Oud-Carthagena's Berg-Planten-Olie.
niet tot tic staatskerk bchoorende ingezetenen in vele gevallen nog onder
hevig zijn; zij geven vrijheid om de staatskerk te verlaten en tot een ander
kerkgenootschap over te gaan, zonder dat men zich daardoor, gelijk thans,
aan de straf van ballingschap en verbeurdverklaring bloot stelle. Volgens
de beslaande bepalingen verliezen ouders, welke de staatskerk verlaten,
daarmede het regt om hunne kinderen in hun eigen godsdienstig geloof op
te brengen; de voordragt eerbiedigt het regt der ouders om hunne kinderen
0p te voeden. Echter behelst zij verscheiden bepalingen welke ten ge
volge zullen hebben dat de niet lol het evang. Lull), kerkgenootschap be-
hoorende ingezetenen nog aan vele beperkingen onderhevig blijven, en ver
draagzaamheid, maar nog geene vrijheid genieten. Zoo wordt o. a. be
paald dal een lid van de staatskerk haar vrijelijk zal mogen verlaten en
tot een ander kerkgenootschap overgaan, mits hij den ouderdom van 13
jaren bereikt hebbe en vooraf de vermaningen en teregtwijzingen van den
evang. Luth. kerkeraad hebbe aangehoord; en zijne verandering van gods
dienst zal ter kennis des publieks moeten worden gebragt, ook zelfs wan
neer hij ze wenscht geheim te houden. Ook zullen de dissidenten van
openbare ambtsbetrekkingen volstrekt uilgesloten blijven; en met opsluiting
of geldboete worden gestraft, wanneer zij aanhangers voor hun kerkge
nootschap trachten te winnen.
COSfEKRIJK.
WEENEN, 14 November.
Aan den luit.-generaal von Benedek en den vcldtuigmecster Kemper von
Fichtenbaum is bet eereburgerschap dezer stad verleenduit erkentenis
voor de gewigtige diensten door hen in den jougsten oorlog aan het vader
land bewezen.
Eenige dagen geleden was alhier eene deputatie aangekomen van de
studenten der hoogesehool te Krakau, om bij den minister van onderwijs
aan te dringen op de invoering der Poolsche taal bij hel onderwijs aan die
hoogesehool. Op hun verzoek werd hun ook eene audiëntie bij den minister
toegestaan. Toen zij nu op het aangewezen uur in de antichambre des
ministers verschenen, werden zij niet bij dezen toegelaten, doch door eenige
beeren van de policie ontvangen, naar het spoorweg-station gebragt, in een
waggon geplaatst en onder behoorlijk toezigt der politie naar Krakau terug
gevoerd.
Koning Max van Beijeren heeft 1000 fl. geschonken ten behoeve van
de Schillerstiflung te Munchen, tot doel hebbende onbemiddelde dichters en
letterkundigen te ondersteunen.
OOST-I IV DIE.
BATAVIA, 23 September. [Vervolg)
In den namiddag van 29 Julij werden Tcrnate's ingezetenen hevig ver
ontrust door eene zware en langdurige aardschudding, waarbij de grond
golvend op en neder ging; op enkele plaatsen ontstonden scheuren, die zich
echter onmiddellijk weder sloten en slechts een spoor nalieten, als had men
met een scherp werktuig in den bodem gegroefd. Deze aardbeving werd
dadelijk gevolgd door eene zeebeving, waarbij het water, hetwelk zich op
deszelfs laagsten stand bevond, tol 3 voeten hoven hoog peil opliep. Het ter
reede liggende barkschip Vriendschap raakte met hel wegloopen van het
water even aan den grond, terwijl men aan boord van de oorlogsstoomsche
pen Suriname en Balt eene trilling waarnam, als of eene menigte volks het
want opliep. Belangrijke schade is niet aangerigt; alleen zijn eenige hui
zen hier en daar gescheurd en de bijgebouwen van het residenliehuis eenig-
zins beschadigd.
Ook op Mcnado heeft men gedurende de maand Julij talrijke aardschud-
dingen waargenomen.
Van Banjermassing zijn over Samarang berigten ontvangen tot 12 Sept.
Men ging in die streken ijverig voort met hel vervolgen der opstandelingen.
Uithoofde ongeveer 2000 opstandelingen uit de Vorstenlanden en Tanah Laut
zich op nieuw in de kampong Goenong Lawak verzameld en versterkt had
den, is die plaats op 4 Aug. door eene kolonne van 250 man, onder bevel
van den chef der expeditie, kolonel Andresen, aangetast en ingenomen. Bij
Soengi Besaran had de eerste ontmoeting met een troep van 500 a 600 op
standelingen plaats, bij welke gelegenheid de vijandelijke voorvechters tot
tegen de bajonnetten onzer soldalen inliepen, doch zoowel daar, als vervol
gens te Goenong Lawak is de vijand met veel verlies verslagen. De kam
pong Goenong Lawak, die voortdurend de schuilplaats voor vele kwaadwil
ligen was geblevenwerd in de asch gelegdmet verbod om op die plaats
nieuwe huizen te bouwen. Het verlies aan onze zijde bestond slechts uit
vier gekwetstenwaaronder de ls,e luit. Scheppersdiedoor een geweer
schot in den schouder getroffenmet den kogel in de wond de voorwacht
tot aan de terugkomst te Martapoera bleef kommanderen.
