IjHOOB^ETTIIS-,
bloemenvelden te bezigtigen. Ii. M. heeft ten huize van jhr. W. Borecl van
Hogelanden, commissaris des konings in deze provincie, het déjeuner ge
bruikt, en daarna de tuinen van den heer Krelage bezocht. Ten 3 ure
keerde H. M. alhier weder terug. Des avonds heeft de kon. familie het
concert in het Park bijgewoond, dat aldaar door den heer F. Coenen, ten
voordeele der algemeenc armen werd gegeven.
Overmorgen zal het hof naar de residentie tcrugkceren.
If. M. de koningin heeft ƒ100 geschonken aan het diamantwerkers-
weezenfonds alhier, alsmede ƒ100 aan het bestuur der school voor have-
looze kinderen.
ii ill t en lan iksg ii k ii i: iu o t en
E ai G JE E AWIt».
LONDEN 4 April.
De regering heeft, hij monde van de hh. Derby en Disraëli, in het hoo-
gei' en lagerhuis te kennen gegevendat zijna de behandeling der aller
noodzakelijkste aangelegenheden, waartoe vooral de begrooling moet gebragt
worden, iot de ontbinding van het parlement zal overgaan. Natuurlijk
waren velen der leden van het lagerhuis met dit besluit niet zeer tevreden,
daar zij in hunne verwachting, de aftreding van het ministerie, werden te
leur gesteld. Lord Palmerston gaf te kennen dat de regering, in plaats
van het parlement te ontbinden, eene nieuwe wet op de verkiezingen moest
indienen. De heer Bright daarentegen noemde de ontbinding der kamer
een eervol besluit der regering.
Een der zaamgezworenen van de Iersche Phenixclub, Daniel Sullivan,
is door de jury schuldig verklaard en door den regler lot tweejarigen
dwangarbeid veroordeeld. De uitspraak der jury te Belfast was heden nog
niet bekend.
Brieven uit Indië klagen over de schade, welke door verschillende
dieren aan de telegraafpalen en draden worden veroorzaakt. Nu eens wrij
ven zich de olifanten tegen de palen tol dat zij omvallen, dan weder han
gen de apen zoo lang aan de dradentot dat ze breken.
PitWUlttJ».
PAKIJS 3 April.
De keizer heeft heden op het veld van Mars eene wapenschouwing
gehouden over 25,000 A 30,000 man. Z. M. heeft bij die gelegenheid we
der ecnigc decoratiën en medailles uitgedeeld. Er zijn geenc kreten aange
heven dan alleen die van leve dc keizer!
De Indép. Beige zegt door eer. brief uit Londenwaarvan de schrij
ver vertrouwen verdientonderrigt te zijn geworden omtrent het programma
van het te houden congres. Met dit congres stelt men zich ten doel: het
opsporen van middelen om den oorlog tusschen Oostenrijk en Sardinië te
verhinderen dc afzonderlijke verdragen door Oostenrijk met sommige der
llaliaansche staten gesloten, te doen vervangen door een bondgenootschap
tusschen dc verschillende staten van Italië; te spreken over de hervormingen
die in Italië gevorderd worden, ten einde tot de ontruiming van den kerke-
Iijkcn slaat te geraken. Voorts zegt dezelfde briefschrijver dat al de Italiaan-
sche staten, zelfs Napels, in weerwil de staalkundige betrekkingen met dat
rijk zijn afgebroken, lot het congres zullen toegelaten worden, maar alleen
met eene raadgevende stem. Baden-Baden zou stellig de plaats van zamen-
komst zijn.
Correspondenliën uit deze stad, bij genoemd blad ontvangen, betwijfelen
zeer of dc zaak nog wel zoo verre is gevorderd, liet protocol van Aken
zou nog altijd groote mocijelijkheden opleveren, want daarin wordt be
paald dat de groote mogendheden zich slechts met de zaken der andere
stalen kunnen bezig houdenin geval deze laalsten het verlangen. Ook zou
den sommige llaliaansche stalen gezind zijn dc beslissing van het congres
niet te erkennen; de Paus wil geenc inmenging in zijne zaken toelaten,
misschien zal Napels dit voorbeeld volgen en Sardinië zal zich waarschijn
lijk geheel terugtrekkenindien het geenc beslissende stem verkrijgt.
Op nieuw is er sprake om het congres te 's Gravcnhage te houden.
