leydsche
courant.
\n
VRIJDAG, 2 MAART.
BINNENLANDSCnE BERIGTEN.
Do Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is fl2> in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
LEYDEN 1 Maart.
Gisteren werd alhier de 58slc verjaardag van Z. K. II. Prins Fredcrik der
Nederlanden op de gebruikelijke wijze gevierd.
Eergisteren avond werd door de alhier gevestigde afdeeling der Nederl.
Vereeniging tot afschaffing van sterleen drank eene openbare vergadering
gehouden, waarinde Heer A. Rutgers van der Loeff als spreker optrad, en zoo
wel door het onderwerp, als door kracht van taal de aandacht der toehoorders
boeide. Daarna werd eene vergadering alleen met de leden gehouden, waarin
door het bestuur en door de leden mededeelingen werden gedaan. De op
komst getuigde van de belangstelling.
liet bestuur der Ron. Ned. Maatschappij tot aanmoediging van den
Tuinhouvv beeft ter kennis van hare leden gebragt, dat Z. K. II. Prins Fre-
derik der Nederlanden, voor de 12de tentoonstelling, in April 1855, ter be
schikking heeft gesteld eene gouden medaille, ter waarde van 90. Die
medaille zal worden uitgereikt aan den bekroonden inzender van de grootste
verzameling schoonst bloeijende Azalea indica.
- Te Piotterdam ligt een adres ter teekening aan de Tweede Kamer van
Mr. A. Bogaers c. s.waarbij op grond van een aantal redenen aan de Ka
mer verzocht wordt
dat liet haar rnoge behagen een onderzoek in te stellen omtrent de wensche-
lijkheid en mogelijkheid tot het invoeren eener wetwaarbij de vervaardiging
en den verkoop van gedistilleerd (anders dan tot werktuigkundig en genees
kundig gebruik) wordt verboden, en dat zij inmiddels eene wetsvoordragt
doe, ten doel hebbende: 1°. de beperking van het aantal plaatsen, waar ge
distilleerd wordt verkocht; 2". de verordening dat die plaatsen des Zondags
zullen gesloten zijn en in de week alleen zullen geopend wezen van des mor
gens 8 tot des avonds 10 ure; 3°. de verbooging van het patentregt door
branders, tappers en slijters te betalen, met bepaling dat gemelde beroepen
niet zullen mogen worden uitgeoefend in vereeniging met anderen.
Onder de redenen, welke bij dit adres zijn aangevoerd, komen o. a. de
volgende voor:
datde ondervinding leert, dat bet gebruik van dezen drank leidt tot mis
bruik, en dat dit in ons Vaderland zoodanig is toegenomen, dat b. v. in
Amsterdam 15/16 der misdaden en wanbedrijven, volgens getuigenis van
justitie-ambtenaren zeiven, aan sterken drank waren toe te schrijven
dater geene uitgaaf door liet Volk gedaan wordt meer geschikt om mis
daad, ontucht, armoede, verarming enz. te bevorderen;
dat. om één enkel voorbeeld te noemen, de vier steden Haarlem, Ley-
den's Gravenhage en Amsterdamdie bet grootste aantal tapperijen hebben
op het zielentalook de meeste armen hebben
dat, alle philantropische instellingen in hare goede bedoelingen belemmerd
worden door deze treurige volkskwaal
dat, alle wetten of wetsvoorstellen, strekkende om voedsel en brand
stof beter koop te maken, deze kwaal veeleer in de band zullen werken,
zoo lang de sterke drank zoo gemakkelijk verkrijgbaar blijft; adressanten
toch beamen ten volle wat Zijne Exc. toenmalig Minister van Finanlien, de
Heer van Bosse, in Uwe hoogc vergadering sprak: De groote aanleiding
tot de vermeerdering van het pauperisme hier te Lande moet men
veeleer zoeken in de over groote consumptie van gedistelleerddan in
de lelastingen op het geslagt en gemaal;"
datde onbeperkte verkrijgbaarheid van dien verderfelijken drank, in
alle denkbare vormen, een uitvloeisel is van de bestaande wetgeving.
Op de aanbevelingslijst voor de betrekking van Kantonregter te Rotter
dam zijn geplaatst Mr. J. G. Kist, Kantonregter te Gouda; Mr. J. v. Sluik,
Advocaat en Regter Plaatsvervanger, en Mr. N. J. Hoffmann, Adv. beiden aldaar.
De zwarigheden omtrent den aanleg van een spoorweg van Hardingen
over Zwolle, Almelo en Oldenzaal door het Graafschap Bentheim aansluitende
te Rheine, zijn uit den weg geruimd en de vereischle vergunning tot den
aanleg is verleend, zoodat het vooruitzigt bestaat, dat met dit belangrijke
werk weldra een aanvang gemaakt zal worden.
Den 26sten Febr. leed de schoolwereld een groot verlies door het plotse
ling overlijden van den Heer R. G. Rijkcns, sedert jaren onderwijzer eener
bloeijende bijzondere school te Groningeneen man die zich door zijne practi-
sehe cn theoretische kundigheden omtrent ons lager schoolwezen zeer verdien
stelijk heeft gemaakt. Nog overleed aldaar in Gi-jarigen ouderdom na lang
durige ziekte, de Generaal-Majoor G. Menningh, Ridder van de Milit. Willems
orde der 4dc klasse, der Orde van den Nederl. Leeuw, van de Eikenkroon
met de Ster, Kominandant der 3lle brigade infanterie, prov. Komrnandant
van Friesland, Groningen en Drenthe.
