COURANT.
LEYDSCHE
/<ïrfr.
70 few
MAANDAG 4 MEI.
B1NNENLANDSCHE BERIGTEN. |j
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar j
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
Bij «leze Courant behoort Bijblad ]V°. 13.
LEYDEN2 Mei.
Gisteren had de vroeger aangekondigde verwisseling der bezetting plaats, j
liet 4de bataillon Jagers, onder bevel van den Majoor L. A. C. de Bock,
vertrok naar 's Gravenhageen werd door het lstc bataillon Grenadiers1
onder bevel van den Majoor L. Swecmer vervangen. Het vertrek van het
bat. Jagers reeds vroeg in den morgen invallende, zoo hadden de overige
officieren der bezetting en die der Schutterij den vorigen dag afscheid van
liet corps genomen, liet bat. Grenadiers werd door de genoemde Officieren
met de muziek van de Schutterij aan het hoofd, de stad binnengeleid en
verwelkomd. Ook de le compagnie van het regement Rijdende Artillerie,
onder bevel van den Kapitein A. F. M. d'Hamecourt, die gedurende een
jaar in de residentie in bezetting had gelegenis op dien dag teruggekeerd
terwijl de 4" compagnie van het regiment Veld-Artillerie, onder bevel van
den Kapitein L. E. Werner, die ter vervanging uit Utrecht naar 's Gra
venhage ging, bij den doortogt alhier door de Officieren van het reg. Rij
dende Artillerie verwelkomd en tot buiten dc stad werd geleid.
Op heden zijn er 20,240 Ned. ffi boter ter markt aangevoerd.
In de maand April zijn binnen deze Gemeente overleden 86 personen,
als: 15 mannen, 17 vrouwen, 31 zoons en 23 dochters, daarenboven als
levenloos aangegeven 8. Geboren 133 kinderenals67 zoons en 66 doch
ters; waaronder zijn begrepen 3 paar tweelingen. Voltrokken 22 huwelijken.
Het getal der in het Werkhuis alhier opgenomenenbedroeg gedurende
deze week dagelijks 110 lot 121 personen.
De Minister van Koloniën heeft bekend gemaakt dal er geenc inschrij
vingsbiljetten zijn ingeleverd tot het aangaan eener overeenkomst met de
Regering, ten doel hebbende de oprigting eener maandelijksche pakketvaart
tusschcn Nederland en Java, op de voorwaarden geplaatst in de St.-Cour.
van 24 Maart.
Naar men verneemthebben ecnige achtingswaardige mannen uit Amster
dam en Rotterdamvereenigdter kennis van den Minister van Koloniën
gebragt, dal zij bereid zijn, om met Z. Exc. le onderhandelen over het
tot stand brengen van eene maandelijksche stoompakketvaart lusschen Ne
derland en Java.
Te Delft heerscht eene groole levendigheidvan wege den gecoslumeer-
den optogt die Dingsdag aanst. aldaar door de Studenten der Academie zal
gehouden worden. De aanstalten beloven eene IuisLerrijke verlichting.
Uit het Weslland wordt gemeld, dat de hoop op eene vroege inzame
ling der aardappelenvan wege de strenge nachtvorstis verdwenendaar
die op vele plaatsen de struiken heeft doen afvriezen. Opmerkelijk is het
cchler, dat de uitwerking dier koude zich zoo ongelijk vertoond heeft; op
sommige plaatsen is al wat niet gedekt was, afgevrozen, terwijl hier en
daar, zelfs in dezelfde gemeente, enkele streken geheel vrij bleven. De
aspergies laten zich nog niet zien, terwijl men vreest, dat hel koolzaad
mede veel zal geleden hebben. Boom- en aardvruchten beloven cenen rui
men oogst.
Op het schip Caroline, Kapitein de Best; naar Singapore bestemd,
thans nog te Hcllevoelsluis liggendehebben zich 7 matrozen zoodanig aan
wangedrag en mishandeling van de Officieren en den Kapitein schuldig ge
maakt dat laatstgenoemde zich genoodzaakt heeft gezien de hulp van de
openbare magt in te roepen. 7 matrozen zijn dien ten gevolge op het
wachtschip in bewaring gesteld en van daar gevankelijk naar Briclle ge
voerd alwaar de zaak door den bevoegden Regter aan een naauwkeurig
onderzoek zal worden onderworpenen dc schuldigen hunne straf zullen
erlangen. Een dezer matrozen zou ook medepligtig geweest zijn aan de
muiterij, welke eenigen tijd geleden onder dc troepen op het schip Noord
brabant heeft plaats gehad.
Uit Maarsscn berigt men dat Dingsdag 11. aldaar het dochtertje van
•den tuinbaas op den huize Bolenstein, van de brug in het midden der gracht
viel. Mej. de wed. Souwcr aldaar woonachtig zag dit naauwclijks, of zij
ijlde naar de plaats van het ongeluk, sprong in de gracht, en had hel ge
noegen, ofschoon met levensgevaar, het kind van eenen wissen dood le redden.
Uit Joure (prov. Friesland) wordt gemeld, dat ten gevolge van de
sterfte van vee door dc aldaar zoo sterk hecrschcnde longziekte, onder
scheidene veehandelaars te rade zijn geworden om hunne groenlanden om
te ploegen en met zomerraap- en koolzaad te bezaaijen.
Dingsdag 11. is te Meppel in de woning eener sterkedrankverkoopstcr
een ontslagen kolonist uit Vecnhuizcn genaamd Reinier Swiebciterwijl
hij bezig was zijn verteerd geld le betalenvan den stoel waarop hij was
gezeten op den vloer gevallenen toen men ter hulpe toeschoot was hij
reeds een lijk. Hij was slechts 35 jaren ouden had den geheelen dag op
zijne reis naar Meppel eene groole hoeveelheid sterken drank verzwolgen.
