cn wetenschappen bevorderlijk, is tot de opleiding van geschikte arbeiders,
boe eene voortgaande beschaving der arbeidende klasse dienstbaar moet zijn,
ter bevordering der nijverheid en van welken gunstigen invloed dit zijn moet
op het algemeen welzijn; daarna werden door den spreker met hartelijke
en treffende toespraken de getuigschriften uitgereikt.
Nog werd een getuigschrift afgegeven voor den inzender J. van Lith, Jrszn
waarbij den dank der afdeeling wordt betuigd voor hel door hem vervaardigd
houten werkstuk, in antwoord op eene uitgeschrevene prijsvraag, en waarbij
hulde wordt gedaan aan zijne bekwaamheid en ijver.
Mogt deze zoo nuttige Vereeniging in onze stad meer en meer algemeene
deelneming vinden, 'lis toch dringend noodzakelijk, dat de vorming en be
kwaming van den werkman en fabriekarbeider meer wordt behartigdopdat
hij niet langer achtersta bij het buitenland. Kennis en bekwaamheid met
braafheid vereenigd kunnen den werkman lot zijn eigen welzijn op eene be
tamelijke en loffelijke wijze in de Maatschappij verheffen en hem doen wed
ijveren met buitenlanders.
Tol bevordering van dit doel zullen velen zich zeker de geringe jaarlijksche
contributie van 4.aan het lidmaatschap verbonden, wel willen getroosten,
waartoe zij zich kunnen aanmelden bij den Secretaris J. van Lith Jr.op de
Papengracht.
Naar aanleiding van het daarover vermelde in het verslag der Com
missie van de Tweede Kamer over den staat der lagere, middelbare en hoo-
gcre scholen over 1853 en 54, heeft de Minister van Oorlog bepaald, dat er
alsnog een verslag zal worden opgemaakt van den staat van het onderwijs
hij het leger.
De Staats-Courant bevat de volgende opgaven van de Nederl. Bank:
Otnloopende Bankbiljetten 91,414,370.00. Saldo's van Rekeningen-Courant
ƒ12,520,654.10. Munt en Muntmateriaal 99,556,987.20j.
De Commissie uit hel Prov. Geregtshof in Noordholland, belast met het
afnemen der examina aan adspiranten tot het Notarisambt, verwittigt, dat zij
tot voorschreven einde zal vergaderen op Vrijdag den 3llen November 1854,
des voormiddags ten 10 ure, en zoo noodig op de volgende Vrijdagen, in eene
der zalen van het Paleis van Justitie te Amsterdam, door het hof in gebruik.
Alle stukken, welke moeten worden toegezonden, moeten portvrij voor den
20sten October 1854 aan den Heer Griffier van voornoemd hof worden gerigt.
In de Raadsvergadering te Deventer, zijn gekozen bij het Athenaeum,
op de gewone voorwaarden: lot Hoogleeraar in de Regten, Mr. J. Duymaer van
Twist; tot Hooglceraar in de Scheikunde, Dr. M. J. Cop; tot Hooglecraar in
de Wis- en Natuurkunde, Dr. V. S. M. van der Willigen, en tot Lector de
Heer S. Susan.
Te Harlingen varen meestal iedere week 3 volgeladene stoomhooten
naar Londen, cn veel moet nog telken reize uit gebrek aan ruimte worden
achtergelaten. Boter en kaas maken een groot bestanddeel van elke lading
uit, maar, aan levende have ontbreekt het ook niet. 100 a 150 koeijen100
varkens en dan een 1000 a 1200, ja, 1500 schapen worden er menigmaal
op zulk eene boot aangetroffen. Daarenboven duivenkippeneenden
eijeren, appels, aardappelen, konijnen, en weldra veel wild.
's GRAVENHAGE3 October.
Z. M. heeft den Intendant der Koninkl. Paleizen den Heer J. B. Graaf van
Limburg Stirum, vergund het aannemen van de onderscheidings-teekenen van
Kommandeur van de Christus-orde, hem door Z. M. den Koning-Regent van
Portugal geschonken.
Z. M. heeft den Heer A. L. Weddik, op zijn verzoek, op de meest eer
volle wijze, ontheven van de waarneming der functiën van Secretaris-Generaal
bij het dep. van Koloniën; hem tevens ontslag verleend als O.-I. Ambtenaar,
met dankbetuiging voor zijne aan den lande bewezene diensten, met toeken
ning van pensioenen hem benoemd tot Staatsraad in buitengewone dienst
en voorts de waarneming dier betrekking opgedragen aan den Heer Mr. L. W.