Te Breda is op den 25stc" dezer in 79-jarigcn ouderdom overleden, de
gepens. Luit.-Generaal D. L. TermasenRidder der Orde van den Ned. Leeuw
en Officier van het Legioen van Eer.
Te Eelhen bij Ileusden is Maandag 11. overleden S. Nieuwkoop, ver
mogend landbouwer aldaar, in den hoogen ouderdom van 101 jaar en 7
maanden; tot aan zijn 100ste jaar was hij lid van bet polderbestuur.
Te Heidelberg is den 17<ten Febr. de bekende Hoogleeraar D. Leger, die
meer darr 40 jaren aan die Hoogcschool als Leeraar in de bouwkunde werk
zaam was, in ruim 70-jarigen ouderdom overleden.
Te Maastricht is de aanleg van een gedeelte van don zijtak van den
spoorweg van daar naar Hasselt op Nederlandsch grondgebied, toegewezen aan
den laagsten inschrijver voor ƒ81,900.
Vervolg en Slot van ons uittreksel uit bet Verslag omtrent den staat dor
Hooge, Middelbare en Lagere Scholen over 18531854, zoo veel de Levdschc
Uoogescbool betreft. (Zie hel eerste gedeelte in ons vorig nommer.)
Godgeleerdheid. Behalve de gewone collegien zijn er buitengewone ge
houden over de patristiek en de inleiding in bet O. en N. Testament. Ook
hadden dispuut-collegien plaats. Op bet gebruik der Latijnsche taal wordt
alleen uitzondering gemaakt voor de natuurlijke en leerstellige godgeleerd-
beidde predikkunde en pastorale wetenschap, welke, door eene menigte
nieuwe denkbeelden, waarvoor naar bet oordeel der faculteit de Latijnsche
taal geene woorden beeft, niet dan ten koste der duidelijkheid in bet Latijn
zouden te houden zijn.
Regtsgeleerdheid. Behalve de gewone collegien met belangstelling gehouden
zijn er buitengewone gegevendoor den Hoogleeraar van Assen over eenige plaatsen
uit klassieke auteurs, op bet Romeinsche regt betrekking hebbende; door den
Hoogleeraar de Wal over de geschiedenis van het Vaderlandsche regt, sedert
de Unie van Utrecht, en door den Hoogleeraar Vissering over bijzondere on
derwerpen uit het gebied der Staathuishoudkunde en Statistiek. Eindelijk
zijn, onder leiding van den Hoogleeraar van Assen, eenige openbare dispuut-
collegien gehouden. De lessen over het Romeinsche regt, het strafregt, het
staats- en volkenregt, het natuurregt en de Romeinsche regtsgeschiedenis
worden in het Latijn; die over het Nederl. regt, de statistiek, diplomatische
geschiedenis van Europa, staathuishoudkunde en vaderl. regtsgeschiedenis in
de Nederl. taal gegeven. Die over encyclopaedia juris zijn dit jaar voor het
eerst in het Nederl. gegeven, dewijl de ervaring de noodzakelijkheid er van
had doen gevoelen.
De faculteit wenscht steeds in de Hoogeschool te zien, niet eene school,
waarin men zich ten spoedigste tot een of ander beroep tracht bekwaam te
maken, maar eene instelling van hooger onderwijs tot vorming en opleiding
van wetenschappelijke mannen. Zij heeft eenen afkeer van het aankweeken
van wetgelcerdheidmaar mag niettemin niet onopgemerkt laten, dat uit de
uitbreiding der wetenschappen, van het maatschappelijke leven, en de ont
wikkeling van ons eigen regtswezen, andere eischen van den reglsgeleerde
voortvloeijen dan die, welke hem vroeger gedaan konden worden.
Geneeskunde. De lessen zijn geregeld gegeven, uitgezonderd die over de
anthropologic, waartoe geen genoegzaam aantal hoorders zich heeft aangemeld.
Ook zijn uit gebrek aan deelnemers, geene dispuut-collegien gehouden. Bij
alle theoretische collegien wordt de Nederl. taal gebruikt. Bij de praclische
lessen aan het ziekbedgewoonlijk de Latijnsche. Het houden der meeste
collegien in de landtaal is, volgens de faculteit, een noodzakelijk gevolg van
de wijze, waarop de geneesk. wetenschappen in de laatste jaren zijn beoefend.
De nieuwe denkbeelden cn zaken kunnen onmogelijk in eene oude taal naar
behooren uitgedrukt worden. Het onderwijs in de anatomie en physiologie
werd dit jaar door 31 studenten bijgewoond; de methodus seeandi door 29.
De vaardigheid in het ontleden is ailezins gebleken. Voor de ontleedkundigs
demonstration en de inethodus seeandi waren in dit jaar 28 lijken beschik
baar. Het onderwijs in de praclische geneeskunde werd door 15 candidaten
in de geneeskunde bijgewoond, die allen deel namen aan de klinische oefe
ningen in het academisch-gasthuis.
Wis en Natuurkunde. De lessen over dc elementaire wiskunde, van