straftijd, derwaarts overgebragt: 11 personen zijn daar overleden en 87 van
daar ontslagen3 weezen en verlaten kinderen zijn er opgenomen 3 kin
deren aldaar geboren1 overleden en 4 teruggekeerd. Op 31 Dec. waren
voor rekening der gemeente in de koloniën aanwezig 27 weezen en verlatene
kinderen, 248 bedelaars.
In de bank van leening werden beleend of in beleening vernieuwd 73579
panden, gelost 70514, verkocht 2603. Het kapitaal, waarmede de bank
heeft gewerkt, bedroeg ƒ172772.70 (waarvan ƒ20,000 aan gebouwen en
ƒ152772.70 in beleende panden, rentegevende effecten, rentelooze voorschot
ten en kasgelden) en leverde eene winst op van 5239.33} of ƒ222.924
meer dan het vorige jaar. Deze vermeerdering is het gevolg van eene toe
nemende verhooging van het beleend kapitaal, dat op 1 Jan. 1859 bedroeg
ƒ102964.71 voor 27197 panden en op 1 Jan. 1858 ƒ100694.voor 26335
panden, waarvan het gemiddeld bedrag der beleeningsom van ieder pand
ongeveer gelijk staat, zijnde ƒ3.80.
Bij het opnemen van de laatste rekening der spaarbank was het bedrag
van hetgeen de bank verschuldigd was 25190 61} eerste serie, en ƒ137356.56
tweede serie.
Aan het slot van dit hoofdstuk wordt de aandacht gevestigd op maat
schappijen en vereenigingendie op verschillende wijze voor behoeftigen en
ongelukkigen zorgen en armoede trachten voor te komen. De afdeeling van
het Nedcrl. gen. lot zedelijke verbetering der gevangenen heeft aan 364 ge
vangenen bij afwisseling godsdienstig onderrigt doen geventerwijl er 32 in
lezen en schrijven werden geoefend. Aan 22 ontslagene gevangenen werden
reiskosten, lijdelijke ondersteuning en giften verstrekt en aan een tweetal
gelden ter verkrijging van een beslaan. De verblijfplaats voor jeugdige
ontslagenen telt eene bevolking van 14 jongelingen. Zijdie reeds het ge
slicht verlieten, hebben in 'slands zeedienst een geschikt middel van bestaan
gevonden. Het bestuur der Leydsche afd.verbonden aan de stichting te
Moutfoort, behartigde de verbetering van drie kinderen, waartoe het door
de bijdragen van 34 leden en 2 begunstigers werd in slaat gesteld. Dooi
de hier gevestigde afd. van Nederlandsch Mcltray werd gezorgd voor de
voortdurende verpleging van vier jongelingen, terwijl in de kosten werd
voorzien door de bijdragen van 40 leden8 conlribuerenden en 2 begunsti
gers. Het Leydsche depart, van het Instituut voor doofstommen te Gro
ningen verminderde in getal van leden; door de bijdragen van deze, thans
86, benevens die van 2 donateurs, wordt in de verplegingskostcn van vier
kinderen voorzien. Het Invalidenhuis telde aan het einde van het jaar,
waarover het medegedeeld verslag loopt, eene bevolking van 72 personen.
De kosten der instelling beliepen in 1857 22219.66} of 91.08} minder
dan het vorige jaar.
'sGRAVENHAGE, 1 Junij.
Door Z. M. zijn lot burgemeesters benoemd: te Steinde heer M. Vaesscn;
te Bloemendaal, de heer J. P. Lonbar Petri, en te Oost- en Wcslsouburg,
jhr. J. II. Paspoort.
Heden morgen ten 10} ure heeft er eene buitengewone ministerraad
plaats gehad.
IVnar men verneemt heefi <ts. IT P Timmers Verhoeven zijn ontslag
aangevraagd als secretaris der algemeene hervormde synode.
Aan de leden der tweede kamer is rondgedeeld een adres der natuur
kundige afdeeling van de koninklijke akademie van wetenschappen, gerigtaan
den minister van binnenlandsche zakenover de westonlwerpen regelende de
geneeskundige aangelegenheden. De afdeeling noemt daarin de voorgestelde
orde van zaken veel gebrekkiger dan de tegenwoordige, nadeelig voor de
natuur- en geneeskundige wetenschappen en verderfelijk voor den bloei der
instellingen van hooger onderwijs.
