LEYDSCHE
COURANT.^
T RIJD AG, 5 OCTOBER.
De Courant wordt Maandag t Woensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
N°. 121
-v5
- jri T.
Z?e Prijs der Courant is f 13 in het jaar
de afzonderlijke nomtners worden tegen 10
Centen afgegeven.
lïs a
ESij deze Courant behoort ISijblad X0. 27.
BlNNENLAiVDSCHE BEKIGTEN.
fLEYDEN, 4 October.
Wij vernemen dat onze eerste Klarinetlist, de HecrG. Knippenberg-, naar
Ned. West Indie zullende vertrekken, ten einde aldaar zicli als zoodanig te
vestigen, eerstdaags een Concert zal geven, om hem uit de opbrengst daar
van, in de onkosten van uitrusting en overtogt te geinoel-te komen. AVij
•wensehen dal dit Concert aan de billijke verwachting van onzen verdienste
lijken stadgenoot moge beantwoorden en bevelen gaarne zijne belangen aan
bij al de genen, die in staat zijn hem langs dezen weg een blijk te geven
van hunne goede gezindheid om zijn voornemen wel te doen slagen.
Sedert de vorige opgave bedraagt bet getal der door de Cholera aange
tasten 8, hersteld 4 en overleden 4; blijvende er alzoo op heden nog in be
handeling 21 personen.
Tegen den wachter aan den spoorweg te Woerdendoor wiens onacht
zaamheid onlangs aldaar een ongeluk heeft plaats gehad, is bij de Kegtbank
alhier eenc vervolging ingesteld.
Wij ontvingen dezer dagen hel VIde stuk der Mitllieilungen aus
Perthes geogr. Anstalt von Dr. Pelermannte Gotha, hetwelk weder
renen schat van belangrijke zaken beval, liet wordt geopend met eene ver
handeling over de geologie van Noord-Amerika, met eene keurig uitgevoerde
kaart, waarin o. a. wordt opgegeven, dat Noord-Amerikamet het overig
gedeelte der aarde vergeleken, zoover zulks bekend is, meer dan een vierde
«Ier steenkolen lagen bevat en wel tot een dikte van 2,00010,000 voeten.
Verder vindt men eene beschouwing der botanische geographic van Midden-
Azie uit de reizen van A. Lehmaneen belangrijk stuk over het geurig
maken van de thee, die Parfumirungdoor de Chinezen enz. Dan volgt
eene uitgewerkte aankondiging van nieuw uitgekomene reisbeschrijvingen en
kaarten, en van den tweeden druk eener historische geographische Atlas voor
de geschiedenis buiten Europa, van Dr. K. von Spruner, in 18 kaarten;
van welken arbeid de waaide voor een overligt van de ontwikkeling der vol
kendoor eene omschrijvende opgave der kaarten in do bijzonderheden wordt
aangetoond; de prijs dier Alias is G thaler, ruim ƒ10 Ned.
De Gemeenteraad te Ridderkerk beeft tol de afschaffing van den accijns
op het gemaal besloten, te vervangen door eene verhooging van de belasting
op liet gedistilleerd en door den hoofdelijken omslag van C000 op ƒ10,000
te brengen. Te Doeticlicin is genoemde belasting mede afgeschaft en zal
vervangen worden door de verbooging van de opcenten op bet personeel en de
gebouwde cn ongebouwde eigendommen. Te Uithoorn en te Elburg is beslo
ten alle accijnsen af te schaffen.
Naar men verneemt hebben ongeveer G00 gezeten burgers van Delft,
-zich bij adres tot don Gemeenteraad aldaar gewend met verzoek, om op liet
•onlangs door dien Raad genomen besluit tot behoud van den accijns op liet
gemaal, terug te komen.
Aan de kaasmarkt te Alkmaar zijn van 1 Januarij lol 1 October aan-
gebragt ruim 2} milliocn Ned. ffi.
De Commissie van liet boekverkoopers-collegie Eendragt te Utrecht,
ibelast met de verloting van boekenten voordecle van de noodlijdenden door
«den watersnood, beeft bij den Rijksbetaalmeester aldaar reeds voorloopig eene
som van ƒ4400 gestort.
Een concert door de Maatschappij van Toonkunst te Batavia, ten be
ihoeve van de noodlijdenden door den watersnood gegeven, Leeft ruim ƒ3,000
•opgebragt.
Men verneemt dat de Procureur-Generaal bij liet Prov. Gereglshof in
Overijssel, thans besloten beeft om in liet arrest van het Hof in de zaak van
den Fastoor Warriink, te Rorne, te berusten, zoodat de Hooge Fvaad alleen
over de door den beklaagde voorgestelde cassatie zal hebben te oordcelen.
Uil het voorloopig verslag, omtrent het voorstel van den Heer Roclius-
•sen, tot bet instellen eener enquête omtrent het misbruik van sterken drank,
blijkt dat de Tweede Kamer deswegens nog al zwarigheid heeft gemaakt.
Zij moest bij bet toestaan eener voorgestelde enquête, vooral op drie pun
ten letten, namelijk: of liet in te stellen onderzoek en de uitkomst liggen
binnen den kring der bevoegdheid van de wetgevende magt; of de te verwer
den uitkomst beantwoorden kan aan den onvermijdclijken omslag van hel
werk en aan liet gewigt van de te verkenen volmagt; en of liet voorstel lot
enquête die naauvvkeurige omschrijving van'het onderwerp des enderzoèks"
nlioudt, die reeds door den aard der zaak gevorderd wordt, maar nog daar
enboven in art. 1 der wet van 5 Augustus 1850 regtstreeks verpligtend is
gesteld.
