LEYDSCHE
COURANT.
N". 129.
VRIJDAG 26 OCTOBER.
I860.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
De Prijs der Courant is 12 in het jaar j
<fe afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN25 October.
Naar men verneemt is de l,te luitenant Verschoor van het 4de bataillon
5de reg. infanterie, te 'sHertogenbosch in bezetting, benoemd tot adjudant
bjj het depót van gemeld reg., alhier gevestigd.
De wis- en natuurkundige afdeeling van de kon. akademie van weten
schappen zal Zaturdag aanst. te Amsterdam eene gewone vergadering houden.
Te Katwijk zijn dezer dagen van de steurharingvisscherij teruggekeerd
de bomschuiten de Gezusters, reeder II. Haasnoot, met 96.500 stuks sleur-
baringenLeuntje Petronellareeder J. Parlevlietmet 70,000 stuksen
Leendert, van de firma Meerburg, met 38,700 stuks.
Bij de behandeling van de wet op de middelen in de afdeelingen van
de tweede kamer werd, bij vernieuwing, de noodzakelijkheid van de verbe
tering van het belastingstelsel ter sprake gebragt. Zoo werd de wensche-
lijkheid om koffij en tabak te belasten in eenige afdeelingen met aandrang
besproken. De belasting op de goederen in de doode hand vond wederom
verscheidene voorstanders. Er werd aangedrongen op de hernieuwde voor-
dragt van de wet ten aanzien van de grondbelasting door het vorig ministerie
aangeboden, waardoor de ongelijkmatigheid van den omslag dier belasting
ten minste eenigzlns zou verminderd worden. De noodzakelijkheid van de
herziening der grondbelasting op de gebouwde eigendommen werd krachtig
ondersteund. Het patenlregt werd ook ter sprake gebragt. Afschaffing
dier belasting werd door eenige grondige verbetering door zeer velen wen-
schelijk geacht. Dit laatste werd ook op het personeel toegepast. Sedert
de invoering dier wet is er zoo veel in den maatschappelijken toestand ver
anderd, dat eene wjjziging dier belasting onmisbaar mag worden geacht.
Zoo als zy werkt, is het niet tegen te spreken, dat de mindere standen in
de sleden veel zwaarder worden getroffen, dan ten platten lande. Vooral
de vervanging van den accijns op de brandstoffen door andere middelen werd
algemeen hoogst noodig gekeurd. Vermindering van zegel op de dagbladen
werd door eenige leden als hoogst noodig voorgesteld. Sommige leden
wenschten de tollen op 's rijks groote wegen afgeschaft te zien.
Ten bewijze, dat de regering in haar streven volhardt, om de rege
ling van het lager onderwijs bepaald met het begin van 1861 te doen plaats
hebben, moge dienen, dat aan zekere gemeente zelfs een gering uitstel ge
weigerd is tot aan de voltooijing van een nieuw schoollokaal.
Omtrent den uitslag der examens, volgens de wet op het onderwijs,
van 10 tot 22 October door de commissie in Zuidholland gehoudenwordt
het volgende medegedeeld:
Wat de cijfers betreft, is de uitslag geweest als volgt: A. In de vakken
van het gewoon lager onderwijs: hoofdonderwijzers (getal candidaten 27)
toegelaten 16, afgewezen 11; hoofdonderwijzeressen (cand. 1) toegel. 1;
hulponderwijzers (cand. 53) toegel. 30, afgew. 23; hulponderwijzeressen
(cand. 19) toegel. 14, afgew. 5. B. In de vakken van het meer uitgebreid
lager onderwijs: a. Voor het onderwijs in de beginselen der kennis van de
levende talen: In de Fransche taal: onderwijzers (cand. 29) toegel. 7, af
gew. 22; onderwijzeressen (cand. 24) toegel. 16, afgew. 8. In de Engelsche
taal: onderwijzers (cand. 12) toegel.5, afgew.7; onderwijzeressen (cand. 10)
toegel. 6afgew. 4. In de Iloogduitsche taalonderwijzers (cand. 13) toe
gel. 7, afgew. 6; onderwijzeressen (cand. 3) toegel. 3. b. Voor het onder
wijs in de beginselen der wiskunde: onderwijzers (cand. 14) loegel. 9, af
gew. 5. c. Voor het onderwijs in het teekenen: onderwijzers (cand. 2)
toegel. 1, afgew. 1. d. Voor het onderwijs in de gymnastiek: onderwijzers
(cand. 4) toegel. 4. e. Voor het onderwijs in de handwerken voor meisjes:
onderwijzeressen: in de handwerken van nut (cand. 4) toegel. 4; van nut
en van smaak (cand. 12) toegel. 12. C. Voor het verder voortgezet onder
wijs, volgens art. 72 der wet. o. In de levende talen: Franschonderwij
zers (cand. 2) loegel. 2; onderwijzeressen (cand. 1) loegel. 1. b. Wiskunde:
onderwijzers (cand. 1) toegel. 1. c. Natuurkunde: onderwijzers (cand. 1afgew. 1.
