prii§sen.
oostenrijk.
turkte.
De Keizerin-weduwe van Rusland bevindt zich thans te Frankfort.
Op de wolmarkt te Breslau werden 1400 centenaars omgezet. Voor
de beste qualiteiten werden gereedelijk 105 a 115 th. bewilligd, zijnde
eene prijsverhooging van 8 a 12 th. Er is veel voor Fransche en Engelsche
rekening gekocht.
XJit Hamburg wordt het volgende gemeld: De Sarah-Bryanthet
eerste Amerikaansche schip dat uit de Oostzee naar New-York is vertrok
ken nadat de overeenkomst tusschen de Yereenigde Staten en Denemarken
omtrent den Sondtol heeft opgehouden verbindend te zijnis door den Gezag
voerder van de laatste Mogendheid te Elzencur tot de betaling van den tol
gedwongen. De Kapitein heeft betaald, maar officieel geprotesteerd.
In den Paltz heeft de storm van den laalsten Mei groole verwoesting
in de bosschen te weeg gebragt. Er zullen jaren verloopenvoor dat men
tot nieuwe aanplanting zal kunnen overgaan.
In het Zwitsersche kanton S'. Gall is een berg van 1400 voeten
hoogte op het punt van in te storten. Reeds zijn er groote stukken van
losgeraakt.
De rijke ijzermijnen van Konijsberg, in Zweden, behoorende aan den
Heer Wedel-Jarlsbergzijn in brand geraakt en grootendeels vernield. De
brand heeft 8 dagen geduurdvoor dat men dien meester is kunnen worden.
Men heeft 8 lijken van mijnwerkers gevonden, en 4 werden nog vermist.
Ook de oude ijzermijnen in Norrmarlt zijn overstroomd, door het aanleg
gen van nieuwe mijnwerken in de nabijheid. Tien menschen zijn daarbij
omgekomen.
WEENEN, 16 Junij.
De Bisschoppelijke Vergaderingen hebben zich lang bezig gehouden met
het vraagstuk over de tiende die de staat aan de kerk onttrekt, en waar
voor men 130 millioen eiseht. Thans is de biecht aan de orde. Dit sacra
ment zal, naar men zegt, verpligtend zijn, zoodanig dat iedereen van een
bewijs zal moeten voorzien zijn dat hij daaraan voldaan heeft.
De geestelijkheid alhier begint meer en meer blijken te geven dat zij
zich met de zaken, het burgerlijk leven betreffende, wil bemoeijen. Aan
de landlieden in den omtrek dezer stad is ten strengste verboden op Zon
en Feestdagen het ooft te plukken, als eene bezigheid zijnde, welke slechts
geld verdienen ten doel heeft. Ten gevolge hiervan zijn thans de vrucht-
markten alhier 's Maandags met het ooft van hel jaargetijde, b. v. kersen,
aardbeziënenz. zeer spaarzaam voorzien. Als tweede voorbeeld hiervan
kan het volgende dienenin een hospitaaldat zich in de voorstad Wie
den bevindt, zijn op verlangen der geestelijkheid eenige der practiserende
genecsheerendie lot de Israëlitische geloofsbelijdenis behooren, van die in-
rigting geweerd.
In 1848tijdens het plunderen der villa van Prins Melternichwerd
uit de bloemkweekerij een groole rhododendron ontvreemd. Nadat hij in
onderscheidene handen was overgegaan vernam de laatste kooper van wien
hij afkomstig was, en haastte zich de met meer dan 1000 bloemen voor
ziene plant aan den Vorst, die een groot liefhebber van bloemen is, terug
te gevendie daarom den schenker eene medaille met zijne beeldtenis schonk.
Aan de Augsb. Zeit. wordt uit Parijs geschrevenMen gelooft dat
het plan tot ontruiming van Italië, hetzij ten gevolge van hervormingen,
hetzij om de Italiaansche Vorsten uit vrees tot hervormingen te noodza
ken, zoowel door Frankrijk als Oostenrijk is opgegeven. Het hoofd van
de Romeinsche policie is thans hier, en het tafereel dat hij van den toe
stand van Italië schetste, heeft niet weinig tot dit besluit bijgedragen.
a SLANT SS.
De Keizer heeft op eene plegtige wijze zijne intrede te Riga gehouden.
De stad was bij die gelegenheid in een bloementuin herschapen en de be
volking vol geestdrift. Z. M. heeft aldaar eene wapenschouwing over
40,000 man gehouden.
