LEYDSCHE
COURANT.'
1861.
VRIJDAG 4 JANUARIJ.
N 2. M
ij
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
i ié
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar/
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BIMENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN3 Januarij.
Bij resolutie van den minister van finantiënvan 21 Dec. jl.is vast
gesteld de 244ste loterij. Zij beslaat uit 20,000 loten, 10,000 prijzen en 2
premiën. De collecte wordt geopend op Maandag den 21slen Januarij 1861,
en gesloten op Zaturdag den 2den Februarij daaraanvolgende. De eerste
klasse vangt aan den 18den February cerstk.de laatste 100 nommers zullen
op Zaturdag 11 Mei worden getrokken.
De minister van oorlog heeft onlangs vastgesteld een staat van het
bedraghetwelk voor werfkostengedurende het jaar 1861bij de land-
magt zal worden te goed gedaanmitsgaders van het maximum der som
men, welke voor hand- en aanbrenggelden mogen worden betaald. Daaruit
blijkt, dat zal worden te goed gedaan voor een engagement bij de grena
diers, jagers, infanterie, dragonders, vesting-artillerie, rijdende artillerie,
pontonniers en mineurs en sapeurs: voor 6 jaren l5le kl. ƒ45; 2de kl. ƒ40.
Voor de veld-artill.engag. voor 6 jaren, lste kl. ƒ95, 2de kl. ƒ40, en
instr.-bat., alg. depót van discipline en kon. milit. akademie, engag. voor 6
jaren 40. Het handgeld, hetwelk kan worden uitbetaald aan vrijwillig die
nende soldalen van de reg. vesting-artillerie, niet ouder dan 30 jaren zijnde
en minstens nog 2 jaren moetende dienendie als kanonnier 2dc kl. bij het
reg. veld-artillerie overgaan, is ƒ20. Het handgeld, hetwelk aan een tam
boer beneden den ouderdom van 18 jaren wordt toegestaan, is ƒ15. Het
handgeld, hetwelk aan een reeruut, bij het eerste engagement en aan een
gewezen militair hij eene nieuwe verbindtens, wordt toegestaan, is bij de
grenadiers, jagers, infanterie, dragonders, vesting-artillerie, rijdende artil
lerie, pontonniers en mineurs en sapeurs ƒ30, veld artillerie ƒ80. Het hand
geld, hetwelk aan een militair beneden den graad van korporaal, bij een
tweede engagementwordt toegestaanis ƒ40.
Het Nederlandsch zendeliog-genoolschgp heeftin 1860, aan giften en
legaten ontvangen, de aanzienlijke som van 23,815.50.
Tie Polksvriend deelt het volgende medeDe jeneyer-rampen van
Nederland, gedurende het jaar 1860 maandelijks door ons medegedeeld,
geven78 gevallen van gevangenneming en veroordeeling67 van moord en
manslag, 37 van verwonding en mishandeling, 57 zelfmoorden.
Te Rotterdam is het berigt ontvangen dat het stoomschip Aurora
Zaturdag 11. van daar naar Londen vertrokkeneene hoogst moeijelijke
reis heeft gehad. 40 koeijen en een aantal schapen zijn over boord gesla
gen en verdronken, dat men op eene schade van ƒ12,000 begroot.
Op 29 Dec. jl. vierde ook de heer M. van Toorn, te Berkelzijn
SOjarig jubilé als onderwijzer. Bij die gelegenheid werd hem door den in
specteur van het lager onderwijsden heer van der Heimnamens Z. M.
de zilveren medaille, ingesteld bij kon. besluit van 24 Jan. 1841, ter hand
gesteld.
Te Lekkerkerk had in de vorige week het navolgend verschrikkelijk
voorval plaats. Zekere persoon heeft in eene herberg onder het kaartspelen
twist gekregen met twee personen (broeders), welke twist zoo hoog is ge-
loopendat de eerste een van de broeders met een mes een snede over het
gezigt heeft toegebragt, zoo dat de bovenlip over de onderlip hing en de
neus geheel is afgesneden. Den anderen broeder bragt hij drie sneden over
en een steek in den arm toe en sneed ook hem een klein gedeelte van den
neus af. De dader is in hechtenis genomen.
Het prov. gereglshof van Noordholland heeft een voor huurders en
verhuurders belangrijk vonnis geveld. Den lslen Aug. 1859 betrok een
huurder eene woning, die hem dadelijk bleek onzuiver te zijn. Hij verliet
het huis, omdat het ongedierte ook in zijne meubelen kwam, en deed den
eisch tot vernietiging van de huur en tot schadevergoeding. Bij het bevo
len onderzoek bleek, dat op den trapmuur en in de kasten alleen onge
dierte aanwezig was. De regtbank achtte het huis bewoonbaar en ontzegde
den eisch. Het hof evenwel besliste, dat de verhuurder ook na de levering
moest inslaan voor de gebrekendat hier geen geval van uitzondering aan
wezig was, omdat het hier een oud bekend gebrek was, dat dus de onbe
woonbaarheid niet viel te onderzoekenmaar dat het moest gehouden
worden voor ongeschikt tot bewoning. Het hof heeft dus den eisch toe
gewezen.
Zondag avond 11. is aan den weg nabij Oudendijk (Noordholland) een
persoon gevonden, die geheel bewusteloos, waarschijnlijk door de koude
bevangen, in de sneeuw lag; nadat men hem onmiddellijk had opgenomen
en in de nabijgelegen herberg gebragt, overleed hij aldaar. Blijkens de bij
hem gevonden stukken was hij des morgens ontslagen uit het huis van
correctie te Hoornvan waar hij vertrokken was met het doel om te voet
naar Amsterdam te gaan.
