LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG 25 JUNIJ.
N". 70.
1858.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
lèl'%^' C.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar f
de afzonderlijke Nommers ivorden tegen 10
Centen afgegeven.
BÏNNENLANDSCHH BE1UGÏO.
LEYDEN24 Junij.
Op het buiten-concert van Musis Sacrum morgen avond le 7 ureop Zomer-
zorg te geven, zullen, naar wij vernemen, uitgevoerd worden eene Simfonie
van J. Haydn; Ouvertures, Die Felscnmühle van Reissiger, La Muelte de
Portici van Auber en Le Colporteur van Onslow; en de Pas de Soldats uit
de Guillaume Tell van Rossini. Als solist zal zich laten hooren de heer
Völlmar (clarinet) van 's llage, in eene Fantaisie van Reissiger, en eene
Potpourri uit de Freisehiitz van C. Bentler.
Wij meenen belanghebbenden of invloedrijke personen opmerkzaam te
moeten maken op een hier achter geplaatst berigt van de commissie lot
kolonisatie van jonge lieden als dienst- en werkboden naar de Kaap de
Goede Hoop. De gunstige berigten ontvangen van de jongeliedendie reeds
vroeger derwaarts zijn vertrokken en aldaar eene goede plaatsing moglen
erlangen, geven ons vrijheid de zaak nader aan le bevelen. Aan ouders,
die hier dikwijls slechts met moeite hunne kinderen tot eene maatschappe
lijke betrekking kunnen opleiden, wordt daartoe elders eene geschikte ge
legenheid aangeboden, en mogt soms de gedachte, dat de kinderen reeds
zoo vroeg aan hun opzigt en hunne leiding worden onttrokken, een be
zwaar zijn om aan de uitnoodiging gehoor te geven, de zekerheid die men
heeft, dat zij onder het bestuur van regtschapen en godsdienstige mannen
komen, zal ongetwijfeld aan dit bezwaar veel van zijne kracht ontnemen.
De ouders, die de vooruitzigten hunner kinderen door eene verplaatsing naar
de Kaap-kolonie zouden kunnen verbeteren, mogen in het welbegrepen be
lang van hun kroost deze oproeping wel in ernstige overweging nemen.
De wis- en natuurkundige afdeeling van de kon. akademie van weten
schappen zal op Zalurdag aanst. eene gewone vergadering houden.
De commissie tot het afnemen van de examens, volgens de bepalingen
van de nieuwe wet op het lager onderwijs in Zuidhollandheeft hare eerste
vergadering gehouden op den 14dtn, hare laatste op den 22slen dezer. Op
den 14den en J5dcn zijn van de 75 verschenen candidatcn 40 als hulponder
wijzer toegelaten en 35 afgewezen. Op den 16den zijn allen, die zich voor
het examen voor hoofdonderwijzer hadden aangemeld, ten getale van 4,
afgewezen. Op den 18den is aan de vrouwendie zich hadden aangemeld
het examen afgenomen: 1°. in vrouwelijke handwerken, en zijn alle (8) toe
gelaten; 2°. in de beginselen van de Italiaansche taal is e'én examen met
goed gevolg afgenomengeene afgewezen3°. in de beginselen van de lloog-
duitsche taal 2 toegelaten, 4 afgewezen; 4». in de beginselen van de En-
gelsche taal 5 toegelaten (ée'ne van welke zich tot het examen, volgens
art. 72 der wet, had aangemeld), en 6 afgewezen; 5". in de Fransche taal
is het examenvolgens art. 72 van de welaan 3 afgenomendie alle toe
gelaten zijn; en voor het onderwijs in de beginselen dier taal zijn 5 toegelaten
en 10 afgewezen. Op den 19dcn heeft het examen van de hoofdonderwijzeressen
plaats gehad van welke 3 zijn toegelaten en 2 afgewezenen van de hulpon
derwijzeressenvan welke 8 zijn toegelaten en 2 afgewezen. Op den 215tcn