Heden is bij den hoogen raad der Nederlanden (kamer van strafzaken)
behandeld de zaak van Carel August Gunkeldie zich in cassatie heeft,
voorzien tegen het arrest van het provinciaal geregtshof van Zuidholland
van 16 April jl.waarbij hij, ter zake van vergiftiging van Louise Esbra,
is veroordeeld lot de doodstraf. Nadat door den raadsheer Pape het verslag
was uitgebragtwerd hel woord gegeven aan den verdediger mr. D. Léon
die zijne pleitrede aldus aanving
»In deze even treurige als belangrijke en geruchtmakende zaak als ver
dediger van den beseh. opgetreden heb ik bij den judex facti mijne over
tuiging trachten over te brengen, dat hij tijdens het plegen van de hem
ten laste gelegde misdaad niet was in 't geheel en volkomen bezit van zijne
verstandelijke vermogensen mitsdien de door den bescli. gepleegde misdaad
als niet toerekenbaar kunnende geacht worden, niet viel onder het bereik
der strafwet.
«Deze mijne overtuiging was ten dccle gegrond op de omstandigheid,
door den bescb. blijkens de 26c overweging van het beklaagde arrest op
den voorgrond gesteld, dat hij namelijk de opgevolgde vergiftigingen tegen
L. Esbra had gepleegd met hel doel om haar door den dood in eens van
haar ligchaamslijdcn te verlossen en ook voor mogelijke armoede, alzoo voor
cenen ongelukkigen ouden dag, te behoeden.
Gelijk echter van algemeene bekendheid is en uit het beklaagde arrest
blijkt, heeft het hof van Zuidholland mijne beschouwingen omtrent de niet
toerekenbaarheid van de gepleegde misdaad niet gedeeld. Als ecu uitvloeisel
van 'shofs beslissing ten deze heeft het tevens als in strijd met de waar
heid verworpen het zoo even vermeld doel, hetwelk de besch. volgens zijne
opgave met de perpetralie van de misdaad zoude hebben op het oog gehad.
«Een en ander echter, ik erken liet volgaarne, is geheel en al van feile-
lijken aard en voorzeker zult ook gij van mij niet verwachten, dat ik in
deze instantie van cassatie in eene meer of min breedvoerige wederlegging
zal treden van hetgeen hel bof te dien aanzien binnen den kring van zijne
attributen en mitsdien feitelijk heeft uitgemaakt.
Alleen dus ten bctoogc van bet groot overwegend zedelijk en regtmatig
belangdat er voor dezen requirant in gelegendat het beklaagde arrest
ter zake van na te melden welschendingcn worde vernietigd, neem ik de
vrijheid de aandacht van den raad te vestigen op de 27° overweging van het
beklaagde arrest in initio, in verband met de 36° overweging in fine.
Nadat pleiter zijne meening daaromtrent had uiteengezet ontwikkelde hij
de navolgende drie middelen van cassatie: 1°. schending van art. 427 en
art. 440 wetb. van strafvordering, op grond dat een der onderdeelen van
de misdaad van vergiftiging, waaraan de rcq. bij hel beklaagde arrest is
schuldig verklaard, namelijk het door hem storten van arsenicum in eene
pot met vermicelli-soeptot gebruik voor de le get. bestemdalleen op
de bloote bekentenis van den besch.en alzoo op onwettig bewijs is aange
nomen. 2°. schending van art. 427 even vermeld, omdat het hof, naar
luid van de 18e overweging van hel beklaagde arrest, eene poging tot ver
giftiging, welke door den req. in November 1858 zoude zijn bedreven, en
waarvan de 6e get. (mevr. van Heuven Slaereling en haar zoontje) onpasseljjk
zoude zijn gewordenmede heeft doen strekken tot bewijs der schuldplig-
ligheid van den req. aan de na te melden drie onderdeelen der misdaad van
vergiftiging die, zoo als blijkt uit de 33c in verband met de 38e overweging
van het arrest, tot de schuldigverklaring aan de volvoerde misdaad van ver
giftiging hebben geleid, en 3°. schending van art. 206 slrafvord.uit
hoofde het hof het onderzoek op de tereglzetting ook heeft uitgestrekt lot een
onderdeel der beschuldiginghetwelk niet aan zijne cognitie was onderwor
pen en waaromtrent het arrest van verwijzing het stilzwijgen heeft in acht
genomen.
Op Haandag aanst. zal de advocaat-generaal zijne conclusie nemen.
neden heeft de aanbesteding plaats gehad van de vereischte werken
enz. ter stichting van een gebouwten dienste van het dep. van koloniën.
