LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG 15 JULÏJ.
De Courant wordt Maandags Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar)
de afzonderlijke Hommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BINNENLANDSCI1E BERIGTËN.
liet 5de reg. infanterie, van Breda, 2 cskadr. van liet lsle reg. dragonders,
van Haarlem, en eene halve batterij van het reg. rijdende artillerie van Leyden.
Uit de door de Regering aan de Tweede Kamer aangeboden wetten
tot bevordering van den aanleg van spoorwegen blijkt, dat liet hoofddeel
der drie voorstellen is, om een fonds op te rigten en maatregelen te nemen
tot aanmoediging en ondersteuning van spoorwegondernemingen in ons land.
Van Staatswege zullen de kosten gedragen worden voor de voorbereidende
werkzaamheden tot opneming der lijnen, leckeningen enz., en ten dien
einde strekt het eerste ontwerp, om Hoofdstuk V van de Staatsbegrooling
over hel loopende jaar te verhoogen inet eene som van ƒ100,000. Het
tweede wets ontwerp heeft de strekking, om dc onteigening van vaste goe
deren en percelen, benoodigd tot den aanleg van spoorweglijnenvrij te
stellen van alle registratie- en overdraglsregten. Het derde wets-ontwerp
legt den grondslag voor een fondsoin daaruit spoorwegondernemingen aan
te moedigen of te ondersteunen. Ten dien einde zullen 10 millioen guldens
kapitaal, in de schatkist aanwezig, worden bestemd tot aankoop van 2;,
3 en 4 pCt. Nat. Schuldbrieven en dat kapitaal zal met de daarop loo
pende renten lot voorschreven einde dienen.
Bij de wetsontwerpen is gevoegd eene kaart, die aanwijst de verschil
lende lijnen welke ter exploitatie door bijzondere ondernemingen in het
plan der Regering liggen. Die lijnen zijn verdeeld in twee klassen. Ouder
die van de eerste klasse wordt ook een lijn vermeld van Leyden naar Woer
denmet aansluiting aan den Holl. spoorweg, en een van 's Gravenhage
naar Scheveningen. De gezamentlijke kosten van dit spoorwegnel met de
daarbij noodzakelijk wordende werken, worden begroot op 179,000,000.
De jaarlijkscbe algemeene vergadering van het Nederl. Zendeling Ge
nootschap zal op 21 Julij te Rotterdam plaats hebben. Ds. J. F. Blaauw
aldaar zal de opwekkende rede houden.
Te Rotterdam werd in de vorige week bij den lieer Mangeot, restau
rateur op de Hoogstraat, een stoute diefstal gepleegd; niet minder dan 30
zilveren vorken, 24 dito lepels en 1 dito soeplepel werden vermist. Het
vermoeden rust op een voor korten tijd aangeslelden knecht, dien men
sedert de verdwijning van deze aanzienlijke waarde niet meer gezien heeft.
Men verneemt, dal de Heeren van Rappard en Schimmelpenninek van
der Oye voornemens zijn tegen het einde der zitting hun ontslag te nemen
als leden van de Tweede Kamer der Slalen-Generaal. (f/. C
Bil llarlingen wordt gemeld dal men bij het vertrek van het schip
de NcwaKapt. Kok, uit de haven aldaar, op Zaïurdag II. ontdekte dat
al het zware touwwerkdoor eene moedwillige handhalf was doorge
snedenen wel zoo dat men naar de sneden moest zoeken. Het is te be
grijpen dat bij het ontslaan van stormhel schip noodwendig had moeten
bezwijken.
Te Groningen heeft Vrijdag nacht een hevig onweder gewoed. De
bliksem sloeg in een korenmolen die in de onmiddelijke nabijheid van het
kruidmagazijn staat. Men was den brand spoedig meester, maar de ontstel
tenis was algemeen.
's GRAVENHAGE, 14 Julij.
