Sevenaer over de uitvoering van de nieuwe wet op het onderwijs. Op het
eerste punt heeft de Minister gezegd dat bij de vaststelling der ontwerpen
nopens het middelbaar en hooger onderwijs daaromtrent maatregelen zullen
genomen worden. Betreffende het tweede punt zegt Z. Ex dat, niettegen
staande het ontwerp nopens het lager onderwijs tot voldoening der Regering
en der Kamer is geregeld, evenwel niet uit het oog mag worden verloren,
dat er nog altoos moeijelijkheden overgebleven zijn, ja, dat in zekere mate
de strijd over de uitvoering op nieuw aanvangt. De Regering zal van haren
kant niets verzuimen om de wet in te voeren en toe te passen in den geest,
waarin die door de Regering en de wetgeving is tot stand gcbragt. Zulks
kan niet zijn in den zin van hen die het onderwijs in een meer exclusieven
zin wenschenmaar men zal evenmin te duchten hebbendat het onder
wijs strekken zal, tot ondermijning van den godsdienstzin der kinderen.
Het is de dure pligt der Regering, dien godsdienstzin op te wekken en te
zorgen dat die niet ondermijnd worde. Diezelfde inzigten znllen ook de
Regering leiden bij de keuze der personen, belast met de uilvoering der
wet. Hij kan verzekeren, dat hel zullen zijn menschen, geschikt en ge
negen om de wet in dien geest toe te passenwaarin zij is vastgesteld.
Daarna zijn de arll. 83—83 aangenomen. Bij art. 83 heeft de Heer Sloet
nog de aandacht gevestigd op het onvervuld blijven eener vacature in het
Collegie van Curatoren der Leydsche Iloogeschoolwaaromtrent de Minister
de belofte aflegde dat die spoedig zou vervuld worden.
Zitting van Dingsdag 24 November.
Aan de orde is de voortzetting der beraadslagingen op gisteren afgebroken.
De overige artt. van Afd. VII worden aangenomen. Bij art. 90 dringt
de lieer WcstcrbofT aan op cene spoedige vervulling der vacature bij de
regtsgeleerde faculteit te Groningen. Over Afdd. VIIIXI was de beraad
slaging spoedig afgeloopen en werden ook die aangenomen. Afd. XII
Telegrafiegaf aan onderscheidene leden aanleiding om aan den Minister
daaromtrent cenige werken te geven die door Z. Exc. in dank werden aan
genomen. Vervolgens werd ook deze afdeeling en daarna het geheele hoofd
stuk met algemeene stemmen aangenomen.
Alstoen had het trekken der afdeelingen plaats, na afloop waarvan een
aanvang werd gemaakt met de behandeling van Hoofdstuk VI der begroo
ting HervEeredienst enz.).
BUITEi\LAi\DSC!IE BERIGTEN.
BELGIË.
BRUSSEL, 23 November.
In eene vergadering door de clericale partij gehoudenzijnvolgens
een orgaan van die partij750,000 fr. bijeengebragtten einde op de ver
kiezingen te werken. De Graaf de Merode alleen gaf 100,000 fr.
Nu het puin van het entrepot te Antwerpen nagenoeg opgeruimd is,
gelooft men de schade aan de handelswaren toegebragt op 50,000 fr. te
kunnen stellen.
De bestellingen aan de wapenfabrieken te Luik, voor Engelsche reke
ning, zijn bijna afgewerkt, en het grootste gedeelte reeds verzonden. Die
bestellingen bestonden uit: 80,000 wapenen voor infanterie en artillerie,
30,000 dito voor de cavalerie, 35,000 bajonetten en 15,000 stukken van
verschillenden aard. De waarde van 't geheel bedraagt bijna 6j millioen fr.
ENGELAND.
LONDEN, 22 November.
