leydsche
courant.
N". 120.
VRIJDAG 5 OCTOBER.
1800.
J)e Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
„O luturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar)
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 4 October.
In de raadsvergadering van heden is, op voorstel van burgemeester en
wethouders besloten, art. 3 der verordening, bepalende het getal scholen,
waarin openbaar lager onderwjjs wordt gegeven, het aantal leerlingen en
den omvang van het onderwijs, te wijzigen, zoodat het luidt als volgt:
«Het maximum der leerlingen voor ieder dier scholen wordt gesteld, voor
die in art 1 onder a. en b. elk op 500 leerlingenc. en d. voor jongens
elk op 300 leerlingen; voor meisjes, elk op 150 leerlingen."
Op een nader voorstel van de commissie in zake het Haarlemmermeer,
dat de door den minister van binnenl. zaken aangeboden som van ƒ15,000,
wegens schadevergoeding aan deze gemeente voor het gemis der visscherij
in dat meer, schoon naar hare schatting ongenoegzaam, worde aangeno
men, is door het raadslid Sikkel Groos als amendement voorgesteld, eene
commissie van 3 leden te benoemen, ten einde een regtsgeleerd advies uit
te brengen, of al dan niet tegen den staat zal worden geprocedeerd, tot
hel bekomen van schadevergoeding wegens het gemis van het visschen in
het Haarlemmermeer; welk amendement met 9 tegen 7 stemmen is aan
genomen.
In dezelfde zitting benoemde de gemeenteraad tot leden der gezondheids
commissie alhier de hb. B. F. Krantz en P. L. Tichler, als leden van den
gemeenteraadprof. F. W. Krieger en G. Aalbersbergals leden der plaat-
lelljke commissie van geneeskundig toevoorzigl; d'. J. M. Scbrant als ge
neeskundige; mr. S. Tak als regtsgeleerdedr. R. S. Tjaden Modderman
lis echeidkundigedr. E. van der Yen als natuurkundige en J. YV. Schaap
ils bouwkundige.
De voor onze gemeente immer gedenkwaardige 3dc October werd gis
tere» plcglig godsdienstig gevierdde stad bad grootendeels een Zondagsch
aanzien. Eene tallooze menigte maakte gebruik van de kosteloos verleende
gelegenheid om op het raadhuis de groute schilderjj van van Brec, voorstellende
burgemeester van der YVerff, waar lijj zich zelf ten offer biedt, benevens
eenige gedenkstukken uit den tijd van hel beleg, te bezigtigen.
In de maand September zijn binnen deze gemeente geboren 86 kinderen
als: 47 zoons en 39 dochters, waaronder zijn begrepen 3 paar tweelingen.
Overleden 56 personen, als: 7 mannen, 11 vrouwen, 23 zoons en 15 doch
ter», daarenboven als levenloos aangegeveu 7. Voltrokken 29 huwelijken.
Hij ministeriele aanschrijving zal aan de infanterie, die met artillerie
in T zelfde garnizoen ligttweemaal 's weeksgedurende 2 uur telkens
onderwijs worden gegeven in de exercitiën met belegerings- en kustgescbut,
de mortieren uitgezonderd, en zonder theoretisch onderwijs.
Blijkens de jaarlijksche verslagen der prov. geneeskundige commissiën
en de statistische tabellen der verrigte koepokinentingen wordt de koepok
inenting slechts zeer onvolledig en steeds verminderend verrigt. Om van
andere redenen niet te gewagenmoet als eene der oorzaken dier verminderde
inenting worden beschouwd het niet beloonen der geneeskundigen voor de
inenting van minvermogenden. Door zeer vele gemeentebesturen wordt hier
voor niet de minste zorg gedragen. Die inenting kost voor een eenigzins
groot getal kinderen te veel tijd en moeiteom deze belangeloos van de ge
neeskundigen te mogen vragen. De aanschrijvingen der prov. besturen tot
vaststelling van belooningen deswege zijn voor een groot deel zonder gevolg
gebleven. De regering, wenschende tot bevordering der gratis-inenting mede
te werken, stelt zich voor, jaarlijks 75 premiën, elk van ƒ20, naar even
redigheid der bevolking over de provinciën te verdeelenof eene medaille
beschikbaar te stellen voor de genees- of heelkundigen, die zich het meest
verdienstelijk hebben gemaakt ten aanzien van de gratis-vaccinatie der min
vermogenden.
Men schrijft nit Delft: Reeds sedert lang deed zich alhier de behoefte
aan woningenvooral voor de arbeidende klassesterk gevoelen en niette
genstaande men in den laatsten lijd onderscheidene huizen of huisjes ge
bouwd heeftis de behoefte nog altijd groot. Ten bewijze daarvan kan het
volgende dienen.