Den 27sten Aug. is het fort bij Tabanio, na eenigen tijd beschoten te zijn,
onder bevel van den kapitein-luit. ter zee van Hasseltstormenderhand in
genomen en bezet. Aan dit feit hebben deel genomen de stoomschepen
Ardjoeno, IHontradoCelebes, Onrust en Boni, benevens 70 man infanterie.
In de Kween, een onderdeel van de hoofdplaats, is eene zamenzwering
uitgebroken. Op den 26sten Aug. is de Schans van Thuyll door een 50-tal
gewapenden overvallen, terwijl eenige uren later Banjermassing zelf door
een troep van 100 man werd bedreigd. De eersten zijn een oogenblik in de
schans binnen gedrongen, doch met zwaar verlies teruggedreven; van onze
zijde sneuvelde ée'n man en werden 8 gekwetst, waarvan later ée'n overleed.
De iaalstcn zijn door een Boegineesch hoofd, radja van Pegatan, tegenge
houden en later uileen gegaan. Het hoofd dezer zamenzwering is gevangen
genomen. Ook ée'n der onderhoofden was reeds tot gedeeltelijke bekentenis
gekomen.
Op den 12ien Sept. was de rust overal hersteld. Van nieuwe zamenscho-
lingen was niets bekend. Groote waakzaamheid werd echter gevorderd door
het overal rondsluipen van de bekende hoofden van den opstand en van
eenige dweepers, die het volk met geweld tot vijandelijkheden dwingen.
KERKNIEIfWS.
AMSTERDAM, 16 November. Door den kerkeraad der Ned. lierv. ge
meente is uit het vroeger opgegeven 12-tal predikanten het volgende 6-tal
gevormd: dd. Ternooy Apcl, te Delft; Berlage, th. doet., te Zalt-Bommel;
Francken, te Rotterdam; llooykaas Herderschee, te Nijmegen; ten Kate,
te Middelburg, en van Toorenenbergente Purmerende.
Buvgcultjfic jStaub.
Van den ÏO tot en met den 16 November 1859.
BEVALLEN: M. C. van Leeuwen, geb. Kruyk, Z. H. Mullergeb. Per
soon Z. G. Rijnvis, geb. van der Meer, D. A. Plezier, D. J. J. van den
Bos, geb. van HeusdenZ. E. Overdijk geb. van der Veer, Z. S. C. Wage-
mans, Z. levenl. E. van der Linden geb. van der Zee, Z. levenl. C. Ver-
liud, geb. Stadelaar, Z. J. Marks, geb. Andernag, D. M. Eduardgeb.
lleussen Z. E. T. de Kruis, Z. L. C. lleimans, geb. Zitman Z. G. Bak
ker, geb. van SteenZ. J. Cortsgeb. GroenA. E. Vermeulen geb.
Rikkert, Z. xM. Gyseny, D. W. F. Loeber, geb. Noest, Z. H. C. van der
Voorden, geb. Groenendijk, Z. C. Siebenhaar, D. G. Ekelmans,Z.
L. YVollenberg, Z. J. J. de Mey, geb. Paauw Z.
GEHUWD: A.deMunnik, Jm. en J. S. E. StroebeiJd. M. denOs.Jm.
en M. van den Bosch, Jd. J. SchoutenJm. en W. Gadilla Jd. J. J. Tis-
seur, Jm. en W. van Es, Jd. W. II. Taffijr.Jm. en A. Raar, Jd. J. Kals-
beek, Jm. en M. BuysmanWede. D. Bekenest, Jm.en A. van der Werf,
Jd. J. J. van der Velde, Jm. en M. RoscndaalJd. N. K. SwemerJm en
M. J. LubertiJd.
OVERLEDEN J. A. de Wekker, 50j. J. Bonnet. 56j. A. Uitcnbosch,
27j. A. Jasperse, Z.2 m. D. J. van Houten, Z., bijna 17j. J. J. Uljee,
geb. Nelissen, 37 j. Wilh» Lindeman, 25 j. -J. Houthttysen, geb. Bulh,
62 j. Klis11 van der Stok, 64 j. J. Selier, Z.10 j. en 11 m. J. Vilders, Z.,
5 w. J. Neuteboom Z.1 j. en 11 m. M. Karremangeb. Kok 81 j. M.
IlarlandD.4 j. en 2 m. C. J. van Ark D.9 m. B. Meyer, 52j. P.
