LEYDSCHE
COURANT.
18C0.
ARIJDAG 13 APRIL.
B>E SPOORWEG!.
I
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar}
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zalurdag Avond
VI.
Het is gevaarlijk, ten minste jn zeker opzigt, niet op de hand te zijn
van dc Rijnspoorweg-maatschappij. In hunnen toorn ontzien de vrienden niets.
Zij spreken van vergelijkingen, die, bij een onbevoordecld en onpartijdig
minister, doodend zouden zijn geweest voor hunne tegenpartij! Maar «de
tegenwoordige minister kan zich laten bepraten." En wat kunnen zij
«verwachten van een' minister, die bewerkt, misleid, verschalkt en op een
«dwaalspoor gebragt is door anderen
Met dc staten-gencraal was nog iets te doen, wel te weten, als sommige
leden alleen praten en de overige zich aan praatjes storen!
Maar het collegie van gedeputeerde stalen van Zuidholland? De vrienden
zouden dien scheidsman moeten wraken
«1°. omdat de bemoeijingcn van dat collegie, als binnen de grenzen van
het gewest beperktzijn van zuiver localen aard. De aansluiting van
's Gravenhage aan het groote spoorwegnet is daarentegen een onderwerp
niet van locaal, maar van algemeen nationaalen tevens van algemeen
STAATSBELANG."
2°. omdat de zamenstelling van dat collegiebij eene beoordeeling van
»eene vraag, waarbij, al ligt meer dan behoort, op de locale belangen zou
«worden gelet, geene genoegzame waarborgen voor zijne onpartijdigheid
oplevert."
Eindelijk omdat de leden van dat collegie niet zijn de bevoegde des-
kondigen.Enz.
«Van de afdeeling waterstaat bij het ministerie van binnenl. zaken is
«geene grondige kennis van het spoorweg-trafiek te verwachten. Van hare
vooringenomenheid blijkt en hare onpartijdigheid is niet boven verden-
king verheven."
«Zal men op het gevoelen van het departement van oorlog afgaan?"
«Ook dat niet, want het defensiewezen is, inzonderheid ten aanzien van
«een geheel binnenlandschcn spoorweg, een zeer speciaal belang." (Wat is
er nu van het algemeene staatsbelang en van het internationale belang ge
worden Zie het 's Gravenhaagsche comité, over de verbinding van
's Gravenhage met het Europesche spoorwegnet, in het Dagbl. van (Zuid-
Holland en) 'sGravenhage, n°. 81 e. a.
Als het openbaar gezag zoo weinig wordt geëerbiedigd, behoeft men zich
niet te verwonderendat de tegenpartij onbarmhartig wordt toegetakeld.
Dat geschiedt evenwel met zekere verscheidenheid.
De directeuren der Holl. spoorweg-maatschappij, geeft men te kennen,
zijn slaapmutsen, maar toch schalken; dc gcheele directie zou meer ge
schikt zijn voor eene jaagschuit dan voor een spoorweg, maar toch steekt
zij der Rijnspoorweg-maatschappij de loef af!
Even als bekwaamheid of onbekwaamheidwordt regt toegekend of ont
zegd, naarmate het in de kraam te pas komt. De twee strijdige voorstel
lingen hieromtrent komen, bij afwisseling, op den voorgrond:
i». Beweert men, dat de voorlaatst afgetreden minister van binnenl. zaken;
nog geene coneessie verleenende, eene plegtige verbindtenis had aangegaan,
eenvoudig door voorwaarden te proponeren, die men, zoo men zegt, zich
bereid had verklaard aan te nemen.
En 2°. beweert men daarentegen, dat eene bepaalde concessie (met uit
sluiting van bepaalde andere concessiën), geheel in formd door tusschen-
komst van den tegenwoordigen minister van binnenl. zaken verleend, zon
der verbindende kracht zou zijn voor zijn' opvolger. Die heeft het monopolie
maar af te breken
Men ziet hier eene zeer duidelijke toepassing van het stelsel der twee ma
ten en der twee gewigtenwaarvan niet het eene echt of het andere valsch
is en blijft, maar die, bij afwisseling, echt of valsch zijn, ter gelegener tijd.
