doening slaat dan ook de tijdgenoot die bladzijden op van de geschiedenis, waar hij vindt opgeteekend wat er op den vaderlandsclien bodem werd verrigt ter bevordering van hetgeen goed is, èn edel, èn schoon. Maar ik heb thans niet te spreken van roemrijke wapenfeiten heilrijk en weldadig slechts voor e'e'nc enkele natieik moet gewagen van hetgeen vóór meer dan vier ecuwenhier heeft plaats gegrepenen aan het gansche menschdom ten zegen heeft verstrekt; van eene uitvinding welke de vruch ten van den geest verduizendvoudigdheinde en verre verspreidende, het licht, dat eenmaal scheen, bewaart, en de bron doet zijn van ander licht, dat nog helderder schijnt. »De Nederl. Natie brengt in dezen plegligen stond, eene dankbare hulde aan de nagedachtenis van den Haarlemsehen burger: Lourens Jansz. Coster, den uitvinder der Boekdrukkunst." Na verder te hebben gewaagd hoe ijverig onderzoek de waarheid beves tigd had dat Coster de uitvinder is geweest, besloot spr. aldus: De Vorsten van Oranje, met den Koning aan hel hoofd, hebben de Vader- landsche zaak krachtig ondersteund. Hun voorbeeld is door een groot aantal landgenootcn, uit alle rangen en standen van de maatschappij gevolgd, en op voorstel van 'slands Regering, is dit alles bekroond geworden door de eenparige goedkeuring onzer Volksvertegenwoordiging. »Wat alzoo hier is opgerigt moet zijn een nationaal gedenkleekenaange boden aan de stad, waar de boekdrukkunst werd uitgevonden, waar Lou rens Jz. Coster werd geboren, en waar hij zijne kunst heeft uitgeoefend. Het blijke nu of aan dien eiseh is voldaan. Welaan! het bekleedsel valle! Hel beeld worde onthuld Na deze woorden had de onthulling van het standbeeld plaats onder het gebulder van het gesehuten de uitvoering eener feestmarsch door de muziek der sted. schutterij. Het was een indrukwekkend oogenblik, toen men daar het beeld, in forsche trekken, zag onthuld van den man, aan wiens vinding de wereld zoo veel heeft te danken. De Liedcrtafel wist door een krachtig en schoon uitgevoerd gezang dezen indruk te verhoogen. De Heer Mr. Meiman nam thans op nieuw het woord en vervolgde zijne afgebroken rede aldus »Wie stemt, dit beeld aanschouwende, niet toe, dat de kunstenaar zich lot de hoogte van zijn onderwerp heelt weten te verheffen? Gij ziet den Uitvinder der Boekdrukkunst voor u als in eene voorwaarlsche beweging, om aan alle oorden der wereld verlichting en beschaving over te brengen. Met de opgeheven regterhand toont hij u de losse letter het geheim zijner vinding: de gansche houding en het gelaat geven u den denker te kennen: de beukenstam achter hem herinnert u aan het snijden der letter, waarvan Junius gewaagt, en het opperkleed wordt in de hoogte gehouden, opdat niets zijn gang moge belemmeren. Hoe gelukkig is de kunstenaar er in geslaagd zijne verheven gedachte weêr te gevenHetzij gij let op de evenredigheid der vormen; op de volmaakte uilvoering van gelaat en han den, of op de sierlijke plooijen van het kleed, dat ongedwongen nedcr- hangt, gij zult steeds de getuigenis afleggen, dat Royer door dit gewrocht van zijn genie eene nieuwe, ja misschien de schoonste lauwer heeft ge vlochten in de krans van zijnen roem. »Dit meesterstuk, M. II. Burgemeester en leden van den Gemeenteraad van Haarlem! wordt u door Vorst en Volk aangeboden als een bewijs van de hooge waarde, die beiden hechten aan de kunst, door Coster in het le ven geroepen. Gelukkig hecten zij de stad, waar de uitvinding der Boek drukkunst werd gedaan. De tegenwoordigheid van zoo vele duizenden in Holland's bloemhof, bij de overgifte van dit nationaal gedenkteekendrukt hierop hel zegel. Gij ontvangt hen op eene wijze, welke getuigt van uwe hooge ingenomenheid met het voorwerp onzer vereering. De betuiging van aller erkentelijkheid zij u daarvoor toegebragt. Gelieft nu