Sardinië eene som van 300 millioen fr. voor de koslen van den afgeloopen
oorlog eischle, en in plaats daarvan ook mei den afstand van Savoye of
van een gedeelte daarvan zou genoegen nemen. Dit is onjuist, zegt een
beriglgever van de Indép. Beige, daar de Frauschc regering te Turyn enkel
aanzoek heeft gedaan om betaling voor krijgsbehoeften, welke het voor en
gedurende den oorlog aan het Sardinische leger heeft verstrekt, ter waarde
gezamenlijk van 00 millioen fr.
De keizer heeft hij zijn vertrek uit Bordeaux aan den prefect cenc
som van 20,000 fr. ter hand gesteldom die te doen uildeclcn onder de
verschillende instellingen van liefdadigheidalsmede 10,000 fr. voor de kerk
van Arcachon.
De Sardinische generaal Dahormida is reeds bij herhaling door den
keizer ten gehoore ontvangen. Naar men wil zou zijne zending betrekking
hebben op het instellen van een regentschap in Midden-Italië.
De Dlon. de la Flotle deelt het verongelukken mede van de kanon
neerboot la Stridcnle.
Bij herhaling wordt hier te lande het noorderlicht waargenomen. Even
als vroeger heeft het op den 13dcn dezer verstoring in de dienst langs ver
schillende telegraaflijnen te weeg gebragt.
De Spaansche regering vindt veel ondersteuning hij de onze in het op
den voet van oorlog brengen van cene groote legermagt, die zij voor de
expeditie naar Marokko noodig heeft. Twee commissarissen van hel Spaan
sche bewind zijn alhier aangekomen om de noodige voorwerpen aan te
koopen voor de geneeskundige dienst des legers. 10,000 tenten, te Parijs
aangekocht, zijn dezer dagen per spoortrein verzonden en moeten reeds te
Alicante zijn ontvangen.
Naar men uit Madrid meldt was de termijn, aan Marokko gesteld, om
aan de cischen van Spanje te voldoenverstrekenzonder dat er ccnig
antwoord was ontvangen. Dientengevolge had de maarschalk Serrano de
hoofdstad verlaten om zich aan het hoofd der troepen te stellen. De Spaan
sche consul te Tanger zou mede die stad verlatenen op nadere voorstellen
geen acht worden geslagen.
ITALIË.
Koning Victor Emmanuel is te Genua door de bevolking met geestdrift
ontvangen. De keizerin-weduwe van Rusland is mede aldaar aangekomen
de koning heeft haar opgewacht en naar het koninklijk paleis vergezeld.
De kerkelijke dagbladen in Sardinië zijn zeer vertoornd over de jongste
rede van den keizer, te Bordeaux uitgesproken.- Wij zouden wel willen we
ten, zegt de Armonia, of voor of gedurende den oorlog Napoleon III een
zoodanig antwoord aan een bisschop zou hebben durven geven, als dat het
welk hij aan den aartsbisschop van Bordeaux gegeven heeft.
Te Florence is men zeer verwonderd over de beweringen van den
Times, ten opzigte van den slaat van het finantie-wezen van Midden-ltalië
omdat die geheel onjuist zijn. Geen Toskaansch agent is naar Londen ver
trokken om eene lecning aan te gaan. 30 milliocnen van de 3 pCls. Tos-
kaansehe leening zijn ingeschreven door de heeren von Rothschild en Bas-
loggi tot een weinig lageren koers dan diewaarop deze waarde door de
voormalige regering was vervreemd. De leening van 10 millioen door de
staten van Modena en Parma is geheel gedekt tot den koers van 03. De
regering der Romagna heeft nog slechts ll millioen van hare leening gerea
liseerd, en ofschoon zij zelfs de rente heeft betaald van de obligatiën der
leeningen van de pauselijke regering betreffende de legatiën, zal het budget
31 Dec. e. k. sluiten met een batig saldo van 300,000 fr.en dat wel ten
gevolge der hervormingen door het tegenwoordige bestuur ingevoerd.
De inwoners van Parma zijn door het bestuur aangemaand om al de
wapenen, die zich in hunne handen bevinden, uit te leveren. Alleen de
burgerwacht is van dezen maatregel uitgezonderd.
