LEYDSCIIE COURANT. 1857. "VRIJDAG 14 AUGUSTUS. De Courant wordt MaandagWoensdag en Vrijdag uitgegeven» Die van Maandag komt •uit Zaturdag Avond De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar; de afzonderlijke Nommers worden tegen 10 Centen afgegeven BINNENLANDSCHE BERIGTEN. LEYDEN, 13 Augustus. Dezer dagen is bier ter stede geopend het instituut voor Iloogcr On derwijs van den lieer de Raadt, waarvan het Prospectus voor ecnigen lijd algemeen verkrijgbaar is gesteld bij P. N. van Kampen te Amsterdam. Blijkens dat geschrift berust het plan dezer inrigting op de mccning, dat de 17- en 18-jarige leeftijd voor vele jongelingen behoeften wekt, die niet meer door ecne voorbereidende school en nog niet door ecne Universiteit naar bchooren vervuld kunnen wordenen dat mitsdien eene eigene naar die behoeften berekende instelling voor den genoemden leeftijd werischeiijk is. liet denkbeeld is nieuw en verdient behartiging. Eene afzonderlijke leiding voor lien, die het Gymnasium afgeloopen hebben maar nog niet rijp zijn voor de Universiteit, is niet af te keuren. En als men het huis, het ameublement en den fikschen opzet dezer onderneming ziet, kan men zich niet verwonderen, dat er bemiddelde ouders zijn, die voor hunne zonen de opofferingen doen, welke de aard der inrigting onvermijdelijk cischt. Al gemeen slaal men deze met belangstelling gade en men wacht slechts den gang af, dien zij in de eerstvolgende maanden nemen zal, om zich eene opinie te vormen omtrent het verbanddat er ontstaan zal tusschcn haar onderwijs en het Propaedeulischc der lloogeschool. Eergisteren is te Amsterdam de 73ste algemecnc vergadering gehouden van de Maatschappij Tol Nul van 't Algemeen. De Voorzitter, Ds. J. G. de Hoop Scheller, hield ter opening eCne toespraak, waarin hij hel echte nationale, hel zuiver Nederlandsche karakter der Maatschappij aantoonde. De Algemeene Secretaris, Mr. P. G. M. van Hees, las het verslag omtrent den staal der Maatschappij waaruit bleek, dal hel aantal barer leden thans is: 13611 contribuerende en C92 honoraire, te zamen 14303 (in hel vorige jaar was dit 14393). liet aantal departementen is verminderd met 3, ver meerderd met 5 nieuw opgcriglc, waardoor alzoo hel aantal departementen thans is 31(5. De slaat der geldmiddelen is geruststellend. De rekening en verantwoording werd goedgekeurd; de ontvangst bedroeg 77,009.92de uilgaaf ƒ39,637.39, batig slot ƒ37.432 03. Aan 50 personen zijn zilveren medailles uitgereikt wegens edelmoedige bedrijven. 38 departementen zijn ondersteund, voornamelijk ter bevordering van het onderwijs in zang, gym- naslie, werktuigkunde enz. Bij de onderscheidene departementen bestaan ruim 250 bibliotheken. Tot nieuwe bestuurders zijn gekozenin plaats van de aftredenden Hoeren S. Muller en J. van Gilse, de Hoeren J. Brester en P. N. Muller. Tol Voorzitter voor hel volgende jaar is gekozen de lieer W. C. Mees. De schrijver van het opstel over gezondheidsleer, waaraan een aceessit was toegewezen, is gebleken te zijn de lieer J. N. L. Bax, Med. Dr. te Nijmegen. Van zijn stuk kan echter door de maatschappij geen gebruik wor den gemaakt. Op de ten vorigen jare uitgeschreven prijsvragen is geene bc- krooning gevolgd. Een der onderwerpen: over hel lager onderwijs in verband met de bestemming der leerlingen, wordt op nieuw uitgeschreven. Omtrent een ander: over de voortbrengselen van Ned.-Indië, waarop e'e'n antwoord was ingekomendat wel niet bekroond kon wordenmaar toch veel goeds bevatte, is besloten, dat het hoofdbestuur in overleg trede met den schrij ver, als hij zich zal bekend gemaakt hebben, ten einde van zjjn arbeid in hel geheel of bij gedeelten gebruik te maken. Bij stemming zijn als nieuwe prijsstoffen gekozen I. liet schoolverzuim, sialislisch aangewezen in zijnen omvang, vermoe delijke oorzaken en de meest gepaste middelen tot herstel. II. Beknopte handleiding of lees- en leerboek voor de waterbouwkunde. III. Beschouwingen op hel gebied der staathuishoudkunde, inzonderheid ten aanzien van: waarde, kapitaal en rente, crediet, actienhandelloterij, Belasting enz. IV. Eene opgave en beschrijving van die nijverheidstakken, welke zon der belangrijk kapitaal en zonder zamenwerking van velendoor enkele «personen kunnen gedreven worden en daardoor geschikt zjjn om aan de behoeftige volksklasse in Nederland eenig middel van bestaan te verzekeren. V. Een betoog van de meerdere bekwaamheid en geschiktheid der vreemde boven de inheemsehe handwerkliedenmet eene opgave van de handwerken en bedrijvenwaarin dit verschil het meest ziglbaar isen eene aanwijzing van de wegen en middelen lot verbetering. VI. Landverhuizingwaarom werwaarls wie hoe met welke kans? Een volksleesboek in den trant van Robinson Crusoe. Gisteren zijn de werkzaamheden voortgezet. Na uitvoerige beraadslagin gen werd besloten om het adres aan den Koning, over de vrijmaking der slavenmede aan de beide Kamers der Staten-Generaal te zendenaan het hoofdbestuur overlatende op welke wijze dit zal geschieden. Daarna kwam in behandeling een voorstel van