is het examen afgenomen in de teckenkunde, ten gevolge waarvan deeenige
candidaat afgewezen is; in de gymnastiek: 2 zijn toegelaten, geen afgewe
zen; in de landbouwkunde, waarbij allen, 3 in getal, de gevraagde acte
verkregen hebben, hetgeen ook het geval is geweest met het examen in de
wiskunde, in welk vak 14 de acte, volgens art. 72 der wet, en 19 die
voor het lager onderwijs verkregen hebbenook in de natuurkude hebben
alle 3 de candidaten het examen met goed gevolg afgelegd. Op den 22sle"
eindelijk is hel examen in de levende talen aan de onderwijzers afgenomen
in het Franschvolgens art. 72 der wet, aan 6. waarvan 4 toegelaten zijn
en de overige eene acte voor het onderwijs in de beginselen hebben verkre
gen en volgens art. 1 der wet aan 34waarvan 20 zijn toegelaten14
afgewezen; in het Engelsch, volgens art. 72 der wet, aan 3, waarvan aan
twee eene acte voor het onderwijs in de beginselen is toegekend en vol
gens art. 1, aan 14, waarvan slechts 2 zijn toegelaten; in het Iloogduitsch
hebben alle 5die zich volgens art. 72 der wet lieten examinerenslechts
de acte voor de beginselen verkregen en van de 5 candidatcn voor het exa
menvolgens art. 1, zijn 4 toegelaten; in de Italiaansche taal heeft de
eenige candidaat de acte, volgens art. 72 der wet, verkregen.
Bijzonder voldoende was vooral de bekwaamheid van hen, die in de wis
kunde zijn geëxamineerd. Vooral hebben eenigen uitgemunt, die de niet
gemakkelijke vragen grif beantwoordden en op eene wijze, die van lang
durige en grondige studie en oefening getuigde.
Iels geheel nieuws was het examen in de landbouwkunde. Verblijdend
mag het heeten, dat zich reeds dadelijk 3 mannen, aan het hoofd van
•dorpsscholen staande, daartoe hebben voorbereid, en een voldoend examen
aiogten afleggen. Ook het examen in de gymnastiek deed blijken, dat dit
leervak reeds beoefenaars telt, wier onderrigt goede vruchten dragen kan.
De schaduwzijde van het examen lag in dat der levende talendoor Ne
derlanders afgelegd. In het Fransch waren er echter zeer loffelijke uitzon
deringen op den regel, zoodat aan enkelen eene acte volgens art. 72 dei-
wet is kunnen uitgereikt worden, ten gevolge waarvan zij het regt verkrij
gen om op inrigtingen van middelbaar onderwijs werkzaam te zijn. De
meeste van die acten zijn echter verkregen door vreemdelingen, voor hel
onderwijs in hunne moedertaal.
Het resultaat van het examen der hulponderwijzers is zeker niet zoo
Ircurig als het uit het groot getal der afgewezenen schijnen kan. De ver
houding tot dat der toegelatenen is immers niet ongunstiger dan bij de
examens in de provincie Zuidholland, onder de wet van 1806, terwijl velen
genoodzaakt waren reeds nu zich te doen examineren, wilden zij als onder
wijzer werkzaam blijven. Hel gering aantal van hen, die zich voor het
examen als hoofdonderwijzer hadden aangemeld, is hieraan toe le schrijven,
dat geen hulponderwijzer, die niet om bijzondere redenen nu reeds wenschte
geëxamineerd te wordenzich had aangemelddaar de meesten liever het
tweede examen af wilden wachten, dewijl zij toch op de scholen, waarop
zij zijn geplaatst, kunnen werkzaam blijven.
Bij de te Utrecht gehouden herslemming voor een lid van de tweede
kamer der staten-generaal zijn ingekomen 1089 geldige stemmen. Gekozen
de heer mr. N. P. J. Kien, aftredend lid, met 718 stemmen. De heer jlir.
mr. J. L. R. de Muralt erlangde 371 stemmen.