Er is echter iets waarin men noch maat houdt noch op eenig gewigt iet
dat is in het minachten van gemeentebelangen, die strijdig zijn met die der
Rijnspoorweg-maatschappij. Van Haarlem en Leyden spreekt men zoo wei
nig mogelijkmaar de Hollandsche Rijnstreek komt gedurig op het tapijt.
Die is slechts een zoogenaamd iets, dat bevat slechts weinig dorpen zegt
de een, dat is Leydcrdorp of Koudekerk zegt de ander en, daar men toch
aan het afdingen is, vraagt een derde: Is het iets meer dan eene buurt?
Ja, Engelsche aandeelhouders, van dc Rijnspoorweg-maatschappij! dat «ets
is meer dan eene buurt, dat is de kracht en de sterkte van den Holland-
schen landbouw, dat iets bloeit door handel en fabrieken. En al veinzen
enkelen dat iets niet te kennen, de natie kent het en 's lands vertegen
woordigers moeten het kennenen hel gouvernement zal daaraan regt laten
wedervaren
B1NNENLANDSCHH BERIGTEN.
LEYDEN, 12 April.
Het Staatsblad n°. 15 bevat het kon. besluit van 4 dezer houdende
regeling van het toezigt op de spoorwegdiensten.
Aan dc leden van de tweede kamer der slaten-gencraal zijn toege
zonden exemplaren van een adres door het departement Groningen der Ned.
maatschappij tot bevordering van nijverheid aan den minister van binnenl.
zaken gerigt, waarbij het zich veroorlooft, eene zaak onder de aandacht
van den minister te brengen, waarbij het belang niet alleen van de nijver
heid, maar van het geheele vaderland in de hoogste male gemoeid is. Het
betreit het industrieel onderwijs, en wel bepaaldelijk dat, hetwelk noodig
is tot vorming onzer kooplieden en fabriekanten. Uet departement verzoekt
den minister eerbiedig maar dringend ten spoedigste te willen overgaan tot
het indienen eener wel op het middelbaar onderwijswaarin eene voorname
plaats aan het onderdeel der industriescholen worde toegekend.
De Tijd deelt het volgende schrijven mede, waarmede de kweekelingcn
van het instituut te Katwijk zijn vereerd geworden:
Geliefde zonenheil en apostolischen zegen
Uit uwen brief van den 2den Febr. II. hebben wij tot onze overgroole
vreugde| duidelijk gezien, met hoe groote liefde, trouw en verknochtheid
gijo geliefde zonenonze hoogste waardigheid en ons zeiven eerbiedigt en
hoog acht. Zulk eene gezindheid voegt voorzeker aan jongelingendie, tot
de ware kerk geroepen, opgevoed en gekweekt worden op de plek, waar
de II. Willebrordus, gelijk gij schrijft, hec eerst aanlandde, om in uwe
gewesten het licht van het evangelie te ontsteken. Het kon dan niet anders
of gij moest bij die groote verandering van Italië en den opstand in onze
Pauselijke statendie onze voorgangers, de roomsche Pausenniet zonder be
schikking van Gods voorzienigheid hebben verworven met de diepste droefheid
worden vervuld. Die droefheid groeit zeker dagelijks aan, door het vloek
waardig verbond, dat de magtigen der aarde met de meineedigen gesloten
hebben, door het uitvinden van een nieuw regt, om alle vorsten van Italië
te onttroonenen de tijdelijke magt van den H. Stoel geheel te vernietigen.