Te Venetië heerschl eene ongewone beweging. Eiken morgen vindt de
Ooslenrijksche politie overal billetlen met de woorden: Leve onze koning
Victor Emmanuel! Hetzelfde heeft ook plaats te Mantua en Verona. Zeer
vele ambtenaren, waaronder zelfs een commissaris van politie uit Verona,
alsmede een kapitein der gendarmerie met zijne onderhebbende soldaten,
hebben zich uit de voelen gemaakt en zich aan gene zijde van den Mincio
ter beschikking van de Sardinische regering gesLeld.
De beweging der Napelsche troepen naar den kant van de Abruzzen
beeft, volgens nadere opgave, geen aanvallend oogmerk. De vrees voor
Garibaldi alleen geeft daartoe aanleiding. Een Zvviisersch onder-officier
die onlangs de Napelsche dienst had verlaten, was naar Bologne gegaan en
had zich als vrijwilliger bij de troepen van Garibaldi gevoegd. Daar had
bij, volgens zijn voorgeven, van eene geheime expeditie hooren spreken, die
naar den kant van de Abruzzen zou plaats hebbenterwijl men ook troepen
op de kust van Calabrië zou aan wal zetten. Ilij meende van dit gerucht
partij te kunnen trekken, deserteerde en begaf zich naar Napels, waar hij
liet gehoorde, in de hoop op eene goede belooning, zeer overdreven ter
kennis van de regering hragt. De mededeelingen uil Rome waren gelijk
luidend met de verhalen van dezen deserteur, zoodat hel ministerie, ten
hoogste verontrust, hevel gaf tol het zenden van troepen naar de Abruzzen.
Het toezigt op de kusten is zoo streng dat onlangs een vaartuig met ecnige
Engelsche reizigers, dat koers zette naar den golf van Napels, in volle zee
werd aangehouden en onderzocht.
FllUISSEN.
BERLIJN, 16 October.
De verjaardag des konings is, volgens zijn uitdrukkelijk verlangen, op
ernstige wijze gevierd, waarom dan ook de anders gebruikelijke feestmalen
achterwege bleven. De verergerde ziektetoestand des konings wekt algc-
mccne bezorgdheid.
Naar men nit Stuttgart meldt zal de prins van Oranje, nadat hij een
bezoek aan het hof aldaar heeft afgelegd, naar Warschau vertrekken, om
den keizer van Rusland te ontmoeten.
Te Hamburg meent men dat dc meer krachtige toon, onlangs door
Pruissen aangeslagen, dc Dccnsche regering tot meerder nadenken gebragt
en lol grootcre toegevendheid gestemd heeft. Althaus zij laat thans het
Hertogdom Sleeswijk bereizen en de stemming aldaar polsennaar vermoed
wordt om maatregelen te nemen waardoor zij aan de cischen van Duitsch-
land zou te getnocl komen.
Naar men uit Brcslau meldt, zullen keizer Alexander en de grootvorst-
troonopvolger aanst. Donderdag en dc prins regent Woensdag avond aldaar
aankomen. Donderdag zal er eene groote parade plaats hebben.
OOSTENRIJK.
WEENEN, 12 October.
De keizer heeft de hh. Kolb en Orges, hoofdredacteurs van de Allg.
Zeit. tot ridders der IJzeren Kroon benoemd, waaraan de persoonlijke
adeldom is verbonden tot belooning der diensten door hen in genoemd dag
blad tijdens de jongst verloopen crisis aan Oostenrijk bewezen.
De commissie, belast met het onderzoek naar de oorzaken van den
ongunsligcn locstand der troepen tijdens den oorlog in Italië, heeft haar
verslag aan den keizer ingediend. Daaruit blijkt dat de voorraad groot ge
noeg was om in al de behoeften ruimschoots te voorzien, maar dat er bij
de uitreiking zeer veel was verdwenen. Als voorbeeld van bedriegerij
noemde de commissie een post, door haar op eene rekening gevonden, van
30,000 zwanzigers voor lucifers. Er zullen waarschijnlijk nog vele personen
tot verantwoording worden geroepen.
De Ooslenrijksche stoombooten, die op het Lago Maggiore varen, zjjn
door de Zwilsersche regering voor den prijs van 200,000 aangekocht.
Vroeger is reeds gemeld dat de meerderheid der Hongaarsche protes
tanten met de nieuwe regeling hunner kerkelijke belangen weinig of geen
genoegen neemt. De gronden hunner afkeuring nu blijken meer omstandig
uit ecu adres, den 4dcl1 dezer, ten gevolge cener te Kasmark in het Theiszer-
dislricl gehouden vergadering, naar Weenen opgezonden.