liet getal van de candidaten voor de acte van hoofdonderwijzer was reeds
bij het laatste examen bijna gestegen tot hetgeen wel het normale cijfer blij
ven zal, omstreeks hetzelfde als dat van de toegelaienen brj het examen voor
de acte van hulponderwijzer. Er is dus nu eenige vergelijking mogelijkde
vorige maal waren er 20 candidaten, waarvan 12 zijn toegelaten en 8 zijn
afgewezen. Het examen voor de acte van hulponderwijzer leverde eene veel
gunstiger uitkomst op dan het vorigeschoon het nog bij de twee daaraan
onmiddelijk voorafgaande achterstond.
De bekwaamheid van de toegelatene hoofd- en hulponderwijzers was, zoo als
altijd zeer ongelijk. Te velen nog, het raag niet verzwegen worden, bezaten
niet veel meer kundigheden, dan die strikt gevorderd worden moesten; niet
weinigen waren er daarentegendie zeer voldoende bewijzen gavendal het
hun niet aan aanleg ontbrak, en dat zij hunnen tijd goed besteed hadden.
De volgende opmerkingen, omtrent hetgeen uit het examen in de onder
scheidene vakken gebleken is, wenschen wij, dat door de candidaten voo
de volgende examens, en door hen, die zich met hunne opleiding belasten
van praktisch nut mogen bevonden worden.
Het lezen was tamelijk voldoende, velen wisten echter geene voldoend
rekenschap te geven van den klemtoon, noch konden zjj de voorkomenr
taalfiguren uitleggen.
Wel mag aan de candidaten aanbevolen worden, om bij de studie d
ontleding, de woordontleding niet ten koste van de zinsontleding te vi
waarloozen. Door het zich verdiepen in de voor hun begrip te dikwijls il
te zamengeslelde stelsels, vergeten zij zich in dalgeen te oefenen, wat hu
niet alleen in de school, maar ook voor hen zeiven het noodzakelijkst is
Omtrent de bekendheid met de voornaamste voortbrengselen der Neder,
landsche letterkunde moet het weder herhaald wordende meeste candidat
hoofdonderwijzers hadden kleine handleidingen over het onderwerp doorlc
pendoch de kennis van de voornaamste voortbrengselen van onze beroem
ste schrijvers ontbrak. Die er iels meer van wisten, faalden meermalen
de kennis van den invloed, die kerk en staat op onze letterkunde hebbt
uitgeoefend.
Bij het examen in de onderwijs- en opvoedkunde moet altijd groote toeg
vendheid gebruikt worden. Eene grondige kennis van dit moejjeljjke vj;
laat zich, vooral op den jeugdigen leeftijd van de candidaten hulponderw
zers, naauwelijks verwachten. De vragen bepaalden zich dan doorgaans t
het eenvoudigste. Uit de antwoorden bleek, dat hier en daar vooruitga:
te bespeuren is; doch de candidaten schenen te veel hunne wetenschap u
de boeken te hebben willen halen. Van hun eigen doen en laten in de
school, van al hetgeen in de kinderwereld voor oogen ligt, dat bjji
met handen en voelen getast kan worden, daarvan hadden zij zich te we
nig rekenschap gegeven. En tochzoo ergensis hier eigen nadenken
eigen ervaring de eenige weg om gewenschle uitkomsten te erlangen.