Wij hebben niet nagelaten die dadenzoozeer met alle rede en regtvaardig-
heid in tegenspraak, en zoo hevig aandruischcnde tegen alle beginselen van
het volkenregt, te bestrijden, en nimmer zullen wij het oor leèuen aan de
sluwe raadgevingen van hen, die, onder voorgeven van een leugenaehtigen
vrede, de bezittingen van den 11. Stoel willen verkleinen, om de vrijheid
te belemmeren, welke wij behoeven, om ons ambt gemakkelijker over ge
heel de aarde te vervullen. Wij vertrouwen op God, voor wiens zaak wij
al die bitterheden ondervinden. Daarom, geliefde zonen, zijn uwe gebeden
en smeekingen tot God een zoete troost voor ons hart, en vermeerderen
zij onze hoop op de hulp van Bovendie gijook door de tusschenkomst
der Onbevlekte Moedermaagd Marianog meer dan anders over onze zwak
heid hebt afgeroepen. Gaat voort, geliefde zonen, den God van barmhariig-
heid te bidden, dat Hij spoedig op onze kwellingen en droefheid genadig
nederzie. Wecst ook voortdurend uwe oversten gedachtig, die u het woord
Gods hebben verkondigd, en volgt hun geloof na, het oog gevestigd op het
einde van hunnen wandel. Daartoe moeten u opwekken de voorbeelden
uwer voorouders, die, bij den beklagenswaardigen afval van anderen, on
wankelbaar aan de steenrots des geloofs vasthieldenen tot den schijn van
scheuring en dwaalleer manmoedig van zich weerden. Dit verwachten wij
ook des te eerder van ugeliefde zonendaar gjj mannen tot leidslieden en
meesters hebt, die met hart en ziel aan ons en dezen II. Stoel zijn ver
knocht, en wier uitstekende wetenschap en deugd boven allen twijfel is
verheven.
Ten onderpand der vaderlijke liefde, die wij u in onzen Heer Jezus Christus
toedragen, slrekke u de apostolische zegen, dien wij, als waarborg van alle
hemelsche gaven u allengeliefde zonenvan harte schenken.
Gegeven te Rome bij S'. Pieter, 21 Maart 1860, het ld11® van ons Pausschap.
PIUS IX.
Morgen zal te Rotterdam worden geopend de tentoonstelling van bloe
men vruchten, enz., van de Ned. vereeniging tot aanmoediging van den
tuinbouw. Zij zal tot Maandag aanst. te bezigtigen zijn.
De hoogleeraar Buys Ballot deelt in de U. C. het volgende mede:
Eergisteren (8 April) ontving het kon. Ned. meteorologisch instituut een
verzoek van den lieer le Verrier, directeur de l'obscrvatoire imperial de Paris,
om per telegraaf tijding van het weder te Texel te ontvangen, in ruil legen
berigten uit Fransche zeehavens. Tevens was daarbij gevoegd het berigt,
dat men in het belang der marine besloten had lot eene wisseling van tele
grafische seinen tusschen verschillende havens. Zij zullen in Frankrijk nog
in deze maand tot stand komen en zijn bijna dezelfde als die sedert eenigen
tijd door het Hollandsche gouvernement tusschen Maastricht, Vlissingen
den Helder en Groningen ernstig worden overwogen, en waarschijnlijk nog
eerder zullen zijn lot stand gebragt.
Uit Odoorn meldt men het volgende: Aan den predikant der lierv.
gemeente alhier is dezer dagen het berigt medegedeeld, dat door een van
de leden der gemeente hel aanbod was gedaan, om geheel voor zijne reke
ning de pas gebouwde kerk van een orgel le voorzien, welk aanbod met
dankbaarheid is aangenomen. De gemeente Odoorn heeft vele welvarende
en bemiddelde ledenzoo als vele andere gemeenten in bet Üostermoersche
hetwelk men anders niet zon hebben gezegd, toen voor ruim 3 jaren zulk
eene belangrijke som uit het fonds voor noodlijdende kerken en uit 's rijks
kas getrokken werd tol stichting der kerk. Dat er zeer bemiddelde land-
I lieden in hel oosten van Drenthe wouen, is niel geheel le verwonderen,