C. Keuchenius, laatstelijk Raadsheer in bet Hoog-Geregtshof van Neerl.-Indië
met verlof hier te lande.
Z. M. heeft benoemd tot Ontvanger der registratie en domeinen te
Purmerend, de Heer J. II. van Noubuijs, thans te Heusden.
Voor de Vereeniging tot werkverschaffing bij winterdag heeft zich sedert
7 weken in de Wassenaarsche duinen een 23-tal personen bezig gehouden met
de voor hare rekening gepote aardappelen te rooijen. De hoedanigheid is zeer
goed, doch de hoeveelheid heeft tot hiertoe niet bijzonder aan de verwachting
beantwoord. De kleine aardappelen zullen aan de onderscheidene armbesturen
worden uitgereikt.
Men zegt, dat de Heer Mr. G. Groen van Prinsterer zijn ontslag zou
hebben aangevraagd als lid van de Commissie, die benoemd is ter voorberei
ding van de afschaffing der slavernij in onze overzeesche bezittingen. Grw.)
Vervolg der begrooting. (Zie ons vorig Nommer.)
Voor het 8ste hoofdst.Marine5.900,000. Voor 1854 is verleend
ƒ5.718,000. Voor pensioenen, voor 1855 418,493, voor 1854 verleend
ƒ391,229.
Voor het 9dc hoofdst. It. A, Nationale Schuldƒ35,782.379: is voor
1854 verleend ƒ37,709,485. Voor dit hoofdst. It. B, Kosten van het De
partement f 6,371.532voor 1854 gevraagd 6,331,173. Voor pensioen enz.
ƒ1,027,256, voor 1854 verleend ƒ1.053,164.
Voor het ÏO11® hoofdst.. Landmagt 11,445,270gelijke som als voor 1854.
Voor het llde hoofdst., Koloniënƒ115,929voor 1854 verleend 114,709.
Voor pensioenen enz. ƒ13851, is voor 1854 verleend 12,631.
Voor het 12lio hoofdst., Onvoorziene Uitgaveneven als voor 1854,
ƒ100,000.
De geheeie uitgave op de staalsbegrooting voor 1855 wordt alzoo geraamd
op ƒ72,118,891. Voor 1854 is verleend 73,677,181en voor 1853 is daarop
uitgegeven, en moet nog worden uitgegeven een bedrag van 69,172,234.
AMSTERDAM, 2 October.
Zaturdag 11. hervatte de Kon. Academie van Wetenschappen hare openbare
zittingen. Tegenwoordig waren de H1I. Schroeder v. d. Kolk, Cl. Mulder
Stamkart, Harting, van Rees, HalberlsmaJ. v. d. Hoeven, Schneevoogt,
Sebastian, Delprat, v. d. Boon Mesch, Storm Buysing, Matlhes, W. Vrolik,
Ermerins, Lobatto, MiquelSimons, Glavimans, v. Breda en v. Geuns.
De Secretaris geeft kennis: van eene gevoerde briefwisseling met onder
scheiden autoriteiten en collegiën over de quaestie van de daling van den
bodem van ons vaderland en deelt mede, dat de werkzaamheden reeds zijn
aangevangen; van een brief van den Minister van Binnenl. Zaken, mede-
deelende, dat de Koning ƒ100 heeft toegestaan voor bet vervaardigen van
koperen bussen lot bewaring der prototypen van de Ned. maten en gewiglen.
Verder wordt eene beschrijving van een colori- en photometer, van heiriel-
ligchamen, door den Ileer P. J. Holman, in handen eener commissie gesteld,
en brengt de Heer Vrolik rapport uit over het werk van Or. L. Savoijen. De
Heer Schneevoogt brengt rapport uit over een ingezonden rapport van D®.
Ooykaas uit Suriname, over de lepra-lijders aldaar. Nog worden eenige rap
porten uitgebragt, en geeft de Heer Vrolik een levensberigt van den lieer
J. C. Rijk, rustend lid der Academie, waarna deze zitting wordt gesloten.
Men leest in de Nederlander: Van eene goed onderrigte zijde wordt
ons medegedeeld, dat door een groot aantal leden van de Nederd. Herv. ge
meente alhier, naar aanleiding van de uitspraak der Synodale Commissie, op
nieuw zal worden geprotesteerd tegen het beroep, op Dr. L. S. P. Meyboom
uitgebragt.
