LEYDSCHE
gtg
.Ul-
COURANT.
N\ 11.
VRIJDAG 25 JANUARIJ.
1861.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de dfzöndèrlijke Nonwier s worden tegen 10
Centen afgegeve?i
BINNENLANDSCHE BEUIGTEN.
„i, .8
In de zitting van den gemeenteraad van heden was aan de orde het rap
port van de in de zaak van het stedelijk ziekenhuis benoemde commissie.
De conclusie strekte om zich bij adres te wenden tot den minister van
binnen}, zaken, ten einde te worden ontslagen van de vroeger met den slaat
aangegane overeenkomst omtrent de bijbouwing van het nosocomium, eene
overeenkomst die in strijd werd geacht met het belang der gemeente. De
raad heeft zichmet 14 tegen 4 stetnmenmet de conclusie van het rapport
vereenigd.
Door den voorzitter werd de ontvangst medegedeeld van een schrijven van
den commissaris des konings in deze provincie, waarhij, met het oog op
eene mogelijke overstrooming van den AlblasserWaardaangedrongen werd
op het tijdig nemen van maatregelen, ten einde, zoo noodig, vlugtelingen
te kunnen opnemen en verzorgen. Hieraan was voorloopig gevolg gegeven.
Van den heer J. J."BrandholF Isselman is ingekomen een adres houdende
verzoek om over te gaan tot het vaststellen van een regiement op den ijk
der botervaten.j .nsiiioO ,ds; rnui'ii)lsiiil2 j .4.S l.i. J .«bs
Door den minister van justitie is benoemd lot adjunct-directeur aan
de cellulaire gevangenis te Utrecht de heer J. Z. J. Creutz Lechleitner,
thans 1« commies aan de militaire strafgevangenis nabij deze stad.
Blijkens eene hierachter geplaatsle aankondiging zijn regenten van het
Evang.-Lulhersche wees- en oudcliedenhuis alhier voornemens op Maandag
aanst. de jaarlijksche collecte ten behoeve van dat gesticht te doen, Hoe
groot ook de nood op dit oogenblik elders in ons vaderland moge zijn, zij
vertrouwen dat hunne stadggnooten oók de aan hunne zorg toevertrouwde
weezen en onde lieden niet zulten vergeten. Die verwachting zal, gelooven
wij, niet worden ie leur gesteldwant velen zullen gevoelen dat bij der
gelijke administration gedurende dezen winter de uitgaven moeijelijk door
de inkomsten kunnen bestreden worden. De uitslag der collecte moge ook
ditmaal van de liefdadigheid onzer stadgenooten getuigen en regenten in de
vervulling hunner moèijelijke taak tot aanmoediging strekken.
Men schrijft ons uit de gemeente Katwijk, dat aldaar van wege. het
plaatselijk bestuur eene collecte aan de huizen der ingezetenen heeft plaats
gehad, ten behoeve van de noodlijdenden door den watersnood, welke
ƒ312.53 heeft opgebragt; en er buitendien een bedrag van p. m. ƒ200,
door eene particuliere commissie, ten behoeve van die ongelukkigen is
,a .m 8 ..(1 .ebitogoB .A .It .to 01 in 11 0 «lüpiü
Uit Voorschoten wordt ons gemeldDe collecte ten behoeve der nood
lijdenden door den watersnood, Dingsdag alhier gehouden, heeft de som
van 601.765 opgebragt, Wanneer men daarbij nog voegt de som van ruim
200, vroeger door dezen en genen reeds opgezonden, verkrijgt men de
som van ruim 800.
De wis- en natuurkundige afdeeling van de kon. akademie van weten
schappen zal overmorgen te Amsterdam eene vergadering houden.
Door Z. M. is bepaald, dat de miliciens der ligting van 1859 in wer
kelijke dienst bij het lsle, 2de, 3d6 en 4dc reg. dragondersdadelijk of anders
successivelijk naar gelang vari den toestand der corpsen en het belang van
de dienst, ju het genot van groot verlof zullen worden gesteld.