Breyne71 j. M. de Pauwgeb. Lancel77 j. P. LarrewijnZ.11 m.
J. Cossee, D.lj. en 6 m. C. C. Noll, Z.2 d. E. J. Noll, D.,2 d. M.
Regeer, D.6 w. Sophia Adra Meerburg55 j. J. A. van den Dop, Z.2 j.
en 3 m. II. Blijleeven, D.14 d. A. Steenhauer, geb. van Gessel, 71 j. J.
van der Leek, Z.,2j.en7 m. J. Versney, D.7 d. J. PijnakenZ., 12 d.
J. Olivier, 71 j. T. LacourtZ.17 j. en 4 m. G. W. J. Schunrink Z.12 j.
en 11 m. A. Heuse 73 j. - Joh" Ma Willi" de Moen 29 j. M. A. Limvers,
D., 6j. en 5 m. J. DoolZ.7 w. 11. Verlind Z.1 d. C. Verlind geb.
Stadelaar, 41 j. W. Mieremet, Z.3 j. P. B. Harteveld, Z.3 w. J. M.
Berg, D.6 w. C. Slarrenburg, 53j. J. Plezier, D.1 d. J. G. Overdijk
Z., 3 d. R. Flippo, geb. Maas, 20jA. TefijZ.1 j. en 10 m. J. Groen,
geb. vanEgmond 70j. J. C. Hoek, Z.3 w. J. Plezier, Z.4 j. en 1 m. A.
L.de Vrind, Z4jen 2m. H. GenetD.lj.en9in. Necltje de Rode, 17 j.
240s" Staats-Lioteri).
Trekking der Tweede Klasse.
3'lc Trekking. N». 13533 een prijs van ƒ20,000. N°s. 6233 en 16476 ieder
een prijs van ƒ1,000.
4de Geene.
ADVERTENTIES.
Getrouwd: N. K. SWEMER
en
Leiden, 16 November 1859. M. I. LUBERTI.
Heden overleed mijne geliefde Dochter SOPHIA ADRIANA .MEERBURG.
Leyden, 12 November 1859. Wed. S. A. MEERBURG, la Lad.
Rijndijk onder Soelerwoude, 12 November 1359. Heden overleed on
verwachts mijn geliefde Echtgenoot de Heer JOANNES BERNARDUS
JOZEPHUS KORTMANN, in den ouderdom van bijna 62 jaren, betreurd
door mijzijne Kinderen en Behuwd-Kinderen.
M. E. SPEET, Wed. J. B. J. Kortmann.
Eenige algemeene kennisgeving.
De Kinderen en Behuwd-Kinderen van wijlen C. van BREDERODE be
tuigen bij deze hunnen hartelijken dank aan Vrienden en Bekenden, voor
de bewijzen van deelneming, hun tijdens de ongesteldheid en bij het over
lijden van hunnen waarden Vader betoond.
Voor de veelvuldige bewijzen van deelneming, ondervonden by het over
lijden van mijn geliefden jongslen Zoon, betuig ik, ook namens mijne Kin
deren mijn opregten dank.
Wed. J. J. BOELE,
Oegstgeest, 17 November 1859. van der Paacwert.
De onbekende Crediteuren der nalatenschap van wijlen den Wei-Edel
Geb. Heer G. SPOORS ELAND, in leven Burgemeester en Azijn/abriekant
te Koudekerkworden bij deze opgeroepen Vrijdag den 25,lcn November
dezes jaars, des voormiddags ten elf ure, ten Kantore van den Notaris
E. H. GERAERDS THESINGH, aan den Nieuwen Rijn te Leyden, tot het
aanhooren der Rekening en Verantwoording en hel ontvangen van
het bedrag hunner pretentiën, wanneer die behoorlijk zijn bewezen.
Talrijke proefnemingen en de vleijendste certificaten bevesligin de onfeil
bare gunstige gevolgen van het gebruik dezer llaarolie, legen vroegtijdig
grijs worden en het uitvallen van het haar. Als gewone llaarolie gebruikt
waartoe 3 a 4 fleschjes per jaar voldoende zijn, is het een zeker voorbe
hoedmiddel, tegen het zoo lastige als onaangename uitvallen der haren; het
behoudt en bevordert hel leven en de groeikracht van het haar zoo volko
men dat men daardoor de vroegtijdige grijsheid voorkomt, die zoo menig
nog krachtvol man ontsiert. De prijs is 60 Cts per fleschje.
Hoofd-Dépöt te Delft bij A. BREETVELT Az.en verder bij:
N. J. Sanders Gz.Leyden, Haar- Wede. Bosman, Gouda.
lemmerstraat. Gebr. Kattling, Gouda.
J. tl. KellerRotterdam W. Wageslr. II. den Ouden, Soelermeer.
A. Reynardt, Hoogstraat. W. LigthelmVoorburg.
J. J. Vollaerts, Woerden.