LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG 29 OCTOBER.
T)e Courant wordt MaandagWoensdag en
Cri j dag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdsig Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het Jaar
de afzonderlijke Nommcrs ivorden tegen 10
Centen afgegeven.
BINXENLANDSCnE BERIGTEN.
LEYDEN28 October.
Wij meenen met een enkel woord de aandacht onzer kunstlievende stad-
genoolen te mogen vestigen op een viertal strijkquartet uitvoeringen, die de
Heeren A. J. Wetrens en II. M. de Graaf zich voorstellen, gedurende de
twee laatste maanden van bet ioopende en de beide eerste van het volgende
jaar te geven, indien eene genoegzame deelneming hen in staat stelt, bun
plan te verwezenlijken. Yelen berinneren zich de voldoening waarmede zij
voor eenige jaren diergelijke uitvoeringen, uitgegaan van de Maatschappij
voor Toonkunst, en in het laatste jaar een paar trio-avonden door den Heer
Wetrens, met een tweetal zijner kunstbroeders uit naburige steden gege
ven, bijgewoond hebben. Wij durven hun en allen, die degelijke muziek
stukken met liefde en zorgvuldigheid voorgedragenop prijs stellenook
thans weder van de quartet-avonden der bovengenoemde Heeren een rijk
genot voorspellen. Eene aanhoudende voorbereiding gedurende de laatste
maanden met hetzelfde personeel dat zich tot uitvoering verbonden heeft,
levert goede waarborgenzoowel van de keuze der stukken als voor de
wijze waarop zij zullen worden voorgedragen. De prijs van toegang is voor
ieder maar vooral voor de inteekenaars zoo billijk gesteld als kan, en de
bepaling dat op twee van de vier avonden ook Dames zullen kunnen wor
den medegebragl, zal voorzeker algemeene goedkeuring wegdragen en tol
eene deelneming nopendie wij wenschen dat in het belang der kunst en
tot aanmoediging van een verdienstelijk streven, algemeen zal zijn. 0.
De uitstekende aardrijkskundige Dr. Petermann, te Gotha, gaat steeds
voort met de uitgave zijner belangrijke mededeelingen uil de aardrijkskun
dige inrigling van den uilgever Justus Perthes. In September verschenen
daarvan de nommers VII en VIII in e'e'n stuk, dat geopend wordt met het
berigt eencr wetenschappelijke reis van Dr. C. Scherzer, naar America van
18521855, met een kaart, en meer andere wetenswaardige mededeelingen
en aankondigingen van verschillende pas uilgekomene belangrijke werken
op het gebied der aardrijkskunde, zoodal dit tijdschrift voor die wetenschap
steeds groote waarde heeft. Onder de korte aardrijkskundige aanteekenin-
gen vindt men verscheidene bijzonderheden die met de s'aaishuishoudkunde
of met de natuurkundige wetenschappen in naauw verband staan.
De gemeente Haarlemmermeer is op den 21sl™ dezer door een aanlal
Pruissisclie en Hannoversehe Ingenieurs en Bouwkundigen, die de feesten
ter inwijding van den Rijnspoorweg hadden bijgewoondbezocht, onder
hegeleiding van den Referendaris Staring. Dit bezoek geschiedde op uit-
noodiging van den Minister van Binnenlandsche Zaken. Met de grootste
belangstelling werd alles wat tol deze grootsche onderneming betrekking
heeft, door de buitenlandscbe bezoekers in oogenschouw genomen. Na af
loop van dit bezoek werd hun in naam en van wege den Minister van Bin
nenlandsche Zaken een dejeuner aangeboden. Hoogst voldaan over de gulle
ontvangst, keerden zij over Amsterdam naar Duitschland terug. A.C
Naar men verneemt zal ook in de strafgevangenis te Woerden
het stelsel van eenzame opsluiting ingevoerd en te dien einde eene ver
grooting aan dat geslicht worden gegeven. De meeste gevangenen zullen
tijdens den aanbouw der cellulaire gevangenis aldaar naar 's tlerlogenbosch
worden overgebragt.
Uil Vlaardingen wordt gemeld, dal het schip Op hoop van tegen,
stuurman Bijlaldaar van de derde reis met 25 lasten haring was binnen
gekomen. Genoemd schip heeft met inbegrip van de kabeljaauw-visscherij
in het voorjaar, voor ongeveer 23,000 aan zoulevisch en haring in dit
jaar aangebragt.
Naar wij vernemen hebben oestcrvisschers nabij het Nieuwe Schild op
Texel, op 8 voet water, een zeldzaam grooten visch gevangen, waarvan de
lengte meer dan 70 voet moet bedragen de staart alleen zou 12 voet breed
zijn. De visch is levend gevangen en door de visschers met moeite afge
maakt en op den wal gesleept; alwaar men er het spek, hetwelk 0 duim
dik moet zijn, is gaan afsnijden. De naam van dit zeegedrogl was nog
Jiict bekendwelligt is het een cachelot of ander groote traanvischzoo
als men er in het begin van dit jaar in groote menigte nabij de kust heeft
zien zwemmen en waarvan er op sommige plaatsen in ons land gevan
gen zijn. (I1U.)
Nabij Tiel heeft zich een zeehond of rob in de rivier de Waal
vertoond.
Uit Groningen wordt gemeld dat de cholera zich ook heeft vertoond
in de gemeente Oldehove, en dat aldaar een persoon, die vroeger onder
AYarfhuizen had gearbeid aan die ziekte is overleden.