Eergisteren had te Delfshaven het volgende voorval plaats. De meester
knecht in eene der branderijen van den heer S.begaf zich in een best vat
om het schoon te maken. Door de daarin aanwezige stiklucht bedwelmd
wordende, roept hij »een ladder." Men brengt eene ladder; hij blijft roe
pen «een ladder;" men antwoordt «gij hebt al een ladder." Men hoorde
niets meer. Men begreep dat hij op het punt was van te slikken. Zijn
broeder begaf zich in het vat om hem te reddendoch ook deze was oogen-
blikkclijk bedwelmd. Op het geroep van andere nog in die branderij wer
kende personen, snellen spoedig 15 a 20 brandersknechts uit de nabijheid,
te hulp, doch niemand durfde zich in het vat (waarin zich ook nog eene
hoeveelheid drank bevond) wagen. Nu kwam echter ook de meesterknecht
Dirk Commijs, die zich eenen weg door de omstanders baande, en in weer
wil dat men het beletten wilde, in het vat ging; hij had het geluk de
beide personen, hoewel bewusteloos, nog levend in de armen van hunnen
mede loegesnelden vader terug te brengen.
Zaturdag avond 11. werd te Haarlem door een heer, die onbekend wilde
blijvenop de straat aan een lid van het burgerlijk armbestuur een bankbillet
van ƒ1000 gegeven, opdat de armen, die door geen kerkelijk armbestuur
worden bedeeld, ook het voorregt van eene buitengewone uildeeling zouden
kunnen genieten.
Uit Amsterdam meldt men dat de heer N. Pieneman aan de maat-
schappij Arti et Amicitiae het portret van zijnen vader, den heer J. W.
Piénémandoor hém zei ven geschilderd, benevens eene som van ƒ4000,
vrij van successieregten voor haar weduwen- en weezenlbnds heeft vermaakt.
Ddor deri heer C. J. Fodoronlangs'Te Amsterdam overleden, zijn
aan de akademie van beeldende kunsten aldaar en aan de maatschappij van
weldadigheid legaten vermaakt, elk ten bedrage, van ƒ3000.
De arrond.-reglbank te Amsterdam heeft den opzigler van den Rijn
spoorweg, die aangeklaagd was van verzuim van waarschuwing der werk
lieden voor de aankomst van een extra-trein, waarin Z. M. de koning
gezeten was en welke trein tegen een op de rails staand wagentje is aan-
geloopen, vrijgesproken, uithoofde het niet wettig en overtuigend gebleken
was, dat de beklaagde in deze had moeten voorzien.
Een detachement van liet bat. mineurs en sapeurs, 50 man sterk, is
van Utrecht naar Gorkum vertrokken, om zoo noodig dienst te doen bij
het losgaan der Menyede, dat aldaar met zorg wordt te gemoet gezien.
"Volgens de laatste berigten uit Zalt-Bommel was het overstroomings-
water aldaar iu 24 uren 0.09 el en het kwelwater 0.13 el gevallen. In het
geheel was hel water nu reeds een el gezakt. Van zeer verre komen thans
menschen naar die stadom den Bommelerwaard en de verpleegden te be
zoeken, Er komen nu ook meer zieken van verschillenden aard. Van de
graven in de St. Maarlens of Groole Kerk rijzen sommige zerken en an
dere scheuren. ,,i «nsltitlni no1' nsnsw lad (ld :tinl uirr guei* B>b aer.ii
Uit Gorinchem meldt men dat aldaar nog dagelijks ongelukkigen aanko
men. Men gaat voort aldaar lokalen in gereedheid te brengen ingeval
eene nieuwe dijkbreuk mogt plaats hebben zouden ongeveer 2000 perso
nen kunnen .geborgen, worden. Door het gemeentebestuur is reeds eene
stoommachine geplaatst, om, des noodig, het water uit de stad te malen.
Eiken dag worden omstreeks 900 Ned. brood naar de overstroomde dor
pen gezonden. In de stad heeft men vele toebereidselen gemaakt, om in
tijd van nood de bovenverdiepingen alleen te bewonen. Aan de Arkelpoort
slaan de tenten van Millingeii opgesteld, die van kagchels voorzien zijn;
ook de koninklijke tent met toebehoqren is aan de lijnbaan geplaatst.
