LEYDSCHE COl li AM, [UP I83S. De Courant wordt MaandagWoensdag en Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt MAANDAG, 24 SEPTEMBER. uit Zaturdag Avond. De Prijs der Courant is f 13 in het jaar; de afzonderlijke nommers worden tegen 10 Centen afgegeven. Bm^ENUXDSCnE1 BERIGTE1V. LEYDEN, 22 September. Bij gebrek aan nieuwstijdingenontbreekt liet niet aan allerlei beschouwin gen van den staat van zaken lusschcn de oorlogvoerende partijen. Terwijl de een tot behoud der vrijheid, den strijd legen het magtige en sedert Peter den Groote zich steeds rneer en meer uitbreidende Rusland noodig en nuttig acht, opdat de onbepaalde alleenhcersching geen veld winne tot onderdrukking der volken, en alzoo lot stremming ja achteruitgang der ont wikkeling van de menschelijke maatschappij, acht de ander de vermeerdering der Franschc en Engelsche magtcn zeer bedenkelijk voor de onafhankelijkheid der kleinere Staten van Europa, en, wijst men hem op de enge beperking der persoonlijke vrijheid in Rusland, als ter waarschuwing wat er van Europa worden zou, als die beginselen zegepraalden; zoo wijst deze terug op de ban den waaraan in Frankrijk de drukpers is gelegd, en 't naauwe toezigl op iedere persoonlijke uitlating van staatkundigen aard, en vraagt of inen kan zeggen, dat Frankrijk thans den zuiveren afdruk van bet beeld der vrijheid oplevert; of het Frankrijk en Engeland dan enkel wezentlijk alleen om de handhaving der vrijheidsbeginselen van 1789 te doen is, of de zucht van Rusland orn zich grooler en magtiger te maken hun geheel vreemd zijn; of, indien Rus land de eerste aanleiding gaf door de bezetting der Vorstendommen er later geene mogelijkheid zou geweest zijn, behoudens de eer van beide partijen, vrede te maken. Zoo verschillend zijn de beschouwingen naar mate van de beginselen der beschouwers. Het spreekwoord: »waar twee kijven hebben beide schuld," zal ook hier niet zonder toepassing zijn. De een heeft evenmin regt otn zijne beginselen van onbeperkte alleenheer sching op te dringen, als de ander de zijne van vrije staatsregeling. Geweld cr toe te gebruiken, betaamt geen van beiden, en zoo de Alleenheorscher daartoe zich geregtigd mogt achten, schijnt zulks toch in stellige tegenspraak te zijn met de beginselen der voorstanders van vrijheid. Of Turkye met den loop der zaken gediend is, mag twijfelachtig schijnen; doch hoe 't daarmede zij, dit Rijk, dat vier eeuwen in Ooslerschen stilstand had doorgeleefd gaat door dezen oorlog verbazende maatschappelijke ontwik keling tegemoet. Ook op Rusland en op Aziatisch Turkye, zullen de gevol gen van den oorlog op de ontwikkeling der bevolking niet zonder invloed blijven. Waarheid en dwaling zijn in deze onvolmaakte wereld doorgaans onder een gemengd, en volstrekt zuivere beginselen, zonder eenig inmengsel van eigen belang, veel zeldzamer dan zuiver goud. Dat de vrijheid veel opoffering waard is, en die opofferingen later heilzame vruchten dragen, toont de geschiedenis van ons vaderland; maar iets anders is bet als een volk tot iederen prijs voor eigene vrijheid strijdt; iets anders, wanneer het zwaard niet alleen wordt opgevat, maar moeijelijk weder in de schede wordt geslokentot verdediging van beginselen die in de verte schijnen bedreigd te worden. Zoo geenerlei veroveringszucht op de handhaving van welk stelsel ook, kleefde, zoo beide stelsels steeds in overeenstemming waren met den zuiveren geest des Christendoms, zouden zij dan niet in vrede naast elkander kunnen bestaan; de alleenheersching allengskens hare harde vormen verzachten en hare onderdanen als kinderen beschouwen, die niet altijd minderjarig blijven, maar bij meerder ontwikkeling, ook aanspraak hebben op meerder vrijheid en invloed op den gang der zaken; en de beginselen van 1789, de vrije ontwikkeling der staatsregeling, hoe zou zij er nog niet bij winnen, hoe veel schooner en zuiverder, hoeveel weldadiger zou zij zich niet, als hooger standpunt dan dat der alleenheersching vertoonen, zoo overal de menschelijke •harlstoglen en beweegredenen gebreideld en geleid werden door de onbedriege- lijke hoogere beginselen van Christelijke liefde en zelfverloochening. Overal waar dit ontbreekt, is de kiem des oorlogs aanwezig, schiet zoo ligt welig op, verslikt handel en welvaart; tot dat uitputting van eene of beide partijen tot vrede dwingt. Wie zal dan nu zeggen hoe lang de oorlog nog zal duren, >hoc veel jammeren zij nog over de volken