- Eene commissie, bestaande uit twee Fransche Ingenieurs en een Inge
nieur van den waterstaat, heeft zich bezig gehouden met hel opmeten, wa
terpassen en opnemen van bel terrein voor cenen spoorweg van AVeslervoort
over Enschede' naar de llanovcrsche en Pruissisclie grenzen in de rigliug van
Rheine. Het voor de vergunning vereischle waarborg-kapilaalter som van
ƒ100,000, is gestort, zoodal er vooruitzigt bestaat op eene spoedige uilvoe
ring van het plan.
De Luxemburgsche Kamer heeft na twee dagen te hebben beraad
slaagd, het ontwerp van antwoord op dc troonrede met 31 tegen 15 stem
men aangenomen. De zinsneden die betrekking hebben op dc grondwets
herziening zijn zonder verandering aangenomen hoewel de Regering
moeite heeft gedaan, daaruit datgene te verwijderen, wat op eene onvoor
waardelijke verwerping der herziening zinspeelt.
A'ervolg der verslagen van de eommissien van rapporteurs uit de Tweede
Kamer over onderscheidene Hoofdstukken der Staatsbegrooting van 1857.
Hoofdstuk VI. IlervEeredienst). Men is op nieuw aangevangen met
de gedachtenwisseling over de noodzakelijkheid van hel behoud der Minis-
teriënen heeft zich daarbij weder van de zoo vaak herhaalde gronden voor
en tegen bediend. A'ele leden bleven het bestaan dier departementen nutte
loos, ja zelfs schadelijk vinden. Hiertegen hebben andere de bekende gron
den aangevoerd, en voegden er bij, dat wat van dit punt ook zijn mogt,
de volkomeue losmaking althans van hel Ilerv. kerkgenootschap voor alsnog
geene plaats heeft gehad; dat het thans nog verkeert in eenen toestand van
voorbereiding, en dal dit Ministerie, zoolang de organisatie dier kerk niet
op nieuwe grondslagen zai zijn gebouwdeene bepaalde behoefte is.
\rerder besloot men tot hel vragen van eene lijstbehelzende een uitge
werkte opgaaf der nieuw toe te kennen of te verhoogen bezoldigingen,
met bijvermelding van haar bedrag en van de personen aan wie zij zijn
toegedacht, en met aanwijzing van hetgeen door de gemeenten in hel belang
van die standplaatsen is of zal worden gedaanalsmede van de toe te stane
subsidiën voor kerkgebouwen, met bijvoeging van hetgeen daarvoor van
elders wordt verstrekt.
Bij hel VIIJe Hoofdstuk RK. Eeredienst) is ook weder voor en tegen
de noodzakelijkheid van zulk een Ministerie gesproken. Verder werd door
eenigen ook over de verhooging der kosten geklaagd, waartegen andereu
meenden dat de gestadig toenemende bevolking noodwendig behoefte aan
meerdere kerkleeraars en nieuwe of vergroote kerkgebouwen deed ontstaan.
Hier en daar was in het belang der bevolking, de splitsing van beslaande
kerkelijke gemeenten dringend noodzakelijk. Zulke klimmende behoeften
zouden zieh voorzeker, om ligt te bevroeden redenen, niet hel minst bij het
R. K. kerkgenootschap openbaren. Er waren voorbeelden op te noemen
van hel bestaan van dringende noodzakelijkheiddat de Staal ten behoeve
van bepaalde kerkelijke gemeenten lusschen beide kwam, b. v. van die in
den Haarlemmermeer polder, waar noodwendig een nieuw kerkgebouw moet
worden gesticht, of die te Areenendaal, waar men het mogelijke heeft gedaan
om in de dringende behoefte aan zulk een kerkgebouw door vrijwillige bij
dragen te voorzien.
Het onderzoek van Hoofdstuk IX/? Financiënheeft sommige leden
aanleiding gegevenom aan te dringen op het lot stand komen van ver
schillende wellen tol dit departement behoorende. Ook miste men, onder
de toegezegde verbeteringen der belastingwetten, o. a., vooral de niet lan
ger uitstel gedoogende herziening der grondbelasting en der personele belas
ting. De voorstellen lot verhooging van de traelementen der commisen van
ƒ300 op ƒ300, vonden geenszins onverdeelden bijval en onderscheidene leden
beklaagden zich, dat er over bet geheel bij dit departement niet genoeg
bezuiniging in acht genomen was. Bij hel onderzoek der afdeeling poste
rijen heeft menbij het voortdurend vermissen van brieven met gelds
waarde, op een streng toezigt omtrent de eerlijkheid en geschiktheid der
ambtenaren aangedrongen; ook ineenden velen er de ernstige aandacht der
Regering op te moeten vestigendal de bestelling der brieven enz. zoo veel
te wenschen overlaat.
Bij Hoofdst. XI Koloniënheeft men doen opmerken de noodzakelijk
heid eener spoedige indiening van de bij art. 60 bedoelde wet, zonder welke
dc Regering, naar goedvinden, over millioenen schals kan blijven beschik
ken. Het Indisch pensioen stelsel is als beginselloos en aanleiding.gevende
tol partijdigheid voorgedragendoch ook tegen deze bedenkingen verdedigd.
Tot den Minister zijn een aantal vragen gerigt, belreifende het bedrijf in
Indië, o. a. wegens den verkoop van producten op Java, met het oog op
de behoefte van Australië. Te dien aanzien is reeds opgemerkt, dat de uit
komst heeft bewezendat daar tc lande reeds veel meer producten aan de
markt zijn gebragt, dan Java en Auslralië gezamentlijk behoeven.
Wal Japan betreftverlangde men te worden bekend gemaakt met de
laatste overeenkomst, tussehen dat Rijk en onzen Staat gesloten, ten einde
ook daaruit te kunnen zienwelke vorderingen er vooralsnog gemaakt ziju