Dat regt der Kamer is tot nu toe slechts ééne enkele maal uitgeoefend.
Het gèbiuik daarvan vordert groote behoedzaamheid. Men erkende dat bet
misbruik van sterken drank een kanker is, die aan de stoffelijke en zedelijke
welvaart des volks knaagt. Dit was zoo blijkbaar, dat liet geen onderzoek
vercischte. Maar bet onderzoek omtrent het verbruik, achtte men van schier
onbegrensden omvang. De commissie van onderzoek zou uit iedere van de
1200 gemeenten des Koningrijks ten minste één persoon moeten boorenzij
zou geestelijken, geneeskundigen, leden der reglerlijke magt, opzigters van
krankzinnigengestichten, krijgsbevelhebbers en dergelijken voor zicli moeten
roepen, en bij iederen slap, dien zij verder deed, ondervinden dat bare roe-
ping gecnc grenzen kent. Rij die vei booren zouden ongetw ijfeld merkwaardige
feilen aan liet licht komen, doeli daardoor liet hoofdpunt van het onderzoek
nog niet zijn uitgemaakt. De uilkomsten der enquête zoudenboe lang zij
ook gerekt wierd, niet beantwoorden aan den omslag, dien zij Ie weeg bragt,
en aan de overgroote kosten, daarvoor uit 's Lands kas te besteden, en de
grenzen eener enquctc te buiten gaan.
Met gelijk regt zon men eene enquête kunnen instellen omtrent den in
vloed van andere zonden, de ontucht, de weelde, liet spel, enz. De meer
derheid zag zelfs bezwaar in onderzoek, dat zich lot de middelen om dit
kwaad door wetten tegen Ie gaan, zou beperken. Het lag, zeide men, maar
al te zeer in den geest van onzen tijd voor elke maatschappelijke kwaal ge
nezing te zoeken in de tusscliciikomst des wetgevers, /.al die maatschappelijke
kwaal met vrucht worden bestreden-, dan moet de strijd van bel volk zelf
uilgaan. Zedelijke invloed, beroep op godsdienstige overtuigingverbetering
en meer algemeene verspreiding van liet volksonderwijs, zullen tol bét te keer
gaan van liet misbruik van sterken drank oneindig-meer verinogen dan wets
bepalingen, en indien weikelijk door bepaalde wijzigingen in onze wetgeving
liet misbruik van sterken drank kan worden tegengegaan en de Kamer daar
voor de band aan 'twerk wil slaan, is daartoe aan eene voorafgaande parle
mentaire cnquêie geene behoefte. Zoodanige wijzigingen zouden óf door den
voorsteller der enquête regtstreeks kunnen worden voorgedragen, óf wel de
Kamer zou, naar aanleiding van art. 73 van haar Reglement van Orde, aan
eene commissie uit haar midden de taak kunnen opdragen, om de bedoelde
wijzigingen te ontwerpen.
Als slotsom der plaats gehad hebbende overweging kan worden opgegeven,
dat slechts zeer enkele leden zich geneigd hebben betoond, om zich met bet
voorstel in zijn geheel te vereenigen; dat de beide eerste onderdeden van bet
voorstel vrij algemeen onaannemelijk zijn gekeurd; dat de meerderheid ook
bezwaar ziet in de aanneming van liet derde onderdeel, en dat, zoo er ver
scheidene leden waren die zicli over dat onderdeel gunstiger uitlieten zij
dit deden onder voorbehoud, dat in het voorstel liet meer beperkte onderwerp
des onderzoéks naauwkeuriger omschreven wierd, dat liet voorstel tevens, met
bet oog op de bepaling van art. 118 van het Reglement van Orde omtrent
de namen der getuigen of deskundigen wierd aangevuld, en dat het ineer in
de bijzonderheden wierd toegelicht.
's GRAVENHAGE, 4 October.
Z. M. heeft lot Ridder der Orde van den Nederlandschcn 'Leeuw benoemd-,
den Ritmeester bij liet 2dc regement Ublancn der Pruissisclie garde, F. W.
von Zastrow.
Z. M. beeft aan den Luit.-Kolonel en Adjudant van Z. K. H. Prins
Frederik vergunning verleend tot het aannemen van de TUdder-orden van
Sb Anna 2de kl. met diamanten en van Sb Oilof 3(,i: kl-, hem door den
Keizer van Rusland cn den Koning van Zweden geschonken.
Men verneemt dat Z. M. bet Grootkruis van de Milit. Willemsordebe
halve aan den Keizer der Franscben, ook aan den Keizer van Rusland beeft
opgedragen.
De nieuw benoemde Commissaris des Konings in de provincie Noord-
bolland, beeft bij circulaire aan alle collegien en ambtenaren kennis gege
ven, dat bij met 1 dezer zijne betrekking beeft aanvaard, daarbij hunne
ondersleuning en medewerking inroepende.
Naar men verneemt is de Graaf de Liedekerke Beaufort, Ned. Gczanü.
te Rome, aldaar aan de cholera overleden.
