LKYDSCUE
COURANT.
VRIJDAG 23 DECEMBER.
1859.
Pe Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zulurdag Avond.
iK£y V
r. 155.
5 BS?
De Prijs der Courant is f\2 in het jaar;
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCHE BERI&TEN.
LEYDEN, 22 December.
Een zware slag beeft gisteren de stad onzer inwoning en vooral onze
lioogeschool getroffen. Na kortstondige ongesteldheid ontviel haar onver
wacht e'e'n barer sieraden, de oudste hoogleeraar in de godgeleerdheid dr.
N. C. Kist, op ruim 60-jarigen leeftijd. Geboren te Zalt-Bommel op den
ll'ien April 1793, kweekeling der Ulrechtsché hoogeschool, gevormd vooral
door het onderwijs van den beroemden van Heusde, aanvaardde hij na 5-jarige
evangeliedienst te Zoelen, het buitengewoon hoogleeraarambt alhier op den
lldc» October 1823, en werd in 1827 bevorderd tot gewoon hoogleeraar.
Bij voorkeur belast met het onderwijs in de kerkelijke geschiedenis en later
ook met dat in de christelijke zedekunde, was hij cene lange reeks van
jaren met onverdroten ijver werkzaam ten nutte der akademische jongeling
schap. Dok door zijne talrijke geschriften verwierf hij zich, vooral in het
vak der geschiedenis, een' beroemden naam, lot zelfs buiten ons vaderland.
Aanzienlijk is het aantal bekwame mannen, vooral onder de predikanten,
die aan hem voor een göed deel hunne vorming te danken hebben en zich
als zijne voormalige' leerlingen, bij voortduring aan hem verbonden gevoel
den. Ook in kerkelijke vergaderingen behartigde hij de belangen der lierv.
kerk, en voor de gemeente te dezer stéde trad hij van tijd tot tijd als
akademiepredikcr op. Voorts heeft de koninklijke akademie van weten
schappen in hem een geacht medelid, de maatschappij van welstand haren
geëerden voorzitter, het Haagsch genootschap een zijner bekwame direc
teuren en de maatschappij van Nederl. letterkunde een' bestuurder verloren,
aar, wien zij veel verpligting heeft. Veelomvattend was alzoo de kring zijner
werkzaamheid en uitgebreid nut heeft hij gesticht, arbeidende zoo lang het
voor hem dag was. Wie zou hem de ruste, waartoe hij is ingegaan, mis
gunnen? Desniettemin wordt door zijne diepbedroefde weduwe en haar
talrijk gezin, door zijne ambtgenooten en leerlingen en door allen, die hem
kenden cn liefhadden, zijn verlies te dieper betreurd, naarmate zij den
kraehlvollcn man nog langer hoopten te bezitten. Blijve zijn naam onder
ons in eervolle gedachtenis en worde zijne ledige plaats eerlang op waardige
wijze vervuld 1
De Ned. herv. gemeente alhier, door het overlijden van den hoogleeraar
Kist gevoelig getroffen heeft tevens ook slof tot blijdschap, daar hare
lee.raar dr. E. Laurillard op nieuw voor het op hem uitgebragtc beroep naar
Amslerdam heeft bedankt.
De Staats-Courant van gisteren bevat de volgende kennisgeving:
Bij kabinetsbeschikking van 19 Jan. jl.n°. 03, is door Z. M. den koning
magtiging verleend tot de oprigting van een gymnasium te Batavia, bestemd
voor opvoeding en middelbaar onderwijs ten behoeve der Europesche jonge
lingschap in Nederl. Indië, onder den naam van Gymnasium Willem III.
De inrigling, de regeling en het beheer dezer instelling zijn toevertrouwd
aan een collegie van curatoren, te Batavia gevestigd, en benoemd bij besluit
van Z. Exc. den gouv.-generaal van 5 Junij jl. Dit collegie heeft, met goed
keuring van HH. Excc. den gouv.-generaal en den minister van koloniën,
aan cene bijzondere commissie in Nederland de taak opgedragen, om aan
den minister voormeld voordragt te doen tot benoeming van eenen directeur
of reclor van het gymnasium, en van het verder benoodigde personeel van
docentenvoor zooverre deze laatslen niet in Nederl. Indië zijn gevonden.
De ondergeteekenden (jhr. J. P. Cornets de Groot van Kraaijenburg, dr. C.
G. Cobet, dr. BI. de Vries en mr. J. L. de Bruyn Kops), uitgenoodigd het
lidmaatschap der gemelde commissie op zich te nemenhebben zich daartoe
bereid verklaard en de hun opgedragen laak aanvaard.
Daar in de eersle plaats de keuze gedaan moet worden van eenen rector,
die, onder hel oppertoezigt van het collegie van curatoren, aan het hoofd
der nieuwe inrigting zal staan, zoo rigten de ondergeteekenden bij deze eene
openbare oproeping tot alle doctoren in de faculteit der wijsbegeerte en let
terendie voor de betrekking van reclor van het gymnasium Willem III te
Batavia in aanmerking wenschen te komen, en daartoe, door cene rijpe
ondervinding in het vak van opvoeding cn onderwijs, de noodige vereischlen
meenen te bezitten. Zij worden verzocht, zich ten spoedigste aan te melden
bij den hoogleeraar dr. C. G. Cobet te Leiden, die hun alle gewenschtc inlich
tingen zal mededeelen. De termijn van aanmelding is den lsten Februarij
1800 gesloten.
