LEYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG 12 MAART.
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar
de afzonderlijke JSommcrs worden tegen 10
Centen afgegeven.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
RINKmAXPSCHF: BEilIGTKN.
LEYDEN11 Maart.
Wij vernemen met genoegen dat de Faculteit der Regtsgeleerdheid te
Utrechtde gouden medaille heeft toegewezen aan den Heer D. van Hogen-
dorp, Lilt. Hum. et Jttr. Cand. aan onze Hoogeschool, wegens zijne beant
woording van de door haar uilgesehreven prijsvraag: Qui post Hugonem
Grotium in Delgio nostro iuris gentium peritia insignes fuerint riri
r/octiordine Chronologici) recenseanturdeinde quid in primariis illius
disciplinae pnrtibus praestiterintexponahir.
Ook heeft genoemde Faculteit besloten loffelijke melding te maken van
twee verhandelingenter beantwoording van twee prijsvragen bij haar in
gekomen onder de zinspreuken Damit Ihr doch am Ende sehtn.s. w.
en n Les substitutions sont prohibées." Zij roept mitsdien de schrijvers
dier verhandelingen op, om zich bij haar bekend te maken en verlof te ge
ven tot het openen der naambiljetlen.
Wij zijn verzocht mede te deelen dat alhier een adres aan de Tweede
Kamer ter leekening ligt, naar aanleiding van het wets ontwerp op het
laser onderwijs, waarbij bet verlangen wordt uitgedrukt naar gemengde
openbare scholen, naar een christelijk godsdienstig onderwijs, naar school-
pligliglieid en naar invloed van den Schoolopziener op de benoeming.
Het adres ligt Woensdag en Donderdag ter leekeningten huize van den
Boekhandelaar Noothoven van Goor.
Men verneemt, dat eerlang onder vereende medewerking van de Zang-
vereenigingMusis SacrumSempre Crescendobet Muziek corps der dienst
doende Schutterij en de Licdcrlafel de Avondster, een groot vocaal en
instrumentaal Concert zal worden gegeven waarvan de opbrengst zal
strekken om ecnige hulp te verleenen aan een voormalig inwoner dezer stad
den Heer P. J. II. Frosehart, thans te Amsterdam, die zoo als bekend is,
door een' hevigen brand zijne geheelc bezitting heeft verloren, zoodat hij,
zijne vrouw en 9 kinderen zich zelfs van het hoog noodige zien beroofd.
Zoowel om de zeldzame combinatie van bijna al wat hier ter stede als
musicale vereeniging kan worden genoemd, welke den beminnaren der edele
toonkunst een genolvollcn avond belooft, als ook om het schoone doel dat
er mede beoogd wordt, mag men vertrouwen, dat dit Concert veel bijval
zal vinden en een ruime recette er aan ten deel zal vallen.
Gedurende haar 17-jarig verblijf in deze stad heeft de familie F. zich als
braaf en achtenswaardig doen kennenen de vader zoowel als zijne beide
oudste dochters, hebben zich door hun talent in de musicale wereld, veel
naam en vele vrienden verworven, ook gaf de Heer F. menigmaal blij
ken van zijne hulpvaardigheid voor ongelukkigengetuige daarvan zijne zoo
dikwerf bclanglooze medewerking op armen- en soortgelijke concertenen
nog vóór 3 jaren was hij het, die met de HH. A J. Wetrens, Joh. B. W.
Bremer en de Liedertafel de Avondster een concert gaf voor de ongelukkige
Wedc. v. d. Meel; zoodat hij wel verdiend, nu hem zulk een ramp heeft
getroffenook die hulp te erlangenwaarmede hij voor anderen zoo bereid
vaardig was. X.
De instructie in de zaak van de valsche coupons wordt met ijver
voortgezet. Gisteren morgen is te 's Hage weder een persoon gevangen ge
nomen en herwaarts overgebragt. Sommigente dier zake vroeger aldaar
in hechtenis genomenzijn weder ontslagen.
De zaak van den moord onlangs onder Hazerswoude gepleegd, zal,
naar men verneemtin April voor het Prov. Gereglshof worden behandeld.
In de vorige zomervacantie werd de beroemde Physioloog J. Muller
van Berlijn, uit groot levensgevaar gered. Hoewel 't dus geruimen tijd is
geleden, is ons de volgende mededeeliug uit een Duitsch tijdschrift verzocht,
omdat van dit voorval verscheidene onjuiste vertellingen zijn rondgegaan en
men ook hier te land in dien geleerde belang stelt.
Bij zijnen terugkeer van Bergen in Noorwegen, waar hij physiologische
waarnemingen op zee had gedaan, werd de ijzeren stoomboot Norgen,
waarop hij zich met twee jonge Doctoren bevond's nachts met 90 reizi
gers in den grond gevaren door de stoomboot Dergen, die er bijna onbe
schadigd afkwam. Miiller zonk mede in de diepte, doch kwam als goed
zwemmer weer boven, en greep uit het drijvend overschot, eenen trap.
waaraan hij zich een kwartier uur vastklemde. Op 'tpunt van die door
verstijving van koude, te moeten loslaten, daagde een boot van de stoom
boot Dergen op en nam hem aan boord. Den 4dcn November is zijne won
derbare redding te Berlijn met een feestmaal ter zijner eere gevierd.
Met leedwezen is het berigt uit Rusland ontvangendat de lieer Dr.
van Ghert, die onlangs op zijn verzoek eervol als Oificier van Gezondheid
uit de Nederl. dienst is ontslagen, en in Russische dienst gelreden, en be
reids in eene aan zijne bekwaamheden geêvenredigde eervolle betrekking
geplaatst was, aldaar, na eene kortstondige maar hevige ziekte, in de
kracht zijns levens is overleden. (Amst. C.)
