leydsche
COURANT.
1856.
WOENSDAG 30 JANUARIJ.
f 1%
W, 15. -
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke Nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
T-
BIMENLAXDSCHE BERIGTEN.
PLE&TiGE U1TP.E5KSNÊ
VAN DE
ONDERSCHEIDINGEN A AN DE BEKROONDEN UIT NEDERLAND OP DE TENTOON
STELLING VAN NIJVERHEID ALLER VOLKEN, TE PARIJS,
Te 's Gravenhage29 Januarij 185G.
Een gewigtigen invloed heeft de wereldtentoonstelling te Londen, in 1851
op de nijverheid van vele volken gehad; Engeland zelf, niet minder dan
Frankrijk en de Duilsche StalenNederland en Belgie enz. trokken van de
aldaar ten loon gespreide voortbrengselen en gewrochtenvan de gewisselde
gedachten partij, om, ieder naar zijne behoeften en middelen, zijne nijver
heid verder te volmaken en op een nieuwen wedstrijd, nieuwe en meerder
eere in te leggen.
En die wedstrijd had plaats te Parijs. Hij miste het voordeel van die te
Londenhet genot van den algemeenen vrede. Toch beantwoordde hij
allezins aan de verwachtingen; des bevoegde beoordeelaren getuigen, dat
er in vele vakken vooruitgang in het te voorschijn brengen, en in de be
werking van de grondstoffen meerder verfijning, meerder kunstsmaak viel
op te merken.
Kuim de helft, van de ten loon gespreide voorwerpen was uit Frankrijk
en zijne koloniën (10,091de kleine helft (10,148) uit de andere Staten,
waaronder 2574 uil Groot-llritlannie en zijne koloniën, 1313 uil Pruissen,
129G uit Oostenrijk, C8G uit België, 411 uit Nederland en zijne koloniën.
De tentoonstelling van schoone kunsten te Parijs niet onder die der Nijver
heid begrepen, leverde uit 28 Staten, 2154 inzenders, van 5128 nummers,
nagenoeg de helft uit Frankrijk.
De schok en het voordeel daarvan, bij regeringen en bevolkingen, sedert
de Londensehc ton toonstelling gegeven, was zeer groot; en dat Nederland
zijne nijverheid aldaar meer deed gelden dan te Londen, blijkt o. a. uit. de
vergelijking der cijfers van de bekrooningen aan Ned. inzenders ten deele
gevallen.
Te Londen werden aan Nederlanders toegekend 1 raadsmedaille10 prijs-
medailles en 11 eervolle vermeldingen. Te zamen 28.
Te Parijs twee gouden eeremedailles16 van de lstE klasse (zilveren);
40 van de 2Je klasse (bronzen); 58 eervolle vermeldingen. Te-zamen 120.
Deze cijfers loonen hoeveel meer belangstelling in Nederland voor deze
tentoonstelling is ontwikkelden met hoeveel Vrucht dit is geschiedt. Het
getal der onderscheidingendoor landgenoolen thans behaaldovertrof zelfs
dat der inzenders uit Nederland, in 1851 te Londen, dat 114 beliep.
Een cn ander wettigt allezins den luister, aan de uitreiking van die eere
blijken bijgezet, waartoe de dag van heden was bepaald. Hel was een
waar feest, der nijverheid cn kunst toegewijd. Den Minister van Binnenl.
Zaken waszoo men weet de aangename laak opgedragenom de hulde
aan degelijkheid cn sierlijkheid van arbeid toegekendte bekroonen.
Nadat de Heercn van Hasselt cn Wittering als Secretarissen van onder
scheidene commissien rapporten hadden uilgebragt, heeft de Minister van
Binnenl. Zaken eene aanspraak gehoudenwaarbij hijuit naam van de
Nederl. natie en den geberbiedigden Koning, de bekroonden geluk wenschle
met dc vereering die hun ten deele gevallen is, waardoor zij den roem van
Nederland, inzonderheid van zijne nijverheid, hebben gehandhaafd.
Na uitreiking der bekrooningen heeft dc Minister aan allendie lot be
reiking van dat gewenschle doel hebben medegewerkthartelijk dank gezegd.
Dit feest zal gewis om de hooge beleekenis er vancenen streelenden
indruk achterlaten; en, terwijl hun, die uit Nederland in velerlei vakken
van nijverheid, den palm mogten wegdragen, daarmee geluk maggewenscht
wordenmoge het hun en anderen ten prikkel strekkenniet stil tc staan
op de baan van edelen wedijver der volken. Moge het lot bemoediging
zijn, dat, sedert dat de voorwerpen van allerwege naar Parijs werden af
gezonden de staatkundige gezigteinder die toen zeer duister washelderder
is geworden; zoodat de bekrooning mag geschieden met een krachtiger
straal van hoop op herstel des vredes, dan nog in dezen krijg was door
gebroken naar welks einde ook inzonderheid de wereld der kunsten en
wetenschappen, de nijverheid aller volken zoo reikhalzend uitziet, als een
aanvangspunt van nieuwen, nuttigen en edelen voortgang. De menschheid
hoopt dat de vrede zal hersteld worden; want, ofschoon de krijg, zoo als
Alexander van Humboldtmet het oog op den vroegeren wereldstrijd
zegt, ook zijne deugden heeft, moed en vastberadenheid bij de onderne
ming kracht om met gelatenheid de grootste cn meest gevoelige opofferin
gen te dragen, welke de zaak der onafhankelijkheid kan eischen; zoo zijn
er deugden, welke alleen de vrede kweekt. Ik vertrouw, (sprak hij in
1851 en zijne woorden zijn ook nu toepasselijk), ik vertrouw, dal de
aanstaande tentoonstelling zal doen zienhoe wij het gemakkelijke en het
aangename der zamenleving kunnen bevorderen, dat wij kennis willen ver
spreiden, dat wij de vriendschapsbanden der menschen onderling naamver
kunnen toehalen en op die wijze de uitwerkingen verkrijgen, welke even
groot zijn als de deugden, welke den volkenstrijd beroemd maakten, maar
nuttiger dan deze voor de wereld in het algemeen zijn, en overeenkomen
met de lessenwelke zedelijkheid cn godsdienst ons inprenten. Ik hen
overtuigd dal men met mij zal instemmen, dal dc vrede, zoowel als de
oorlog, zijne overwinningen heeft, maar deze kenschetsen zieii vooral daar
doordat zij in reiner glans schitteren, dan die, hij welke 's menschen
leven bedreigd cn iiitgebluscht wordt."
