LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG 20 OCTOBER.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vi ij dag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in liet jaar;
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Cejite?i afgegeven
BIMENLANDSCIIE BERIGTEN.
LEYDEN, 19 October.
Sedert 8 Februari) II., zijnde de dies natalis onzer hoogeschoolzijn in
liet album ingeschreven 134 studentenverdeeld als volgt. Te Leiden stu
derende: letteren 4, geneeskunde 18, rcglen 52, godgeleerdheid 28, wis-
en natuurkunde 3; te zamen 105. Aan de alhcnaca studerende, doch alhier
ingeschreven tot het afleggen der examinaletteren 2geneeskunde 8reg-
tcn 11, godgeleerdheid 6, wis- en natuurkunde 2; te zamen 29.
Door de stemgeregtigde deelhebbers in de Ned. handelmaatschappij
van het kiescollegie Leyden, is ter vervulling der vacature, ontstaan door
het overlijden van mr. A. O. E. grave van Limburg Stirum, tot commis
saris van genoemde maatschappij benoemd de heer S. J. Ie Poole.
De minister van binnen!, zaken heeft bij beschikking van den 15dcn
dezer goedgevonden, met intrekking der beschikking van den 12dc" Junij 1854,
betreffende de verdecling van het hoofdkiesdistrict Leyden, te bepalen, dat
de gemeente Katwijk voor de verkiezing van leden voor de tweede kamer
der Staten-generaal één onderkiesdistrict zal uilmaken.
De inspecteur van de geneesknndige dienst der landmagt heeft be
langhebbenden verwittigd, dat zij, die genegen zijn om ccnc plaats van
apotheker der 3dc klasse bij het leger hier te lande te vervullenzich voor
10 Nov. aanst. zich bij hem moeten aanmelden. Aan die betrekking is een
jaarlijksch tractement van 800 en de rang van 2dcn luitenant verbonden.
De voorwaarden zijn medegedeeld in de Staats-Courant van den 18dc" dezer.
Door de Nederl. handelmaatschappij zijn voor Amsterdam 5 schepen
bevracht.
Door onderscheidene prov. kerkbesturen zijn dezer dagen dehh.J. C. K.
NonhcbelJ. J. Ie Roy, J. 11. Geselschap, F. llaverschmidtE. J. van de
Roemer, J. J. van Ilille, W. te Gcmpt, F. II. Repelius, II. de Jager,
A. II. C. van Leeuwen, A. Boon, A. G. Boon, T. T. Heringa, I'. J. D.
van Slooten, J. Wiarda, theöl. doet., J. du Warcbie Scrvaas, F. W. Suiits,
J. van Konijnenburg en N. J. van Warmelo, na afgelegd examen, als can-
didatcn lot de II. dienst toegelaten.
Tc Rotterdam werd in de vorige week eene partij geperst hooi in
balen uit Schotland aangebragt en van daar naar Noordbrabant vervoerd.
De hoedanigheid was, in vergelijking met het Hollandsche hooi, niet
roemenswaardig.
Tot president van de Nederl. bank is, ter vervanging van wijlen den
beer A. Fock, benoemd de heer II. Croockewit, thans directeur.
Naar men uit Zwolle meldt, schijnt de oprigting van eene groote
varkenslagterij door een Engelsch handelshuis aldaar, mislukt te zijn. Wel
had men een aanvang met de werkzaamheden gemaakt en 22 varkens ge-
slagt, gezouten en verzonden, maar later ontdekte men dat het geheele
Engelsche personeel der slagterij plotseling en in alle stilte was vertrokken.
De prov. stalen van Drenthe hebben besloten om als bijdrage ter tege
moetkoming van het rijk voor de spoorweg-vergunning Sloet-Reuchlingedu
rende 20 jaren, jaarlijks ƒ7500 te verlcenen, waartoe de gemeente Assen
ƒ2000 zal bijdragen. Indien de lijn over Hoogeveen gaat zal die gemeente
ook ƒ2000 geven.