De zaak van den Uitgever der Asser-Courant en den Heer '/.ijlker is
op nieuw voor de Rcglbank te Assen behandeld. Het Openb. Min. beeft
eene gevangenisstraf van 1 tol C maanden en eene boete van 25 lot ƒ1000
geeischt. De Heer Gralema heeft zelf zijne verdediging voorgedragen. De
uitspraak is bepaald op 13 dezer.
De os, waan oor zoo als wij onlangs vermeld hebben, 575 te ver
geefs was geboden, is thans te Zall-Bommel aan een slager verkocht, on
der de volgende voorwaardenDe kooper ontvangt de eerste veertien hon
derd halve Nederl. tS schoon aan den haak voor niet, terwijl voor elk half
Nederl. ffi daarboven tien gulden is bedongen.
Bij het rooijen van eenige hoornen in hel gehucht de Weslerwjjk,
onder de gemeente llilvarenbeek gelegenvond men nabij de SA Lamber-
tuskapcl in gemeld gehucht, als een overblijfsel der oudheid, 9 urnen of
lijkbussen, gevuld met asch en beenderen, die misschien voor den oudheid
kundige niet zonder waarde zijn. De landlieden, met deze zaken gewoon
lijk onbekendhebben ze weder op hare vorige plaatsen gezelzonder die
verder te onderzoeken.
De scheiding van de rivieren de Waal en de Maas is door de digting
van het kanaal van S'. Andriesden 8slcn dezer volbragtin 8 dagen is dit
werk tot stand gebragt, waartoe alleen circa 9000 vierk. ellen zinksluk in
de diepte van ruim 11 ellen water zijn gezonken. In een kort tijdsbestek
is thans eene onnatuurlijke vereeniging van Waaien Maas afgesneden; iedere
stroom is in zijne bedding teruggedrongen. Het kanaal van SA Andries is
van de kaart geschrapt en de grondslag gelegd tot de verbetering van Waal
en Maas.
Bij de behandeling van het ontwerp op de heffing der plaatselijke directe
belasting te Amsterdam, waarvan wij in ons vorig nommer melding maakten,
voegen wij, om het algemeen belang van hel onderwerp, ter aanvulling hier
nog bij een hoofdzakelijk uittreksel uit de rede van den Heer Mp. H. JKoenen
Toen de zaak der afschaffing van den gemaal-accijns werd behandeld,
heb ik verklaard, in het belang der nijverheid en betere voeding des volks,
gaarne mijne stem er toe te zullen geven; doch mij geenszins te verbergen,
dal deze groole verandering een aanmerkelijk gedeelte der bevolking tot
aanzienlijke opofferingen zou noodzaken. Die verwachting heeft zich be
waarheid en de uitkomst veler verwachting niet weinig overtroffen De
commissie, in September benoemd, heeft, hoe men ook over het door haar
(eigenlijk door hare minderheid) aanbevolen stelsel oordeele, voor haren vcel-
zins ondankbaren, maar toch hoogst verdienstelijken reuzenarbeid, den dank
van ons allen verdiend. Ik heb mij echter met haar, hoe ook gewijzigd,
verslag niet kunnen vereenigeu, omdat in mijn oog eene belasting op de
verteringen niet zulk eene isdie het eigenlijk inkomen der belastingschul
digen treft. Daarom heb ik mijne stem gegeven aan het stelsel cener klas
sen-belasting, zoo als dat in Dnitschland, niet zonder aannemelijk gevolg,
in werking is. Dat stelsel berust op liet oude Germaansche regtsbeginsel
dat een vrij man door niemand dan zich zeiven mogt geschat worden: wes
halve van ouds de Iandsheercn zeiven hunne beden, in den vorm van ver
zoeken, tot de staten des lands riglten. Hat stelsel is echter bij meerder
heid van stemmen verworpen, en ik eerbiedig het besluit en ben zelfs bereid,
om tot. de zoo weinig mogelijk drukkende uitvoering er van naar mijn
vermogen mede te werken. Wanneer ik dus mijne slem geef aan de ons
voorgelegde verordening, dan doe ik dit met het oog op den aard dezer be
lasting, die men mijns inziens slechts als eene proefneming voor 1 of 2 jaren
te beschouwen heeft. Ik beschouw het als eene dure verpligting der hooge
regeringom zich dien tijd ten nutte te makenten einde de gemeentelijke
heffingen met die van het rijk in behoorlijke en op den duur bestaanbare
overeenstemming te brengen; en geloof zelfs, dat de gemeenteradendie
zich nu in tijdelijke ongelegenheid bevindenwel zullen doenzich met
ernstige vertoogen tot het gouvernement te wenden.
ii Immers nu men liet Fransch-Belgische stelsel der gemeente-accijnsen on
dermijnd of ter zijde gesteld heeft, en hel Duitsche stelsel eenerKlassensteuer
hier weinig ingang vindt, is mijns inziens hel Engelsche systeem, op welks
voorbeeld men de plaatselijke accijnsen heeft bestreden, het eenig houdbare:
dat namelijk het gouvernement de accijnsen als rijksmiddel van de gemeen
ten overneme, en, het gcheele rijk door, op eenparigen voet heffe, waardoor
de binnenlandsche handel alom onbelemmerd en vrij wordt, en de personele
belasting aan de gemeenten voor het vervolg wordt overgelatenom ze te
verminderen en af te schaden, of des noods te vermeerderen en te verhoogen,
naar gelang van de plaatselijke behoeften. Zietdaar, mijns inziens het eenige
middel om de gemeentelijke financiën alom, zonder krenking van de dier
baarste belangen der ingezetenenop een duurzamen voet behoorlijk te re-