot
bet opmaken van de bij de Wet gevorderde certificaten voor Plaatsvervangers en
Nommerverwisselaars, (welke laatste zulks echter niet dan met toestemming hunner
ouders vermogen te doen.) zal worden gevaceerd Ier Secretarie dezer Gemeente, van
heiien af, dagelijks, (de Zondag uitgezonderd.) 's morgens ten 10 ure alwaar
zij tevens de noodige informatiën, zoo omtrent het opmaken dezer certifica
ten, als ten aanzien der vercischten, welke de Plaatsvervangers ingevolge de Wet
moeien bezitten, kunnen bekomen.
Voorts vermanen Burgemeester en Weihouders die Lotelingen. welke verlangen
zich in de dienst hetzij bij Plaatsvervanging of bij Nommerverwisseling Ie doen ver
vangen, zich deze gelegenheid te nutle te maken, daar er na hunne inlijving, niet
dan in zeer buitengewone omstandigheden daartoe eene speciale vergunning zal wor
den verleend.
Ten slotte nog meenen Burgemeester en Wethouders de belanghebbendenof wel
hunne ouders, te moeten waarschuwen voor zoodanige personen, welke hen onderden
naam van Commissionairs somwijlen misleiden, zoo door met hen kracbtelooze over
eenkomsten Ie sluiten, als.door hen, welke Plaatsvervangers verlangen te stellen,
onder voorwending van alles voor hen te zullen bezorgen, een aantal onnoodige kos
ten te doen maken, ja die zelfs veelal, door beding van al de gelden daartoe benoo,-
digd, dadelijk in eens of bij kort op elkander volgende termijnen te moeten ontvan
gen, ben voor het vervolg in vele onaangenaamheden wikkelen, alzoo van bet geld
door de Lotelingen ten behoeve der Plaatsvervangers Ie geven, volgens Art. 98 der
Wet van den 8sten Januarij 1817 Staatsblad h®. 1), nimmer meer dan een vijfde
aan dezen mag worden uitbetaald, en de overige vier vijfden in de kas van het Korps
moeten worden gestort, en alsdan zoodanige Commissionairs, na het volle geld
genoten te hebben, dikwijls (zoo als de ondervinding heeft doen zien) niet in staat
zijn de betaling der verdere termijnen aan het Kotps Ie doen, waardoor do be
langhebbenden genoodzaakt worden die gelden nog eenmaal te betalen. Eindelijk
wordt den belanghebbenden nog herinnerd de bepaling van Arl. 33 der Wet van
den 27ste0 Apiil 1820 Staatsblad n°. 11), houdende: dat hij, wiens Plaatsvervan
ger gedurende 18 maanden gediend heeft (de dienst bij reserve niet mede gerekend),
van alle verdere verantwoordelijkheid voor dezen bevrijd zal kunnen blijven, mits
stortende eene som van ƒ150, wanneer in de aanvulling van den Plaatsvervanger,
ingeval hij mogl komen te ontbreken, door vrijwillige werving zal worden voorzien.
En zal deze door aanplakking en door plaatsing in dc Leydsclie Courant worden
afgekondigd.
Burgemeester en Weihouders voornoemd,
i.etden, 2 April 1861. D. T1EBOEL SIEGENI!KEKBurgemeester,
jv. PUTTKAMMER, Secretaris.
Burgerlijke Stand.
ONDERTROUWD: C. Roobol, Jm. 23 j. en C. Dec, Jd. 22 j. M. J.
Schefler, Jin. 29 j. en P. H. Lardé.Jd 26 j. B de JongJin. 23j. en A. de
Goedejd. 21 j. A. BrandJin. 35 j. en M Hagedoorn Jd. 28 j. G. van den
Berg Jm. 27 j. en S. L. van der Plas, Jd. 23 j.
Gehouden Verhooping van onroerende goederen
in het lleeren-Logerneni aan den BurgZaturdag 30 Maart.
Notaris A. Wynstrooji.
Een Huis en Erf, aan den Ouden Rijn, Wijk VI. N\ 129 en een Pak
huis, in de Iloogelandschc Kerksteeg, Wijk VI. N°. 129™"'(gecombineerd).
Opgehouden.
