bepaald tegen en 10 voor liet ontwerp waren; terwijl 2 leden zich hunne
stem voorbehielden. Morgen zal de behandeling voortgezet worden.
AMSTERDAM, 15 Augustus.
Gisteren is alhier de 76st0 algemcene vergadering der maatschappij tot
Mul van 't Algemeen geopend. De algemcene voorzitter, mr. S. Vissering,
hooglccraar te Lcyden, hield daarbij eene toespraak, waarin hij de opmerk
zaamheid vestigde op het verschil dat er bestaat tussehen zoo vele verceni-
gingen en deze maatschappij. De spreker deed in zijne rede hoofdzakelijk
uitkomen: het eigenaardige, dat nu reeds gedurende ruim eene halve eeuw
telken jare zich zoo vele mannen vcreenigden, met het doel, om onderling
te beraadslagen over hetgeen kan strekken tot bevordering van het doel,
dat de maatschappij tracht te bereiken; de uitgebreidheid van den werk
kring der maatschappijwelke niet alleen tot in de kleinste plaatsen onzes
lands nul sticht, maar zelfs in onze ovcrzecschc bezittingen; hoe, onder
alle politieke wisselingen, de maatschappij steeds haar doel heeft vervolgd,
altijd voort gewerkt heeft, en altijd dezelfde is gebleven; hoe deze maat
schappij, in tegenstelling van zoo vele andere, die hare krachten vercenigen,
juist hare krachten verspreidt om in zoo wijd mogelijken kring werkzaam
te zijn; elk departement werkt naar eigene roeping en keuze, naar eigen
oordeel en meening; en juist daardoor wordt het doel der maatschappij be
reikt. Spreker maakte voorts gewag van den vooruitgang der menschheid
in kennis en in deugd en wekte iedereen op lot dien vooruitgang mede te
werken; reeds nu mogl de maatschappij de verbetering van het onderwijs,
de verbetering van den zcdelijken toestand des volks en van het lot der
mindere klassen als een gevolg barer pogingen beschouwen.
De algemeene secretaris, de heer mr. P. G. M. van Hees, bragt het jaar-
lijksch verslag uit. De rekening over het afgcloopen jaar sluit met een batig
saldo van 31,533. Het getal contribuerende leden bedraagt 12,105, hono
raire 672. liet getal departementen is 307. De departementen Brielle
Neuzen en Oost-Dongeradccl hebben opgehouden te bestaan; daarentegen zijn
departementen opgerigt te Makkinga, Avenhorn en Schoonoord.
Tot voorzitter voor de volgende jaarlijksche vergadering werd benoemd de
heer mr. Aug. Philips, tot algemeene penningmeesters zijn aangewezen de
lieercn F. van Heukelom en T. Fock.
De lectoren voor de wintcrvoorlczingen hebben die in 33 departementen
gehouden. De heer van Dissel wenscht als zoodanig ontslagen te worden.
Ingevolge besluit der algemeene vergadering van 10 Aug. 1858 heeft de
maatschappij premiën uitgeloofd voor oorspronkelijke leer- en leesboeken voor
de lagere schooldie in den loop van 1859 het licht zouden zien en voldoen
zouden aan de voorwaarden door het hoofdbestuur bij een programma te
omschrijven. In overeenstemming met het oordeel der deskundigen heeft
het hoofdbestuur premign toegekend aan de volgende werkjes: Ons Dorp,
een leerboekje voor landscholendoor L. BouwmanEerste leerboekje over
de Natuur; de Natuur, aanvankelijk leesboek en Vervolg op de Natuur,
allen door S. L. Burg; Volks-natuurkunde naar de leerwijze van Cröger,
door S. L. Burg; Elementair rekenboek, door J. Lcupen; Leerboek van
kinderen 5jc en GJe stukje, door J. M. II. Bouman; Gezondheid de grootste
schat, (anoniem); Leerboekje der Ned. spraakkunst voor lagere scholen,
door J. A. van Dijk; Blikken op het gebied der technologie, door Knuivers
en Ilolge; de Lucht, gewone en zeldzame verschijnselen van den dampkring,
door W. A. Holterman.
Daarna werden de voorstellen van het hoofdbestuur en van de departe
menten in behandeling genomen, waarmede de vergadering zich ook nog
heden heeft bezig gehouden.
liet voorstel van het hoofdbestuur tot intrekking van het besluit der alge
meene vergadering van 1858, betreffende de paedagogische reis in Belgig,
FrankrijkDuitschland en Engelandwerd bij acclamatie aangenomen.