Aan de militaire akademie te Breda hadden dezer dagen eenige onrus
tige bewegingen plaats, ten gevolge van oneenigheid tusschcn de kweeke-
lingen van het 2dc en 3de studiejaar. Dientengevolge zijn er 12 hunner
huiswaarts gezondenin afwachting dat een later ingesteld en naauwkeurig
onderzoek hunne meerdere of mindere schuld zal doen blijken.
Door de arrond.-rcgtbank te 's Hertogenbosch is tegen den school-on-
derwijzer van Lindenen diens zoonvoor ieder 3 maanden gevangenisstraf
en ƒ150 boete geeischt, omdat zij, beschonken zijnde, de godsdienstoefe
ning in de r. k. kerk hunner woonplaats hebben verstoord. De onder
wijzer is voorloopig in de uitoefening zijner betrekking geschorst.
Even huilen Maastricht werd dezer dagen een gedeelte van een huis
■niet schuur of houlmagazijn in de asch gelegd. Thans zijn de eigenaar van
dat huis en zijne echtgenoot in hechtenis genomen, als verdacht dien brand
moedwillig te hebben veroorzaakt.
Door de regering is thans een wels-onlwerp aangeboden houdende be
krachtiging van eenige artikelen der verleende vergunning lot aanleg en
exploitatie van den Noorderspoorweg. Gelijk men weet strekt die vergun
ning tot het aanleggen en exploiteren: 1°. van een spoorweg, loopende uit
den Rijnspoorweg te Arnhem, over Zntphen, Deventer, Zwolle, Meppel,
Assen, Groningen en Leeuwarden tot Harlingen; 2°. van een spoorweg
loopende van Zulphen over Enschedé tot de Duitsche grenzen, ter verbin
ding van ons land met de Noordduitschc spoorwegen, en 3°. van oen spoor
weg van Zwolle naar Kampen. De artikelen, die ter bekrachtiging zijn
aangeboden, houden o. a., het volgende in: de brug over den IJssel wordt
op staatskosten gebouwd; de slaat neemt voor een derde aandeel in het ka
pitaal voor den aanleg benoodigd, doch voor niet meerder dan 19,000,000;
de staat waarborgt bovendien aan de overige aandeelhouders het genot van
een jaarlijksch bedrag van 4j pCt. voor dividend en inkoop, op den navol
genden voet: wanneer dit bedrag nieL geheel of gedeeltelijk uit de winsten
der onderneming kan gevonden worden, verschaft de staal het ontbrekende
aan de maatschappij door middel van een voorschot, waarvan het bedrag
nimmer hooger kan zijn dan 4j pCt. over het tot den aanleg van den weg
bcnoodigde kapitaal, tot een maximum van ƒ900,000 'sjaars; zoolang de
wegen niet geheel of ten deele in exploitatie zijn gebragt, betaalt de staat
aan de overige aandeelhouders eene jaarlijksche rente van 4j pCt.echter
tol een niet hooger bedrag dan ƒ2,000,000.
In de memorie van toelichting heeft de regering haar voornemen tol bevor
dering van den aanleg der andere spoorweglijnen die, naar hare mcening,
thans behooren te worden ondernomenkortelijk medegedeeld. Het komt
haar voor dat de aanleg noodig is van een spoorweg van.- o. Rotterdam
langs Dordrecht, Breda, Tilburg, 's Hertogenbosch en Helmond, naar Roer
mond of Vcnlo; b. van een spoorweg loopende van daar naar de Pruissische
grenzen, en c. van een spoorweg van Vlissingen, langs Middelburg, Goes
en Bergen op Zoomnaar Rosendaal eu Breda.