het beeld te aanvaarden en in uwe hoede te nemen. Dat het tot in het laatste nage slacht ten spoorslag strekke aan Haarlem's ingezetenen, om alle krachten aan te wenden tot heil van liet vaderland en ten zegen der menschheid Na de aanvaarding van het beeld door hel gemeentebestuur, werd deze plegtigheid door de uitvoering eener fanfare en finale door de muziek der grenadiers besloten. De Typografische Vcreenigingcn begaven zich daarop naar het stadhuis, alwaar hun van wege de stad Haarlem een collation werd aangebodenom zich te versterken voor den optogt die ten3 ure plaats had, als wanneer zij met eene in werking zijnde drukpers de voornaamste straten der stad door trokken, en bij deze gelegenheid eene hulde bragten aan den Heer A. de Vriesvoor zijne ijverige nasporingen omtrent de uilvinding der drukkunst. Tegen 6 ure hebben de onderscheidene Typographische Verecnigingcn zich aan eenen gemecnschappelijken maaltijd vereenigdwaarbij onder gulle vrolijk heid, eene voorbeeldige orde en eensgezindheid heeft gehcerscht. Ook de H1I. Boekdrukkers en Boekhandelaren zijn aan eenen vriendschapsdisch bijeengekomen. Aan de Commissie met de feestregcling belast, was van wege de sled, regering een collation aangeboden. Omtrent de volksfeesten in den Hout en de opening van het blocmenfeest, die des avonds ten 8 ure plaats had, zullen we later verslag geven. BU1TENLANDSCHE BERIGTEN. B E Ij <2 IE. BRUSSEL, 16 Julij, In alle plaatsen des lands en onder alle klassen der bevolking is men druk bezig met aanstalten voor de feestendie in de eerstvolgende week plaats zullen hebben ter viering van den vijf-en-twintigslen verjaardag dei- troonsbeklimming van den Koning. Het streven der Regering isdie volks feesten dienstbaar te maken ter opwekking en aankweeking van het natio naal gevoel. Overal zullen optogten en verlooningcndie het leven en be drijf der aloude landzaten van Belgie aanschouwelijk voorstellen, een hoofd bestanddeel der feestelijkheden uitmaken. De wedstrijd lusschen de Vlaamsche dichters zal, naar men verneemt, gunstiger uitslag opleveren dan die tusschen de Fransehe. Hoewei het ver slag van de beoordeelaars nog niet openbaar is gemaakt, verzekert men dat twee dichtstukken de bekrooning waardig zijn gekeurd. EKCELilltn. LONDEN, 15 Julij. De Moming-Post berigt dal te Madrid op Maandag 14 Julij een ver schrikkelijke opstand is uitgebarsten. Een lievig gevecht werd tusschen de opstandelingen en de troepen geleverd. Dingsdag voormiddag ten 10 ure duurde de bloedige strijd voort. Op dat tijdstip waren de troepen der Ko ningin nog meester van de stad. De oproerlingen hebben de Republiek uil geroepen. Gisteren hield de Koningin te Woolwich de aangekondigde wapen schouw over de uit de Krim teruggekeerde artillerie. Prins Albert droeg daarbij de Veldmaarschalks-uniform. H. Jil. werd bij hare aankomst ont vangen door den nieuwen Bevelhebber, Sir Williams, aan wien zij later hare tevredenheid over de houding der troepen betuigde. De Generaal Williams van Kars is tot lid van het Parlement gekozen voor het district Caine, welke benoeming doorhem volvaardig is aangenomen. In de beide Parlementshuizen zijn de ltaliaanschc aangelegenheden ter tafel gebragt. In het Hoogerhuis heeft Lord Clarendontegen Lord Lynd- hurst, de staatkundige gedragslijn verdedigd, welke door het Congres, be treffende Italië is gevolgd, en gemeend, dat, ofschoon het daarbij beoogde doel voor alsnog niet is bereikt, men echter hoop mag voeden, dat dit nog eenmaal zal kunnen gelukken. De Minister heeft te kennen gegeven, dat in de afgeloopcne week een antwoord van de Napelsche Regering is ont vangen, en dat dit antwoord door het bestuur van Groot-Britlannië geen zins als bevredigd is aangemerkt, maar dat, vermits de Keizer der Fran- sclien op dit oogenblik afwezig is, deswegens