Het kamp van Salhouay, nabij Lyonwaarin reeds 5 divisiën liggen,
zal er nog met 2 vermeerderd en tot nabij Culoz, eene stad aan dc
Sardinische grenzen, uitgebreid worden. Een van deze laatste divisiën is
die van den generaal Bourbakiwelke uit Afrika is teruggekeerd en uit
15,000 man bestaat, waaronder verschillende hataillons Turcos of Algerijn-
selie jagers en twee regimenten van het vreemden-legioen die volgens de
wet slechts in geval van oorlog in Frankrijk terug mogen komen. Deze
divisie zal de voorhoede uitmaken. Het schijnt dat men. nu het houden
van een congres is bepaald, de krijgstoerustingen met verdubhelden ijver
voortzet.
Vijf jonge Perzen zijn alhier aangekomen, om hunne studiën te vol
brengen. Twee hunner zullen in dc geneeskunde, en twee in de krijgswe
tenschappen studeren. De vijfde, een neef van Feruck-Khan, zal de lessen
op een onzer lyccën volgen.
Donderdag II. zijn van hier 50 pelgrims, onder dc leiding van den
hertog de Lorges, naar Jeruzalem vertrokken.
Aan het voorzorg-fonds der gcnceshecrcn in het dep. de la Seine is
door dr. Bcrlrand, geneesheer alhier, bij testament, eene som van 30,000 fr.
geschonken.
Te Marseille heeft een geduchte storm gewoed. De schepen die aldaar
in de golf waren hebben meestal elders eene veilige schuilplaats moeten zoe
ken. Gelukkig heeft men van geene zeerampen gehoord, hoewel men daar
omtrent niet zonder vrees is. Op het land hebben de boomen en vruchten
veel geleden.
ITALIË.
Graaf Cavour is bij zijne terugkomst te Turyn door de bevolking met
blijken van vreugde ontvangen. Onder dc vreugdekreten hoorde men uit-
boczcmingen voor het welzijn van den koning, van Italië en van Frankrijk.
De Opinione van Turyn verzet zich hevig tegen het nemen van het
prolccol van Aken, tot grondslag van het congres. Dit voorstel, vac Oos
tenrijk uitgegaanis slechts een strikom de beraadslagingen nutteloos en
dc besluiten onuitvoerbaar te maken. De toelating van Sardinië met eene
raadgevende stemis volgens dat blad eene bespotting. Sardinië moet op
het congres als llaliaansche mogendheid vertegenwoordigd worden om de
nationale zaak te kunnen verdedigen en niet om daarop slechts eene ver
tooning te maken.
O if STENRIJH.
WEENEN, 3 April.
net planwaarnaar deze hoofdstad zal vergroot wordenis den keizer
reeds aangeboden.
In Hongarije is brandstichting aan dc orde van den dag. Te Gyerk
werd onlangs een brand gesticht, waardoor 38 woonhuizen en 30 schuren
afbrandden en 3 menschen het leven verloren. Elders barstte binnen een
tijdsverloop van weinige dagen drie malen brand uit, waardoor 15 huizen
in de aseh gelegd werden. Te Felegyhaga stichtte eene misdadige hand in
de laatste 14 dagen tien malen brand. Te Tarpa, in liet Beregter Comitaat,
werd een door 5 nachtwachten bewaakt huis in brand gestoken, met het
gevolg, dat in korten tijd 48 huizen en 100 andere gehouwen een prooi
der vlammen werden.
De Beijersche kon. akademie van wetenschappen te Munchcn heeft
op 28 en 29 Maart haar 100-jarig bestaan gevierd. Zij werd in 1759 door
den keurvorst Maximiliaan III van Bcijeren gesticht. Onder de voorname
personen, die het feest met hunne tegenwoordigheid vereerden, was de oud
koning Lodewijk en prins Karei. Nederland werd vertegenwoordigd door
den heer H. J. Koenensecretaris van de letter- en geschiedkundige af-
dceling der kon. akademie van wetenschappen te Amsterdam. De hoog
leeraar G. Vrolik, correspondent der akademie, had zich wegens zijne
hooge jaren in eenen sierlijken Latijnschen brief van de bijwoning der pleg-
tigheid verschoond.
ise\.
i.