Men verzekert dat het huwelijk van den Grootvorst Michiel met
H. K. H. Prinses Maria der Nederlanden, jongste dochter van Prins en
Prinses Frederik der Nederlanden, stellig bepaald is. De Grootvorst is den
258ten October 1832, de Prinses den Junij 1841 geboren. De onder
trouw zou eerst in het najaar plaats hebbenals de Keizerin-Weduwe
teruggekeerd zal zijn.
De Russische handel zal eerstdaags eene lot hiertoe ongekende uitbrei
ding erlangen. Negen van de voornaamste kooplieden van Petersburg
Odessa en Moskou hebben vergunning gekregen om handelshuizen te Parijs,
Londen, Weenen, Antwerpen, Marseille, KonstantinopelNapels, New-
York, Lissabon en Rio-Janeiro op te rigten.
Tot uitbreiding en ontwikkeling der Russische zeemagt in den stillen
Oceadti, is aan den Gouverneur-Generaal van Oostelijk-Siberië onbeperkte
volmagt gegeven met betrekking tot het beheer, den bouw en de uitrusting
van de vloot en de havens aldaar.
Prinses Mikeladga, van Koetaïs, is door een' krijgsraad, onder voor
zitting van Generaal MurawielF, tot 20 jaren dwangarbeid in de mijnen
van Siberië veroordeeld, omdat zij haren echtgenoot heeft vermoord. Haar
14-jarige zoondie het ontwerp zijner moeder kende en het niet heeft voor
komen, is in eene militaire school van Oostelijk Siberië ingelijfd. Dit von
nis schijnt niet vreemd aan de staatkunde te zijn. De man van de Prinses
had in het Russische leger gediend en was Rusland toegedaan, 'tgeen hem
in zijne woonplaats zeer ten kwade werd geduid.
De Staatsraad blijft in het gevoelen volhardendat de Christenen groo
tendeels door afkoop, en niet door de levering van manschappen, in de
krijgsdienst moeten deelen. De schatkist is in ellendigen toestand.
De zoon van den Franschen Onder-Consul te Téne'dos is door eenige
inwoners vermoord.
De kooplieden te Balaklava hebben verzocht om na de ontruiming door
de troepenmede kosteloos huiswaarts te worden vervoerd. Eene Commissie
zal hierover beraadslagen.
De onlusten in Arabië zijn nog niet gedempt. De afgezette Sherif,
steunende op den bijstand der bevolking, weigert zijn opvolger toe te laten.
Men wil aan den Onder-Koning van Egypte de onderdrukking van den op
stand opdragen.
De werkzaamheden van de commissie lot regeling der grensscheiding
in Bessarabie zijn aangevangen. De Russische afgevaardigden hebben in de
eerste zitting eene bepalings-kaart vertoond, die niet naliet ernstige legen-
werpingen te veroorzaken.
PROGRAMMA der Jaar lijksche Algemeene Vergadering
van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te
Leiden.
Den 19llcn Junij 1856 werd de 90ste Jaarlijksche Algemeene Vergadering
van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leidenin het ge
bouw van de Maatschappij tot Nut van 't Algemeen op de Ruïne, gehouden.
De Voorzitter, Prof. J. de Wal, opende de Vergadering met eene sierlijke
redein welke de Spreker den toestand en lotgevallen van de Maatschappij
in het afgeloopen jaar schelste en kortelijk de achttien in dat tijdsverloop
afgestorvene Leden vermeldde.
Op de prijsvraagGeschiedenis van het Veemgerigt en van het latere
Duitsche Rijks-Kamergerigt, in hunne betrekking lot Nederland", e'e'n ant
woord ingekomen zijnde, dat door de Maatschappij waardig werd gekeurd
bekroond te wordenzoo is bij de opening van hel naambriefje gebleken
dat daarvan schrijver was de Heer Mr. R. W. Taduma, Kantonregter te
Zutphen en Lid der Maatschappij. Vervolgens werden verkozen:
Tot Binnenlandsche Leden: Dr. W. Bisschop, Leeraar in de Vaderland-
sche taalletterkunde en geschiedenis aan het sted. gymnasium te Dordrecht
B. Boers, Herv. Predikant en Schoolopziener, te MiddelharnisMr. J. T.
Buys, Ambtenaar ter provinciale Griffie van Noord-Holland, te Haarlem;
Mr. J. J. Enschede', Lid der Arr.-Reglbank te Haarlem, Mr. J. L. G.
Gregory, Advocaat Generaal bij den Hoogen Raad, te's Gravenhage; L. A.