van Europa zal uitstorten, op hoeveel bloed en tranen zij de menschheid nog zal te staan komen Naar men verneemt heeft de Commissie voor de Volksvoorlezingen van de Maatschappij tol Nut van 't Algemeen zich de ondervinding van het vorige jaar ten nutte gemaakt en maatregelen beraamd, om het nut dat deze voorlezingen slichten kunnen, met bet aangename te verbinden: waartoe in de eerste plaats behoort, het besluit van bet Departement, om voortaan de voorlezingen niet in de Arrnen-kerk maar in het gebouw der Maatschappij te doen plaats hebben. Bereids hebben zich tol sprekersmet anderenaan geboden de Hecren Mr. Paul H. Berkhout, Dr. Bosscha, Dr. H. R. de Breuk, J. II. Eichman, W. A, Elberts, Dr. J. J. de Gelder, W. T. Koppeschaar J1'., S. L. Ie Poole, Dr. C. ter Laag, J. J. Rcyst en J. W. Schaap. Het is alzoo te hopendat door talrijke inschrijving der Leden voor 50 cents voor den geheelen w interde noodige toegangbewijzen onder dat gedeelte van het Publiek zullen verspreid worden, voor hetwelk deze vootlezingen eigenlijk bestemd zijn. Het getal der door de Cholera aangetasten bedraagt sedert de laatste opgave 6, der herstelden 5, overledenen 2; alzoo op heden nog in behande ling 19 lijders. Het getal opgenomencn in het werkhuis gedurende de afgeloopen week is geweest als volgt: 16 September G9 volwassenen, 23 kinderen, te zamen 92. 17 D 78 m 25 103. 18 78 26 104. 19 78 25 103. 20 77 24 101. 21 75 23 98. 22 75 21 96. Door den Gemeenteraad van Rotterdam is bij de behandeling van de verordening op de helling eener plaatselijke directe bel astinghet beginsel aangenomen om aan den belastingschuldige de keus te laten tusschen den aanslag naar den maatstaf der huurwaarde of naar dien der vermoedelijke verteringen. Tc Amsterdam worden bij voortduring adressen geteekend om aan den Gemeenteraad te verzoeken hel behoud van den accijns op het gemaal, to verwerpen. Een daglooncr te Dinxperlo, in Gelderland op de Pruissisrhe grenzen, Jan Vriezen genaamd, een man van 67 jaren, kwam den 18"1611 op het ge meentehuis aldaar zijn 25ste kind aangeven. Uit Groningen schrijft men dat niettegenstaande de hooge prijzen van het koolzaad, nog vele landbouwers ongenegen zijn het aan de markt te brengen, zoodat men kan aannemen dat nog p. m. de helft op hunne zol ders ligt. 's GRAVENHAGE, 22 September.' Eene Commissie van de Eerste Kamer heeft het adres van antwoord op de Troonrede den Koning aangeboden. Z. M. heeft het volgende geant woord Het strekt Mij tot groot genoegen de Eerste Kamer weder als altijd gereed te vinden om met Mijne Regering, onder bijstand van God, de be langen van het dierbaar Vaderland te helpen bevorderen. Ik verzoek U Haar daarvoor Mijnen bijzonderen dank over te brengen. De lleeren Mrs. Op den Hooff en de Grevc, benoemd tot President en Vice-President van den Hoogen Raad der Nederlandenhebben eergisteren in handen des Konings de gevorderde eeden afgelegd. lieden nacht werd eerstgenoemde doodelijk door enne beroerte getroffen. Hij was den 5den Maart 1795 te Vianen geboren. Het plotseling verlies van een' man, wiens achtbaar, menschlicvend, goedhartig en minzaam karakter, zoowel als zijne veelomvattende kennis en welsprekendheidhem in den Hoogen Raad en vroeger ook als volksvertegenwoordigerzoo eervol bekend deed zijn. zal voorzeker door allen die hem kenden, diep worden gevoeld. Tot lid der Tweede Kamer van de Stalen-Gcneraal is alhier gekozen de Heer Mp. Groen van Prinsterer, inel 547 van de 1(169 uilgcbragte geldige stemmen. De Heer Gevers Deynootvereenigdc 477 stemmen op zich. Naar men verneemt zoude in deze zitting bij de Staten-Generaal wor- deu ingediend een ontwerp van wet tot wijziging der wet van den 6'1''* Maart 1852 regelende de jagt en visscherij. Volgens beriglen uil Suriname, bij hel Dep. van Koloniën ontvangen, heeft de gele koorts aldaar weder slagtoffers onder de bemanningen der koop vaardijscheppen gemaakt doch schijnt het getal lijders in de laatste dagen te zijn verminderd. Te Paramaribo zijn de pokken geheel geweken. Op meer dere plantages heerscht echter die ziekte nog en veroorzaakt aldaar veel verlies aan arbeid. De gezondheidstoestand Ie Curacao is geruststellend; hoewel cr van tijd tot tijd een geval van gele koorts, meest aan boord van vreemde schepen, voor valt, zijn in het hospitaal geene militairen noch schepelingen aan die ziekte lijdende.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1855 | | pagina 1