De aardrijkskunde schijnt door de onderwijzers nog te veel als bijzaa-
beschouwd te worden: dit bleek uit de wijze, waarop zjj kaarten teekei
den en uit hunne opgave van de onderlinge ligging van landen of plaalsei
Namen kenden zij genoeg, doch vergisten zich wel eens in het werelddeel,
waarin het opgegevene te huis behoorde. Het heeft er toe bijgedragen, oi
de acte van hoofdonderwijzers te doen weigeren, dat de candidaat de lal
den van Zuid-Amerika niet geregeld kon opnoemen of vaste sterren en pi:
neten verwarde. Vervolg later.)
's GRAVENHAGE25 October.
Bjj kon. besluiten van 13 dezer zijn goedgekeurd de statuten der vei
eeniging tot voortdurende ondersteuning der nagelaten betrekkingen va
verongelukte Scheveningsche visschers, te 's Gravenhage, en die der verei
niging tot hervorming van de Nederlandsch-Israelitische kcrkeljjke eeredienst
en zijn deze vereenigingen tevens als regtspersonen erkend.
Tot kantonregter te Oud-Bejjerland is benoemd mr. L. Roelvink, te Aalter
Bij kon. besluit van 21 dezer zijn de volgende controleurs der direct
belastingen verplaatst: naar 's Bosch (stad) de heer J. Spre'e, thans te Delf;
haven; naar 'sBosch (buiten-gemeente) de heer W. G. Hoflman, thans t
Amerongennaar Delfshaven de heer W. F. L. baron van Reede van Oudti
hoorn, thans te IJsselsteinnaar Eindhoven de heer jhr. E. C. L. van Nu
pen, thans te Oirschot.
Voorts zijn benoemd tot controleurs 3de kl. der directe belastingen, enz.
te Driebergen de heer J. B. Story van Bloklandte Dokkum de heer jhr.
A. von Bulow; te Eist de heer C. M. Visser; te Axel de heer B. K. Boom
surnumerairs, en tot ontvanger der directe belastingen enz. te Echt de hee
F. J. Janssens, thans te Neer.
Z. M. heeft goedgevonden, ingevolge verzoek, ter zake van langdurig
dienst, op pensioen te stellen de kapiteins ter zee J. Spanjaard en B. 11
Staring, en te bevorderen: tot kapiteins ter zee, de kapitein-luit8, ter ze
J. A. K. van Hasselt en S. Faber lïuys; tot kapitein-luit9, ter zee, de luit"
ter zee lsle kl. jhr. J. E. W. F. van Raders en jhr. J. B. E. von Schmid
auf Altenstadt; en tot luit9, ter zee lste kl.de luit9, ter zee 2dekl. M. L. J
van Asperen, D. A. Coomans de Ruiter, jhr. W. F. vanSpengler, G. W. C
Westenberg, C. Eeg, D. Schuurman, I. P. M. Willinck en J. E. Cornelissen
De prins-regent van Pruissen heeft jhr. F. de Casembroot, luit. ter ze*
l5te kl., adjudant van Z. M. den koning, en baron Snouckaert von Schau
burg, Zr. M9. stalmeester, tot ridders derRoode Adelaars-orde 3de kl. benoemd
Z. M. de koning zal zich, naar men verneemt, in de volgende weel
wederom naar het Loo begeven, en Z. K. H. prins Frederik der Neder
landen wordt in het begin der volgende maand, van zijne goederen li
Muskau, terugverwacht.
Z. D. II. de hertog Bernard van Saxen Weimar is uit de residenlii
naar Weimar vertrokken.