Een zakkendrager met een gezin van vjjf of zes kinderenbewoonde als
huurder sedert een aantal jaren een huisje, dat echter in zulk eenen slech
ten toestand verkeerde dat het, eenige maanden geleden, als onbewoonbaar
en gevaarlijk werd afgekeurd, zoodat de eigenaar het moest laten vernieu
wen of afbreken. Toen tot het eerste besloten waswerd den man aange-
'egd dat hij zich binnen zekeren tijd van eene andere woning moest voor
tien, daar de reparaliën van dien aard waren, dat aan bljjven wonen
niet te denken viel. Eene andere woning te bekomen was echter spoe
diger gezegd dan gedaan, daar het hem te eenemale onmogelijk was,
iet» voor ziju groot gezin te huren. De tijd was intusschen verstreken en
de eigenaar, hem van zijnen kant ook niet langer durvende of willende la
ten wonen (van wanbetaling der huishuur is geen sprake), liet hem bij ge-
regtelijk vonnis daaruit zetten. Geene andere woning hebbende of onder
komen wetende, wist men niets anders te doen dan het huisraad op de
straat bijeen te zettendaarover een zeil te spannenaan palen in den
grond bevestigd, eenige planken voor en achter aan te brengen en zoodoen
de een soort van hut te bouwen, waarin men voorloopig althans verblijf
kon houdenwilde men niet onder den bloolen hemel zijn. Sedert ruim
acht dagen duurt deze toestand voortzonder dat het den man tot heden is
mogen gelukken eene andere woning te vinden, hetgeen voor hem nog zoo
veel te moeijelijker is, daar geen der eigenaars van huizen, die lid zijn van
de alhier bestaande Huurvereeniging," krachtens de statuten, aan iemand
die gereglelijk uit zijne woning is gezet, een huis mag verhuren. Het slagt
offer van deze omstandigheden, die Yan Strate heet, wordt, met zinspe
ling op zjjne tegenwoordige woonplaats, thans Op Strate genoemd.
In de gemeente Pernis, nabij Dordrecht, die eene bevolking telt van
2000 zielenis van 17 Aug. tot ultimo Sept. niet één sterfgeval voorgekomen.
-n- De tentoonstelling te Gouda is door den minister van binnenl. zaken
en den commissaris des konings bezocht geworden. Bij de harddraverijen
zijn de prijzen en premiën behaald, van de paarden, die nog geene prijzen
gewonnen haddendoor de ruinenbehoorende aan Bos te Soetermeer en
aan Hoogeveen te Rijnsaterwoude, van de paarden van zessen klaar door de
Nobel van YVafelbakker te Amsterdam en Gesina van Fromberg.
Aan de Amst. Cour. wordt uit 's Gravenhage het volgende gemeld
In een van den Anlwerpschen Précurscur afkomstig berigt, en door som
mige Nederl. dagbladen overgenomen, werd gelezen dal Rudio en Gomez,
de twee medepligtigen van Orsini, na hunne ontvlugling uit Cayenne, zich
naar Nederland hebben begeven, en dat daarop hunne uitlevering door de
Fransche regering is gevraagdhetgeen echter door de Nederl. regering met
eene volstrekte weigering zou beantwoord zjjn. Er is niets van aan, en
alleen de oude bekende zaakdat genoemde personen zich voor geruimen
tijd, zoo als ook destijds gemeld werd, naar Nederlandsch-Guyana begeren
hebben, heeft aanleiding gegeven tot het bedoeld berigt.
's Lands stoomschip Cyclooponder bevel vari den kapitein-luitenant
ter zee F. R. Toewater, op reis naar de Middellandsche zee, is den 2dcB
dezer te Lissabon aangekomen. Alles was wel aan boord.
Te Tubbergen is een schrikkelijk feit voorgevallen. Terwjjl de onder
wijzer aldaar van huis was, zijn in den nacht van 30 Sept. II. twee misda
digers, door inbraak en inklimming, in zijne woning doorgedrongenhebben
de vrouw des huizes gebonden en gruwelijk mishandeld, met een scherp
werktuig verwonden toen zij des ondanks eene poging aanwendde om te
ontvlugtenhaar bij de haren door den modder teruggesleept. De vrouw
verkeert in zoodanigen toestand dat men voor hel behoud van haar leven
vreest.
De telegrafische gemeenschap met Goes, Middelburg en Vlissingen is
eergisteren avond hersteldde kabel iu de Ooslerschelde was door den
storm in den nacht van 25 op 26 Sept. 11. totaal afgebroken.
Te Enschedé ontstond Zondag 11. twist tusschen twee broeders, Jan
en Gerrit S.die zoo hoog liep, dat zij tot dadelijkheden oversloeg en laatst-,
genoemde den eerste met een mes schrikkelijke wonden aan de slagader
van het hoofd loebragt. De gewonde is gelukkig dadelijk door den genees
heer J. Koster verbonden geworden. De misdadiger is gearresteerd en den
volgenden morgen naar Almelo vervoerd. Deze noodlottige twist is in het
ouderlijk huis ontstaan ter oorzake van twee meisjes. Ook de ouders heb
ben ligte wonden bekomen bij hunne pogingen om den twist te stillen.
Een der Kaapsche dagbladen deelt de volgende niet onaardige bijzonderheid
mede: Prins Alfred van Engeland, op zijn togt door de kolonie onderrigtdat
een der tot de Kaapsche vrijwillige kavallerie behoorende personen van zijn
escorte een millionair was, verlangde dezen man te zien, die, in weerwil
van zijn groot vermogen, het niet beneden zich achtte 11. M. zonder mili
tairen rang in eene vrijwilligers-compagnie te dienen. De heer Uiddingh
(naar wij meenen Drenthenaar), zoo heel de vrijwilliger, die niet minder
achtenswaardig dan rijk is, werd daarop den prins voorgesteld, die zich
minzaam met hem onderhield. Die millionair heeft ƒ1200 ten behoeve van
het zeemanshuis geschonken en zou, op zijne eigene kosten, een bal ter
cere van den prins geven, waarvoor de uitgaven ƒ6000 zullen bedragen.
's GRAVENHAGE, 4 October.
Z. M. de koning heeft bij besluit van 30 Sept. aan J. de Vuiler, op
zijn verzoekeervol ontslag verleend als burgemeester der gemeente Gorssel
en benoemd tot burgemeester dier gemeente mr. J. A. van Hasselt, voorts
tol burgemeester der gemeente Angcrlo jhr. C. M. Brantsenen lot burge
meester der gemeente Bcmmel YV. L. A. H. van der Monde.