LEYDSCHE
COURANT.
MAANDAG 3 JANUARIJ.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vf ij dag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zafurdag Avond.
"V
%."v- i
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke No miners worden tegen 10
Centen afgegeven.
Bij deze Courant behoort Bijblad ÜV". 1.
Wij willen wederbij de intrede des jaars, in een kort bestek op dc gc-
wigtigstc gebeurtenissen van liet afgeloopen tijdperk terug zien.
Ons vaderland mogt zicli voortdurend met bijna geheel ons werelddeel in
liet genot des vredes verheugen en zich ongestoord met de behartiging der
binnenlandsche belangen bezig houden. In het bestuur des lands had op
nieuw eene gewigtige verandering plaats. De hoop, die men bij den aan
vang des jaars koesterde, dat de overeenstemming lusschen de regering en
de volksvertegenwoordiging weder tot stand was gebragt, werd spoedig
verijdeld en de verwerping van een tractaat, met België gesloten, deed aan
de ministers gevoelen dat hunne stelling tegen over de kamer onhoudbaar
was. De koning nam hel ontslag van vijf hunner aan en slaagde er in de
ledige plaatsen te doen innemen door mannenwier optreden aan het mee-
rendeel der natie niet ongevallig was. Natuurlijk was deze overgang van
bestuur van invloed op den verderen loop der zaken en werd de regeling
van onderscheidene belangrijke aangelegenheden daardoor vertraagd. Reik
halzend vooral zag de natie uit naar den aanleg van een spoorwegnet, ten
einde niet alleen het binnenlandsch verkeer bevorderdmaar zich ook naau-
w,er aan het buitenland aangesloten te zien. Doch dit gewigtig vraagstuk
bleef op nieuw onbeslist, waartoe de zoo vele en somtijds lijnregt tegen
elkander inloopende belangen der onderscheidene provinciën niet weinig
bijdroeg. Of het tegenwoordige ministerie, welks inzigten omtrent dit punt
reeds zooveel tegenspraak moesten ondervinden, er in slagen zal, aan deze
zaak eene door het meerendeel der natie gewenschte oplossing te geveni
zal de toekomst moeten leeren. !-,
Over 't algemeen mogt de toestand des lands gunstig genoemd worden..^
De meeste bronnen van het volksbestaan bleven mildelijk vloeijen. Handel
en nijverheid gingen in vele opziglen vooruit en kunsten en wetenschappen
werden met goed gevolg beoefend. De vrees voor het mislukken van den
oogst bleek bij de uilkomst overdreven te zijn geweest. Onze overzceschc
bezittingen bleven bij toeneming weldadige vruchten opleveren, waardoor
Nederland in slaat was zijnen schuldenlast op nieuw te verminderen. Orde
en rust bleven daar ongestoord heersehenen eene expeditie, lot tuchtiging
van den vorst van Djambi noodig geoordeeld met goed gevolg werd bekroond.
Ook de eeuwen heugende betrekkingen met Japan werden uilgebreid en
dat schoone land niet alleen voor ons, maar ook voor de overige volken,
meer en meer toegankelijk gemaakt.
De eerste dagen van September waren voor ons vaderland van te groot
gewigt om die hier met stilzwijgen voorbij te gaan. De natie vierde toen
dankbaar den 18dcn verjaardag van den prins van Oranje. Met welgevallen
had zij gezien hoe ijverig de jonge vorst zich aan dc Leydsche hoogeschool
voor zijne toekomstige bestemming had voorbereid, en op den dag, dal hij
als troonopvolger meer zelfstandig optrad, zond zij de bede ten hemel dat
Nederland daarvan eenmaal schoone vruchten mogt inoogstcn.
Voor geheel Europa was het begin van 1858, den algemeenen finanliëlen
nood uitgezonderd, allezins bemoedigend. Maar nog was de helft der eerste
maand niet voorbij gegaan of reeds was Frankrijks hoofdstad hel looneel
eener gebeurtenis, die van de gewigtigste gevolgen had kunnen zijn. Eenige
Italianen, van de onafhankelijkheid van hun vaderland droomende en in
keizer Napoleon III een hinderpaal ziende voor de vervulling hunner vurigste
wenschcnwaagden eenen aanslag op zijn levenin de hoop dat bij het
welgelukken hunner onderneming eene omwenteling zou uitbarstendie
gunstig op het lot van Italië zou terugwerken. Die aanslag, met stoutheid
ontworpen en uitgevoerd, mislukte, en ieder weldenkende, hetzij hij voor
den tegenwoordigen regeringsvorm in Frankrijk gunstig of ongunstig gestemd
was, vernam dezen uitslag met vreugde. Wie toch kan bepalen waaraan de
revoluliekoortsdie waarschijnlijk bij het gelukken van den moord zou ont
staan zijn, grenzen zouden gesteld zijn? Die gebeurtenis oefende echter
op onderscheidene zaken grooten invloed nit. In Frankrijk zag het volk
zijne staatkundige vrijheid nog meer dan vroeger beperkt, en werd de rege
ring er als van zelf toe gebragt zich in mocijelijkheden met het buitenland
te wikkelen. De regering des keizers meende bij Engeland op de wijziging:
der beslaande welgeving op de zamenzwering te moeten aandringenomdat
de aanslag aldaar was beraamd en tot rijpheid gebragt. liet Engelsche
ministerie scheen geneigd om aan het verlangen van Frankrijk toe te ge
ven ten einde het Fransch-Engelsch verbonddat men van een overwe
gend belang achtte, niet in de waagschaal te stellen, maar dit voornemen
leed schipbreuk op den nationalcn trots der natie, die niet kon dulden dal
eene buiienlandschc mogendheid haar lot beperking barer zoo hoog ge- ji
roemde vrijheid zou dwingen. Ten gevolge hiervan zag zich lord Pal-
merston de teugels van het bewind ontglippen en die in handen eener hem
tegenovergestelde partij overgaan. Deze wist echter, hoe hevig zij ook van
verscheidene kanten werd aangevallen, een verstandig gebruik te maken
van het haar verleende gezag, door de gevaarvolle klippen heen te zeilen
en, zonder aan Frankrijk de verlangde inwilligingen te geven, hel verbond
tusschen de beide rijken te bestendigen. Of zij zich nu verder in hare stel
ling zal kunnen handhaven, door een der belangrijkste vraagstukken van
het binnenlandsch bestuur, de hervorming van het kiesstelsel, dat daar Ie
lande aller gemoederen in beweging brengt, in den geest der natie te be
slechten, zal weldra moeten blijken. Wordt vervolgd.)
