LEYDSCHE
COURANT.
MAANDAG 15 FEBRUARIJ.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zat ui dag Avond
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke JSo miners worden tegen 10
Centen afgegeven
8 Haragm*gBreia«fa^^
«\8 deze Courant behoort Bijblad IV0. 2.
lUNAGNLANDSOIUC BKKKiTKN.
LEY DEN, 13 Februarij.
Door den gemeenteraad alhier is een adres aan de tweede kamer der staten-
gcrieraal ingezonden, ter ondersteuning der regerings-voorstellen, ter ge-
moelkoming aan de finanliële bezwaren der gemeenten ingediend.
Gisteren avond ten C ure werd alhier ingewijd eene hervormde diaconie
school. Deze eenvoudige, maar om het belang der zaak gewigtige, plegtig-
heid had plaats in het voor die school bestemde en doelmatig ingerigte
locaal op de Haarlemmerstraat, en werd bijgewoond door de gezamenlijke
diakenen der hervormde gemeente en vele uitgenoodigde commissiën, bene
vens een groot aantal belangstellenden, waaronder ook eene aanzienlijke
vrouwenschaar. Daarenboven zag men op de nieuwe schoolbanken gezeten
meer dan 100 kinderendie de toelating lot het te geven onderwijs reeds
ontvangen hadden, en nu, bij de inwijding tegenwoordig, haar door hun
gezang opluisterden.
Nadat de president-diaken, de heer Rollandetde vergadering welkom
geheeten had, beklom de heer Zaalberg, als voorzitter der commissie van
bestuur dezer school, het spreekgestoelte, en beschreef op eene beknopte,
duidelijke en overtuigende wijze, den aard en de strekking dezer nieuwe
stichting als eene poging van diakenen om, door de aan hunne zorg toe
vertrouwde arme kinderen der gemeente behoorlijk te laten onderwijzen,
aan hunne roeping te voldoenen zich niet alleen het stoffelijke belang der
behoefligen aan te trekken, maar ook hen van der jeugd af, naar geest
en hart, zóó te ontwikkelen en te vormen, dat zij tot kundige en deugd
zame menschen opgewassen, eenmaal voor eene zelfstandige kostwinning
geschikt, en behoed tegen lediggang, bedelarij en andere oorzaken van het
pauperismeder maatschappij lot nut en eere en der gemeente lot sieraad
zullen kunnen zijn. Verre van door hunne poging iels te willen te kort
doen aan de welverdiende eer van het voortreffelijke onderwijs op de be
staande stadsscholen, meenden diakenen, dat eene school als de onderha
vige, bestemd uitsluitend voor kinderen van ouders, die gerekend konden
worden, hetzij nu reeds, hetzij voortaan, in de termen van alimentatie te
vallen, bijzonder aanbevolen aan de zorg van een onderwijzer, die daar
voor alleen werkte en leefde, en bepaaldelijk ook aan hun eigen bestuur
als armverzorgers toevertrouwd, geenszins overtollig, maar zelfs noodzake
lijk moest worden gekeurd zoowel om het onderwijs meer verpligtend te
maken, als om de gelegenheid daartoe ook open te stellen voor zulke kin
deren, voor wie anders, en op zulke uren, waarop geene gelegenheid be
stond. Spreker eindigde met. een kernachtig, hoogernstig woord tol den
hoofdonderwijzer, aan wien die belangrijke taak, beter door de consciëntie
dan door reglementen te omschrijven en aan te bevelen, voortaan zou zijn
opgedragen.
Daarna hield ds. Tichlerals afgevaardigde van het ministerie der herv.
predikanten, eene belangrijke rede, ten einde vooral van het Christelijk
standpunt deze nieuwe inrigling in haar gewigt te doen kennen en waar
deren. llij stelde de diaconieschool in 'l algemeen voor als eene plant des
Christendomsdoor de hervorming op nieuw gekweekten nu op Lctjd-
schen bodem overgebragt.
Wat onder het heiden- en jodendom weinig of niet behartigd werd, dat
moest wel door Christusdie den armen het Evangelie predikte en de kin
deren zegende, in hel leven geroepen worden de zorg namelijk voor het
waarachtig heil der armen en van hun kroost. Ron echter de behartiging
hiervan niet anders plaats hebben dan in den geest der vrijheid en door
vrij onderzoek des Goddelijken woords in den Bijbel, zoo was het licht en
de kracht der hervorming noodig om die plant in vollen luister te doen
ontluiken en bloeijen. Nu kan evenwel eene school, welke van Christus,
die alle menschen lief had, uitgaat, en op Gods openbaring, vervat in
den Bijbel, het meest verdraagzame boek, gegrond is, nimmer in een ker
kelijk leerstellige sectenschool ontaarden en mag dns ook geene diaconie
school dit ooit worden, ofschoon zij uit haren aard, als voor kinderen niet
zoozeer van den staat als wel van de gemeente bestemd, altijd blijven zal
eene christelijke school, waar de kennis van Christus hoofdzaak en de geest
van Christus het heerschende beginsel zijn moet. Moge dan dit gelden van
zulk eene school als op Legden's bodem thans wordt overgebragten
door wier oprigting in eene wezenlijke behoefte kan worden voorzien; want
in eene goede stad als Leydeneene stad van armen, eene stad van
fabrieken, mogt bij de vele menschlievende inrigtingen van allerlei aarddie
reeds bestaan, eene diaconieschool niet ontbreken. Spreker wenschle dia
kenen geluk met den arbeid, dien zij daartoe dusver met zoo veel liefde,
ijver en trouw hadden verrigt, cn vestigde hun oog op God, van wien alle
licht cn kracht moest afdalen, en aan wiens magtigc bescherming en alge-
noegzamen zegen hjj nu in een plegtig gebed deze nieuwe stichting opdroeg.