De Koningin heeft het Siamesche Gezantschap in een bijzonder gehoor
ontvangen. Een der Afgezanten reikte aan H. M. de eigenhandige brieven
hunner Vorsten over, die met gouden letteren op perkament waren geschre
ven, tervvijl de geschenken in de troonzaal waren ten loon gesteld. Die
geschenken zijn van eene groote waarde, blijkens de volgende opgave:
Een kroon, van massief, hier en daar geëmailleerd goud, rijk met diaman
ten, smaragden en robijnen versierd; een gouden halsband, met robijnen
bezaaid; een ster van goud en juweelen; een staf, met kostbare steenen
ingelegd; een ceintuur van massief goud, met robijnen overladen; een troon;
een schenkblad en drinkbeker van agaatsleen; een draagstoel; een zadel en
toom; zes regenschermen met gouden borduursels; gouden doozen en drink
schalen zilveren borden met gouden versierseleneen zilveren tromen eene
schilderij iiet Ilof van Siam voorstellende. De Afgezanten overhandigden le
vens een adres, waarin verklaard werd dat de Koningen van Siam hunne
hulde en hunne geschenken aan de voeten der Koningin bragten met de
verzekering van opregte vriendschap. De Koningin heeft de Gezanten zeer
minzaam ontvangenen hun een collation in de galerij van Waterloo
aangeboden.
De Generaals Havclock en Wilson zijn door de Koningin tot baronets
verheven.
De Bank heeft reeds voor 2 millioen meer aan billetten in omloop
gebragt, dan zulks bij de statuten was bepaald.
De Lond. Gaz. heeft weder 34 faillissementen bekend gemaakt. Gelijk
men weet worden in genoemd blad slechts die faillissementen opgenomen
die onherstelbaar zijn en geen hoop op eenige schikking aanbieden.
Met de Indus zijn vele passagiers uit Indie te Southampton aangeko
men. Een aantal hunner hebben bloedverwanten en al hunne bezittingen
verloren. Zij verhalen dat uit Calcutta veel troepen noordwaarts worden
gezondenmaar de krijgsbehoeften en middelen van vervoer waren moeije-
lijk te bekomen. Generaal Ilavelock zou ingesloten ziju door Man Singh
die de zaak der Engelschen had verraden.
Men heeft eene nieuwe poging gewaagd om de Leviathan te water te
laten, en ditmaal zonder voorafgaande bekendmaking. 600 werklieden en
4 hydraulische persen wendde men tot dit doel aanmaar een der kettingen
weder brekende, zoo moest men ook deze proef opgeven. Het schip is
onbewegelijk blijven zitten.
FRANKRIJK.
PARIJS, 22 November.
Een Pauselijk breve, dezer dagen te Rome uitgevaardigd, bepaalt dat
in al de gebeden der Katholieke kerk in Frankrijk, welke voor het hoofd
des Staats en voor zijn geslacht worden opgezonden, voortaan het woord
Koning door dat van Keizer vervangen zal worden.
Bij het bestuur van het postwezen zijn een paar ontrouwe ambtenaren
ontdekt. Eendie in geen goeden reuk stondheeft men betrapt op het
oogenblik dat hij eenen brief met geldswaarde voorzien opende. Bij onder
zoek ontdekte men dat hij een gordel om het lijf droeg, waarin 60,000 fr.
waren geborgen. Een ander ambtenaar is mede op het openen van brieven
betrapt. Deze laatste had reeds 30 jaren dienst.
Alhier is eene tentoonstelling geopend van voorwerpen bijeengebragt
op verschillende reizen naar Jeruzalem en door Palestina. Zoowel voor
vrome lieden als voor geleerden is deze verzameling belangrijk. De een
vindt aldaar vele herinneringen aan de heilige plaatsende ander kostbare
fragmenten van de Hebreenwsche kunst. Men ziet aldaar het inwendige van
het H. Graf, in natuurlijke grootte, een grafkelder 2 ellen lang en 2 ellen
breed, waarbij alles met groote naauwkeurigheid is nagebootst; voorts een
panorama van Jeruzalem; de echte roos van Jericho, eene plant ten tijde
der krnistogten zeer bekend en eerst in 1851 teruggevonden; zij is verschil
lend van de plant door Linnaeus onder dien naam beschreven; eindelijk eene
kostbare verzameling van plantenschelpen enz. uit Palestina en de Doode
Zeeen eene verzameling van pholographiën der voornaamste gedenkstukken
van Jeruzalem.
Bij het doen van eenige herstellingen in een oud aan de stad loebehoo-
rend huisin de Rue des Carmesheeft men in een kast 9 zakken geld
gevonden, inhoudende 71,000 livres. Die geldstukken voerden de beeldtenis
van Lodewijk XVI en het jaartal 1791. Op twee zakken stonden namen,
maar daar deze personen reeds sedert lang overleden zijn, zoo zal de stad
en de vinder den schat deelen.