nog geen besluit is genomen. In hel Huis der Gemeenten heeft Lord Russell verklaard, dat Engeland in de Italiaansche zaken, of zich lijdelijk moest gedragen, of met meerderen klem tusschenbeide treden. De Heer Disraëli heeft in gelijken zin gespro ken. Hierop heeft Lord Palmerslon zwarigheid gemaakt zich te verklaren ten aanzien van de maatregelen, welke de Regering dacht te nemen, maar heeft alleen te kennen gegevendatofschoon de verloogen voor het oogen blik geen doel hadden getroffen, hij hoop voedde, dat zij naderhand, door Oostenrijk ondersteund, in aanmerking zouden worden genomen. De ge noemde Minister heeft de staatkunde van het Bewind van Sardinië verde digd, en begrepen, dat, indien deze Mogendheid mogt worden aangerand, hare bondgenooten zich genoodzaakt zouden vinden haar te hulp te komen dat de zaken in de Pauselijke Stalen ligtelijk zouden kunnen worden ge regeld, indien slechts de verordening des Pauzen van 1849 werd hersteld. Te Gateshead, in Ierland, heeft een treurig voorval plaats gehad. Ter viering des verjaardags van den veldslag aan de Boyne, trok de Prolestani- sche Verecniging der Oranjelieden in optogt de straten door, toen zij door cenige honderden zoogenaamde Ribandmen, met pistolen, sabels enz. gewa pend, overvallen vverden. Meer dan 20 personen zijn ernstig gekwetst; ook mannen, vrouwen en kinderen, die slechts toeschouwers waren, had den van die kwaadwilligen te lijden. De aanleggers dezer daad zijn be kend en maatregelen lot hunne inhechtenisneming getroffen. FKANfK.lt IJK. PARIJS, 15 Julij. In den laatstcn lijd was aan de Regering het voornemen toegeschre ven, om hel Wetgevend Ligchaam, door eene buitengewone stemming, te vernieuwen. Thans verneemt men uit de dagbladen dat zulks niet zal ge schieden, voor den tijd door de Grondwet bepaald. De Prefect van de Sarlhe heeft een besluit genomen volgens hetwelk de drankwinkels in dal departement gedurende den tjjd der groote mis ge sloten moeten blijven. Te Rouaan wordt voortdurend graan aangevoerd. Zalurdag 11. zijn aldaar 7 schepen aangekomenmet 10,305 mudden. I» A W J E. MADRID, 12 Julij. De Ministeriële crisis is uitgebarsten. De Maarschalk Esparlero heeft zijn ontslag gevraagd en gekregen. In zijne plaats is tot Voorzitter-President benoemd Maarschalk O'Donnell; behalve dezen telt hel nieuwe Kabinet de volgende leden: Rio Rosas, Binnen). Zaken; Ros de Olano, Marine; Pastor Diaz, Builenl. Zaken; Gantero, Financiën. Er zijn alhier geruchten in omloop omtrent eene ontwapening der burgerwacht. Men kondigt het vertrek aan van Esparlero naar Logrono. De toestand des lands is steeds zeer bedroevend. Men hoort van niets dan van moord en brandstichting. Onverlaten slaan zelfs de vernielende hand aan den oogst, niet te vreden zijnde met de verbranding van eenige graan- magazijnen. Te Valladolid zijn wederom 16 personen doodgeschoten en 130 bevinden zich noch in hechtenis. De cholera woedt nog te Sevillaen om op dit alles de kroon te zetten, wordt het gezag uit de handen gerukt van hem die het gedurende 2 jaren zoo eervol heeft uitgeoefend. ITALIË. De Heer von Kisseleff heeft zijne geloofsbrieven als Russisch Gezant aan den Paus overhandigd, en is met blijken van bijzondere welwillendheid ontvangen. Op den dag voor het S'. Pielers- en Paulus-feest zijn te Rome, naar oud gebruik, de schattingen betaald, welke eenige Regeringen vermecnen aan den Pauselijken Stoel verschuldigd te zijn. De Paus heeft daarbij naar gewoonte, zich openlijk beklaagd over eenige Regeringen, welke verzuimen of weigeren schattingen van dien aard te betalenmet name die van Parma en Piemont. De Kardinaal Patrizi heeft uit Parijs onderscheidene geschenken mede- gebragtdie op eene waarde van 200,000 fr. worden geschat.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1856 | | pagina 3