Voor de volgende regelen is ons eene plaats verzocht:
Naar aanleiding van eenige onnaauwkeurighedenmij dezer dagen omtrent
de regeling der zaken door de commissie voor noodlijdenden te Zalt-Bommel
ler oore gekomen, acht ik liet mij ten pligtomtrent een en ander in het
kort mijne bevinding mede te deelen.
Er is aldaar eene algemeene commissie voor de noodlijdenden benoemd
door den commissaris des konings der provincie Gelderland. Behalve deze
hoofdconimissic beslaat er eene subcommissie, welke laatste zich in ver
schillende commission verdeeld heeft,' namelijk voor magazijn, klecding,
voeding en huisvesting. Door de welwillendheid van vele leden ben ik, ge
durende ntijn verblijf te Bommel, in de gelegenheid geweest, om alles te
zien. F.ere komi aan al de commission toe voor de zorg, waarmede zij
zoo spoedig alles hebben geregeld. Eenige lokalen van liet stadhuis zijn
lot magazijn ingerigt. Bij al de drnkle, welke daar van den vroegen mor
gen tot den latfeh avond heerscht, zoowel door de aankomst der massa's
goederen als door de afzending er var. naar de verschillende omliggende
dorpen, heeft het mij verwonderd in zulk een korten lijd eene zoo ordelijke
en goede regeling ie vinden. Aan alle aanvragen door de autorileiten
der verschillende gemeenten werd zoo veel mogelijk voldaan, en mogt
men ook soms op eenige der dorpen in den Bommelerwaard klaglen hoo-
ren, dat niet alles, wat gevraagd wordt, is verstrekt, dan betreft zulks
die aanvragen, welke niet onvermijdelijk noodzakelijk, ja soms ongerijmd
mogen heeten.
De bewaarschool (van ouds het weeshuis)de armenschoolhet gymna
siumde kerkekamer, de teekenschoolde brouwerijalle deze inrigtin-
gen, Ie zaïnen uitmakende 13 zalen, en nog eenige kamers in particuliere
gebouwen, zijn aan de commissie van huisvesting afgestaan, om deze dooi
de vluglélingen der omliggende dorpen te doen betrekken. Bijna 1000 man
nen vrouwen en kinderen worden er verpleegd; allen zijn goed gekleed,
en op al de verschillende zalen en kamers heerschen eene orde en nelheid,
welke slechts weinig te wenschen overlaten; dagelijks wordt aan die
1000 menschen brood, kofDj en warme spijs uitgereikt, en wel aan een
volwassene 75 lood, en aan de kinderen 50 iood brood (uil de garnizoens-
bakkerrj alhier)', hetwelk bijzonder goed en smakelijk is.
Bovendien zijn te Bommel nog 500 vlugtelingen, die bij particulieren zijn
opgenomen, en die in eigen onderhoud voorzien.
Blijkt het uit het bovenstaande, dat de verschillende commissiCn zich goed
van hare taak gekweten hebben, het valt niet Ie ontkennen, dat die taak
met regt zwaar mag genoemd worden: veel tijd geduld, eu doorzigt is cr
noodig, om alles ordelijk eu geregeld te houden, r- Is het steeds aange
naam, in de verschillende nieuwspapieren te zien, dat de weldadigheid in
Nederland haren bekenden roem handhaaft, en is er tot nu toe reeds veel
gegeven, er blijft steeds veel noodig. Geeft dus zonder ophoudenmaar
geeft vooral aan de algemeene commissiondie het zich tot taak hebben
gesteld, al de noodlijdenden tc helpen, en die, onderling elkaar inlich
tende, alzoo aan de ware behoeften kunnen voldoen. Hare laak wordt te
fnoeij el ijker, naarmate meer aan verschillende gemeenten door bijzondere
personen wordt verstrekt. Blijft mén dit laatste voortdurend doen, dan is
eene goede kontrole niet mogelijken regtvaardiz uitdeden ondoenlijk. R. SI.