Een onzer beursmannen verloor dezer dagen 50 aandeelen in cene
maatschappij die een koers hadden van 30 fr. Hij loofde eene belooning
uit van 100 fr. aan hem die het verlorene lerugbragt, waarvan hij echter
de nommers niet wist. Bij de algemeene waardevermindering daalden ge
noemde aandeelen van 30 fr. op 1.05 fr.en van dat oogenblik af, wordt
het huis van den verliezer bestormd door eene menigte eerlijke liedendie
hem het verlorene willen terugbrengen dat natuurlijk niet meer dan 52.50
fr. waard is. Op die wijze heeft ook de tegenwoordige crisis nog eene
vermakelijke zijde.
SPANJE.
MADRID, 20 November.
De Regering heeft 18 burgerlijke Gouverneurs, die zich als bijzondere
ijveraars voor de bevelen van den vroegeren Minister Nocedal hadden doen
kennenafgezet en door personen van vrijgeviger denkwijs doen vervangen.
Volgens de Espana is de Aartsbisschop van Lissabon overleden. Ge
noemd blad zegt niet of hij aan de gele koorts is bezwekenmaar weder-
spreekt het vroegere berigt omtrent zijne vlugt uit de stad. Later zal
moeten blijken aan welke zijde de waarheid is.
Het officieel getal der lijders aan de gele koorts te Lissabondie in de
hospitalen verpleegd zijn, is van 9 September tot 30 October 3068 geweest,
van welke 999 overleden en 1539 hersteld zijn, terwijl op 31 October nog
540 onder behandeling bleven.
PREISSEN.
Nabij Böderau heeft op den spoorweg eene botsing plaats gehad lus-
schen een goederenlrein en een werktrein. Behalve de schade aan locomo
tieven en rijtuigen zijn 5 spoorweg-beambten omgekomen, en J0 zwaar
gekwetst.
Uit Kopenhagen ontvangt men de tijding dat. de groote suiker-raffina
derij van den Heer Futein aldaar is afgebrand. Die fabriek was voor eene
som van 450,000 rlh. verzekerd.
OOSTENRIJK.
WEENEN21 November.
Treurig zijn de berigten die men uil Mainlz ontvangtbetrekkelijk
het springen van den kruidtoren aldaar. Het getal der dooden en gewon
den kan nog niet met naauwkeurigheid opgegeven worden, daar nog velen
onder de puinboopen bedolven liggen. Het sterk bevolkte kwartier Alle
Kaslrich, alsmede de Gaugasse, bieden een onbeschrijfelijk tooneel van ver
woesting aan. Hel in hel kruidmagazijn gevestigde laboratorium, waarin
de ontploffing schijnt ontslaan te zijn, en dat een zeer zwaar steenen ge
bouw was, is spoorloos verdwenen. De 2 a 3 centenaren zware steenblok
ken werden tot op een grooten afstanddeels in de stad en deels over den
Rhijn geslingerd. Van de soldaten, die bij den kruidtoren de wacht had
den, alsmede van de detachementen Prnissische infanterie en artillerie, die
op een aanzienlijken afstand van daar exerceerden, zijn de meesten omge
komen. In de stad heeft men reeds verscheidene huisgezinnen van onder
de puinhoopen opgedolven. Men spreekt zelfs van 100 en meer kiuderen
die door het instorten van een in dat kwartier gelegen schoolgebouwden
dood zouden hebben gevonden. Op het bekende nabij de Rhijnbrug gelegen
Café de Paris, viel een 3 a 4 centenaren zwaar steenblok, die door al de
verdiepingen heendrong. Drie met vier paarden bespannen vrachtwagens die
op de brug van de poort warenwerden in het water geslingerdwaar de
geleiders, zoowel als de paarden den dood vonden. Het nog gespaarde ge
deelte van de Stephanus kerk zal afgebroken moeten worden. Het is onmo
gelijk het jammerlooneel te beschrijvendat de geheele stad na de uitbars
ting aanbood; weenend en handenwringend liepen ouders hunne kinderen
en kinderen hunne ouders zoekendedoor de stratenonder welke vele
bloedden aan de wonden die zij ontvangen hadden van de glasscherven
der alom ingeslagene glazen. De gasthuizen zijn opgevuld met gewon-