Z. M. heeft goedgevonden ten gevolge van hel overlijden van Mr.
A. J. II. W. Baron van Heeckercn van Nettelhorst, in leven Commandeur
der Duilsche Orde, Balye van Utrecht, te vergunnen de opklimming der
Kommandeuren en van den eersten Jonkheer in gemelde Orde en te
agreërende opklimming van W. A. Baron Schimmelpenninek van der
Oije tot jongsten Commandeur; en de admissie van J. D. Graaf van Rech-
leren van Ahncm tot tweeden Jonkheer.
Z. M. heeft bepaald dal de lsle Luitenants C. F. Pabsl en J. Brakcl
gedetacheerd geweest bij de landmagt in West-Indiëweder bij het lstc reg.
infanterie zullen worden ingedeeld. Ook heeft Z. M. goedgevonden den
2dcn Luit. J. B. van Driem, van hel 7dc reg. infanterie, over te plaatsen bij
de infanterie in Oost-Indië. Voorts heeft Z. M. goedgevonden te benoemen:
bij den prov. staf, lol Majoor en Adjudant in het prov. kommandement van
Utrecht, den Kapitein lslc kl. J. II. L. dc Jongh, van hel 5dc reg. infanterie;
bij het wapen der infanterie: bij hel lslc reg., lol Kapitein 3de kl., den
lslen Luit. L. C. G. Vijgh, van het reg. grenadiers en jagers; bij hel3,creg.
tol Kapitein 3d« kl.den lslcn Luit.-Adjudant J. W. van Ilopbergcn, van
hel corps; bij het 8sle reg., tot Kapitein 3Jc kl., den lslc" Luit. D. P. C.
Potlgieter van Laar, van het 3dc reg.; bij het inslructic-bataillontot lslc"
Luit., de 2de Luitenants W. Bannier en W. de Harlog, beiden van het
bataillon.
Tot Burgemeesters zijn benoemd: te llpendam c. a. de Heer II. Ver
kerk en te Elsloo de Heer C. Canisius.
Z. M. heeft aan den blaauwverwer Fenger te Apeldoorn, wiens huis
tijdens het laatste onweder was verbrand, eene gift van ƒ50 geschonken,
om in zijne eerste behoeften te kunnen voorzien.
II. M. de Koningin, vergezeld van Prins Alexander en gevolg, is gis
teren ten 12 ure van hier naar Rotterdam en vervolgens naar Hellevoclsluis
vertrokkenzich naar Engeland begevende.
Bij den Minister van Financiën is ontvangen een coupon groot ƒ1 23;,
door een onbekende, onder het postmerk Amsterdam van den 9den dezer,
ten behoeve van 's Rijks schatkist ingezonden.
In de zitting van de Prov. Staten van heden is ontvangen eene missive
van Jhr. Mr. Gevers Beynoot, waarbij hij zijn ontslag neemt als lid der
Stalen, als zijnde die betrekking moeijelijk waar te nemen bij het lidmaat
schap der Stalcn-Gcncraal. Ook is ontvangen een schriftelijk voorstel van
de leden Sikkel Groos en van Kaathovenbetreffende het adres van hel
genootschap Mathesis Scientiarum Genitrix te Leyden.
Tweede S£amsi° fier SCaten-Gesieraal.
In ons vorig nommer hebben wij ons door gebrek van ruimte van plaats
en lijd, moeten bepalen bij een kort verslag der merkwaardige zittingen
van de Kamer van Vrijdag en Zaïurdag II. Daarbij hebben we alleen kun
nen vermelden dat de lieer Thorbecke den lieer Groen had beantwoord en
zijn amendement nader verdedigd.
Wij laten hier hel overzigt dier redevoering, zooals die ons door onzen
Correspondent is medegedeeld, volgen.
