LEYDSCUE
COURANT.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
MAANDAG 17 NOYEMDER.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke No turners worden tegen 10
Centen afgegeven.
Bij desee Courant behoort Bijblad 27.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
LEYDEN, 15 November.
Ter Grofsmederij alhier werd voor eenigen tijd van regeringswege eene
bestelling gedaan tot vervaardiging van een model in 't klein dezer inrig-
ting, welk model thans gereed en ten luiize van den lieer Directeur
J. Wolters geplaatst is.
liet is met de uiterste naanwkeurigheid vervaardigd en bevat al de werk
tuigen der grofsmederij. Het geheel wordt door een paar raderen in bewc- j
ging gebragt, zoodat men eene volledige voorstelling bekomt van de gansche
werking der inrigting in al hare bijzonderheden. Het is bestemd voor den
Keizer van Japan.
LI. Dingsdag zijn HH. Exc. de Ministers van Binnenl. Zaken en van
Koloniën herwaarts overgekomenen hebben na door HH. Commissarissen
aan de grofsmederij te zijn afgewacht, bij den lieer Directeur het model
hezigligd en magtiging tot de inpakking verleend. Daarna hebben zij hunne
opwachting gemaakt bij L K. H. den Prins van Oranje, en zijn na bij den
President-Commissaris den Heer Mr. J. C. Bucaille een déjeuner-dinaloir te
hebben gebruikt, naar 's llage teruggekeerd. Eergisteren heeft ook Z. K. H.
de Prins van Oranje en gevolg het model bezigtigd. Het zal eerstdaags met
een Lands schip, waarvan de Bevelhebber bij de opneming tegenwoordig
was, worden verzonden. Moge het model ongeschonden en voorspoedig zijne
bestemming bereiken en bijdragen tol bevestiging en uitbreiding der handels-
en nijverheids betrekkingen met Japan.
liet getal der in het Werkhuis alhier opgenomenenbedroeg gedurende
deze weck dagelijks 91 tot 107 personen.
De Minister van Binnenl. Zaken heeft de Gemeentebesturen uilgenoo- 8
digd om voor 10 Dec. opgave te doen van de in hunne gemeenten aanwezige g
onbebouwde gronden, en de middelen, die zouden kunnen worden aangc- g
wend om de ontginning daarvan te bevorderen. Het doel des Konings is
om daardoor aan den arbeidsman werken daarmede onderhoud te ver-
schallen. Men rekent, dal van de 3 millioenen bunders, 2 millioenen wor
den bewerkt of met gebouwen zijn bezet, en dat van het 3dl! millioen een
derde dient voor wateren en wegen, en twee derden nog onbebouwd zijn.
Van deze laatsten vindt men in Noordbrabant 183,000 bunders, in Drenthe
176,000, in Gelderland 165,000, in Overijssel 153,000 en in Noord-Holland
51,000 bunders.
Ten gevolge van den hevigen storm is in den nacht van 12 op 13
dezer, het in Januarij jl. benoorden Noordwijk gestrande schip Cornelia,
stuk geslagen. Het schip was thans het eigendom van den lleer D. Taat,
te Katwijk aan Zee.
Door de Arr.-Regtbank te Haarlem was de aannemer van de tijdens
het Costersfeest ingestorte tribunes veroordeeld tot 6 weken gevangenisstraf,
ƒ100 boete en de kosten. De veroordeelde heeft hiertegen geappelleerd en
door het Prov. Geregtshof is nu het vonnis veranderd in eene cellulaire ge
vangenisstraf van 8 dagen en de kosten.
De Gemeenteraad van Hoorn heeft besloten de stad met gas te doen
verlichten. Men is reeds in onderhandeling getreden met eene gas-compagnie.
Te Nijmegen is de kanonnier J. Hosse, aan de gevolgen zijner wonde
overledenop dezelfde pleglige wijze als de vorige slagtoffers begraven. De
Fourier Trosse'e e» de Wel-Eerw. Heer Michcls, Kapelaan in de Augustijnen
kerk spraken eenige woorden bij het graf.
De schoenmakers van Assen en Sleenwijlc hebben bekend gemaakt,
dat zij in deze dure lijden geene goedkoope schoenen meer kunnen leveren.
Hun werk hebben zij daarom met 20 pCt. verhoogd.
Dezer dagen waren te Vollenhoven bij eene begrafenisplegtigheid tegen
woordig een paar gehuwde liedenwaarvan de man 96 en de vrouw 94
jaren telt, terwijl binnen weinige weken hunne huwelijks-jaren tot 70 zul
len geklommen zijn.
Te 's Hertogenbosch hebben zich mede 8 vermogende ingezetenen ver-
eenigd om eene broodbakkerij op te rigten tot het bakken van goed brood,
tegen billijken prijs. Onder de bepalingen, is opgenomen dat in de werk
plaats noch in bet gesticht der bakkerijbuil of zeef aanwezig zullen
mogen zijn; dat de rogge zoo als zij van den molen komt zal moeten ver
bakken worden; dat de directeur of meesterknecht door ondernemers abn
te stellenzich onder eede zal verbinden die bepalingen op te volgenen
eindelijk, dat door ondernemers een voldoend getal broodslijters zal be
noemd worden.
Uit de antwoorden van de Regering op de in de Afdeelingen der
Tweede Kamer gemaakte bedenkingen deelcn wij het volgende mede:
In de memorie van beantwoording betreffende Hoofdstuk IV {Justitie),
wordt o. a. gezegd, dat de Minister het voor raadzaam houdt, op den weg
van wijziging van ons slrafregt naar de behoeften van den tijd, welken bij
de wet van 29 Junij 1854 is ingetreden, voort te gaan. Steeds indachtig,
dat men behoedzaam behoort te zijn in het substitueren van nieuwe stelsels
van wetgeving bij instellingen, die door lange gewoonte nationaal zijn
geworden.