De zamenkomst werd gesloten door den president-diaken, die nog kort en
gepast de redenaars bedankte, den kinderen een hartelijk woord toesprak,
en hulde deed aan de beloonde belangstelling der aanwezigen. Deze laal-
sien zullen zich, gewis, dat uur niet beklagen en cr den indruk lang van
bewaren, den indruk namelijk van blijdschap, dat er op het ruime veld,
hetwelk in deze stad voor menschenliefde geopend is, ook veel, cn van
jaar tot jaar meer, gearbeid wordt, en wel gearbeid met ijver niet zon
der verstand; want ook deze nieuwe school levert weder het bewijs op van
een toenemend streven naar centralisatie en zamenwerking van onderschei
dene philanthropische krachten, overmits op haar zullen worden toegelaten
bij voorkeur de kweekelingen der tusschsnschool van den heer Kneppel-
liout, die op hare beurt wederom de zesjarige leerlingen opneemt van de
beslaande bewaarscholen voor arme en hazelooze kinderen. Naauwelijks
kan men daarbij den vurigen wensch onderdrukken, dat er nog ééne zoo
danige bewaarschool in zeker gedeelte onzer stadwaar hieraan groote
behoefte beslaatmoge worden opgerigt. Doch terwijl men met betrekking
lot dit gewigtige punt hopend blijft uitzien naar een vermogenden meu-
schenvrienddie hiervoorhetzij bij zijn leven of na zijnen doodde fond
sen beschikbaar stelt, durft men met vrijmoedigheid de gehcele hervormde
gemeente op den hierboven vermelden arbeid barer diakenen wijzen, en hare
krachtdadige ondersleuning door vermeerdering van giften met vertrouwen
verwachten.
Eergisteren omstreeks een half uur voor middernacht had er op eene
schuit, in hel Rapenburg voor het museum liggende, eene poging tot diefstal
plaats. "De dader, die op de verschijning van den bewoner der scbuit de
vlugt namwerd door de schildwacht,, die voor eene officierswoning op
korten afstand van het museum stond, aangehouden cn door toeschietende
nachtwachts in verzekerde bewaring genomen.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenen bedroeg gedurende
deze week dagelijks van 371 tot 404 personen.
Bij kon. besluit is bepaald dat de miliciens der lig ting van 1857 tegen
8 April aansl. zullen opgeroepen worden om in den wapenhandel geoefend
te worden.
De letterkundige afdeeling van de kon. academie van wetenschappen
zal op Maandag aanst. tc Amsterdam eene gewone vergadering honden.
Door de Utr. C. wordt berigt dat door den heer Goldschmidt weder
eene nieuwe planeet (de 52stc) is ontdekt. Voorts dal de komeet door d'Arrest
den 27slcn Junij 1851 ontdekt, waarover de hoogleeraar Oudemans aan de
akademie eene verhandeling heeft ingediend, door Maelear aan de Kaap de
Goede Roop in het voorgaande jaar is teruggevonden, nagenoeg op de plaats,
welke door Oudemans en Yvon Villargean aangewezen was.
Uit Utrecht wordt gemeld dat Z. M. de koning ƒ1000 heeft geschon
ken aan de commissie, belast met de oprigting van een geneeskundig ge
sticht voor oogliiders te dier stede onder de leiding van den hoogleeraar
Donders. De inschrijving is reeds geklommen tot de som van ƒ16.000.
De gemeenteraad van Sncek heeft ƒ80,000 toegestaan voor den aan
leg cener gaz-fabriek aldaar.
Te Goes is voor den Zecuwsch-Limhurgschen spoorweg reeds voor
ƒ61,000 ingeschreven.
In de afgcloopene weck is op het gehucht het Spui, op Axels grond
gebied, eene arbeiderswoning, met schuurtje, des nachls (usschen 11 cn
12 ure afgebrand ten gevolge van het onvoorziglige stoken van de over
blijfsels der vlasbewerking. Als bij toeval werd die brand ontdekt op eene
naburige hofstede, van waar men oogenbhkkelijk ter hulp snelde; anders
zouden de bewoners, die gcrustelijk sliepen, en nu nog, ofschoon met groot
bezwaar, gered, in den brand zijn omgekomen.
Bij bet kon. athenaeum te Maastricht is vacant de betrekking van
professor der Grieksche taal, waaraan eene vaste jaarwedde van ƒ1000 is
verhonden. Doctoren in de wijsbegeerte en letteren die voor die betrek
king in aanmerking wenschen le komenmoeten zich voor den 25ste" dezer
bij den raad van bestuur van het athenaeum aanmelden.
Te Yenlo had dezer dagen een droevig voorval plaats. Een dienst
meisje had een pol met was en terpentijn op hel vuur gezet. Ongelukkig
sloeg er de vlam in en deelde zich aan hare klcederen mede. Toen zij ver
schrikt flaauw viel, tastte het vuur hare kleederen aan, zoodat zij dermate
gebrand werd, dat zij onder hevige smart kort daarop is bezweken, llarc
meestereswelke nog eene poging tot blussching der vlam deedheeft hare
handen vrij ernstig gebrand.
's GRAVEND AGE, 13 Februarij.
Tot ridder der orde van de Eikenkroon is benoemd de heer A. A. Ditt,
kommandant der schutterij en secretaris van liet gemeentebestuur tc Meppel.