Onder de voorstellen der departementen was er een van het departement
Zutphcn, strekkende om art. 117 der algemeene wet in zoover te wijzigen,
dat, in plaats van het maximum van de bijdrage van elk lid a 5.25, worde
gesteld ƒ1.50. Het hoofdbestuur was van oordcel dat de voorgestelde wets
verandering met eene ontbinding der maatschappij gelijk zou staan. De af
gevaardigde van Zutphen verdedigde het voorstel op grond dat, terwijl het
hoofdbestuur overvloed van geld heeft, de departementen gebrek lijden; en
toch (hij beriep zich hierbij op de redevoering van den voorzitter zeiven)
de uitbreiding der maatschappij, de bereiking van haar doel in de kracht,
de ontwikkeling der departementen ligt. Hij voerde cijfers aan ten
bewijze, dat het hoofdbestuur grootendeels de inkomsten uitgeeft, en de
departementen thans slechts dienen om het hoofdbestuur geld te verschaffen.
De bedekte bedreiging van het hoofdbestuur met eene ontbinding der maat
schappij beantwoordde hij met de opmerking, dat dc departementen zich wel
zonder het hoofdbestuur zouden kunnen behelpen, en zelfstandig optreden.
Hij verklaarde ten slotte het voorgestelde maximum van ƒ1.50 op 2 te
willen brengen.
Na uitvoerige beraadslagingen is dit voorstelgewijzigd door een amende
ment van het dep. Schiedam, waarbij het maximum der bijdrage op 2.50
wordt gesteld, aangenomen met 274 tegen 185 stemmen. Een voorstel van
het dep. Groningen, later ingediend, om de uitvoering van genoemd besluit
te schorsen, tot dal ook ecnige wcts-artikelcnmet art. 117 in verband
staande, waren herzien, werd niet in behandeling genomen.
De Vereeniging ter bevordering van de belangen des bockhandels
heeft Maandag en Dingsdag II. mede alhier hare jaarlijksche algemcene ver
gadering gehouden. Blijkens een daaromtrent uitgehragt verslag waren de
pogingen, om de voortbrengselen van den Nederl. bockhandel in liet huiten-
land bekend te maken, goed geslaagd. Aan twee leden werd opgedragen
om over de voortzetting en uitbreiding dier pogingen met het bestuur in
overleg te treden. De vergadering heeft zich vcreenigd met het voorstel
van een der leden, over de wijze om het uitsluitend regt ter vertaling van
eenig buitcnlandsch werk te verkrijgen. In het volgende jaar zal de alge
meene vergadering te Haarlem worden gehouden.
Voor de tentoonstelling van onderwijs, die alhier gehouden wordt, js
thans nog ingezonden een houten bord, waarop door middel van houten
pennen en strooken papier op eene zinnelijke wijze voor eene gehcele klasse
van leerlingen het Italiaansch boekhouden in zijnen gehcelen omvang kan
worden onderwezen. Dc uitvinder, dc lieer Coffy te Parijs, noemt het
Tableau démonstrateur de la tenue des livres en partie double.
BUITENLANDSCHE BERIGTEN.
BELGIE.
BRUSSEL, 15 Augustus.
In de zitting van dc letterkundige afdeeling der kon. akademie, op
6 dezer, heeft dc secretaris mededecling gedaan van den volgenden brief
van den heer Ducpetiaux
«Ik bezit eene belangrijke bibliotheek en eene harer afdeelingen bevat
werken en documenten betreffende de staathuishoudkunde. Deze verzame
ling, in den loop van een aantal jaren bijeengebragt, is, geloof ik, eeue
der volledigste die er in dit opzigt bestaat; ik ken gecne dergelijke in de
bijzondere en openbare boekerijen die ik bezocht heb, en waarvan ik in
Frankrijk, Engeland, Duitschland en België de catalogi heb doorgeloopcn.
Het zou te bejammeren zijn dat eene dergelijke verzameling verspreid werd
en om die ongeschonden te honden en tevens een bewijs van mijne achting
aan de akademie te gevenzoo heb ik in mijn testamentden 3d"1 dezer
gedeponeerd bij den notaris Rommel, het volgende doen opnemen: »Ik
vermaak aan de kon. akademie van wetenschappenletteren en sclioone
kunsten in België, de werken mijner bibliotheek, betreffende staathuis
houdkunde, slrafregt, gevangeniswezen, inrigtingen van weldadigheid, op
voeding en onderwijs, openbare gezondheid en statistiek, onder voorwaarde
dat de akademie die verzameling in haar geheel beware en langzamerhand
vermeerdere door middel van soortgelijke werkenzoodat zij al dc lakken
der staathuishoudkundige wetenschap moge omvatten." Hoewel deze be
schikking eerst van kracht wordt na mijnen dood, zoo beschouw ik mij
echter van nu af aan slechts als bewaarder van het legaat, dat ik aan de
akademie vermaak; ik zal voortgaan het met zorg te beheeren en de aan
winsten die het zal verkrijgenkunnen niet anders dan de waarde er van
vermeerderen. Zoo de akademie noodig mogt oordeelen daarenboven nog
den eenen of anderen maatregel ter bewaring te moeten nemenheb ik daar
niets tegen."
