LEYDSCHE
COURANT.
1800.
N°. 138.
VRIJDAG 16 NOVEMBER.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond,
De Prijs der Courant is ƒ12 tn het jaar f
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BÏNNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 15 November.
Bij kon. besluit van den 12Jtn dezer is aan den heer I. Henkes, op zijn
verzoekeervol ontslag verleend als luitenant-kolonelkonimandant der
dienstdoende schutterij alhier, onder dankbetuiging voor de door hem als
zoodanig bewezen langdurige en goede dienstenen met vergunning om de
uniform der schutterij en de aan zijnen rang van luitenant-kolonel verbonden
onderscheidingsteekenen voortdurend te blijven dragen.
De wel-eerw. heer G. van Gorkomtb. doet. en pred. te Eemnes-
binnendijks, heeft het beroep, door den kerkeraad van de tied, hervormde
gemeente alhier op hem uitgebragtaangenomen.
De commissiën uil LeydenKatwijk en Noordwijk, die zich ten doel
stellen eene blijvende verceniging tot stand te brengen, ten einde aan de
nagelalene betrekkingen van verongelukte vissehers uit de dorpen Katwijk a/Z
en Noordwijk a/Z hulp te verlcencn (zie Leydsche Courant van 5 Nov. II.),
hebben dezer dagen in Leyden en omstreken brieven rondgezonden, en daarbij
de medewerking van land- en stadgenooten ingeroepen. Wij achten het niet
noodig tot ondersleuning van deze edele poging op te wekken, maar ver
trouwen dat'men ook zonder onze aanbeveling bereid zal zijn hetzij eene
jaarlijksche bijdrage hetzij eene gift voor eens af te zonderen en alzoo aan
de in de circulaire vervatte oproeping gehoor te geven.
Bij kon. besluit van 10 dezer is de bestaande bepaling, krachtens
welke de uit de weduwen- en weezenkas voor de officieren der landmagt
verleende pensioenen niet dan onder korting van één derde huilen dit rijk
moglcn worden verteerd, te rekenen van den lslcn Januarjj aanst.buiten
werking gesteld, met bijvoeging dat het eener weduwe, die pensioen uit
evengenoemde inrigting geniet, na gezegd tijdstip, zal vrijstaan, om met
behoud van haar vol pensioen, haar hoofdverblijf buiten het grondgebied van
den staat of zijne overzccsche bezittingen over te brengenonder verplig-
ting echter, om ten overslaan van een bevoegd openbaar ambtenaar, en ten
genoegen van liet dep. van oorlog, de verklaring af te leggen, dat zij haar
domicilium binnen dit rijk of zijne overzeesche bezittingen behoudt, met
aanduiding van de plaats, waar dat domicilium gevestigd is, en een schrif
telijk bewijs, dat aan deze bepaling is voldaan, afgegeven door den ambte
naar, voor wien de verklaring is afgelegd, aan dat dep. in te zenden.
Zullende, zoolang deze inzending niet} heeft plaats gehad, liet pensioen niet
worden uitbetaald.
Te Schoonhoven is Maandag avond brand ontstaan in eene bergplaats
van lompen, beenderen, hooi, slroo enz. Het gebouw en eene daaraan be
lendende stalling is met hetgeen er zich in bevond geheel vernield. De ge
bruiker van eerstgenoemd gebouwwaarin de brand ontstond isna door
de justitie verhoord te zijn, gevangen genomen en naar Rotterdam vervoerd.
Uit Harderwijk meldt men dat in de eerste 10 dagen dezer maand
reeds 42 Nederlanders dienst voor de Indiën genomen hebben. Als het op deze
wijze voortgingdan zouden er deze maand veel meer soldaten geworven
worden dan in de vorige maand, toen er, met inbegrip der Zwitsers en
Duilschers, slechts 52 man aangeworven werden.
Door het prov. geregtshof in Overijssel is eergisteren behandeld de
zaak van A. J. V.van Ambt Deldenbeschuldigd zijne moeder met eene
zeis te hebben doodgeslagen. De beschuldigde had tegen de afgelegde ge
tuigenissen niets in te brengen, bewerende: «het wel te kunnen gedaan
hebben, doch het niet te weten." De advocaat-gen. heeft geeischt schul
digverklaring en vcroordeeling lot de stralïe des doods. De verdediger van
den beschuldigde, mr. E. G. van Senden, beweerde dat hier slechts sprake
was van onwilligen doodslag, strafbaar met gevangenisstraf van 3 maanden
tot 2 jaren en eene geldboete van 50 tot 600 fr. De uitspraak is bepaald
op 20 Nov.
Het Engclsche blad the Athenaeum heeft in der tijd een zeer naanw-
keurig verslag gegeven van eenen in 1491 te Bazel gedrukten Bijbel, die
van eigenhandig geschreven aanleekeningen van Savonarola voorzien is en
in de Magliabecchiaansche bibliotheek te Florence bewaard wordt. Op
aanwijzing van genoemd blad heeft een rjjk Engelschman op eigen kosten
al die aanteekeningen door eenen zeer bekwamen Italiaanschen copiïst laten
afschrijven. Dit afschrift is niet minder dan 753 klcin-folio bladzijden groot
en zeer fraai geschrevenbovendien zijn al de verkortingen door de geheele
woorden vervangen, zoodat het zich zeer gemakkelijk Iaat lezen. Het
Athenaeum voegt er bij dat dit handschrift door den eigenaar waarschijn
lijk aan de eene of andere universiteit van Engeland zal worden aangebo
den, die zonder twijfel de aanteekeningen van Savonarola, of in de Lalijn-
sclie taal, waarvan de beroemde dominikancr zich bediend heeft, of in
eene Engelsche vertaling zal uitgeven.