De minister van (inanliën heeft dezer dagen eenige voorschriften uit
gevaardigd betreffende de heffing van de belasting op het geslagtzoo als
die met 1 Jan. aanst. zal plaats hebben, legen aangifte van de waarde dooi
den belastingschuldigeen hel regt van benadering door de ambtenaren
met verhooging van 7 ten honderd. Daarbij wordt aangemerkt, dat door
deze gelijkvormige heffing al de ldagten, wegens dc ongelijke drukking de
zer belasting, moeten vervallen. De directeuren zijn aangeschreven om in
die gemeentenin welke de eigene belasting bij aangifte die volgens tarief
zal vervangen, te waken tegen het misbruik, 't welk de ambtenaren van
hunne bevoegdheid tot benadering zouden kunnen maken.
De jaarletter bij den her-ijk der maten en gewigtcn voor het jaar
1800 zal zijn de Q (gothisch).
De heer mr. G. Groen van Prinsterer heeft op nieuw een deel van
zijn belangrijk werk: Archives ou Correspondance inédile de la Maison
d' O range- Nassau uitgegeven. Dit deel, het vierde der tweede serie, bevat,
behalve vele fragmenten, 240 brieven, geschreven gedurende de jaren 1042
tot 1050, een tijdvak van groote verwikkelingen, merkwaardig door den
oorlog legen Oostenrijk, den vrede van Munster, de burgertwisten in Enge
land en in Frankrijk en door den hevigen worstelstrijd tusschen de aristo
cratische oppositie en de partij van den stadhouder.
Bit Nieuvween wordt het volgende gemeld: Dingsdag avond II. had
de schipper van Noorden, op Amsterdam, met zijne vol gcladene vrachtwa
gen huiswaarts keerende, het ongeluk, met zijn voertuig om te slaan en in
het nog broze ijs te vallenmet dat gevolg dat er 4 a 5 personendie zich
op den wagen bevonden, in levensgevaar verkeerden en met moeite van onder
het ijs werden te voorschijn gehaald. Onder deze bevond zich ée'n, die
in zeer bedenkelijke!! staal ter verpleging werd achtergelaten en naar men
verneemt aan de gevolgen overleden is.
Naar men uit Breda meldt hebben bij het examen van onder-officieren,
die naar den officiers-rang dingenslechts 9 adspirantcn niet aan de ver
eischlen voldaan; 8 van het wapen der infanterie en 1 van dat der cavalerie.
De N. R. C. deelt eenige belangrijke beriglen mede omtrent den toe
stand van Japan, van de hh. de Coningh, Carst en Leis, te. Kanagawa,
van 1 Oct. 11. Daaraan ontleenen wij het volgende:
Met grond meenen wij te mogen zeggen, dat wij nog even vol moed
zijn, als toen het eerst het plan om Japan te exploiteren bij ons begon te
rijpen. Daartoe bestaat onzes inziens alle reden. Zeker is het, dat bet
Japansche gouvernement bet verkeer met vreemdelingen tegenwerkt, doch
daar tegenover slaat nog veel krachtiger, dat de Japanner zelf een' buiten-
gewonen handelsgeest ontwikkelt en koopman in zijn hart is, genegen
om overal op uit te zijn, waar iets te verdienen valt cn tevreden met cene
kleine winst.
Dc haven van Kanagawa is nu naauwelijks drie maanden geopend, cn
dat op ecne plaats, die sints eeuwen van bet verkeer van vreemdelingen
was uitgesloten. Wij wonen dan ook voorloopig te Yokuhamma, waar ons
eene woning en een pakhuis door de regering is aangewezen. Stellig echter
zullen de vreemdelingen reclameren, om volgens tractaal hunne woonplaats
bepaald te Kanagawa te kunnen vestigen. Biet woningen en pakhuizen heb
ben wij ons dan ook nog erg moeien behelpen, waardoor vele artikelen,
waarover wij anders berigtcn hadden kunnen gevenop hel oogenblik nog
niet zijn uitgepakt.
De moord van een' zoon van den Itussischen admiraal heeft een' slechten
indruk gemaakt, cn veroorzaakt dat alle vreemdelingen zeer op hunne hoede
zijn, doch men verwacht, dat Rusland eene schitterende voldoening zal
eischen. Naar wij van ter zijde vernemen, zou reeds de hoogste waardig
heidsbekleder des Japaneschen rijks met een schitterend gevolg aan boord
van bet Russische admiraalschip zijn gekomenom zijn leedwezen over liet
gebeurde uit te drukken cn op de plekwaar de moord heeft plaats gehad
voor rekening der Japansche regering eene prachtige Russische kapel wor
den opgerigt.
Den toestand hier in aanmerking genomen is het voortdurend verblijf van
een Nederlandsch oorlogschip in de Japansche wateren als cene allcrwen-
schclijkste cn noodwendigsle zaak te beschouwen. Algemeen echter wordt
de trolsche houding der Engelsehen en Amerikanen, zoo weinig in overeen
stemming met het Japansche karakter, afgekeurd, cn het is niet te betwij
felen, dat, zoo eenige slechte dunk omtrent vreemdelingen mogt ontslaan,
dit voornamelijk aan ben te wijten is.
liet spreekt wel van zelf, dat de inrigting voor handel nog in sommige
opzigtcn veel te wenschen overlaat, cn men bijv. ambtenaren aantreft, die
naauwelijks cenig begrip van zaken cn handel hebbendoch daarentegen
getuigt de handelsgeest van dc kooplieden van cene voortdurende ontwikke
ling, de prijzen die besteed worden van een aantal rijken, die voor goede
Europesche artikelen gaarne wat over hebbencn de algemeene praktische
rigting van het volk van een toenemend verbruik voor alles wat goed
nuttig en doeltreffend is.
Onder de handelsartikelen die waarschijnlijk met gunstig gevolg in Japan
afgezet kunnen worden, noemen de berigigevers o. a. duffel, flanel, bukskin,
chitz, laken, in de sortering zooals hel door de regering gezonden is, grein,
molton- cn wollen dekens.
