LEYDSGHE
COURANT.
1859.
MAANDAG 28 FEBRUARIJ.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vtijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
Bij deze Courant behoort Bijblad S°. 6.
B1NNENLANDSCHE BEKIGTEN.
LEYDEN, 26 Februarij.
Bij kon. besluit van 25 Febr. is benoemd tot ordonnance-officier van
Z. M. de lstc luitenant F. M. Alewijn, van het reg. rijdende-artillerie.
Aan het depart, van binnenl. zaken te 's Hage beeft de aanbesteding
plaats gehad van den aanleg eener telegraaflijn van Vlaardingen langs den
Maasdijk naar Schiedam. Dit werk werd aangenomen door den heer C. 11.
Schanze alhier, voor 2,080.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgcnomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 146 tol 182 personen.
liet oponthouddat eergisteren de beide laatste treinen op den Hol!,
spoorweg hebben ondervondenis veroorzaakt geworden door dal ten 5j ure
nabij Veenenburg de twee achterste rijtuigen, door het breken van een as,
uit hel spoor zijn geraakt.
De minister van koloniën heeft vastgesteld, dat er onder het contin
gent van 1600 man, dat in den loop dezes jaars naar Oost-lndië zal wor
den uitgezonden, zullen begrepen worden een 100-tal artilleristen van de
onderscheidene klassen.
Wij vernemen zoo even, dat jhr. Ph. von Sieboldt, die zich reeds
vroeger 7 jaren op Japan heeft opgehouden en de eerste autoriteit is in Ja-
pansche zaken, met de volgende maal weder naar Japan vertrekt en zich
aldaar 3—4 jaren denkt op te houden, llij is, als wij goed zijn onderrigt,
dcor de N. 11.-M. geengageenlom de verschillende havens, die nu voorden
handel zijn geopend, te onderzoeken, en na te gaan, welke artikelen het
best voor den handel met Japan geschikt zijn. Tevens heeft ons gouverne
ment dezen vermaarden reiziger ad latus van den Nederlandschen ambassa
deur geplaatstom dien diplomaat bij voorkomende gelegenheden te dienen
met consideratie en advies. 11en Eff'bl.)
Te Dubbeldam is Dingsdag 11. de bouwmanshoeve Rusthout, door
A. Brand Az. bewoond, afgebrand. Het vee, met uitzondering van een kalf
en eene geit, is gered, maar van den inboedel heeft men slechts eenige
kleederen en eenig beddengoed kunnen redden. De brand schijnt in
de schuur aangekomen, althans de boer zelf was op het erf bezig met
houthakken, toen een knetterend geluid, als van lievig branden in de schuur,
zijn oor trof. Hoe die brand daar ontslaan is, is onbekend. Van deze
schuur, gedeeltelijk met hooi en koren gevuld, deelde de brand zich al
spoedig mede aan hel onder hetzelfde dak gebouwde woonhuis. Het geheel
was voor 3600 verzekerd.
Te Amsterdam bad gisteren een zware brand plaats op de Brouwers
gracht bij de Korte Prinsengracht, in een pakhuis, waarin hennep, katoen,
tabak en koffij geborgen waren. Men meent dat hij ontstaan is door het
broeijen van hennep. Twee pakhuizen waren spoedig een prooi der vlam
men. Ook de belendende pakhuizen zijn zeer beschadigd, en de woningen,
daarachter in de Vinkenstraat gelegen, hebben mede schade bekomen. Bij
het instorten van een der achtergevels is deze op een belendend perceel in
de Vinkenstraat neergekomenzoodat een gedeelte daarvan mede is ingestort
en een der brandmeesters, onder de puin bedolven, jammerlijk den dood
heeft gevonden een ander persoon heeft zich nog kunnen redden met door
een raam, waar hij digt bij stond, te springen.