Wanneer de wet op de Regterlijke Organisatie tot stand rnogt komen,
zal de wetgever een vasten grondslag hebben, waarop hij de herziening der
Wetboeken van Burgerlijke Regtsvordering en van Strafvordering met ken
nis van zaken zal kunnen bouwen. De bouwstoffen zijn reeds verzameld
om ook met hel laatstgenoemde gedeelte ten spoedigste voortgang te kunnen
maken. De Minister is voor 's hands van meening, ten aanzien der poli-
cie, de beginselen te volgen van zijn geachten voorganger. Eene wet op
de spoorwegen is begrepen onder de voordragtenwelke reeds sedert eenigen
tijd door het Dep. van Justitie, ditmaal in vereeniging met dat van Binnenl.
Zaken zijn afgeleverd. De bepalingen dezer wet en de reglementen van po-
licie, die daarmede zullen behooren gepaard te gaan, kunnen, naar oordeel
der Regeringgezegd worden aan de eischeii dezer gewigtige aangelegenheid
te beantwoorden.
In de memorie van beantwoording van Iloofdsluk V BinnenlZaken),
zegt de Minister o. a., dat de Regering bij vergunningen voor spoorwegen,
van de stelling is uitgegaan, dal alle voorname havens en sleden door spoor
wegen behooren te worden verbonden, en dat het zeer wensehelijk is, dit
doel, zooveel mogelijk zonder bezwaar voor 's Rijks kas, te bereiken. AI
de laatstelijk verleende vergunningen zijn voor een bepaalden lijd van 90 ja
ren gegeven; na het verstrijken van dien lijd komen die wegen kosteloos
aan den Slaat. Wil de Regering ze vroeger naasten, dan is het daartoe
na 20 jaren bevoegddoch moet alsdan eene vooraf bepaalde schadeloosstel
ling uitbetalen. Bij alle vergunningen is een voorbehoud gemaakt ingeval
het openbaar nut der onderneming door de vertegenwoordiging niet wierd
erkend. Aan geene is geldelijke ondersteuning toegezegd, noch waarborg
van renten toegestaan.
liet instellen van Staatscommissie, om het hoog bestuur of het algemeen
voor te lichten, behoort zoo geheel tot de bevoegdheid der Regering, dat
zij daaromtrent tot geene verdediging kan gehouden wezen. Zij wil echter
de beraadslaging niet ontwijken en ontwikkelt uitvoerig en duidelijk de be
hoefte aan en het nut van eene commissie, lot onderzoek van onze handels
belangen bij de doorgraving der landengte van Suez. Een lloofd-Ingenieur
en een Ingenieur van 's Rijks waterstaat, hebben van de Regering verlof
bekomen, om te voldoen aan hel verlangen van den Onder-Koning van
Egypte, die hen met een onderzoek wenscht te belasten. Deze ambtenaren
genieten gedurende het verlof geene bezoldiging uit 's Rijks schatkist.
Een ontwerp van gewijzigde jagtwet is reeds bij den Raad van State in
overweging.
Het uilzigt beslaatdat het ontwerp eener nieuwe wetgeving op de natio
nale militie eerlang weder zal kunnen worden aangeboden.
Voor de regeling van de medische policie liggen drie ontwerpen gereed en
die zullen gezamentlijk met een vierde ontwerp, waarmede zij e'e'n geheel
uitmaken en dat thans nog bij den Raad van State aanhangig is, binnen
zeer korten tijd worden aangeboden.
Schoon de Regering overtuigd is van de wensehelijkheidom de indiening
der wet op het hooger onderwijs zooveel mogelijk te bespoedigen, kan zij
niet wel inzien, dat haar voorstel om vijf buitengewone Hoogleeraren tol
gewone te doen bevorderen, eene reden te meer wezen zou, om de wette
lijke regeling te verbaasten. Het is niet te ontkennen, dat, zoo de bedoelde
bevordering plaats heeft, het getal gewone Hoogleeraren bij de Leydsche en
Ulrechtsche hoogescholen aanzienlijker wezen zal dan bij het. organiek be
sluit van 1815 is vastgesteld; maar sedert vele jaren is in het belang van
het onderwijs en de wetenschap van de oorspronkelijke regeling bij die
hoogescholen afgeweken, zonder dat dit tot bedenkingen aanleiding beeft
gegeven, en de Regering achtte zich derhalve te minder bezwaard aan vijf
verdienstelijke mannen, na vele jaren onvermoeiden arbeid, eene lotsverbe
tering toe te denken. De opmerking in het verslag, dat hel onraadzaam
geacht moet worden in het hooger onderwijs al meer en meer elementen te
brengen, die bij eene eindregeling welligt niet behouden zuilen worden,
acht de Regering op zich zelve volkomen juist, maar zij betwijfelt, of die
hier van toepassing kan wezen. De vijf Hoogleeraren toch, die het hier
geldt, geven allen onderwijs in vakken, welke, hoedanig ook de eindrege
ling van het hooger onderwijs moge zijnwel steeds aan elke hoogeschool
onderwezen zullen moeten worden.
Ter inlichting omtrent de fondsenwaaruit het onlangs aanbestede ge
bouw voor eenige akadcmische lessen en verzamelingen zal worden bekos-