"aiNNKNLANDSCHK BEKIHTKN.
LEYDEN, 1 Januarij.
Bij kon. besluit van 31 Dcc. zijn tot gewone hoogleeraren in de regtsge-
leerde faculteit aan de hoogeschool alhier benoemd dc heeren mr. R. T. H.
P. L. A. de Boneval Faure, thans hoogleeraar in dezelfde faculteit aan de
hoogeschool te Groningen, en mr. J. E. Goudsmit, advocaat alhier.
Bij kon. besluit van 29 Dec. zijn benoemd de burgerlijke leden in de
onderscheidene militieraden voor de ligting der nat. militie van 1859. In den
militieraad, alhier zitting houdende, zijn benoemd de hh. mr. H.C. Huyser,
lid der stalen, en mr. P. G. Hubrecht, burgemeester der gemeente Leyder-
dorp; en tot hunne plaatsvervangers: de hh. J. Droogleever Forluyn, lid
der staten, en G. van Leeuwen, lid van den gemeenteraad van Gouda.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 141 tot 152 personen.
Volgens het II. en Effbl. heeft de minister van koloniën aan den heer
van Vlissingen vergunning verleend lot kolonisatie van het eiland Borneo.
Naar wij vernemen heeft de Maatschappij tol Nut van 't Algemeen
den hoogleeraar P. J. Yeth uitgenoodigd tol liet doen eener inspectiereis,
zoo binnen als builen hel vaderland, om onderzoek te doen naar den staat
van het schoolwezende beste methoden enz.en zou die hooglceraar bij
lusschenpoozen de verschillende provinciën van ons vaderland bezoeken. A.C
De raad van den waterstaat, bestaande uit de hh. Fijnje, Conrad,
Storm Buysing, Beyerinck, Ortt van Schonauwen en Caland, ingesteld bij
kon. besluit van 5 Nov. 1857, tot onderzoek der plannen, die lot verbete
ring van den waterweg van Rotterdam naar zee waren ontworpenheeft
een uitvoerig verslag daaromtrent uitgebragt. Zij is van oordeel dat niet
een rivierarm langs de zuidzijde van het eiland Rozenburg, maar het Scheur
langs de noordzijde van dat eiland gevolgd en de hoek van Holland moet
worden doorgesnedenom benoorden het tegenwoordige Brielsche gat
in zee te komen. De verbetering der rivier boven Rotterdam staat met die
doorgraving in naauw verband. De raming der kosten beloopt vijf millioen.
In dit plan ligt ook eene verbinding van den nieuwen riviermond door een
spoorweg met Rotterdam.
Het bouwen van een nieuw raadhuis te Gorinchem is aangenomen
door den heer J. Baller aldaar, voor de som van 51,488.
Te Dordrecht had zich Maandag 1.1. de secretaris en penningmeester
van het begrafenisfonds der schuitenvoerders aldaar op de vlngt begeven, een
tekort in de kas nalatende van ƒ2000. Ten gevolge van het onderzoek door
de politie oogenblikkelijk ingesteld is het gelukt hem te 's Gravenhage ge
vangen te nemen.
's Lands transportschip de Merwedeonder -bevel van den kapitein-
luitenant ter zee van der Meersch, bestemd naar Oosl-Indië, is gisteren
van Vlissingen naar zee vertrokken.
Door den rijksveldwachter en opziener der jagt en visscherijte Steen-
wijk gestationeerd, werd Woensdag 11. een landbouwer uit de gemeente
Steenwijkerwold op het slroopen van wild betrapt. Toen de veldwachter
hem achterhaalde, en hem in naam der wet bekeurde, werd genoemde land
bouwer zoo verbolgen, dal hij zich tegen den jaglopziener verzette, dezen
legen den grond wierp, zijne knieën op diens borst drukte, en hem trachtte
te worgen. Op het hulpgeroep, is hij door een in de nabijheid zijnde
rijksveldwachter ontzet. De gevolgen zouden anders welligt onberekenbaar
geweest zijn.
Volgens een berigt uit Koevordenin het Ilbl. opgenomenwas in het
nabij die plaats gelegen Laarwoud een 23-jarig meisje vrijwillig den hon
gerdood gestorven: gedurende 12 dagen had zij niets dan koud water wil
len gebruikenwelke moeite men ook aanwenddeom haar iets anders toe
te dienen.
In de gemeente Stratum, nabij Eindhoven, is in den nacht van 28
op 29 Dec. 11. de fabriek van wollen manufacturen van de heeren Nahmer
en Jiiger, benevens de gchccle voorraad van gefabriceerde en ongefabriceerde