Ter bevordering van den aanleg van de wegen, sub a en b genoemd,
wcnscht de regering voor hare rekening te nemen het bouwen der bruggen
bij Rotterdam, bij Dordrecht en te Roermond of Venlo. De kosten dier
bruggen zijn geraamd op ƒ4,110,000. Het kapitaal voor den aanleg der
beide wegen is geraamd op ƒ23,500,000. De regering wenscht een waar
borg daarvoor te verleeneu van 4j pCt. 'sjaars, voor rente en amortisatie.
Bij de indiening van het wets-ontwerp tot vaststelling van bepalingen
omtrent bet gebruik van spoorwegen heeft de regering aan de tweede kamer
te kennen gegeven dat het haar is voorgekomen, dat de wet, waarvan het
ontwerp wordt voorgedragen, gecne bepalingen heeft te maken omtrent het
aanleggen van spoorwegen of omtrent het verkrijgen van vergunning daartoe;
dat die wet alleen voorschriften heeft te geven ter verzekering van hel be
hoorlijk, in hel algemeen belang noodig gebruik van reeds aangelegde of
later aan te leggen spoorwegen. Het ontwerp bevat daarom gecne bepalin
gen omtrent vergunningen voor het maken van spoorwegen. Het stelt slechts
regelen ter verzekering dat zijdie vergunning hebben verkregen tot vervoer
van personen en goederen over een spoorweg, hunne vcrpligtingen ten aan
zien van den slaat, van het publiek en van bijzondere personen behoorlijk
naleven; dal het verkeer over de spoorwegen veilig zij, en dat, waar hel in
het belang van 'srijks dienst noodig is, de spoorwegen steeds ten behoeve
van die dienst kunnen worden gebruikt. Nadat in het eerste hoofdstuk is
gehandeld van de bestuurders van spoorwegdiensten en van hunne verplig-
tingen jegens het algemeen en jegens hen die van hunne dienst gebruik
maken, wordt in hel tweede hoofdstuk het toezigt geregeld, hetwelk van
staatswege op de spoorwegdiensten zal worden gehouden. Het derde hoofd
stuk houdt bepalingen in, welke slrekken moeten ter verzekering van het
behoud der spoorwegbanen en van de veiligheid van het verkeer. In het
vierde hoofdstuk wordt geregeld hetgeen noodig is ten einde het gebruik van
den spoorweg voor den slaat te verzekeren. Eindelijk wordt in het vijfde
de naleving van de voorschriften der wet door strafbepalingen gewaarborgd.
De bepalingen van bet ontwerp zullen door reglementaire voorschriften be
hooren te worden uitgewerkt en aangevuld. De regering heeft gemeend,
in dit opzigt den weg te moeten volgen, ingeslagen door den Franschen
wetgever, die zich ook bepaalde tot het stellen van algemecne regelen, en
de nadere ontwikkeling daarvan aan de uitvoerende magt overliet.
Onder de bepalingen, in dit ontwerp vervat, komen o. a. voor: dal dc
bestuurders van spoorwegdiensten, naar de regelen van het burgerlijk regl,
verantwoordelijk zijn voor de schade aan personen of goederen toegebragt,
hetzij door hunne schuld, hetzij door die van hunne beambten of bedien
den dat alle aansluiting of doorsnijding door andere spoorwegen moet
worden toegestaandat legen schadeloosstelling ook de wegen bij schik
king voor andere spoorwegdiensten zullen worden gebruikt, dat een
toezigt op dc spoorwegen aan de daartoe door de regering aangewezen per
sonen wordt opgedragen, dat herstellingen en vernieuwingen, die niet
op bevel der regering door spoorweg-ondernemingen gedaan worden, ten
koste der ondernemingen zullen plaats hebbendat de minister dc pun
ten zal aanwijzen, waar hallen zullen gemaakt worden, dat de uren
van vertrek en aankomst en 't kleinst getal dagelijksche treinen door den
minister worden bepaalddal dc tarieven moeten worden goedgekeurd
door de regering, die verlaging kan bevelen, legen billijke schadcvergoe-