De onbekende schrijver (X) van een ingezonden stuk over den prijs van
het brood hier ter stede heeft met ronde woorden in de Leydsche Courant
van 1° April zijne bedoeling geopenbaard, om namelijk »aan te toonen, dat
het brood aanmerkelijk beterkoop zoude zijn, indien de zelling nog van
»de regering uitging."
In hoever hij daarin geslaagd is, kan blijken uit de ernstige tegen
spraak, die hij heeft ontmoet van dc zijde der belanghebbenden, zoodat
nog niet kan worden aangenomen, dat voldingend bewezen is, wat hij heeft
beweerd. Nu evenwel het geschil daardoor is gekomen op een gebied, dat
meer ruimte laat voor eene openbare behandeling, dan wanneer men wordt
gedrongen tot een strijd over beperking van de vrijheid, waarop iedere tak
van handel en nijverheid aanspraak heeft, nu kan het algemeen belang
voordeel hebhen bij het onderzoekof onder de werking der broodzetting
het brood goedltooper was dan nadat die regeringsmaatregel is afgeschaft.
'tls waar bij dat onderzoek moet men berekeningen maken en teregt
hebben de belanghebbenden geëischt, dat men hun vrijlatchunne eigene
rekening te maken. Op dat regt evenwel wordt geen meer inbreuk gemaakt
dan ieder kooper zich veroorlooft, als hij lager biedt dan de som, die de
handelaar of verkoopcr eischt. En dat dit ook geschiedt in dc broodbak
kersnering, blijkt uit het groot verschil der broodprijzen hij onderscheidene
bakkers; maar vooral ook daaruit, dat zoo velen besloten hebben hun eigen
brood te bakken, 'twelk rust op de berekening dal daarin meer voordeel
ligt dan het brood te koopen bij een hakker. De gegrondheid of juistheid
dier berekening daarlatende, wat meer is haar betwijfelende, dit staat
vast, dat de broodbakkersnering zich niet mag beklagen, wanneer men gron
den meent te vindenwaarop kan worden berekendhoeveel een brood van
zekere soort en gewigt zal kosten.
Meer dan 30 jaren geleden besloot de hooge regering in alle steden en
gemeenten, alwaar een of meer broodbakkers of broodslijters gevestigd zijn,
de soorten van brood welke tot voornaamste en dagelijksch voedsel voor dc
ingezetenen dier stad of gemeente dienen, aan eene zetting te onderwerpen,
die alleen beschouwd moest worden als een hoogste prijs of maximum
boven hetwelk het den bakkers en slijters verboden werd de aan de zetting
onderworpen broodsoorten te verkoopen. Het daartoe betrekkelijke konink
lijk besluit van 25 Januarij 1826 rust op de overweging, dat er betrekkelijk
het werk der broodzetting groote misbruiken waren ontdektdie strijdig
werden geacht met dc goede orde, eenen nadeeligen invloed uitoefenden op
het welzijn der ingezetenen en de middelen van bestaan bezwaarden van
hen, die door handenarbeid in hun onderhoud moeten voorzien. Men wilde
hierin voorzien en tevens zorgen, dat dc verordeningen nopens de broodzet
ting voortaan overal ter bevordering van het algemeen belang en overeen
komstig hel doel zouden worden ten uitvoer gebragt, welk doel alleen is, om
van den eenen kant aan den verbruiker een gezond en goed voedsel tegen
billijke prijzen, en van den anderen kant aan den bakker eene betamelijke
en in de uitoefening van zijn vak van nijverheid genoegzame winst te
verschaffen.
Men kan in meening verschillen over de bevoegdheid of de verpligting van
het staatsgezag, om zich met zulk eene zorg in te laten. Naar de thans
meer algemeen aangenomen begrippen en beginselen ziet men welligt in zulk
eene regeling eene ongepaste bcmoeijing met hetgeen aan de openbare
mededinging en de nijverheid en aan het toezigt en de zorg van eiken
broodverbruiker veilig kon worden overgelaten, 'lis niet noodig dat ge
schil ter sprake te brengen. Genoeg is hel, dat onder het oog der hooge
regering in menige gemeente onder de werking der gemeentewet de brood
zetting is blijven bestaan, afgeschaft of weer ingevoerd, 'tls dc vraag al
leen of het doel der broodzetting onberispelijk en hare werking voor liet
algemeen van belang is? Daartoe is het noodig te onderzoeken, op welke
grondslagen zy rust. M.