UTRECHT, 2 October.
Onze Hoogeschool schijnt zich weder te mogen verheugen in de aankomst
van het grootste aantal nieuwe Studenten. Terwijl de Leyd. C. heeft berigt,
dat aan de Akadeinie te Leyden een 50-tal Studenten is ingeschreven, is
het aantal Studenten, dat zich hier ter slede is komen vestigen meer dan 70.
[Zie ook onder Leyden.) In 't geheel evenwel schijnt het aantal nieuw
ingeschreven Studenten aan de Akademien dit jaar iels kleiner dan in de
laatste jaren; hier ter stede ontvangt de Theologische Faculteit betrekkelijk
eenige mindere aanwinst van leerlingen.
Onder de Theologische Studenten ging dezer dagen een adres rond, om de
afschaffing te vragen van bet gebruik der Latijnsche taal voor de Theologische
studiën. De strekking van dit adres wordt natuurlijk verschillend beoor
deeld, ofschoon hel niet te ontkennen valt, dat het verzoek in overeenstem
ming is met den geest der eeuw. (Utr. C.)
LEEUWARDEN, 30 September.
De Heeren van Heemstra c. s. hebben zich genegen verklaard om de door
de Ilooge Regering verlangde uitbreiding te geven aan hun plan tot aanleg
van spoorwegen in de noord-oostelijke gedeelten des rijks. De concessie, die
alsnu aan genoemde Heeren staat te worden verleend, zal, naar wij verne
men, tot de volgende vijf lijnen betrekking hebben, als: 1°. Van Harlingen,
over Leeuwarden en Groningen naar Leer, 2°. van Leeuwarden naar Zwolle;
3°. van Groningen naar Zwolle; 4°. van Zwolle naar Arnhem; 5°. van Kam
pen, over Zwolle naar Rheine. ffbl
HUI TEi\L A ND SC H E 11E1U (iTKN
ENGELAS ES.
LONDEN, 2 October.
Volgens een telegrafisch berigt van heden, is ter cere van de overwinning
der legers in de Krirn, het geschut van het paleis van S*. James losgebrand.
Dr. M'Dougall, een voormalig geneesheer alhier, en nu onlangs tot
Bisschop van Borneo benoemdvertrekt eerstdaags naar die plaats zijner be
stemming, door een viertal zendelingen vergezeld, welke op dat eiland moe
ten werkzaam zijn, en wel op uilnoodiging van den Rajah, die zich met dat
doel tot het Engelsche genootschap ter verspreiding van het Evangelie ge
wend heeft. Eergisteren ochtend werd in de parochie-kerk van St. James, Pic
cadilly, alhier, eene opzettelijke godsdienstoefening tot afscheid aan den nieu
wen Bisschop gehouden.
Het 46ste reg. infanterie, thans te Windsor in garnizoen, heeft bevel
gekregen zich gereed te houden om naar Woolwich te vertrekken, alwaar
het naar de Levant zal worden ingescheept.
Het schip Algiers van 91 stukken geschut, is met allerlei krijgsbenoo-
digdheden eergisteren namiddag nit Plymouth naar de Zwarte zee vertrokken.
De in de rotsen gehouwen kasemattcn van Dover, die tot nu toe lot
kruidmagazijnen werden gebruikt, zullen in gereedheid gebragt worden, om
eene bezetting te kunnen ontvangen. Ook andere punten aan de kust, zoo
als het fort Charlotte, zullen worden versterkt.
De Schotsche haringvisscherij leverde dit jaar 540 millioen haringen.
Hierbij verdient opmerking, dat men thans in Pertshire katoen in plaats van
vlas tol de vervaardiging der nelten bezigt, dat de katoenen nellen buig
zamer. ligter en goedkooper zijn en buitendien ook spoediger droogen.
In de fabriek van geslagen en gegoten ijzerwaren der HH. Bellhouse,
te Manchester, wordt thans een voor Australië bestemde ijzeren schouwburg
vervaardigd, welke de lengte van 88, breedte van 40 en hoogte van onge
veer 30 voet zal hebben. De kosten zijn op ruim 4000 geraamd.
In Noord-Amerika maakt thans het werk: Hot Cornvan een' tot dus
ver onbekenden schrijver, Solon Piobinson, zelfs een nog grooteren opgang dan
de Hut van oom Tom. Binnen 2 maanden werden 200,000 exempl. verkocht.