F. H. Baron van Heeckeren, oud-Luitenant ter Zee, te Zutphen; Mr. W. J.
van Hoylema, Lid van het Hoog-Militair Geregtshof, Curator der Utrecht-
sehe Hoogeschool, Secretaris der Commissie van Onderwijs in Utrecht, te
Utrecht; Dr. J. G. HullemanConr. des Gymnasiums te Amsterdam; Mr.
J. A. Jolles, Advocaat-Generaal bij het Prov. Geregtshof van Noord-Holland,
te Amsterdam; A. C. Kruseman, te Haarlem; Mr. L. E. Lenting, Advocaat,
te Zutphen; P. A. Leupe, Kapitein der Mariniers, te Amsterdam; P. M.
Lindo, Lilt. Dr.Lector aan de militaire Academie, te Breda; J. Modera,
Gepensioneerd Kapitein-Luitenant ter Zee, oud Referendaris bij het Ministerie
van Marine, te 'sGravenhageJhr. C. A. van Sijpesteyn, lste Luitenant
der Artillerie, Adjudant van den Gouverneur-Generaal van Suriname, met
verlof in Nederland, te 's Gravenhage; G. Vissering, Predikant der Doopsgez.
gemeente te Wormcr en Jisp; Mr. E. van Voorthuyzen, te Maarssen; Mr.
Abr. de Vries, Lid der Arr.-Regtbank te Amsterdam.
In de Koloniën van NederlandE. Netscherte Batavia.
Tot Buitenlandsche Leden: II. J. Altgeit, Regierungs- und Schulrath, te
Düsseldorf, J. Romein Broadhead, in Noord-Amerika, te New-York? A.
Esquiros, tijdelijk te 'sGravenhage; ThéoUore Juste, te Brussel; Prof. D1-.
W. Krafft, te Bonn; J. Lolhrop Totleyin Noord-Amcrikate New-York?
Als Prijsvragen zijn uitgeschreven, om beantwoord te worden vóór of op
den laatsten December 1857
Uit de vakken van Taal- en Letterkunde
Een praktisch handboek voor Onderwijzers ten rjebruike bij de rede
ontleding.
Door de Regering wordt, blijkens Arl. 3740 van het ontwerp van
wet op het Lager Onderwijs, veel gewigt gehecht aan de zins- of
redeontleding. De Maatschappij zelve is overtuigd, niet alleen van
het nut dezer oefeningen tot ontwikkeling van hel verstand en tot
opscherping van het oordeel, maar ook van den invloed, dien eene
wel ingerigte logische analyse op taal en stijl hebben kan. Zij
wenschl daarom te voorzien in de beslaande behoefte aan een hand
boek voor onderwijzers over de redeontleding, dat aan de eischen
der wetenschap beantwoordt en beknoptheid met duidelijkheid en
juistheid van uitdrukking vereenigt.
Dit de vakken van Geschied- en Oudheidkunde:
Door den beroemden Voigt (in von Racmer's Taschenbnch), door
Lappenberg en Laurent (in de Zeilschrift des Vereins für Ham-
burgische Geschichte) en door vele anderen zijn in de laatste jaren
belangrijke mededeelingen gedaan aangaande de Vilalienbrüderdie
van het midden der dertiende eeuw tol in den aanvang der vijftiende
handel en scheepvaart op de Noord- en Oostzee onveilig maakten.
Dikwijls verwijzen zij op briefwisselingen met de Regering van Enk
huizen, Hoorn, Haarlem, Leiden en andere plaatsen gevoerd, maar
de beriglen onzer Geschiedschrijvers stellen ons niet in staat dit
belangrijk onderwerp naauwkeurig te leeren kennen. Een opzettelijk
onderzoek in onze archieven zou hier ongetwijfeld tot gewigtige
uitkomsten leiden. De Maatschappij verlangt daarom eene
Geschiedenis van de opkomst en uitroeijing der Victualiebroeders of
Likedeelers, vooral met betrekking tol ons Vaderland.
Ook wordt bij dezen herinnerd, dat vóór of op den laatsten December
1856 antwoorden worden ingewacht op de ten jare 1855 nilgesehrevene
Prijsvragen
Uit de vakken van Taal- en Letterkunde
I. De taal- en dichtlievende Genootschappen der achttiende eeuw en hun
invloed op de Nederlandsche taal.
II. De ontwikkeling onzer moedertaal sedert het midden der achttiende
eeuw.
Zij die hiernaar verlangen te schrijvenkunnen dat wal de Maatschappij
bij elk dezer vragen verlangt, leeren kennen uit de Handd. der Maatseh.
voor den jare 1855bl. 53 en 54.