De Nieuwe Noordbrabander meldt dat de vergunning voor den aanleg
van den Zeeuvvsch-Limburgschen spoorweg is ingetrokken.
'sGRAVENHAGE, 2 Mei.
Tot Ontvanger te Breda is benoemd de Heer W. van Bergenthans in
die betrekking te Zwijndrecht.
Bij Kon. besluit is de Generaal-Majoor L. II. W. Baron van Aylva
Rcngers, Kommandant van de lste brigade infanterie, tevens belast met het
oppcr-bevelhebberschap der vesting Maastricht en der troepen in hel Lim-
burgsche en Provinciale Kommandant aldaar, op zijn verzoek, op pensioen
gesteld; alsmede de 2dc Luitenant D. D. P. van Herwaarden; en de 2dc Luit.
E. E. L. de Petit, van het bataillon jagersdienst doende in West-Indië.
Voorts heeft Z. M. benoemd bij den plaatselijken staf, tot 2den Luitenant
en Plaatselijk Adjudant der 2<le kl. te Middelburgden Sergeant J. Ouboter,
van dc Kon. Akad. voor de Zee- en Landmagt; en bij bet wapen der rui
terij bij den staf, lot Ritmeester van de 3de kl. den lsl™ Luit. J.J.J. Dubois,
van het lstc reg. dragonders.
H. K. H. de Groothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach zal, naar
men verneemt, tol de helft dezer maand alhier verblijven.
Naar men verneemt is het buitenverblijf Voorlinden onder Wassenaar,
met boerewoning, groot ruim 105 bunders, aangekocht door den Heer van
Reenen, Ond-M inister van Binnenl. Zaken, voor ƒ72,000.
In de zitting van de Tweede Kamer der Stalen-Generaal van gisteren
is ingekomen een wets ontwerpstrekkende tot vaststelling van bepalingen
voor het veilig verkeer op spoorwegen.
Voor Noordwijk aan Zee is over boord geslagen en verdronken de
visschersmalroos M. Pronk, van Schevcningendie, als wacht alleen op
het dek zijnde, naar de vaan, die onklaar was geworden, willende klimmen,
uil den mast schijnt te zijn gevallen. Hij laat eene vrouw cn 6 kinderen
na, waarvan 4 te jong zijn om iets voor het gezin te kunnen verdienen.
TTivecde Timmer dei' Stuten-Generaai.
In de zitting van Donderdag heeft nog na den Heer Baud, de lieer Thor-
becke hel woord gevoerd. Na eenige voorafgaande beschouwingzegt spr.
dat in het reglement vooral twee hoofdliclemmeringen voorkomeno. de
borgstelling, die ieder boekhandelaar regtens in slaat van verdenking stelt;
en b. de aansprakelijkheid van den verspreiderdie met dezelfde straf be
dreigd wordt als de schrijver. Spr. beweert, dat dit reglement de meest
despotieke wet isdie ergens ten aanzien der drukpers bestaat.
Wat nu de uitvoering van het reglement betreft, spr. wil gelooven, dat
de Gouv.-Generaal eene aanschrijving heeft gekregen in dien zin: hier hebt
gij een zwaard maar om het in de schede le laten. Maar een wet wordt
gemaakt opdat zij uitgevoerd worde. Spr. betoogt het verkeerde cn onvol
doende van belemmering der drukpers. Laat men meer vrijheid, dan be
vordert men ook de ontwikkeling; te weinig vrijheid doet alle kracht van
worsteling tegen de beperking koeren. Verder vraagt spr. welke de redenen
zijn voor de noodzakelijkheid van zoo krenkende, tergende en voor de Ne-
deilandsche Europcsche maatschappij zoo vernederende gestrengheid. Spr.
geeft hierop eene analyse van art. 110, al. 1 en 2. Alinea 2 vooral wil
onbelemmerde gemeenschap ten aanzien van onze drukwerken. Sprekers
slotsom is deze, dat het onderwerp behoeft eene regeling bij de wet, zon
der dal dit daarom nog eene uniformwet behoeft le zijn; en voorts, dat de
reglen en belangen van den Nederlandschen boekhandel, en van dc Nederl.
schrijvers moeten worden verzekerd.
Zitting rail Vrijdag 1 Mei.
Aan de orde is de voortzetting der beraadslagingen over het Indische
drukpersreglement.
Nadat de llceren lloynck van Papcndrecht, van Nisprn cn Zylkcr het
woord hadden gevoerd, zegt de Minister van Koloniën, dal de Heer van
Bosse teregt heeft opgemerkt, dat deze zaak moeijelijk te regelen is, en
I altijd tol vele aanmerkingen zal aanleiding geven; Z. Exc. heeft dit in
1 ruime mate ondervonden, doch dit mogt hem niet ontslaan van de vcrplig-
1 ling, om die regeling tot stand le brengen: 1°. omdat de wel hel verlangt,
1 en 2°. omdat er ook, volgens de meening van den Gouverneur-Generaal,
was pcriculum in mora. Wat nu de regeling van het onderwerp zelf be
treft, men zeide, dat de Regering le ver was gegaan met de in het regle
ment opgenomen preventive maatregelen; ten bewijze van het tegendeel be
roept de Minister zich op de dagbladen en tijdschrif'endie na de invoe
ring van het reglement, in Indië zijn verschenen. Hij blijft beweren, dat
de vrijheid tol openbaring van gedachten ook over Rcgeringshandclingen
niet door dit reglement is gekrenkt. Als men hem, Minister, nu vraagt,
of er e'én voorbeeld is van een meer despotiek reglementdan vraagt hij op
zijne beurt het bewijs, dat dc gepaste uiting der gevoelens onderdrukt zou