Uit Arnhem meldt men dat de onlangs aldaar onder de dragonders
geheerscht hebbende hersenontsteking, welke zeven jeugdige personen ten
grave heeft gesleept, als geweken mag worden beschouwd. Men had in de
laatste tijden van de zijde der militaire overheid verschillende maatregelen
genomen, om deze kwaadaardige ziekte zoo veel mogelijk te keer te gaan;
die maatregelen bestonden onder andere in het niet laten excceren der
troepen; daar men vermeende dat die ziekte hare oorzaak kon gehad heb
ben in den ongewonen tjjd van het jaar, waarop, in vergelijking met vroe
gere jaren, de laatste ligting van militiens onder de wapens was gekomen.
Sedert eenigen tijd heeft men zich druk bezig gehouden met den op
bouw van het invaliden-huis op Bronbeek. Dit gebouw, hetwelk eene vrij
aanzienlijke lengte beslaat, is thans uitwendig bijna geheel voltooid. Het
ligt in de onmiddeljjke nabijheid en wel achter het vroegere lusthof van
Z. M. den koning, dat waarschijnlijk tot woning van den kommandaut zal
worden bestemd.
De Prov. Fr. Cour. deelt het volgende voorval mede. Op den eersten
Kersdag kwamen te Leeuwarden met een wagen vier matrozen uit Engeland,
over Harlingen, aan. In eene slaapstede afgestapt, merkte een van hen,
dat hij miste 4 heele en 2 halve sovereigns, die ieder van hen wist, dat te
Marssum nog in zijn bezit waren. Nadat zij van het dorp, waarheen zij
dadelijk op weg waren gegaan om het geld, ofschoon vruchteloos, te zoe
ken, waren teruggekeerd, werd de policie van het voorval onderrigt. By
visitatie bleek het, dat een hunner, die niet meer gage had ontvangen dan
de reiskosten bedroegen, in het bezit van een en een half dier goudstukken
was. Deze werd dus voor schuldig gehouden en hjj bekende dan ook dat
hij het geld van zijnen makker, die ir. den wagen in slaap was gevallen,
had ontvreemd, en dat hij, op den weg naar Marssum, de drie en een half
sovereign had doorgeslikt. Dadelijk in hechtenis genomen, werd de geld
eler alleen gezet, en een hem toegediend middel heeft zóó goed gewerkt,
Hat hij der. volgenden dag niet alleen van de 3sovereign, maar ook nog
van een Engelsche schelling en een two-pence voorspoedig werd verlost.
Uit Zwolle meldt men dat de postillon Gerrit Kerstenrijdende de
postkar van Blokzijl naar Zwartsluis en Zondag avond II. omstreeks 6 ure
van het postkantoor te Vollenhove vertrokken, in de nabijheid van het
huis de Noord, beneden aan den dijk, dood onder de postkar is gevonden.
Men vermoedt dat de verongelukte, door de ontzettende sneeuwmassa mis
leid het spoor bijster geraakt en van den dijk gereden is. Naar men ver
neemt moet de postdirecteur te Vollenhove, uithoofde van hel ongunstige
weder, aan den postillon de vrijheid gegeven hebben later te vertrek
ken, maar de ijverige en oppassende jongeling zou verkozen hebben aan
zijnen pligt te voldoen, en is welligt dien ten gevolge zoo noodlottig om
gekomen.
Te Harlingen is op den 29slc» Dec. II. het in de vestibule van het raad
huis geplaatste gedenkteeken ter ecre van den dichter en historieschrijver
Simon Stijl op eene plegtige wijze onthuld. Door dr. J. G. Ottema werd
vooraf in de doopsgezinde kerk eene toepasselijke rede uitgesproken.
Berigten van de Kaap de Goede Hoop melden dat de beweging ten
gunste van de afscheiding der oostelijke provinciën zich meer en meer uit
breidt. Op kerkelijk gebied was de strijd tusschen orthodoxen en liberalen
weder in hevigen graad uilgebarsten en de dagbladen waren vol van godge
leerd twistgeschrijf. De Maarten van Rossem had eene nog al voorspoedige
reis gehad. Als passagiers zijn met dit schip aangekomen: de eerw. heer
G. W. Smits, beroepen predikant in de Transvaalsche Repnhliek, kapitein
A. A. van der Linden, de heeren G. S. W. Schmidt, J. van Oostveen en
J. Prins, de familie Bekkerbestaande uit tien personen, en de familie
Kinger. De koninklijke brieven, waarbij Britsch KafTerland tot eene afzon
derlijke bezitting der kroon zou verheven worden, waren bekend gemaakt
en kolonel Maclean was voorloopig tot luitenant-gouverneur aangesteld.
Het ttbl. berigt dat van wege den minister van buitenl. zaken aan
het Amsterdamsche comité, dat zich bezig heeft gehouden met de inzame
ling van liefdegiften voor de Christenen in Syrië, zeer uitvoerige berigten
zijn medegedeeld van den Ned. consul te Beyruthden heer W. E. Fercken
betreffende de wijze waarop die liefdegaven zijn besteed. Hoezeer zich ook
te Beyruth arme vlugtelingen bevonden, aan welke dan ook eenige onder
stand werd uitgereikt, zoo meende de consul dc onlvangenc som hoofdza
kelijk te moeten bestedenwaar de grootste behoefte bestond namelijk te
Sidon en Tyrus, alwaar nog duizende uitgeplunderde en mishandelde vlug-
telingen uit verschillende dorpen van den Libanon vertoefden (en ook nog
heden vertoeven), aan de noodigste levensbehoeften gebrek lijdende. Hij be
gaf zich naar die beide plaatsen vergezeld door den Franschen schout-bij
nacht Jehenne, en vormde zoo te Tyrus als te Sidon een comité van nota
bele en liefdadige personen van verschillende godsdienst om de uildeeling te