Hel kon niet anders of de lezing van dien brief werd door blijken van
goedkeuring gevolgd. De akademie heeft besloten haren dank aan den mil-
den gever te betuigen.
ENGELAND.
LONDEN14 Augustus.
Van regeringswege is in liet lagerhuis, naar aanleiding cener interpellatie
van lord Rcdclifle, verklaard dat het eskader van den admiraal Martin naar
de Syrische kust is gezonden en algemeene instrucliën heeft ontvangen om
aan de Christenen bescherming te verleencn, en de orde te handhaven door
alle in zijne magt zijnde middelen. Zijne magt bestaat uit 9 linieschepen
met eenige fregatten en kanonneerbooten.
Door den heer Edmons, secretaris van het comité' tot ondersteuning
der Syrische Christenenis aan den minister van buitcul. zaken kennis ge
geven dat tot genoemd doel reeds 3000 beschikbaar is, waarvan een derde
gedeelte uitsluitend voor Damascus is bestemd. Hij deelde tevens eenen brief
mede van den heer Brant, Engelsch consul te Damascus, van 16 Julij,
waarin deze zegt, dal toen ongeveer 200 huisvesting en hulp ontbrekende
Christenen hij hem geherbergd waren, en dat hij vreesde dat, indien niet
spoedig bijstand opda'agdc, eene besmettelijke ziekte onder hen zou uitbreken.
Men verwacht thans in Engeland eiken dag tijding van de eerste ope
ratien der Engelsch-Fransche expeditie in China te zullen ontvangen. Er zijn
lieden die meenen dat het Pckingsche hof, door de opstandelingen meeren
meer in het naauw gebragt, spoedig dc cischcn der mogendheden zal in
willigen. Anderen denken dal het zijne laatste kracht in den strijd tegen
de buitenlanders zal uitputten, en daardoor tot volkomene magteloosheid
zal vervallenzij vreczen dat er in het Chinesche rijk alzoo geenc enkele
magt meer zal zijn van genoegzame sterkte om aan de buitenlanders eeni-
gen waarborg voor dc veiligheid van het handelsverkeer te gevenuit dien
hoofde meenen zijdat de Engelsehe en Fransche krijgsmagt in de tegen
woordige omstandigheden de keizerlijke regering van China zou dienen te
schrageneer dan tot deszelfs val bij te dragen. Tegen dit gevoelen ver
klaart de Times zich met nadruk.- naar de meening van dat blad zou het
eene zeer kostbare en schier hopelooze taak zijn de regering van Peking
staande te houden; en indien zulks gelukte, zou daardoor aan de mensch
heid, aan dc beschaving en aan de staatkundige belangen der wereld eene
slechte dienst gedaan zijnde val van een zoo zwakwreed en tevens zoo
valschaardig en trouweloos despotismus zou, in tegendeel, dc beste vrucht
wezen, welke de krijgslogt der verbonden mogendheden aan de wereld zou
kunnen aanbrengen.
Op de onlangs alhier gehouden vergadering van beoefenaren der statis
tiek uit onderscheiden landen zijn door dc uit Australië overgekomen des
kundigen opgaven omtrent de goudproduclie medegedeeld. Volgens dezelve
zou de hoeveelheid goudwelke sedert de ontdekking der eerste goudgroe
ven in het jaar 1851 lot het einde van het jaar 1859 uit Nieuw-llolland,
van Diemensland en Nieuw-Zecland in slof of baren uitgevoerd is, te zamen
eene waarde van ruim 1267 millioen Ned. guldens uitmaken.
Berigten uit New-York melden dat dc prins van Wallis den 30iW
Julij met groole plegtigheid te Halifax is ontvangen; hij hield daar eene
wapenschouwing over dc troepen en woonde een feestmaal en een bal bij.
De Great Eastern was op 30 Julij met 2087 personen naar Cape May
vertrokken, lot het doen van een pleizicrlogt.