Het antwoord der regering op hoofdstuk I der staatsbcgrooling voor
1861 bevat eene algemeene beantwoording der gemaakte aanmerkingen in
de afdeelingen betreffende het ministerie. De betuiging, in het verslag, dat
het optreden van dit ministerie door de omstandigheden niet was geregt-
vaardigd, klinkt, zegt het antwoord, even als de klagt omtrent het niet
geven van rekenschap van dat optredenminst genomen vreemdnu zij ver
nomen wordt eenige maanden later en nu het ministerie in die maanden
ruimschoots gelegenheid heeft gehad om te toonen wat het wil. Ware aan
het ministerie bij zijn optreden reden van zijne aanwezigheid gevraagd, het
zou geantwoord hebben dat het, daartoe door den koning geroepen, het be
wind aanvaardde om een aftredend ministerie te vervangenen om vóór
alles zijne krachten te wijden aan de vervulling eener groole nationale be
hoefte; om naar de vervulling dier behoefte te streven volgens een plan dat,
in hoofdgrondslag afwijkende van het door het vorige ministerie voorgestelde,
doch door de staten-generaal niet goedgekeurde, naar zijne innige overtui
ging het meest geschikt was, tol eene bevredigende oplossing te leiden; dat
het optrad eindelijk, met den pligt zoowel als met het voornemeu, om zoo
veel doenlijk te ontwerpen en tot stand te brengen al datgene, waardoor
het welzijn der natie, in den ruimst mogelijken zin genomen, kan worden
bevorderd. Thans echter is hel oogenblik zijner optreding voor het minis
terie reeds betrekkelijk verre; thans heeft het reeds te wijzen op een ver
leden, dat het, in verband met de groole nationale belangen, welker be
vrediging óf heeft plaats gehadóf is voorgesteld, met gerustheid durft
inroepen waar het aankomt op verklaring en regtvaardiging zijner aanwe
zigheid. 11c regering deelt geheel in het door de kamer reeds bij haar adres
van antwoord op de troonrede uitgedrukte en thans op nieuw medegedeelde
gevoelen dat er overeenstemming behoort te bestaan tusschen de raadslieden
des konings en de staten-generaal. Die steeds te helpen onderhouden zal
eene aangename taak der regering uitmaken. Mcgt zij, in strijd met het
geen de regering reden heeft te verwachtenvroeger of later inderdaad
blijken te ontbreken, dan zal de tijd daar zijn, waarop de koning krachtens
zijn grondwettig regt moet beslissen. De tweede kamer kan zich verzekerd
houden, dal er eendraglige en krachtige zamenwerkiug bestaat in den boe
zem van hel ministerie. Die daaraan mogt twijfelen, gelieve feiten op te
noemen, waaruit het tegendeel zou blijken. Met gerustheid verbeidt het
ministerie de onpartijdige toetsing van zijn gedrag aan de cischen van een
hooger en algemeen belang. Het zoekt zijnen steun en heeft dien aanvan
kelijk gevonden in zijnen wil, om allen onvruchtbaren strijd te vermijden,
dien althans nimmer uit te lokken, en om al zijne krachten te besteden
aan de voorziening in alles wat de behoefte medebrengt. Het wijst op het
geen het in zijn ruim halfjarig bestaan leverde en ter levering gereed maakte,
en met vertrouwen durft het vragenis de arbeid kleinen getuigt hij van
de behartiging van slechts kleine belangen, met uitsluiting der groole?
Vervolgens worden verschillende opmerkingen beantwoord. De antwoor
den op hoofdstukken II, III, IV en IX A behelzen mede eene beantwoording
op verschillende in de afdeelingen gedane vragen of gemaakte opmerkingeu.
's GRAVENHAGE 15 November.
Tot burgemeester zijn benoemd: te Sneek, de heer II. C. Wouda, eu
te Renesse, de heer J. Hoogenboom Bz.
Bij kon. besluit van 7 dezer zijn goedgekeurd de statuten van de
Vereeniging voor de ziekenoppassing bij Israëliten te Amsterdam en is die
vereeniging als regtspersoon erkend. Het doel der vereeniging is het ver
schaffen van verpleging aan zieke# in Israëlitische gezinnen door daartoe
van wegc de vereeniging opgeleide personen.
Z. M. heeft aan de hh. O. baron van Wassenaer, ambachtsheer van
de beide Katwijken en 'tZant, 's konings kamerheer-cereinoniemeester-titu-
lair, dienstdoende bij H. M. de koningin-moeder, en mr. W. F. H. baron
van Wassenaar van den Briellard, 's konings kamerheer in buitengewone
dienst, vergunning verleend lot het aannemen der onderscheidingsteekenen
van Ehrenrilter der Johanniler-orde, waartoe zij door den prins-regent van
Pruissen zijn benoemd.
De baron Forstner van Dambenoy is alhier aangekomen. Z. M. de
koning heefl hem den last opgedragen zich naar Petersburg te begeven, en
namens Z. M. de deelneming in hel overlijden van H. M. de keizerin-moeder
aan de keizerlijke familie over te brengen. De baron heeft tol dat einde
deze residentie weder verlaten.
Men verneemt, zegt het Daghl. van 'sGrav., dat df. Molenaar zijn
emeritaat heeft aangevraagd.
De prov. staten van Zuidholland hebben in hare zitting van gisteren
het verzoek van het gemeentebestuur van Warmondout te gemoelkoming
in de kosten van stichting eenc-r school en onderwijzerswoning, toegestaan,
cu subsidie verleend ter tegemoetkoming in de gewone kosten van liet