De Heer Thorbecke zal drie punten bespreken: 1°. zeide de Heer Groen:
het Christendom, dat gij wenscht, is gerigt tegen al de gezindheden. Maar
dit is een misverstand. Dat Christendom, boven verschil van geloofsbelijde
nis, sluit geene bijzondere geloofsbelijdenis uit. Dat Christendom is boven
al die geloofsbelijdenissen en omval ze allen. Welke zijn de dogmata van
uw Christendom, vroeg de Heer Groen al verder, en door zijn antwoord
heeft hij hem spr. afgeschrikt om te antwoorden, want zoo hij dal moest
doen, zou hij zich daartoe niet in staat gevoelen, omdat hij dan in een
thcologischen strijd met den Heer Groen zou moeten treden. Sprekers
meening is, dat, op het gebied van Christelijke deugden, men spreekt van
een Christendomdal boven theologische verschillen staat. Uw Christen
domzeide de Heer Groen en hij schreef daarbij aan spr. een afzonderlijk
Christendom toe, is algemeen godsdienstig, en dat is volgens Beets een dor
deïsme, en deïsme is rationalisme, en rationalisme is neologisme, en neolo
gisme is ongeloof. Derhalve moet één van beiden gebeurenof men moet
hel Christendom van den Heer Groen volgen, of men is een ongeloovige.
2". Volgens den Heer Groen zou spr. vroeger beweerd hebben, dat er geen
verband bestaat tusschen opvoeding en onderwijs. Maar zoo heeft de quaestie
zich nooit voorgedaan. Ilij heeft steeds gezegd, dat op de lagere school
het onderwijs hoofdzaak is, ofschoon de gelegenheid niet ongebruikt be
hoort te blijven voor opwekking lot deugd en godsvrucht. Maar de Heer
Groen zegt, dat de volksschool is de plaats der opvoeding eener godsdienstige
natie. Spreker vraagt: wat wil dal in den zin van den Heer Groen anders
zeggen, dan: de school is de plaats voor godsdienstige opvoeding, en dat
heeft hij spreker, meermalen tegengesproken en dat spreekt hij nog tegen.
In de derde plaats zeide de fleer Groen: uw stelsel is gewetensdwang
legen de regien der natie. Spreker vraagt: waarom is dan, gedurende de
behandeling van dit ontwerp sedert 2 jarennooit eenige poging door hem
spreker gedaan, om het bijzonder onderwijs te beperken? Zijn aandeel
aan deze wet had niet grooter kunnen zijn, al hadde hij ze als Minister
moeten voorstellen en verdedigen, en waar heeft hij hel bijzonder onder
wijs ooit willen beperken? Neen, zegt spreker, wij willen niets ontnemen
aan hot bijzonder onderwijs, maar de vrijheid waarborgen; wij willen orga
niseren en dat is aan een ieder toekennen wat zijne bestemming medebrengt.
De Heer Groen is geëindigd met eene klagt over de natie. De natie, zeide
hijis in een toestand van apathieen zal in eene soort van onverschillig-
LEYDEN, 14 Julij.
Men verneemt dat Z. M. bepaald heeft, dal gedurende dc maand Sep
tember aanst.de vier bataljons van het reg. grenadiers en jagers en het
2,lc bal. van het CJc reg. infanterie, lijdelijk lot eene brigade zuilen wor
den vereenigd, om met hel 4de reg. dragonders en de batterij veld artillerie,
gedurende genoemde maand, twee of driemaal 's weeks, in de vlakte van j
Waalsdorp oefeningen te houden; onder bevel van den Generaal-Majoor van j
Muiken, Comm. der 3,Je brigade infanterie.
Te 's Hertogenbosch is mede van het Dep. van Oorlog aanschrijving ont
vangen, dat in het geretrancheerde kamp nabij die stad in September na
jaarsoefeningen zullen worden gehouden. De (roepen zullen bestaan uit
het. l!tc, 2de en 3de bat. van hel 2dc reg. infanterie, aldaar in bezetting; het
lsle bal. van het 4Jc reg. infanterie, van Bergen-op-Zoomhel 3de bal. van