LEYDEN, 29 Januarij.
Bij Kon. besluit is benoemd tot Reetor Magnificus onzer Hoogesehool,
voor het Academiejaar 18561857, de Hooglceraar in de Godgeleerdheid
J. II. Scholten.
Groole bekommering ontstond er dezer dagen hij het afsterven van
den Heer O. O. van den Berg, dat zijn dood welligt een langdurigen stil
stand in zijne uitgebreide lakenfabriek ten gevolge zou hebben. Wij ver
nemen thans van goeder hand, dat de overledene, die van wege zijne
bekende en verborgene liefdadigheid en menschlievende bemocijingenonder
anderen bij de oprigling der bewaarschool voor havclooze kinderen in de
Groencslccgin de liefde en achting deelden van allen die met hem bekend
waren, ook nog voor zijne groote schare van werklieden heeft willen zor
gen. Op zijn verlangen zal de fabriek onder den bekwamen directeur,
door zijne weduwe worden aangehouden, 'Igeen voorzeker voor de werk
lieden en ook voor allen die in hun lot belang stellengroole sloffe van
blijdschap zal opleveren.
liet aangekondigde Volksonderwijs in de eerste beginselen der meet-,
werktuig- en natuurkunde, werd Zaturdag 1.1. in het locaal op de Pieters
kerkgracht, des avonds te half negen ure, geopend door de lieer J. de Pecker,
op verzoek der Commissie van toezigl. ZEd. sprak, hij wijze van impro
visatie op eene beknopte cn voor het aanwezig gehoor uiterst doeltreffende
wijze, over den aard cn den omvang, de noodzakelijkheid en het nut, het
belang en de vruchten van het onderwijs, dat men het voornemen had tel
ken Zaturdag avond gedurende den winter te geven. Opeen ecnvoudigen loon
werden die verschillende punten ontwikkeld en met voorheelden uit de ge
schiedenis en het dagelijksche leven toegelicht. De Heer J. W. Schaap
maakte daarop een aanvang met in korte trekken zijne hoorders in te
leiden lot de behandeling der werktuigkundeen op eene bevattelijke wijze
de eigenschap der ligchamen te leeren kennen die men traagheid noemt.
Blijkbaar uit dc onafgebroken aandacht, waarmede de woorden der beide
Onderwijzers werden ontvangen, mag men veronderstellen dat de regie
toon van onderwijs is aangeslagen; gewis geen gering vereischte om
voor volwassene personen uit den fabriek- en handwerksstand denkbeelden
van meer of min welenschappelijken aard begrijpelijk voor te stellen en te
ontwikkelen.
Een getal van 30 a 40 personen woonden dit onderwijs bij, waarvan
de voorzetting, gelijk van zelve spreekt, van eene getrouwe belangstelling
afhankelijk zal blijven.
De vangst van allerhande soorten van Zeevisch, was in de vorige
week te Katwijk en elders zoo groot, dat de oudste visschers zulks niet
hebben beleefd. De aanvoer was dien ten gevolge alhier mede zeer groot.
Uit den Haarlemmcrmeerpoldcr verneemt men dat wederom eene groole
uitgestrektheid lands onder water staal, waardoor de hoop van den land
man is te leur gesteld. Deze staat van zaken eischt dringend voorziening.
Te Siolkwijk nabij Schoonhoven is op de graanmolen aldaar, de knecht
Jan Noorlander, die alleen op den molen was, in zijn bloed badende ge
vonden; zijn hoofd was derwijze verminkt, dat hij naauwelijks was te
herkennen. Men vermoedt dat hij hij het overstorten van graan, tusschen
de kamraden is geraakt. De verongelukte, een braaf oppassend man, laat
eene diep bedroefde vrouw en 5 kinderen in kommervollen toestand achter.
Men zal zich herinnerendal steeds is cn nog wordt volgehouden
door de bestrijders der afschaffing van den rijks- en plaatselijke accijns op
het gemaal, dat die afschaffing geen invloed op den prijs van het brood
zou hebben. Te Dordrecht is met 1 Januarij ook de gemeente-accijns van
200 opcenten afgeschaft; aldaar kostte in December 1855 hel gebuild tarwe
brood per Ned. ffi 35 cent en het ongebuild tarwebrood 28 cent; thans is
de prijs van die zelfde broodsoorten 25 cent en 18 cent. N.R.C
Volgens de Amst. Cour. heeft 's lands stoomboot Gede/i Japan verla
ten. De bemanning van de Soembing bevond zich in goeden welstand en
werd met de meeste voorkomenhcid door de Japansche autoriteiten cn be
volking bejegend.