Met het schip Jan van lirakei, kapt. de Roever, thans te Nieuwe
Diep zeilklaar liggende, zullen 54 landverhuizers naar de Kaap-kolonie
vertrekken. De meeste dezer lieden zijn uit Drenthe en Overijssel en be
lmoren tot den landbouwenden stand.
Voor het hoog militair geregtshof is dezer dagen het appel behandeld
van den officier van gezondheid D.ter zake van vergiftiging door het prov.
kommandement van Noordholland ter dood veroordeeld. Zijn verdediger,
m'. E. van Lier, advocaat te Amsterdam, heeft in eene uitvoerige rede be
weerd dat er aan geen misdrijf te denken viel, het meisje had uit geheel
vrijen wil het vergif ingenomen en dus eene zelfmoord gepleegd. De advo
caat-fiscaal Vernède heeft daarentegen het strafwaardige van de daad in het
breede doen uitkomen.
Aan het kon. Ned. meteorologisch instituut te Utrecht zijn door 33
stuurlieden van haringschepen waarnemingen geleverd, door hen in 1858
gedaan ten behoeve der zamenslelling van eene haringkaart. De minister
van binnenl. zaken heeft dien ten gevolge, overeenkomstig het advies van
den hoofddirecteur van genoemde inrigting, wegens het leveren der beste
waarnemingen eene premie van ƒ50 toegekend aan den stuurman M. den
Admirant te Vlaardingen, en premiën van 20 aan C. Schouten, 1'. Om-
mering, G. van Noord, G. Visscher, C. Storm, 11. Schouten en J. Berk
hout, allen stuurlieden te Vlaardingen. A. Kaars, stuurman te Amsterdam,
W. Meijer, stuurman te Enkhuizen, en P. Boom, stuurman te Delftshaven.
Te Nieuwe Schans (Groningen) is door de rijksvcldwacht proces-ver
baal opgemaakt tegen een koopman, wegens het zonder wettige vergunning
houden van een leen- of pandjeshuis en het beleenen van voorwerpen tegen
eene rente van 10 cis per gulden in de maand.
Nabij Vlissingcn is Dingsdag avond de Engclsche stoomboot Workman
in botsing gekomen met het zonder seinlichten varende Amerikaansche schip
Union, ten gevolge waarvan het eerstgenoemde schip lek werd en spoedig
zonk. De bemanning wist zich te redden, gedeeltelijk door op het Ameri
kaansche schip over te gaan of in eene Belgische loodsboot te springen
alleen de kapitein is, daar hij te lang op het schip vertoefde, verdronken.
De kapitein laat eene vrouw met 7 kinderen na.
Van de personen, die voor het prov. geregtshof van Noordbrabant heb
ben te regt gestaan wegens de bekende ongeregeldheden te Tilburg voorge
vallen, zijn 11 tot een jaar correctionele gevangenis veroordeeld en de
overigen vrijgesproken.
's GRAVENHAGE 26 Februarij.
11. M. de koningin, 1111. KK. 1111. de prins van Oranje, prins en
prinses Hendrik, prins en prinses Frederik en prinses Maria hebben gisteren
avond het bal, dat door den heer Steengracht, grootmeester van 'skonings
huis, gegeven werd, met hunne tegenwoordigheid vereerd, lieden middag
heeft er bij 1111. KK. 1111. prins en prinses Frederik een groot diner plaats
gehadwaaraan de leden van het comité van defensie hebben deelgenomen.
Aanst. Maandag zal er bij den Russischen gezant en den daaropvol-
genden Donderdag bij den Belgischen gezant een groot bal gegeven worden.