hel Hoofdbestuur, over het houden van voor lezingen in den schoot der departementen van de maatschappijover geschie denis, landhuishoudkunde en natuurkundige wetenschappen. Besloten eene commissie te benoemen lot onderzoek in hoeverre dit plan uitvoerbaar is. liet voorstel van hel dep. Groedc, om art. 110 der wet, betreffende liet verleenen van geldelijke ondersteuning, te wijzigen, werd verworpen. Na een kort woord van den Voorzitter werd de vergadering gesloten. De Vereeniging lot bevordering der belangen van den Boekhandel hield Maandag II. hare algemeene vergadering te Utrecht. De Voorzitter, de lieer A. C. Kruseman, uit Haarlem, opende die bijeenkomst met eene hartelijke toespraak. Na de aanneming van 27 nieuwe leden werden twee belangrijke verslagen tiitgebragt namens de commission »loL verspreiding der voort brengselen van den Nederlandschen Boekhandel in het Buitenland," en lol het doen zamenslellen van een naar de verschillende vakken van weten schap gerangschikt zaakregister op de Alphabelische naamlijsten van boeken." Daarna werd o. a. overgegaan tot de beraadslaging over de voorstellen lot herziening van het Reglement voor de Vereeniging, waarbij men onderling is blijven handhaven liet regt van vertaling van boeken uit den vreemde, en wel voor den lijd van 10 achtereenvolgende jaren. Uit Zevenhuizen (prov. Groningen) wordt gemeld, dat zich aldaar een grijsaard bevindt, VV. Wouters genaamd, oud 95 jarendie nog het volle bezit zijner zintuigen heeft, en vader, grootvaderover-groolvader en over- over-grootvader is over een 90-lal personen. Uit Tilburg wordt gemeld dal aldaar een volslagen gebrek aan water heerscht, dal zeer nadeelig werkt op den gang «der fabrieken aldaar. Twee daarvan hebben reeds moeten ophouden met werken en nog anderen zullen moeten volgen. Het Gemeentebestuur heeft het gebruik van water uit de stads pompen om te schrobben moeten verbiedenterwijl in de verschillende kerken de gebruikelijke gebeden voor den regen gedaan worden. Te Enschede' is eene collecte gehouden voor de ongelukkige bewoners van de Pruissische stad Vreden, die ƒ350 opbragt. In de Boeren-Goudmijn leest men het volgende: De aardappelen kwamen in 1583 naar Europa. Na 53 jaren brak de aardappelziekte uit, en vernietigde de hoop der landbouwers, en na 80 jaren waicn de aardap pelen reeds zoo ontaarddat er niet eens zaad kon gewonnen worden. In het jaar 1696 bragten de Spanjaarden weder goede zaden uil Peru, welke 45 jaren lang gezonde aardappelen opleverden. Later werden evenwel ook deze ziek en in het jaar 1779 was die ziekte zoo ver gevorderd, dat men de verkregen zaden ook niet meer gebruiken kon. In liet jaar 1797 brag ten de Engelschen nieuwe zaden naar Europa, maar eerst in 1802 en 1803 vonden deze ecne eigenlijke verspreiding in Duitschland, en zijn van dat oogenblik af gemeen goed voor alle volkeren geworden. Vijftig jaren later viel de aardappelziekte met vernieuwde hevigheid in, die eerst in het jaar 1856 is verminderd. Hieruit zou hel bijna sehjjncn, alsof de aardappelen elke 50 jaren aan ziekte onderhevig zijn. Omtrent het dezer dagen van Rotterdam naar de Kaap de Goede IIooii vertrokken barkschip Joan, Kapt. Laseur, leest men in de R. Cour. het volgende: Met dit schip vertrokken 57 jongens en 14 meisjes, af komstig uit de provinciën Noord- en Zuidholland, Utrecht, Gelderland en Overijssel. Behalve deze jonge liedenwaarvan de jongens van 12 tot 16 jaar, en de meisjes van 11 lol 13 jaar oud zijn, en die zich vrijwillig en met toestemming hunner ouders hadden aangemeldhebben zich ook nog andere passagiers aan boord van gezegd vaartuig met bestemming naar de Kaap de Goede Hoop ingescheept, zoodat het geheeie aantal, groot en klein, 118 personen bedraagt. Van de 3Jc klasse zijn de mannen en jon gens, en de vrouwen en meisjes in twee afzonderlijke gedeelten van het tusschendck gehuisvest. Voor het houden van opzigt over de kinderen, voor het dagelijksch onderwijs en de godsdienstoefening is door de Commissie door de keuze van geschikte personen gewaakt. Voor bezigheid en voor uilspanning, voor lectuur van verschillenden aard, en voor onderscheidene soorten van spelen is ook ten behoeve der kinderen gezorgd. Een bekwaam Scheepsdoetór bevindt zich onder anderen aan boord. Den 4den dezer is de Joan uil Ilellevoelsluis in zee gezeild en den 7dcn aan den ingang van het Kanaal gepraaid. Wij wensehen hel schip en de passagiers eenC voor spoedige reis, en aan allen ecne behouden aankomst in de Tafelbaai. De hidép. Beige berigt dat de Gouverneur-Generaal van Ned. Indie gcprosleslcerd heeft tegen de inbezitneming van de eilanden-groep Oua Horn, door de Engelschen. Dit protest zou vergezeld zijn van eene memorie waarin aangetoond wordt dat Nederland sedert 1680 regt op die eilanden heeft. [De genoemde eilanden zijn beter bekend onder den naam van Yriendschaps- of Tonga-eilanden, en werden door Lemaire en Schouten in 1616 ontdekt. De bevolking wordt op 200,000 zielen geschal.]

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1857 | | pagina 1