De adressanten verzoeken onder anderendat dc keizer de toepassing der
uitgevaardigde kerkelijke constitutie gelieve te schorsen, tot dat eene wettig
te verkiezen synode zal zamengeroepen zijn; dat het den keizer toekomend
regt van oppertoezigt in aangelegenheden der prolestantsche godsdienst, in
den geest harer kerkelijke wetten en der welligüjk gevolgde gewoonte,
naar de ten jare 1790 gemaakte bepalingenzich alleen tot dc goedkeuring
of verwerping der protestantsche kanons en statuten, en der kerkelijke pro
tocollen beperken zal, en nooit zoo ver worden uitgestrekt dat bij den
zetel der regering welsvoordragten vastgesteld en de protestanten tot dc
aanneming daarvan gedwongen worden. Al verder, dal het bestunr der
openbare scholen aan de openbare protestantsche autoriteiten worde toever
trouwd en derhalve de keuze der schoolboekender taal waarinvan het
stelsel waarnaar en van de onderwijzers, door welke het onderwijs zal ge
geven wordenuitsluitend van de kerkelijke autoriteiten zal afhangenwier
besluiten wel aan het oordeel der regering onderworpen zullen worden,
maar zonder dat de protestanten ooit kunnen toestemmen dat het ministerie
van eeredienst over de wettige openbaarheid dier scholen beslissen kan
welke openbaarheidna 100-jarige stormendoor de vredesverdragen van
Weenen en Linz gewaarborgd is, en eindelijk, dal de keizer hoe eerder
hoe beter eene synode gelieve zameu te roepen en aan deze de zamenslelling
van eene kerkelijke constitutie toe te vertrouwen. Tot dien tijd toe verzoeken
de adressanten ten slotte dat hunne kerk in den toestand van vóór Maart
teruggebragt worde.
TURKTE.
Naar gemeld wordt is de Sultan voornemens de uilkomst van het gereg-
telijke onderzoek omtrent de onlangs ontdekte zamenzwering aan de drie
hoogste staatsligchamennamelijk den ministerraad, den staatsraad en den
hoogen raad van justitie, ter beoordeeling voor te leggen. Op het door deze
drie collegiën in eene vereenigde zitting te geven advies zal Z. H. over het
lot der schuldigen beslissen.
Muktar bey, die door de Porte naar Alexandrië is gezonden, om aan
den onderkoning het bevel betreffende de schorsing der werkzaamheden aan
het Suez-kanaal over te brengen, heeft ook in last om onderzoek te doen
omtrent de onmatige vermeerdering der Egyptische krijgsmagtwelke
volgens het grootheerlijke bevelschrift van 1841 waarbij de betrekking
tusschen Egypte en de Porte is geregeld, hoogstens 20,000 man sterk
mag zijn.
OOST-IN DIE.
BATAVIA, 24 Augustus.
De regering de wenschelijkhcid inziende van eene vertaling in het Ma-
lcischmetAmbonesche spelling en met Ilaliaansche letters geschreven, van
cenige Nederlandsche schoolboeken, ten gebruikc der inlandscbc Christen-
scholen in de Moluksche eilanden, heeft voor dusdanige goedgekeurde ver
talingen ten gezamenlijke bedrage van 100 bladzijden druks in klein 8°, een
prijs van 500 uitgeloofd.
Dezer dagen zijn twee tijgers (een zwarte en een toctvel), bestemd
voor de diergaarde te Rotterdam, in de pakhuizen van de heeren Maclaine,
Walson en C°. losgebroken. Zij hadden de wijk genomen in eene groote
hoop rottanwaar hel aan ecnige heeren na veel moeite geluktehen door
herhaalde schoten te dooden.
Dit de zuid- en ooslerafdecling van Borneo zijn tijdingen ontvangen
loopende tot den 29s,cn Julij 11. De krijgsverrigtingen hadden zich bepaald
tol ecnige verkenningen, welke tot eene ontmoeting met eene der zwervende
benden opstandelingen hebben geleid, waarbij hun weder ecnige afbreuk is
gedaan. De commissie van bestuur was zeer bereidwillig in hel opvolgen
van bevelen, evenzoo de overige prinsen en de bevolking van Martapoera;
evenwel hecrschtc daar nog gcenc bedrijvigheid. Omtrent de verblijfplaals
van pangaran llidayat, die aan zijn naar het schijnt opgevat voornemen
om naar het hoofdkwartier af te kontenslechts een begin van uitvoering