12 inschrijvings-billctten waren ingekomen, waarvan de minste inschrijver
was de heer Klaas Kooy, le Amsterdam, voor de som van 208,000.
Door de eerste kamer zijn heden aangenomen de volgende wcls-ontwerpcn
1°. betrekkelijk den verkoop van milit. kleedingstukken2°. tot goedkeu
ring der overeenkomst met den polder Oud-Herkingenen 3°. tot afstand
van het planetarium le Franekcr. Vrijdag behandeling van het ontwerp
houdende eindregeling van de zaak der maatschappij van weldadigheid.
Tweede Kamer dei' Stat en-Generaal.
Zitting van Woensdag 1 Junij.
De beraadslagingen over het wets ontwerp wegens het zamcnblijven der
miliciens van het Limburgsch bondsconlingent werden voortgezet.
Onderscheidene sprekers voerden daarover nog het woord. De heer van
Hall gaf te kennen dal het thans geen gelukkig tijdstip was om over dc
moeijelijkc verhouding van Limburg te spreken, en de heer van Winlers-
hovcn stelde voor om de ontbrekende manschappen zoo mogelijk door vrij
willigers aan le vullen. Vrijdag voortzetting.
Na bovengenoemd ontwerp zal het ontwerp tot in dienst stelling der ligtingen
van 1856 en 1857 behandeld worden. Het eindverslag daarover is uitgebragt.
AMSTERDAM, 31 Mei.
Zaturdag II. hield de wis- en natuurkundige afdeeling van de kon. aka
demie van wetenschappen eene gewone vergadering. Tegenwoordig waren
dc hh. Simons, W. Vrolik, Mulder, Buys Ballot, Lobaito, van Rees, Ver
loren, Staring, van Hasselt, Donders, von Baumhauer, Storm Buysing,
Schroeder van der KolkHartingvan Goghvan OordtEliasStamkart
Halbertsma en Blume.
De secretaris deed mededeeling van de ingekomen stukken en brieven,
waaronder een van den heer Leemansover proeven tot vervaardiging van
papier, uit in Oost-Indië voorkomende grondstoffen.
De heer van Gogh bragt verslag uit over de verhandeling door den heer
Stamkart ingezonden, over de afwijkingen van het kompas, en de lieer
Vrolik over de verhandeling van den heer van Campenover den Pongo,
nader bewerkt door den heer van der Hoeven.
Van dr. E. van der Ven le Leyden was ingekomen eeuc meer uitgebreide
verhandeling over de jaarlijkschc aberratie van het licht uil de undulalie-
theorie verklaardstrekkende lol aanvulling der vroeger voor dc werken der
akademie aangeboden verhandeling over dit onderwerp.
Vervolgens heeft de heer G. J. Mulder eene wetenschappelijke bijdrage
geleverd over potassium en soda in verband tot het leven.
De heer Buys Ballot heeft eene bijdrage geleverd over de warmtc-wisscling
in onzen dampkring door de maan te weeg gebragt en over den invloed der
maan op de magneetnaald.
De heer Vrolik droeg eene bijdrage voor door den heer Prnys van der
Hoeven ingezondenover de statistiek en hare toepassing op de geneeskunst.
Ten slotte deed de heer Donders ceuige mcdedeelingen over de physiologic
van het gezigt.
De heer Staring bood de 6,lc aflevering aan van zijn werk over de geolo
gie van Nederland.
Door de akademie is. overeenkomstig art. 14 van haar reglement,
onder daglcekening van 30 Aprilaan den koning het jaarlijksch verslag
ingediend omtrent hare werkzaamheden. Dit verslag is in de Staats-Cour.
opgenomen.
BU1TENLANDSCHE BER1GTEN.
ENGELAND.
LONDEN, 30 Mei.
Het parlement heeft heden eene voorloopigc bijeenkomst gehouden.
De heer Denison is op nieuw tot voorzitter benoemd.
Door onderscheidene dagbladen is medegedeeld dat de onderhandelin
gen die tusschen lord Palmerslon en lord Russell gevoerd zijn, om beider
krachten tegen het ministerie te verccnigenwaren mislukt, uithoofde zij
beide als eerste minister wilden optreden. De Morn. Adv. had gezegd
dat de schuld dezer mislukking alleen aan lord Russell was te wijten, daar
deze niet onder het voorzitterschap van lord Palmerslon aan liet bestuur
wilde zijn. Al deze beriglen worden door de Mom. Post, het orgaan van