Ter zoo mogelijke aanvulling van hel corps mariniers zuilen naar de
prov. Gelderland en Zuidholland wervers worden uitgezonden, welke aan
vankelijk naar Arnhem en Gouda worden gedetacheerd.
Met de Zephir, kapt. de Vries, is de heer J. P. C. Ruloffs, oud
vice-president van den raad van Nederl. Indie in het vaderland teruggekeerd.
In het Staphorsterveld is in de vorige week weder eene massa turf,
ten waarde van p. m. ƒ4000door brand vernield.
Door den gemeenteraad van 's llertogenbosch is beslolen om het tegen
1 Julij aanst. uitgeschreven vergelijkend examen tot benoeming van een
directeur der koninkl. school voor nuttige en beeldende kunsten in te trek
ken en tot die betrekking le benoemen den heer van der Ven, beeldhouwer
aldaar.
Voorts heeft de gemeenteraad nog besloten: 1°. lot eene heffing der
directe belasting op hel gedistilleerd als eigen middel, gelijkstaande met
150 opcenten op den rijksaccijns; 2". tol liet zenden ecner commissie naar
's Gravenhage, bestaande uit hh. burg. en weth., om nader bij den minister
aan te dringen op de goedkeuring van het besluit tot heffing eener plaatse
lijke belasting op het gemaal.
In den omtrek van Duizel, onder Eindhoven, woedde op den 15dcn
dezer een zwaar onweder, vergezeld van regen, hagel en sterken wind.
De liagclsleenen waren buitengemeen groot en daardoor werd veel schade
te weeg gebragl. De rogge is voor het grootste gedeelte doorgeslagen; de
boekweit geheel van den akker verdwenen, aardappelen van hun loof ont
daan; haver, erwten en andere te veld staande vruchten zijn geheel plat ge
slagen. Dc huizen hebben weinig geleden, maar de kerk is zwaar beschadigd.
Te Maastricht is men van stadswege bezig met het leggen der buizen
voor de gazverlichting. Dezer dagen vond men dat een dier buizen door
eene misdadige hand was doorboord, waarschijnlijk met het doel om door
het geboorde gat sloffen in de buis le brengen en daardoor hetzij eene ver-
slopping of, erger nog, het springen te veroorzaken. Men huivert bij de
gedachte, welke de gevolgen hadden kunnen zijn, daar er dan niet alleen
eigendommen, maar welligt ook menschenlevens in gevaar hadden kunnen
komen. De politic heeft de daders nog niet kunnen ontdekken.
's GRAVENHAGE, 24 Junij.
De Stnati-Cour. deelt thans het kon. besluit mede houdende benoeming
van: jhr. mr. M. J. L. J. II. A. Heldewier, secretaris van legatie te Parijs
tot zaakgelasiigde bij het hof van Portugal, van mr. W. F. Rochussen
secretaris van legatie te Berlijn, tot secretaris van legatie te Parijs, van
jhr. mr. E. van den Bosch, attaché bij het gezantschap te Brussel, tot
secretaris van legatie te YVeenen, van jhr. inr. F. P. van der Hoeven,
attaché bij het gezantschap te Parijs, tot secretaris van legatie te Berlijn.
Tot notaris te Mijnsheerenland (arrond. Dordrecht) is benoemd de heer
mr. J. van Andel; en tol ontvangers der directe belastingen: te Domburg
de heer C. Modera, thans te Sl. Laurens en te Maassluis de heer C. H. Smit,
thans te Bleiswijk.
Z. M. heeft aan lipt muziekkorps van het reg. gren. en jagers, onder
de leiding van den heer Dunkier, een bnitenlandsch verlof voor den tijd
van 8 dagen verleend, om zich naar Antwerpen, Gent en Ostende te bege
ven. Dit verlof zal ingaan met 13 Julij a. s.
11. M. de koningin-moeder zal zich op 1 Julij naar Soesldijk begeven.