De bezetting is gisteren morgen ten 9 ure, onder bevel van Z. K. 11.
den prins van Oranje, uit de Maliebaan gemarcheerd, tot het doen van eene
militaire wandeling. Nabij Wassenaar gekomen werden in vereeniging met
de bezetting uit Leyden. mede derwaarts gemarcheerd, eenige manoeuvres
uitgevoerd. Bij deze gelegenheid zijn officieren en manschappen van wege
Z. K. H. onthaald.
Gelijk men weet moest Z. K. H. de prins van Oranje in dit jaar deel
nemen aan de loting voor de nationale militie. Zelf heeft, hij zorg gedra
gen voor zijne inschrijving in de registers, en bij de lolins werd voor hem
door het oudste aanwezige lid van den raad, den heer Camp, het diensl-
pliglig nommer 1244 getrokken.
Tweede Rattier (let* Stat en-Generaal.
Zitting van Donderdag 24 Februarij.
Bij de verdere beraadslagingen over hel koloniaal batig slot van 1856
heeft de heer Duymacr van Twist gewezen op de Indische publicaliën van
1838 en 1839ten blijkedal reeds toen het aangaan van overeenkomsten
met de inlandsche bevolking, ook met particulieren, ten aanzien van het
bebouwen van gronden enz. geoorloofd en in gebruik was. Vermits die
zaak dus sedert 20 en 40 jaren beslaan had, zonder tot groole bezwaren
aanleiding te geven, vond hij het vreemd, dat men nu, uit bezorgdheid voor
de inlandsche bevolking, er bezwaar in zag om hetzelfde beginsel op de
cultuur-contracten, bepaaldelijk op de suiker-contracten toe te passen. Verder
bestreed hij de meening, dal de vrijwillige suiker-cultuur niet naast de ge-
dwongene zou kunnen bestaanen hij wees daarbij op hetgeen ten aanzien
van de tabaks-cultuur plaats heeft.
Daarna heeft de heer Stolte betoogddal vrije arbeid meestal slechts be
staat in naamen eigenlijk uitloopt op nog grooler dwang voor den in
lander; en dat de staat zelf de voordeelcn, zoo direct als indirect, niet
kan missen die het cultuurstelsel oplevert.
Nadat nog de hh. van Hall en van Hoëvell het woord hadden gevoerd,
heeft de minister van koloniën de onderscheidene sprekers beantwoord.
Z. Esc. zeide o. a. dat zijne stelling bij de behandeling van het wets-ont-
werp nopens het batig slot aan de eene zijde zeer gemakkelijk is, maar
aan den anderen kant zeer moeijclijk. Gemakkelijkwat betreft de wet
zelve: deze toch strekt thans, om over 1856 te regulariseren 21 millioen,
als resultaat van het cultuurstelsel van het gouvernement, boven en behalve
de millioenen sehals, welke onder andereu vorm in de schatkist zijn ge
vloeid, dat zijn 73' millioen bruto waarde van de opbrengst der producten,
waaronder 15 millioen aan vracht, onkosten enz. waren begrepen. Deze
eenvoudige resultaten zijn van zoo liooge beteekenis, dat het niet te be
vreemden is, dat hier in hel breede gesproken wordt over hetgeen in liet
vervolg gedaan moet wordenom die voordeelen in de toekomst te behou
den. Maar moeijelijk is de taak van den minister hij de discussie over het
batig slot, omdat by die gelegenheid alle mogelijke onderwerpen worden
behandeld. Tusschcn de tabak- en suikercultuur beslaat zoowel in aard als
aanleg en in wijze van bewerking een groot onderscheid. Het verdient op
merking, dat hij, na zijne rede over hoofdstuk XI der slaalsbegrooliiig ge
houden zeer veie brieven van ambtenaren en belangstellenden heeft ontvan
gendie hem bevestigden dat die zoogenaamde vrije cultuur lol kwelling
van de inlandsche bevolking had aanleiding gegeven. Vraagt men hem.
wanneer de lusschcnkomst des bcstuurs bij hel cultuurstelsel zal kunnen
worden ontbeerddan antwoordt hij dal dit niet zal kunnen geschieden
voor dat hel bestuur zal kunnen ontberen hel batig slot. De minister is
